گیر افتادن در آسانسور برای بسیاری از افراد کابوسی وحشتناک می باشد. اگر فوبیا گیر افتادن در آسانسور داشته باشید این اتفاق برایتان ترسناک تر خواهد بود. اما جای نگرانی نیست، فقط کافیست نکاتی که در پارس نیوز یادتان می دهیم را به خاطر بسپارید و در شرایط حساس از آن استفاده نمایید.
پیش از اینکه توضیح دهیم هنگام گیر افتادن در آسانسور چه کنیم، انواع علت توقف آسانسور بین طبقات را بررسی می‌کنیم.
گیر کردن آسانسورها رایج‌ترین نقصی آنهاست؛ اما خود گیر کردن نقص اصلی نیست. علت توقف آسانسور بین طبقات وجود مشکل در سیستم حرکتی آسانسور است. در این حالت، ترمز فعال شده و کابین آسانسور در موقعیت فعلی خواهد ایستاد. بنابراین، گیر کردن آسانسور واکنش سیستم برای حفاظت از سرنشینان کابین در برابر اختلال در سیستم محرک آسانسور است. 3 علت توقف آسانسور بین طبقات عبارت‌اند از:
حرف تازه‌ای نیست: همه می‌دانیم که در شرایط استرس‌زا هل شدن و وحشت‌زدگی کمکی به شما نمی‌کند که هیچ، موجب ضعف عملکرد شما و اتفاقات بدتر خواهد شد. چرا که نمی‌توانید به‌وضوح بیندیشید و موقعیت خودتان را بهتر کنید. آرامش خود را حفظ کنید و به خودتان بگویید که این یک موقعیت هالیوودی نیست بلکه واقعیت است و یک آسانسوری که –ان‌شالله مدرن و استاندارد است و خوب سرویس و نگهداری شده– قرار نیست که جان شما را به جان‌آفرین تسلیم کند؛ حتی اگر کابل‌های آن پاره شوند.
فراموش نکنید که میزان بالا آدرنالین ممکن است ذهن شما را از کارکرد واضح و منطقی باز دارد. پس خوب است این اقدامات را انجام بدهید:
اگر آسانسور تاریک است، می‌توانید از ال‌ای‌دی‌ها و چراغ قوه استفاده کنید؛ اما بعید نیست که چنین وسایلی نداشته باشید، پس به استفاده از چراغ قوه تلفن همراهتان فکر کنید. اما حواستان باشد که درچنین شرایطی شما به موبایلتان نیاز پیدا خواهید کرد، پس چراغ قوه گوشی را برای مدت مدیدی روشن نگه ندارید چون باطری گوشی تمام می‌شود. با روشن شدن آسانسور می‌توانید دکمه‌ها را ببینید و درک بهتری از موقعیت فعلی‌تان در آسانسور گیر افتاده پیدا کنید.
کلا خوب است که گوشی شما چراغ قوه داشته باشد، چرا که در شرایط اضطراری – مادام اینکه زیاد باطری مصرف نکند- قطعا به کارتان می‌آید. همین الان گوشی‌تان را چک کنید!
ضمنا وقتی کابین آسانسور روشن شود، می‌بینید چند نفر در آسانسور با شما گیر افتاده‌اند.
وقتی که داخل کابین آسانسور روشن شود، می‌توانید این دکمه را پیدا کنید. اگر این دکمه وجود داشته باشد، با فشردن آن می‌توانید با تکنسین آسانسور ارتباط برقرار کنید. این دکمه –که معمولا روی آن علامت تلفن است یا کلمه Call نوشته شده، در آسانسورهای مجتمع‌های بزرگ که تکنسین در محل دارند، احتمالا وجود دارد. با زدن این دکمه پرسنل نگهداری آسانسور می‌فهمند چه اتفاقی افتاده است.
ممکن است که آسانسور سابقه خرابی داشته باشد و روی دیواره کابین یک شماره تماس نوشته شده باشد که در صورت حوادث ناخواسته بتوانید به این شماره تماس تماس بگیرید.
بهترین و سریع‌ترین راه برای بیرون آمدن از آسانسوری که در آن گیر کردید، ارتباط با تکنسین از طریق دکمه تماس یا شماره تلفن تکنسین است، البته اگر وجود داشته باشند.
