به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، سوم دی ماه سال ۱۳۶۵ بود که یکی از گسترده‌ترین عملیات‌های ایران در دوران ۸ سال دفاع مقدس طراحی و اجرا شد. هرچند این عملیات به دلیل خیانت برخی خودباخته‌ها با شکست مواجه شد اما گردان و گروهان‌های خراسان شمالی در آن یکی از اصلی‌ترین محورها را در اختیار داشتند.
علیرضا مهاجری، رزمنده دفاع مقدس از خراسان شمالی و محقق این حوزه است که مطالعات فراوانی را در حوزه دفاع مقدس داشته. با وی به گفتگو نشستیم تا اقدامات گروه‌های مختلف خراسان شمالی در این عملیات را شرح دهد.
مهاجری در این باره گفت: در دوران دفاع مقدس رزمندگان خراسان شمالی که بخشی از خراسان بزرگ بودند در قالب لشکرهای ویژه شهدا، ۲۱ امام رضا و ۵ نصر به دفاع از کیان جمهوری اسلامی و ایران عزیز پرداختند؛ آمار بالای رزمندگان، شهدا، جانبازان و آزادگان استان حاکی از حضور پرشور مردم در صحنه‌های مبارزه بود.
جهان پشت سر عراق در کربلای ۴ بود
این رزمنده دفاع مقدس ادامه داد: مردمان شجاع و جان بر کف خراسان شمالی از روستاها و شهرها لباس رزم پوشیدند و به سمت جبهه‌ها حرکت کردند که تحسین مسئولان سیاسی و نظامی کشور را به همراه داشت.
وی در ادامه وارد تشریح عملیات کربلای ۴ شد و افزود: در عملیات کربلای ۴ که متأسفانه با حمایت بیشتر کشورهای جهان از عراق همراه بود و آمادگی صد درصد نیروهای بعثی را در پی داشت؛ با عدم فتح همراه شد. اما رزمندگان خراسان شمالی حضوری پررنگ در صحنه‌های عاشورایی این عملیات داشتند.
مهاجری تصریح کرد: لشکر ویژه شهدا بنا به آموزش‌های کوهستانی و پارتیزانی که دیده بود بیشتر در کردستان حضور داشت اما دو لشکر ۵ نصر و ۲۱ امام رضا (ع) در جبهه‌های جنوب حماسه آفرینی می‌کردند؛ از سه گردان خط شکن لشکر ۵ نصر، گردان نصرالله متشکل از رزمندگان خراسان شمالی بود که فرماندهی آن را در این عملیات سردار دلاور بجنورد رجبعلی محمد زاده برعهده داشت.
این محقق دفاع مقدس بیان داشت: گردان خط شکن دیگر، گردان‌های ثارالله به فرماندهی شهید صبوری و جندالله به فرماندهی سردار محبوب بودند که بایستی در جاده شیشه عمل می‌کردند.
شهادت فرماندهان در ابتدای شروع عملیات
وی در ادامه از زیر آتش قرار گرفتن رزمندگان با آغاز عملیات خبر داد و افزود: با شروع عملیات از زمین و هوا آتش می‌بارید و مشخص بود که عملیات لو رفته است. هوشیاری صد در صد عراقی‌ها، موانع متعدد و حجم سنگین آتش باعث شد عملیات با مشکل مواجه شود؛ در شروع عملیات سردار صبوری و سردار محبوب به شهادت رسیدند و همین امر باعث شد گره کار بیشتر شود.
مهاجری اضافه کرد: اما رزمندگان خراسان شمالی حماسه‌ها آفریدند و از هیچ چیزی ترس به دل راه ندادند و جانانه به سمت موانع دشمن حرکت کردند. در گردان نصر الله علاوه بر سه گروهان سازمانی و رسمی، گروهانی به نام اخلاص نیز وجود داشت که در مواقع بسیار سخت گره‌گشای کار می‌شد؛ بیشتر اعضای این گروهان را دانشجویان و دانش آموزان سال آخر دبیرستان تشکیل می‌دادند. فرماندهی این گروهان با بهمن شیردل، دلاوری از بجنورد بود.
