محمد احسانی کارگردان و مستندساز که امسال با یک اثر محیط زیستی به نام «وقتی که دارکوب‌ها می‌روند» در جشنواره حقیقت حضور دارد، در ادامه مستندهای قبلی‌اش به بحران فروچاله‌ها در دشت کبودر آهنگ اشاره کرده است.
او در گفت‌وگو با ایسنا درباره علت و اهمیت ساخت این مستند بیان کرد: پرداختن به مسائل زیست محیطی از دریاچه ارومیه تا تالاب هامون و کارون و آلودگی هوای تهران از موضوعات مهمی است که تا کنون در مستندهایم به آنها پرداخته‌ام. در ادامه این پروژه‌ها آخرین کاری که انجام دادم همین مستند «وقتی که دارکوب‌ها می‌روند» است که به موضوع فروچاله‌ها، از مسایل بحرانی این سال‌های کشور پرداختم.
این مستندساز ادامه داد: بزرگترین فروچاله در منطقه کبودرآهنگ همدان ایجاد شده که در نتیجه استفاده بی‌رویه از منابع آب زیر زمینی به وجود آمده است. اندازه وابعاد این فروچاله آنقدر بزرگ است که انسان در مقابل آن، همانطور که در فیلم آمده به اندازه یک نقطه هستند.
احسانی با تاکید بر اینکه "بحث فرونشست زمین به شهرهایی مثل تهران و اصفهان هم کشیده شده است" گفت: وجه تمایز این فیلم با دیگر آثاری که به این موضوع پرداخته‌اند این است که ما از زاویه و نگاه یک خانواده که در آن منطقه زندگی می‌کنند اتفاقات را روایت می‌کنیم و با مشکلاتی که در اثر خشکسالی و تاسیس کارخانجات در آن منطقه ایجاد شده مواجه می‌شویم. در واقع یک خانواده به عنوان یک نمونه درنظر گرفته شده‌اند.
وی درباره انتخاب این خانواده بیان کرد: بعد از سفرهای متعددی که به این منطقه انجام دادم این خانواده انتخاب شدند تا این بحران از زبان آنها روایت شود. نکته جالب این بود که چهار نسل ریشه‌دار در این خانواده زندگی می‌کردند، بزرگ خاندان، پدر، فرزند و نوه. این نکته به خوبی نشان می‌داد که معیشت همه آنها به کشاورزی و زیست در آن منطقه بستگی داشت.
کارگردان مستند «کارون»، «دود» و «روزگار هامون» با بیان این نکته که از مسئولین و مدیران آن منطقه حمایت‌های خوبی گرفتیم و حتی به عنوان مشاور نیز درکنار ما بودند. با این وجود رویکرد ما رفتن به سمت روایت‌های محلی و دیدن ماجرا از نگاه آنها بود.
احسانی ادامه داد: نیروگاه‌های تاسیس شده، تهدید این منطقه هستند و ما حضور آنها را همیشه در زمینه تصویر داریم و از دور آنها را می‌بینیم. این برگرفته از نگاه آدم‌های روستا است و نگاهشان همراه با ترس و نفرین است. بنابر این قصد ارائه راه حل، اطلاعات علمی و کارشناسی به مخاطب را نداشتیم. داستانمان درباره اضمحلال یک سرزمین و رفتن آدم‌ها از روستایشان بود.
این مستندساز همچنین تاکید کرد: هفتاد حلقه چاه پیرامون این نیروگاه در دشت کبودرآهنگ کشیده شده است که در مدت ۱۰ سال باعث شده آن منطقه خشک شود. وقتی توسعه نامتوازن شکل می‌گیرد بدون توجه به پتانسیل‌های موجود چیزی جز فاجعه رخ نخواهد داد. به طور کلی ۱۲ فروچاله در آن منطقه ایجاد شده در فیلم به آنها پرداخته شده است.
محمد احسانی در پایان صحبت‌های خود گفت: کشاورزان آن منطقه را خشک نکردند و سال‌های سال بود که به شیوه سنتی کشاورزی می‌کردند. اما اکنون ناامید و خسته هستند و اکثرا به حاشیه شهرهای بزرگ مثل تهران مهاجرت کردند و خیاطی می‌کنند.
انتهای پیام