اگر این دکمه وجود نداشت سعی کنید که با آتش‌نشانی تماس بگیرید.
خوب است به هر منطقه و کشوری که سفر می‌کنید شماره‌های اضطراری آن را بدانید.
اگر تماس گرفتید اما پاسخی نگرفتید، دکمه آلارم را بفشارید تا نظر دیگران جلب شود. اگر این دکمه وجود نداشت یا کار نکرد، یک‌بار سایر دکمه‌ها را امتحان کنید. شاید باورتان نشود و فکر کنید که خنده‌دار است اما تعداد زیادی از مردم به مراکز اضطراری تماس می‌گیرند و اولین چیزی که می‌شنوند این است که دکمه باز کردن در را بفشارید و در کمال تعجب در باز می‌شود! گاهی خوب است که دکمه بستن را هم فشار بدهید، چون ممکن است گیر کرده باشد.
گاهی بهتر است که دکمه طبقه پایین را هم بفشارید، شاید آسانسوری که گیر کرده بود به طبقه پایین‌تر برگردد. اما ممکن است که واقعا هیچ دکمه‌ای کار نکند و موقعیت شما جدی‌تر از این‌ها باشد.
در شرایطی که موفق به تماس تلفنی نشدید یا دکمه‌ها تماما کار نکردند، سعی کنید که توجه افراد خارج از آسانسور را جلب کنید. با شی‌ئی مثل کفش یا سایر اشیا به در بکوبید تا افراد را مطلع سازید. بسته به اینکه چقدر امکان انتقال صدا از کابین آسانسور به بیرون وجود دارد، کوبیدن کلید روی در، می‌تواند صدا را در کل شفت آسانسور منتقل کند.
با داد زدن ممکن است توجه افراد خارج از آسانسور به شما جلب شود. اما فراموش نکنید که اگر بیش از حد داد و هوار کنید ممکن است شرایط خود و همراهان شما در این تجربه استرس‌آورتر از چیزی که هست حس شود. پس علی‌رغم فریاد زدن همچنان آرامش خود را حفظ کنید.
سعی کنید از بین درهای آسانسور به بیرون نگاه کنید. اگر نور دیدید یحتمل آسانسور نزدیک طبقه متوقف شده است و فریادهای شما شنیده می‌شود. اما در شرایطی که نور نمی‌بینید و ممکن است بین طبقات گیر افتاده باشید، زدن شی به در شاید بتواند صدا را به طبقات برساند.
اگر واقعا شرایطتان مرگ و زندگی نیست –که در 99 درصد موارد اینگونه است- فقط صبر کنید. بلاخره حتی اگر موفق به ارتباط با بیرون نشده باشید، ساکنان می‌فهمند که آسانسور کار نمی‌کند و چند دقیقه طول نمی‌کشد که شما از این وضعیت خلاص می‌شوید. افراد داخل ساختمان بارها و بارها از آسانسور استفاده می‌کنند و خیلی زود می‌فهمند که آسانسور از کارافتاده است. ممکن است فریاد زدن به شما کمک کند، اما خودتان را خسته و وحشت‌زده نکنید و برای لحظاتی از فریاد زدن دست بکشید.
اگر موفق به ارتباط با آتش‌نشانی شدید بدانید که آنها در مسیر هستند و در اولین فرصت خودشان را به شما می‌رسانند. پس بهتر است به‌جای بیقراری صبر کنید و انرژی خود را حفظ کنید.
خوشبختانه آسانسورهای امروزی روی سقفشان دریچه ندارند. در صورتی که آسانسوری که در آن گیر افتادید چنین دریچه‌هایی داشت، از باز کردن این دریچه و سعی در خارج شدن از آن جدا خودداری کنید.
سعی نکنید در را با وسیله‌ای باز کنید. اگر دکمه‌ها کار نکرد و آسانسور واقعا گیر افتاده بود، سعی نکنید که با شی‌ئی در را باز کنید زیرا ممکن است بین طبقات باشید یا اصلا با باز شدن در، ناگهان آسانسور به حرکت بیفتد و شما تعادلتان را از دست بدهید. خوشبختانه باز کردن درب آسانسورهای جدید آسان نیست.
