به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، سازمان محیط زیست استان هرمزگان در اطلاعیه به تشریح وقایع اتفاق افتاده در خصوص به تله افتادن یک قلاده پلنگ ایرانی در بشاگرد پرداخت. 

در این اطلاعیه آمده است: در پی دریافت گزارش مردم محلی روستای دهیج منطقه چهارده روستای بخش سندرک شهرستان میناب در ظهر روز سه شنبه مورخ 25 آذر مبنی بر به دام افتادن یک قلاده پلنگ در تله فلزی، تیمی متشکل از کارشناسان، محیط‌بانان و دامپزشکان اداره کل و بخش خصوصی به منظور ارزیابی اولیه به همراه تجهیزات بیهوشی و درمانی از بندرعباس به سمت منطقه حرکت کردند که با توجه به فاصله 250 کیلومتری، پس از سه ساعت در شامگاه آن روز به روستای دهیج رسیدند؛ این در حالی بود که دسترسی به محل به دام افتادن پلنگ، از روستای دهیج پس از طی حدود دو ساعت کوهنوردی و سنگنوردی از مسیری صعب‌العبور میسر می‌شد در نتیجه تصمیم بر حرکت تیم در صبح روز چهارشنبه مورخ 26 آذر گرفته شد.

طبق اطلاعات دریافتی از دهیاری روستای دهیج یکی از دامداران محلی پس از مشاهده تلفات 3 راس گوسفندی که از گله جدا شده بود با تصور حمله شغال، اقدام به تله گذاری با گذاشتن همان لاشه‌ها به عنوان طعمه کرده، اما پس از این که متوجه به دام افتادن پلنگ در تله شده به دهیاری روستا و سپس به مسئولین محیط زیست منطقه اطلاع داده است.

صبح چهارشنبه تیم مذکور پس از دو ساعت کوهنوردی به محل حضور پلنگ رسید، ارزیابی اولیه تیم حاکی از آسیب دیدگی دست چپ پلنگ ماده بود با توجه به وقوع اولین مورد آسیب دیدگی پلنگ در استان، کافی نبودن تجهیزات از لحاظ دقت تفنگ بیهوشی موجود در فواصل زیاد و همچنین عدم تجربه و تبحر کافی افراد مرتبط در خصوص گربه سانان بزرگ جثه، متاسفانه دارت‌های بیهوشی به پلنگ اصابت نکرد؛ این در حالی بود که ازدحام جمعیت افراد محلی از روستاهای اطراف تا حد زیادی موجب از بین رفتن آرامش پلنگ و افراد تیم شده و روند کار را کاملاً مختل کرد.

اما علیرغم توصیه‌های تیم به شکل‌های مختلف، جمعیت به هیچ وجه متفرق نشدند در نتیجه به منظور جلوگیری از ایجاد خطر فزاینده برای اعضای تیم و افراد محلی حاضر در صحنه، با تقاضای همکاری و هماهنگی‌های لازم با سازمان متبوع حسب برنامه ریزی‌ها تصمیم گرفته شد که دامپزشکان اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس که جزو معدود استان‌های کشور با تجربه قبلی در این خصوص بوده و مهارت لازم برای بیهوشی پلنگ داشتند از شیراز به تیم ملحق شوند.

لذا تاکید می‌گردد برخلاف ادعاهای مطرح شده در برخی از منابع خبری، این اداره کل مجهز به سلاح و داروی بیهوشی بوده اما پرتاب موفقیت آمیز دارت‌ها که نیازمند شرایط ویژه‌ای است متاسفانه در روز چهارشنبه محقق نشد با توجه به بعد مسافت، افراد مذکور ظهر روز پنجشنبه مورخ 27 آذر به بندرعباس رسیدند و بلافاصله به منطقه عزیمت کردند. 

