به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری در تاسوعای حسینی (ع) همچون دیگر نقاط ایران اسلامی، سراسر در سوز و ماتم شده است هر چند شیوع ویروس کرونا و لزوم رعایت دستورالعملهای بهداشتی موجب شده است تا مراسم عزاداری این روز با حال و هوای دیگری برگزار شود.
مردم این استان از روزهای قبل محرم با برافراشتن بیرقهای عزا و سیاهپوش کردن سر درب منازل، مغازهها، بازار، مساجد و تکایا، رنگ و بویی عاشورایی به شهرها و روستاها دادهاند.
علاوه بر سینهزنی و زنجیرزنی، برگزاری مراسم قرائت زیارت عاشورا، نذر خون، توزیع بستههای معیشتی و برپایی مراسم «روضهٔ محله» از جمله برنامههایی است که همزمان با روز تاسوعا در این استان برگزاری میشود.
به گفته معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی اداره کل تبلیغات اسلامی چهارمحال و بختیاری امکان برگزاری تمامی آیینهای سنتی عزاداری روز تاسوعا همچون علمکشی و علامت گردانی و برپایی تعزیه به دلیل شیوع ویروس کرونا در استان وجود ندارد و هیاتها میتوانند در فضای باز و بدون حرکت دادن کاروانهای عزاداری، مراسم این روز را برگزار کنند.
حجتالاسلام سید ابوالقاسم کاظمی همچنین افزود: تاکید در برپایی برنامههای عزاداری محرم امسال بر افزایش نقاط اجرا و پراکندگی این گونه مراسم و برنامهها است تا به نوعی از ازدحام و تجمع عزاداران کاسته شود و به همین منظور نیز مراسم اجتماع دلدادگان حسینی در روز تاسوعا برپا نمیشود.
نگاهی به آیینهای عزاداری چهارمحال و بختیاری در روز تاسوعا
در چهارمحال و بختیاری تاکنون ۱۰ آیین عزاداری حسینی در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است که از این میان، مراسم تعزیه حضرت قاسم در طاقانک، فرو بردن علم در قدمگاه گرداب بن و چاق چاقو از جمله آیینهایی به شمار میروند که به صورت ویژه در روز تاسوعای حسینی اجرا میشدند.
در سالهای گذشته که ویروس کرونا شیوع نیافته بود هیات های عزاداری در این روز در شهرهایی همچون فرخشهر، اشکفتک و چالشتر و بن مراسم علامت گردانی یا علمکشی را برگزار میکردند.
علاوه بر حرکت دادن این علمها در روز تاسوعا و اجرای مراسم علم کشی، این علمها بر اساسی سنتی دیرینه در شهر بن برای فروبردن در قدمگاه گردابی که در نزدیکی این شهر قرار دارد به محل گرداب حمل میشدند و مردم این شهر در عصر تاسوعا با حضور در این مکان ضمن عزاداری و قرائت دعا تا سپیدهدم عاشورا بیدار مانده و پیش از طلوع آفتاب روز دهم محرم، سر علمها را یک به یک و با فریاد یاحسین و حیدر حیدر، سه مرتبه در آب فرو میکردند.
عزاداران شهر بن پس از اجری این آیین، علمها را به سمت شهر حرکت داده و آماده برپایی مراسم روز عاشورا میشدند.
در شهر طاقانک نیز در دهه نخست محرم به ویژه در روزهای هفتم یا نهم این ماه، آیینی با نام تعزیه حضرت قاسم برپا میشد که طبقهای نذری آماده شده برای این مراسم از وجوه تمایز آن با دیگر آیینهای تعزیهخوانی به حساب میآمد.
در این مراسم، تمامی عزادارانی که نذر سینی حضرت قاسم دارند، سینیها و طبقهای خود را با گذاشتن قرآن، سبزه، آیینه، شمعدان، کله قند، عود و اسفند، میوه و شیرینی و دیگر نذورات خود آماده کرده و به منزل یکی از سادات و تعزیهخوانان میبردند.
تمامی سینیها و طبقهای قرار گرفته در منزل این فرد در روز موعود، همراه با سینهزنی، روضهخوانی و در همراهی با کاروانی نمادین به خیمهگاه شهر حمل و در اطراف محل برپایی تعزیه چیده میشد. برپاکننده این آیین سنتی علاوه بر اجرای تعزیه حضرت قاسم و مصیبت خوانی و عزاداری در حین و بعد از آیین، نذورات قرار دادهشده در سینیها و طبقها را بین حاضران در مجلس توزیع میکردند.
آیین چاق چاقو که یکی دیگر از آیینها عزاداری در چهارمحال و بختیاری است در ساعات پایانی روز تاسوعا و صبح روز دهم محرم در شهر سامان و روستاهای این شهرستان برگزار میشد.
عزاداران حاضر در این مراسم در صفهایی طولانی در کنار یکدیگر قرار میگرفتند و سپس هم نوا با نوحهای خاص، دو سنگ یا دو تکه چوبی را که در دست گرفتهاند به همدیگر میکوبیدند. این سنت که حدود ۲۰۰ سال از برپایی آن میگذرد، هر ساله از شامگاه تاسوعا تا سپیده دم عاشورا در شهر سامان و با حضور جمع بسیاری از عاشقان حسینی ادامه داشت و حاضران در این مراسم با کوبیدن سنگها و چوبها و با ذکر اشعار حزنانگیز، ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت ابراز میکردند.
به گزارش ایرنا، در چهارمحال و بختیاری بیش از یک هزار و ۷۰۰ هیات مذهبی فعالیت میکند که از این تعداد ۵۲۲ هیات در سامانه بیرق به ثبت رسیدهاند و در محرم امسال با توجه به لزوم رعایت دستورالعملهای بهداشتی مقابله با کرونا ۴۵۰ نقطه برای برگزاری مراسم عزاداری در نظر گرفته شده است.