ذهنتان را به افکار منفی ببندید و سعی کنید که مثبت بیندیشید. فراموش نکنید که شما زنده‌اید، وسط یک فیلم پرهیاهوی هالیوودی نیستید و اگر ذهنتان شما را به بازی گرفت، راه ورود هر فکر منفی را به خودتان ببندید. اگر مقابله با این افکار منفی دشوار بود، سعی کنید که نفس عمیق بکشید. ضمنا خیلی از آسانسورها دوربین دارند، پس کارهای مسخره‌ای که ممکن است آبروی شما را ببرد انجام ندهید!!!
زمانی که منتظر کمک هستید – خصوصا اگر زمان انتظار طول کشید- بدترین کاری که می‌توان انجام داد این است که در گوشه‌ای کز کنید و اجازه چیره شدن احساسات منفی به خودتان و دیگران را بدهید.
شاید صحبت کردن در چنین شرایطی سخت باشد، اما یخ‌ها را بشکنید و سعی کنید با سایر افرادی که در آسانسور گیر افتادند گفت‌وگو کنید. بپرسید کجا می‌رفتند، چه حسی داشتند، کارشان چیست… صحبت کردن با دیگران در چنین شرایطی واقعا جو را بهتر می‌کند و تحمل زمان انتظار را بیشتر.
پس به صحبت کردن و سبک کردن جو کمک کنید و سعی کنید از موضوعات آرام و دور از تنش و حس منفی صحبت کنید. (مثلا تعریف نکنید که یک فیلم دیدید که بعد سقوط آسانسور، آدم‌ها در آن تلف شدند!)
اگر تنها هستید تحمل کردن کمی دشوارتر می‌شود. اگر کتابی یا مجله‌ای دارید خودتان را با آن مشغول کنید. اما از گوشی‌تان برای بازی کردن استفاده نکنید. ذهنتان را به موضوعات معمولی معطف کنید، مثلا اینکه امروز چه کارهایی انجام دادید یا هفته قبل چه شام‌هایی خوردید. مثبت و خوشبین باشید و به اتفاقات هفته آینده بیندیشید.
در مواقعی که ممکن است با کمک بیرونی راهی به برون باز شود که از طریق آن به بیرون بخزید، حتما باید دکمه توقف را فشار بدهید تا مطمئن شوید که هنگام بیرون رفتن آسانسور تکان نمی‌خورد.
از آنجایی که در چنین شرایطی، به محض آمدن برق آسانسور شروع به حرکت خواهد کرد، باید بسیار با احتیاط عمل کنید. به هیچ عنوان سعی نکنید درب را به زور باز کرده و خودتان را به طبقه نزدیک برسانید. در صورت وصل شدن برق هنگام حرکت ممکن است آسیب زیادی به شما و افراد دیگر در آسانسور وارد شود. در چنین شرایطی بهترین کار حفظ آرامش و صبر کردن تا رسیدن گروه امداد است.
ندانستن بعضی موضوعات باعث ترسیدن غیرعادی ما می‌شود. ترس از سقوط آسانسور و یا خفگی در آن به هنگام از کار افتادن آسانسور یکی از همین موارد است.
دلایل زیادی برای گیر کردن یگ آسانسور وجود دارد، که بیشتر آنها به خاطر عملکرد درست سیستم ایمنی آسانسور خطرزا نیست. آسانسور مجموعه‌ای است که مستقیما با جان افراد در ارتباط است، پس باید دارای سیستم ایمنی بسیار حساسی باشد تا بتوان از عواقب حوادث اجتناب کرد.
اگر آسانسورها به‌طور ماهانه سرویس و نگهداری شوند و استاندارد اولیه و ادواری مناسب داشته باشند، می‌توان مطمئن بود که سیستم ایمنی آسانسورها به‌درستی کار می‌کنند و منجر به آسیب‌های فیزیکی نمی‌شوند.
سیستم ایمنی آسانسور به گونه‌ای طراحی شده است که در هنگام بروز مشکل در یکی از قطعات بلافاصله آسانسور را متوقف می‌کند؛ این امر باعث می‌شود که احتمال بروز حادثه به حداقل ممکن برسد. پس می‌توان گفت توقف آسانسور یکی از ماحصل عملکرد درست و سالم بودن مکانیزم‌های آسانسور می‌باشد.
