سالَک یک بیماری پوستی است که بر اثر گزش نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود و ضایعات بد شکل و عوارض اجتماعی، روحی و روانی از پیامدهای ناگوار این بیماری است؛ اصفهان از استان‌های سالک خیز کشور است.
جواد رمضانپور روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: تا کنون حدود ۹۰ کانون سالک‌خیز در استان اصفهان شناسایی شده است که امسال با توجه به اعتبارات تخصیص یافته و تایید کمیته فنی کشوری بیماری سالک، کار عملیات مقابله و پیشگیری از این بیماری در ۵۷ کانون اولویت دار در مناطق اصفهان، جلگه، بن‌رود، کوهپایه، جرقویه علیا و سفلی، اژیه، ورزنه، هرند، اردستان، نطنز، برخوار و شاهین شهر و میمه انجام شد.
وی با بیان اینکه این طرح از اواخر فروردین آغاز و تا شهریور امسال در چهار مرحله انجام شد، اظهار داشت: عملیات پیشگیری و مقابله با بیماری سالک که توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد شامل مبارزه با مخزن و موش صحرایی، مبارزه با پشه ناقل بیماری از طریق سمپاشی، توزیع وسائل حفاظت فردی، آموزش به مردم و اجرای عملیات های زیست محیطی است.
رمضانپور خاطرنشان کرد: این عملیات در برخی از نقاط که آمار بالاتری دارد مانند جلگه، بن‌رود، ورزنه، هرند و اژیه از زمستان پارسال آغاز شد.
وی با بیان اینکه مکاتبه های لازم با ستاد مدیریت بحران، منابع طبیعی و فرمانداری ها برای کمک به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در اجرای این طرح شده است، اضافه کرد: با توجه به شرایط دوران کرونا، آموزش های مربوط به بیماری سالک از طریق ارسال پیامک یا برنامه های غیر حضوری انجام می شود.
ابتلای ۲۵۰۰ نفر در سال ۹۹ به بیماری سالک
کارشناس مسئول بیماری سالک معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه به‌طور معمول شیوع بیماری سالک از ماه شهریور مشاهده می شو و تا پایان آبان ادامه دارد، گفت: سال گذشته در مجموع حدود ۲ هزار و ۵۰۰ بیمار مبتلا به سالک در استان شناسایی شد که این رقم در سال ۹۸ معادل ۲ هزار و یکصد نفر بود.
وی با تاکید بر اینکه خدمات درمانی رایگان برای بیماری سالک در ۴۳ مرکز بهداشت در شهرستان های اصفهان، کوهپایه، هرند، ورزنه، جرقویه، اردستان، برخوار، شاهین شهر و میمه و نطنز ارائه می شود، تصریح کرد: در زمان حاضر کمبودی برای داروی درمان این بیماری یعنی گلوکانتیم وجود ندارد.
رمضانپور اعتبارات تخصیص داده شده به اصفهان در سال جاری برای مقابله با بیماری سالک را حدود ۱۰ میلیارد تومان اعلام کرد و اضافه کرد: با توجه به میزان اعتبارات تخصیص یافته ابتدای کانون های سالک خیز اولویت دار برای اجرای این طرح در نظر گرفته می شود.
وی با اشاره به اینکه عملیات مقابله با بیماری سالک در استان اصفهان از سال ۸۷ آغاز شد، توضیح داد: تعداد مبتلایان به سالک در سال ۸۶ در استان حدود چهار تا پنج هزار نفر بود اما با اجرای این طرح و اقدامات پیشگیرانه، تعداد مبتلایان در روند ۱۰ ساله کاهش یافته و در سال ۹۶ به حدود ۹۰۰ نفر رسید اما پس از آن مسائل اعتبارات، حمایت ها و همکاری های بین بخشی کمی کمرنگ شد و میزان ابتلا به حدود ۲ هزار نفر رسید.
این کارشناس در پاسخ به اینکه با وجود اقدامات پیشگیرانه چرا با آمار حدود ۲ هزار ابتلا به سالک مواجه هستیم، گفت: علاوه بر حفاظت شخصی و مباحث بهداشتی، مسائلی بر روی این بیماری تاثیرگذار است که در اختیار ما قرار ندارد مانند خشکسالی، زمستان معتدل، میزان بارش ها و مسائل زیست محیطی.
رمضانپور اظهار امیدواری کرد که امسال با توجه به اقدامات انجام شده، تعداد مبتلایان به بیماری سالک در استان اصفهان کاهش یابد و به حدود یکهزار نفر برسد.
وی خواهان همراهی بیشتر مسوولان و فرمانداری های شهرستان های سالک خیز برای مقابله با این بیماری شد و تاکید کرد: مردم ساکن در مناطق سالک خیز استان نیز باید مراقبت های بیشتری در این زمینه داشته باشند، از غروب آفتاب تا طلوع خورشید در مناطق باز بیابانی قرار نگیرند، از اقلام دورکننده حشرات (قلم دافع) استفاده کنند و از جمع آوری زباله در مناطق مسکونی جلوگیری شود.
اصفهان یکی از استان‌های سالک خیز کشور به ویژه از نوع روستایی است که مناطقی مانند اردستان، نطنز، برخوار، شاهین شهر و میمه، اصفهان (مناطق جنوب و جنوب شرق)، نایین، کاشان و آران و بیدگل با جمعیت حدود ۷۰۰ هزار نفر با این پدیده مواجه هستند.
زمان اوج ابتلا به این بیماری از اواخر شهریور تا آبان است و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از سال ۸۷ تا کنون چندین برنامه را برای کنترل سالک اجرا کرده است.
پزشکان و کارشناسان معتقدند که سالک حاصل در کنار هم قرار گرفتن عوامل مختلف مانند موش ناقل، پشه، انگل و انسان است و برای کاهش آن باید زنجیره بین این عوامل، گسسته شود.