این رزمنده دفاع مقدس گفت: علاوه بر گردان نصرالله که از ۳ گروهان غواص تشکیل می‌شد که باید جلو تر از همه خط را می‌شکستند، فرماندهی دو گروهان دیگر با شهید داوود گریوانی و شهید میرزایی، سردارانی از خطه خراسان شمالی بود.
وی با تاکید بر آمادگی بالای غواصان از نظر بدنی افزود: گروهان مذکور علاوه بر آمادگی بالای بدنی بایستی در شنا، قایق رانی و تیراندازی با سلاح‌های مختلف به نحو احسن آشنا می‌بودند.
وقتی دل در خط مقدم جا می‌ماند
مهاجری تصریح کرد: داوود گریوانی با گروهان تحت امرش بعد از رسیدن به خط متوجه اوضاع غیر منتظره می‌شود و این نشان از نبوغ و شم بالای نظامی او بود؛ بعد از گره خوردن کار، با درایت نیروهایش را به عقب منتقل می‌کند، در خط خودی در گوشه‌ای می‌نشیند و درحالیکه غم سنگینی بر دلش احساس می‌کرد، از ورود به سنگر حتی با اصرار مسئولان لشکر و حتی شخص سردار قالیباف ممانعت می‌کرد.
وی افزود: او به علت ناراحتی می‌خواهد در خلوت خود باشد؛ گویا می‌دانست که لحظه وصال نزدیک شده. در همان لحظه خمپاره‌ای نزدیکش اصابت می‌کند و ترکشی کوچک قلب بزرگ و پاکش را نشانه می‌رود و او مزد سال‌ها جهادش را با شهادت دریافت می‌کند..شهادتش صدمه‌ای بزرگ برای لشکر بود به گونه‌ای که سردار قالیباف شهادت او را سخت‌تر از شهادت فرماندهان گردان‌هایش می‌داند.
مهاجری در ادامه اقدامات رزمندگان گردان نصر الله که به صورت جانانه به خط زدند را تشریح کرد و در این راستا گفت: در ابتدای امر رجبعلی محمد زاده پایش بر روی مین می‌رود و مجروح می‌شود اما شجاعانه در صحنه می‌ماند و به هدایت نیروهایش می‌پردازد تا اینکه با اصرار رزمندگان تحت امرش به عقب منتقل می‌شود.
این محقق دفاع مقدس تصریح کرد: جنگ نابرابر بود؛ عده‌ای آماده با مدرن‌ترین سلاح‌ها و در مستحکم‌ترین سنگرها بر افرادی بدون جان پناه آتش می‌ریزند. در این نبرد نابرابر محمد حسن علی نیا از ناحیه کتف و رضا نعیمی از پا تیر می‌خورند. محسن میرزایی اسیر می‌شود؛ جمشید ضیایی که هیچگاه نماز شبش ترک نمی‌شد به شهادت می‌رسد، شهیدی که با پایان دوران خدمت سربازی‌اش، به عنوان بسیجی در جبهه ماند و حماسه‌ها آفرید.
رزمنده‌ای که ۲ مجروح را برگرداند
وی در ادامه افزود: سید مرتضی نظم بجنوردی که غروب همان روز غسل شهادت کرده بود به همراه مرتضی فخر نبوی و حمیدرضا دستجردی، دانشجوی رشته الکترونیک دانشگاه امیرکبیر که دستی هم در ورزش داشت به شهادت می‌رسند. حرکات شهید نظم بجنوردی عاشورایی بود؛ بی هراس از گلوله و خمپاره با قامتی افراشته به پیش می‌رفت تا مزد جهادش را با شهادت دریافت کرد.
مهاجری به بیان ادامه این ماجرا پرداخت و اظهار کرد: اگرچه گردان نصرالله تا حدودی پیشروی می‌کند اما با عدم موفقیت در سایر خطوط ناچار با بازگشت می‌شوند؛ حتی عقب نشینی و بازگشت این گردان نیز با رشادت و از خودگذشتگی همراه است به گونه‌ای که هرکسی که سالم مانده بود سعی می‌کرد مجروحی را با خود بازگرداند.