همه آسانسورها حداقل به چهار سیم بکسل متصل هستند که تنها یکی از این سیم‌ها برای نگهداری و جابه‌جایی آسانسور کافیست و مابقی برای بالا بردن ضریب امنیت آسانسور متصل می‌شوند.
حتی در صورت پاره شدن و یا بریده شدن سیم‌بکسل‌ها در آسانسور ترمزهایی به نام پاراشوت وجود دارد که که از سقوط آسانسور جلوگیری می‌کند. سیستم ترمز پاراشوت اولین بار در سال 1852 توسط «الیشیا اوتیس» طراحی و ساخته شد. این اختراع باعث ایمن‌تر شدن آسانسور و تولید انبوه و صنعتی آسانسور شد. با وجود این سیستم‌های ایمنی، احتمال سقوط آسانسور به حداقل ممکن رسیده است.
آسانسور یک محفظه کاملا بسته (ایزوله) نیست و بین کابین و درب آسانسور فضای کافی برای جریان داشتن هوا وجود دارد و شما هرچند ساعت در کابین آسانسور باشید اکسیژن کافی برای تنفس شما وجود دارد.
پس می توان گفت در هنگام از کارافتادن آسانسور هیچ خطری شما تا زمانی که شما درون کابین آسانسور هستید تهدید نمی‌کند. افراد زیادی در هنگام از کار افتادن آسانسور به خاطر تلاش برای بیرون آمدن از کابین آسیب دیده‌اند، پس در این مواقع تنها آرامش خود را حفظ کنید و با آتش نشانی تماس بگیرید یا زنگ خطر آسانسور را فشار دهید.
برای جلوگیری از مشکلات آسانسورها باید به صورت دوره‌ای از آسانسور و تجهیزات آن بازدید کرد. بر اساس مبحث بیست و دوم مقررات ملی ساختمان این بازدیدها باید حداقل ماهانه باشند و در آن کلیه قطعات و تجهیزات چه برقی و چه مکانیکی بازدید شده و گزارش بازدید در پرونده نگهداری ساختمان ثبت شود.
اگر حین بازدید مشخص شد که قطعه یا قطعاتی نیاز به تعمیر، تنظیم یا تعویض دارند وظیفه این کار بر عهده مسئول نگهداری ساختمان است. تا زمانی که این کار انجام نشده دستگاه باید خاموش شود. مسئول نگهداری ساختمان باید با نصب اطلاعیه روی تمام درهای آسانسور خارج از سرویس بودن دستگاه را به اطلاع استفاده‌کنندگان برساند و از یک تعمیرکار بخواهد تا به مشکل رسیدگی کند.
بر اساس مبحث بیست و دوم مقررات ملی ساختمان علاوه بر بازدیدهای ماهانه توسط تعمیرکار ، آسانسورها باید سالانه توسط بازرسان ذی‌صلاح بازرسی شوند. بازرسان مجوز خود را از سازمان ملی استاندارد دریافت می‌کنند و فهرستی از آنها در وب‌سایت این سازمان وجود دارد.
هرچند که این موارد در قانون آمده اما معمولا افراد آن را جدی نمی‌گیرند. ولی بهتر است برای حفظ سلامت خود و خانواده‌تان هم که شده از مدیر ساختمان بخواهید شرایط بازرسی‌های ماهانه آسانسور توسط تعمیرکار و بازرسان ذی‌صلاح را فراهم کند.
نقص‌های آسانسور، همیشه بی‌هوا و بدون اخطار قبلی رخ نمی‌دهند. گاه، نشانه‌هایی هر چند کوچک می‌توانند خبر از نقصی بدهند که ممکن است به نتایج بدتری منجر شوند.
اگر درهای آسانسور، قبل از رسیدن کابین به طبقه باز می‌شود، باید سریع به تعمیرکار خبر دهید. این نقص را اصلا نباید نادیده گرفت، زیرا می‌تواند به حوادث ناگواری ختم شود.
توقف آسانسور در موقعیت بالاتر یا پایین‌تر از تراز طبقه نیز یکی از نشانه‌های نقص در سیستم آسانسور است و باید از یک تعمیرکار کمک بگیرید.
اگر آسانسور، بعضی طبقات را رد می‌کند یا صدای عجیب و غریبی از آن به گوش می‌رسد نیز بهتر است از یک تعمیرکار بخواهید به آن نگاه بیاندازد.