پس از حضور دو دامپزشک اعزامی از استان فارس، اکیپی متشکل از چهار دامپزشک، معاون فنی، فرمانده یگان حفاظت و سایر کارشناسان و محیط بانان اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان مجدداً در شامگاه روز پنجشبه در روستا مستقر شدند و به منظور جلوگیری از ازدحام مردم محلی 4 صبح روز جمعه مورخ 28 آذر به سمت نقطه حضور پلنگ مراجعت کردند و تلاش دومی برای بیهوش کردن پلنگ انجام دادند که موفقیت آمیز بود. انتقال به روستا به سختی و به وسیله برانکارد با همکاری معدودی از افراد محلی با هماهنگی دهیاری انجام و در نهایت پلنگ مجروح با کمک قفس مخصوص به بندرعباس منتقل شد در طول مسیر 5 ساعته از محل حادثه تا بندرعباس علائم حیاتی پلنگ به طور مکرر چک شد و در غروب جمعه به مقصد رسید پلنگ ماده چهار ساله با وزن 42 کیوگرم در تاریخ 29 آذر مجدداً برای انجام اقدامات اولیه درمانی شامل رادیوگرافی، سرم تراپی و آنتی بیوتیک تراپی بیهوش شد که در نتیجه شکستگی انگشتان دست چپ و پارگی تاندون‌ها تایید شد.

این پلنگ که نازک (NAZAK) نامگذاری شد برای ادامه درمان و انجام جراحی در بیمارستان دامپزشکی دکتر فتاحیان در صبح یکشبنه مورخ 30 آذر با رعایت پروتکل‌های انتقال حیوانات وحشی از طریق مسیر هوایی به تهران منتقل شد همانطور که در خبرهای پیشین اعلام شد بنا بر اظهارات مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست متاسفانه علی رغم همه تلاش‌های انجام شده، به دلیل فشار زیاد تله فلزی بافت های نرم، اعصاب و استخوان‌های دست چپ دچار عفونت و نکروز شده و قابلیت جراحی و ترمیم را نداشت که در نتیجه منجر به قطع دست شد پس از ریکاوری و به هوش آمدن پلنگ اقدامات برای انتقال به کلینیک حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست انجام و اکنون این ماده پلنگ در دهکده طبیعت باراجین قزوین دوره نقاهت خود را طی می‌کند و حال عمومی آن مطلوب و رضایتبخش اعلام شده است. 

لازم به ذکر است نظر به عدم وجود دانشکده دامپزشکی و همچنین بیمارستان دارای تجهیزات کافی در استان برای انجام عملیات جراحی این پلنگ به تهران منتقل شد. 

فرد تله‌گذار نیز به منظور طی مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شده است؛ این در حالی است که اقدامات لازم برای جمع آوری تله‌های فلزی موجود در آن منطقه در حال انجام است طبق نظر متخصصین، فرصت طلایی در شکستگی باز در بهترین حالت 12 تا 24 است و با توجه به اینکه فشار ناشی از تله فلزی بکار رفته به اندازه‌ای است که حتی در بسیاری از گونه‌های کوچکتر مانند روباه و شغال سبب قطع عضو می‌شود، در همان ساعات ابتدایی آسیب بسیار شدیدی به بافت نرم و استخوان‌های دست پلنگ شده بود به طوری که استخوان کاملا از بافت خارج شده و در معرض هوا قرار داشت؛ لذا با توجه به بعد مسافت ذکر شده تا محل حادثه حتی در ایده ال ترین شرایط به لحاظ تجهیزات، نجات دست پلنگ به سختی امکان داشت. 

گفتنی است در حال حاضر یک کلینیک دامپزشکی با امکانات تیمار و درمان اولیه به عنوان کلینیک معتمد با این اداره کل همکاری می کند و در طول عملیات امداد و نجات این پلنگ نیز همکاری وافری داشته است.