این رزمنده بیان کرد: فرد تنومند و ورزیده‌ای چون برات محزون دو مجروح را به کول می‌گیرد و از زیر آتش دور می‌کند. علی اصغری رزمنده‌ای مجروح از دیار قهرمان‌پرور جاجرم کسی بود که بر دوش محزون به عقب باز می‌گردد و شاهد این صحنه زیبا است.
دلاوری که زخم نداشت اما کنار مجروحان ایستاد
وی افزود: اگرچه عده‌ای از رزمندگان خود و تا سرحد امکان مجروحان را به عقب بازمی‌گرداند اما بودند دلاور مردانی که علی رغم سلامت کامل در کنار مجروحان ماندند و به تیمار آنها پرداختند؛ شهید مصیب لنگری از بجنورد نمونه این مطلب بود. او که در رشته پزشکی دانشگاه یزد پذیرفته شده و در صحنه نبرد سالم مانده و زخمی برنداشته بود با دیدن مجروحان در کنار شأن ماند؛ مجروحان را در نقطه‌ای تقریباً امن جمع کرد و با امکانات موجود به مداوای آنان پرداخت.
مهاجری خاطرنشان کرد: اسرایی که بعد از پایان جنگ آزاد شدند نحوه شهادت مصیب لنگری را این گونه شرح می‌دهند: «بعد از جمع کردن مجروحان خسته در گوشه‌ای استراحت می‌کند و در این لحظه خمپاره‌ای در کنارش فرود می‌آید و او را آسمانی می‌کند.گویا خمپاره منتظر اتمام مأموریت او بود تا شهید لنگری را آسمانی کند و مزد رشادت و فداکاری را بدهد.
این رزمنده در ادامه تشریح عملیات کربلای ۴ به اقدامات دیگر لشکر خراسانی پرداخت و گفت: در لشکر ۲۱ امام رضا نیز رزمندگانی از خراسان شمالی حضور داشتند که در قالب گردان صف با دشمن به مصاف می‌پرداختند. فرماندهی این گردان با شهید علی رمضانی بود؛ طلبه‌ای خودساخته که نمونه بارز شهامت، شجاعت و اخلاق بود. اخلاق اسلامی که او را محرم راز نیروهای تحت امرش کرده بود.
نورافکن‌ها شب را از روز روشن‌تر کرده بود
وی افزود: گردان صف بایستی در محور کانال ماهی عمل می‌کرد اما همچنان که اشاره شد با لو رفتن عملیات کارها گره خورده و با مشکل مواجه شده بود. در مسیر حرکت چندین گلوله توپ و خمپاره به صف گردان صف اصابت می‌کند و برای لحظاتی شیرازه کار از دست می‌رود اما شهید رمضانی و معاونش علیداد حیاتی با درایت گردان را جمع می‌کنند و اوضاع را سامان می‌دهند.
مهاجری بیان داشت: علاوه بر منورهای متعدد که شب را چون روز روشن کرده بودند نورافکن‌های متعدد بر ساحل نور می‌تابید و بعثی‌ها منتظر بودند تا هر جنبنده‌ای را که سر از آب در می‌آورد، هدف قرار دهند.
مهاجری تاکید کرد: وقتی بر همگان مسجل می‌شود که عملیات لو رفته، فرماندهان دستور عقب‌نشینی می‌دهند. شهید رمضانی و کادر گردان مدبرانه نیروهای باقیمانده را به عقب هدایت می‌کنند.
این رزمنده دفاع مقدس شهید حمیدرضا ثروتی، محمد حسین بهاری، عوض پور، خواجگی، حصاری و پهلوانان از جمله شهدای این لشکر دانست و گفت: اما این عملیات خون‌ها را به جوشش آورد لذا حرکتی مدبرانه شکل گرفت و رزمندگان جبهه اسلام در کمتر از دو هفته بار دیگر بر دشمن تاختند و درس عبرتی به آنها دادند که تا انتهای تاریخ از یاد نبرند.
وی در انتها گفت: در این عملیات و در طول جنگ خون‌های پاک زیادی برای حفظ این مرز و بوم بر زمین ریخته شد. مسندهای امروزه مسئولین حاصل این خون‌ها و حماسه رزمندگان ایران عزیز است پس بکوشیم وارثان خوبی باشیم.
انتهای پیام/ی
