به گزارش ایرنا حاشیه نشینی پدیده ای شهری است که دارای ابعاد مختلف اجتماعی اقتصادی و فرهنگی است و پیامدهای فردی و اجتماعی بسیاری دارد که هم اینک در سیستان و بلوچستان به عنوان پهناورترین استان کشور به یک مساله اجتماعی بسیار مهم تبدیل شده است.
حاشیه‌نشینی در سیستان و بلوچستان همانند خیلی از شهرهای کشورمان دلایل خاص خودش را دارد که عواملی چون فقر، خشکسالی های مداوم، همجواری با همسایگانی ناامن و بی‌ثبات از آن جمله است.
از منظر کارشناسان حاشـیه‌نشین بـه کسی گفته می‌شود که در شهر سکونت دارد ولـی بـه علل گوناگون نتوانسته جـذب نظـام اقتصادی- اجتماعی شهر شود و از خدمات شهری استفاده کنـد، تمام حاشیه نشینان از مهاجران روستایی نیستند این موضوع خود را در سیستان و بلوچستان نیز نشان می دهد چه عزتمند خانواده هایی که در بحبوهه بحران های اقتصادی، فشارهای بین المللی و تحریم‌هایی ظالمانه تاب تحملشان در رفتار قیمتی چند سال اخیر از بین رفته و ناگزیر به سکونت در حاشیه شهرها شده اند، اینجاست که باید بگوییم حاشیه نشینی چه روستایی و چه شهری تفاوتی برای کسی قایل نیست چه مهاجر باشی چه ساکن اگر فشار اقتصادی را تاب نیاوری حاشیه نشین خواهی شد و منظرهای اطراف شهر را شکل خواهی داد.
بافت های حاشیه ای و فرسوده مشکلات و محدودیت هایی چون ناهمخوانی کالبد و فعالیت، وجود عناصر ناهمخوان شهری، ضعف در سرانه برخی کاربری ها مانند فضاهای فراغتی، فرهنگی و پارکینگ، فقر خدمات رفاهی و شهری، نقصان در شبکه ارتباطی و سازه های تاسیساتی را در خود دارند و این مهم باعث نادیده گرفته شدن ضوابط ساخت و ساز ایمن شده و این مناطق را از نظر عمرانی، کالبد زیستی و مناسبات اجتماعی و درون گروهی با معضلات متنوعی روبرو می کند.
برنامه های بازآفرینی شهری به صورت مشخص در زمینه توانمندسازی جامعه هدف، آموزش و بالا بردن سطح آگاهی عمومی، مشارکت جویی مردم در برنامه های اصلاحی و بهبود زیرساخت های اجتماعی و خدماتی به صورت پررنگ وارد شده است.
از منظر کارشناسان تمام تلاش طرح بازآفرینی شهری خلق فضاها و مکان های شهری با هدف فراهم کردن امکان کار و زندگی استاندارد برای شهروندان است در واقع این طرح سیاستی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهرها است به نحوی که منجر به ارتقای شاخص‌های زیست‌پذیری و کیفیت زندگی شهروندان می‌شود و همچنین از سوی دیگر اجرای این طرح که در برگیرنده شبکه‌ای از اقدامات و برنامه‌های همه‌جانبه، مشارکتی، فرایند مبنا، راهبردی، اجتماع محور و برنامه‌هایی است که در تمامی سطوح مشارکت حداکثری به ویژه مردم را به همراه دارد.
مدیر کل راه و شهرسازی استان سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: حدود ۵۰ پروژه بازآفرینی شهری با اعتبار ۱۰۰ میلیارد تومان در شهرهای زاهدان، زابل، خاش و سراوان توسط این اداره کل در دست اجرا است.
عطاءاله اکبری اظهار داشت: این اداره کل در راستای اجرایی شدن سیاست های محرومیت زدایی از چهره محلات حاشیه چهار شهر یادشده در چند سال اخیر اجرای پروژه های زیربنایی و روبنایی محرک رشد و توسعه محلات را به عنوان یکی از مهمترین مسئولیت های سازمانی خود در دستور کار ویژه قرار داده است.
وی ادامه داد: به همین منظور در شهرهای مورد هدف طرح های باز آفرینی سیستان و بلوچستان اقدامات مختلف نظیر اجرای زیرسازی، بهسازی و آسفالت معابر، احداث و تکمیل فضاهای آموزشی، بهسازی مسیل های مناطق هدف، احداث فضاهای تفریحی، تکمیل بازارچه های محله ای، برگزاری دوره های مهارت آموزی به منظور اشتغال ساکنین محلات هدف و همچنین برپایی دوره آموزشی تامین سرپناه امن در اولویت کاری قرار گرفته است.
مدیر کل راه و شهرسازی استان سیستان و بلوچستان تصریح کرد: محلات پیش بینی شده اجرای پروژه های باز آفرینی شهری استان به ترتیب با هفت محله به شهر زابل، پنج محله به شهر زاهدان، دو محله شهر خاش و سه محله به شهر سراوان اختصاص دارد.
اکبری تصریح کرد: در حال حاضر ۳۱۵ هزار نفر از جمعیت سیستان و بلوچستان در حوزه شهرستان های تحت پوشش این اداره کل در سکونتگاه های غیررسمی ساکن هستند که از این تعداد بیشترین جمعیت به زاهدان اختصاص دارد.
وی همچنین وسعت سکونتگاه‌های غیر رسمی سیستان و بلوچستان در شهرستان های زیرپوشش اداره کل راه و شهرسازی شمال استان را ۲ هزارو ۷۷۸ هکتار عنوان کرد و افزود: تمام تلاش همکاران ما با اجرای پروژه های بازآفرینی شهری خلق فضاها و مکان های شهری مناسب با هدف رسیدن به توسعه پایدار در محلات هدف باز آفرینی شهری است.
سیستان و بلوچستان به دلیل وسعت زیاد دارای ۲ اداره کل راه و شهرسازی در شمال(زاهدان) و جنوب (ایرانشهر) است.