شایان ذکر است اقدامات متعددی در حوزه تحقیقات و آموزش در راستای اجرای مفاد برنامه ملی عملیاتی حفاظت و مدیریت پلنگ در این منطقه انجام شده است و در همین راستا سازمان مردم نهادی با سوابق موثر در زمینه پایش و آموزش در جهت حفاظت از پلنگ در شهرستان میناب ثبت شده است که در زمینه کمک رسانی به واکسیناسیون دام‌های اهلی منطقه 14 روستا با همکاری شبکه دامپزشکی و این اداره کل فعالیت قابل توجهی داشته است به طوری که در مرداد ماه سال گذشته واکسیناسیون بیماری آبله برای 2200 راس دام اهلی در این منطقه انجام و آموزش‌هایی در خصوص چگونگی انجام اقدامات لازم در جلوگیری از کاهش آسیب‌های تعارض پلنگ به روستاییان ارائه شد همچنین در اقدامی دیگر با همکاری سمن زیست محیطی محلی و موسسه نذر طبیعت تعداد 60 دستگاه چراغ خورشیدی مجهز به سنسور حرکتی با هدف دور کردن پلنگ و کاهش تعارض با دامدارها در مهرماه گذشته در این منطقه توزیع شده است. 

با توجه به اینکه بارها مشابه این اتفاق در خصوص پلنگ در مناطق مختلف کشور رخ داده و منجر به کشته شدن پلنگ شده است ارزیابی این اداره کل این است که گزارش به تله افتادن این پلنگ و نکشتن آن از سوی فرد متخلف در نتیجه تلاش‌های ذکر شده می‌باشد.

طعمه و پناه دو عامل کلیدی در انتخاب زیستگاه گوشتخواران بزرگی مانند پلنگ است. این عوامل در زیستگاه‌های کوهستانی و جنگلی به نسبت فراوانتر هستند اما پلنگ‌ها می‌توانند از زیستگاه‌ها و سکونتگاه‌های انسان نیز استفاده کنند و به ندرت حضورشان برای مردم علنی می‌شود. 

به ویـژه در شرایط کنونــیِ تخریب و نابودی زیستگاه‌های اصلی پلنگ، توانایـی زیسـت در کنار انسان با وجود مخاطرات آن، یکی از دلایل موفقیـت نسبی پلنگ در بقا به شمار می‌رود از این رو این گونه با ارزش و در معرض خطر انقراض در اکثر ارتفاعات حفاظت شده و آزاد استان وجود دارد و تصاویر متعددی با استفاده از دوربین‌های تله‌ای تاکنون از آن ثبت شده است اما با توجه به اینکه شمارش جمعیت گوشتخواران بزرگ جثه به سادگی امکان پذیر نیست تخمینی از تعداد این گونه در استان و حتی کشور وجود ندارد و به تحقیقات دقیقتری در این زمینه نیاز دارد. 

لازم به توضیح است پلنگ‌ها در قلمرو خود به دفعات و در فواصل کوتاه جابه جا می‌شوند و به واسطه گستره خانگی بزرگ پلنگ ها، عجیب نیست که در بخشی از این قلمرو سکونتگاه های انسانی نیز قرار داشته باشد در حقیقت، پلنگ‌ها سکونتگاه‌های انسانی را نیز به دفعات مورد استفاده قرار می‌دهند و در اغلب موارد مردم محلی حتی متوجه حضور پلنگ نیز نمی‌شوند با این حال، مشاهده پلنگ در اطراف روستاها الزاماً به معنی حمله به دام اهلی در آینده نزدیک نخواهد بود نگهبانی کارآمد از دام‌ها و بهسازی تاسیسات نگهداری دام که مانع ورود گوشتخواران به آنها شود می‌تواند به سادگی احتمال حمله گوشتخواران به دام را به شدت کاهش دهد.

در پایان با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی و دسترسی آسان به صفحه‌های خبری ممکن است علاقمندان با روایات مختلفی در خصوص این حادثه روبرو شوند؛ از این رو خواهشمند است برای دستیابی به اطلاعات صحیح، اخبار مربوطه را از پورتال رسمی اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان دنبال کنید.

انتهای پیام/864/ش