ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم شما را با بیماری تب برفکی
در دام و روش های کنترل آن آشنا کنیم ، همانطور که می دانید بیماری تب برفکی در دام ناشی
از ویروسی است که در دام ها شیوع پیدا می کند این قطرات می‌توانند به صورت
مستقیم و یا غیر مستقیم حیوانات دیگر را آلوده کنند.تا انتهای مطلب همراه ما
باشید
همانطور که گفتیم تب برفکی نوعی بیماری ویروسی در میان دام‌ها است.
نوعی از پیکورنا ویروس‌ها باعث می‌شود تا این بیماری ایجاد شود. زمانی که ذرات
ویروس به داخل بدن گوسفند راه پیدا کنند، تکثیر می‌شوند. این تکثیر در حجم و تعداد
بسیار بالایی انجام می‌شود و نهایتاً با ورود به جریان خون مناطق دیگر بدن را نیز آلوده
می‌کند. فردیک لوفر و پاول فروش اولین کسانی بودند که در سال ۱۸۹۷ ثابت کردند که این بیماری منشأ ویروسی دارد.
تحقیقات این افراد و سایر دانشمندان بر روی ویروس عامل این بیماری تا سال ۱۹۲۰ متوقف بود،
زیرا خطر آن وجود داشت که این بیماری در میان دام‌های اهلی شیوع پیدا کند. تب برفکی یکی
از شایع‌ترین بیماری‌ها در میان گوسفندان و دام‌های اهلی است و در مناطق بسیاری از جهان
آلوده شدن دام‌ها به این ویروس گزارش شده است.
قطرات آیروسل دفع شده از گوسفند
آلوده مهم‌ترین و اصلی‌ترین راه انتقال این بیماری است. این قطرات می‌توانند به صورت
مستقیم و یا غیر مستقیم حیوانات دیگر را آلوده کنند. وجود این قطرات بر روی تجهیزات
دام‌داری، غذا، وسایل حمل و نقل و البسه کارگران می‌تواند به صورت غیر مستقیم بیماری را در دام‌داری گسترش دهد.
این بیماری در ایران بومی است اما توجه چندانی به آن نمی‌شد. با احداث دام‌داری‌های بزرگ و صنعتی میزان خسارت وارده توسط ویروس عامل بیماری تب برفکی باعث شد که نیاز به انجام اقدامات و راه‌هایی برای پیشگیری و درمان این بیماری انجام شود. توجه داشته باشید این بیماری بسیار خطرناک است و همانطور که گفتیم از آن به عنوان طاعون صنعت دام‌پروری یاد می‌کنند. در صورت شیوع این بیماری در یک کشور، کشورهای دیگر تا ماه‌ها پس از اتمام عملیات کنترل و ریشه کن کردن بیماری اجازه ورود دام‌های کشور آلوده به کشورشان را نمی‌دهند.
بیماری تب برفکی در دامدوره نهفتگی یا کمون بیماری تب برفکی ۳ تا ۶ روز است و پس از آن علائم بیماری به تدریج ظاهر می‌شوند. پس از سپری شدن دوره نهفتگی تب بالا اولین نشانه‌ای است که می‌توان با توجه به آن به بیمار بودن دام پی برد. بی اشتهایی، افسردگی و گوشه‌گیری، کاهش شدید تولید شیر، کاهش وزن، تشکیل وزیکول‌های حاوی مایع سروزی و شفاف در مخاط دهان، زبان و بالشتک دندانی از دیگر علائمی است که مشاهده آن‌ها به معنی ابتلای دام به بیماری تب برفکی است. این بیماری می‌تواند باعث سقط‌جنین و مرگ بره‌های جوان نیز شود.
اولین اقداماتی که باید در صورت مشاهده علائم بیماری فوراً انجام دهید، جدا کردن و قرنطینه کردن دام بیمار و اطلاع به دام‌پزشک است. پس از آن باید هر وسیله‌ای که دام با آن تماس داشته را ضدعفونی کنید و آب و غذای دام را از محوطه خارج کنید و با رعایت اقدامات بهداشتی آن را دور بریزید. مرحله بعدی ضدعفونی کردن محوطه با فرمالین ۵ درصد یا هیدروکسید ۲ درصد است. از آهک هم می‌توان برای تمیز کردن محوطه استفاده کرد.
با توجه به نظر دام‌پزشک می‌توان به دام داروهای ضد تب برای پایین آوردن تب و ویتامین‌های خوراکی یا تزریقی داد. دادن ویتامین‌ها به دام می‌تواند در روند بهبود زخم‌های دهان و پای دام تأثیرگذار باشد. استفاده از اسپری OTC و ضدعفونی کننده‌هایی مانند گلیسیرین ید یا میرتووت یکی از راه‌هایی است که می‌توان به کمک آن زخم‌های دهان دام را ضدعفونی کرد. اگر در ریه‌های گوسفندان مبتلا به این بیماری از بیماری های گوسفندان زخم‌های عفونی به وجود آمده باشد، دام‌پزشکان برای دام آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کنند.
در صورتی که شدت بیماری در دام بسیار زیاد باشد و دیگر امیدی برای درمان گوسفند وجود نداشته باشد، بهتر است با از بین بردن دام و ضدعفونی کامل محوطه، از شیوع این بیماری جلوگیری کرد.
مهم‌ترین اقدام برای جلوگیری از شیوع ویروس تب برفکی به عنوان یکی از زیان‌بارترین
بیماری‌های دام، واکسیناسیون به‌موقع و منظم با استفاده از واکسن موثر است که
در همین رابطه رئیس اداره دامپزشکی شهرستان خرم‌دره می‌گوید: تب برفکی
از بیماری‌های ویروسی در حیوانات زوج‌سم است که در صورت مهار نشدن می‌تواند خسارت اقتصادی سنگینی به دامداری‌ها وارد کند.
مهدی حیدری با بیان اینکه با توجه به سیاست‌های دامپزشکی، امسال تغییراتی
در مورد نحوه واکسیناسیون دام‌ها اعمال شده است، اظهار می‌کند: با توجه به
این سیاست، یک‌سوم جمعیت دامی کل کشور که شامل دام‌های عشایری و
مدیریت کانون بیماری است، به‌صورت رایگان و مابقی نیز به‌صورت بهادار با بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی انجام می‌شود.
بیماری تب برفکی در داموی با بیان اینکه هزینه این واکسیناسیون به حدی نیست که دامداران نگران آن باشند، تصریح می‌کند: قیمت واکسن بر حسب دوز آن متغیر بوده و در مقایسه با قیمت دام مبلغ بسیار ناچیزی است.
این مسئول با تاکید بر اینکه در روستاها، اهالی می‌توانند به صورت همگانی درخواست واکسیناسیون دهند، یادآور می‌شود: این امر علاوه بر اینکه سبب کاهش هزینه‌های واکسیناسیون می‌شود، مدیریت بهتر واکسن را نیز در پی دارد، زیرا یک واکسن پس از باز شدن دو تا سه ساعت قابلیت مصرف دارد.
وی با تاکید بر اینکه خوشبختانه در سه ماهه دوم امسال، هیچ گزارشی از بیماری تب برفکی در ایت شهرستان نداشتیم، بیان می‌کند: واکسیناسیون تب برفکی با همکاری بخش خصوصی در فاز نخست بهاره انجام شده و در فاز دوم نیز نیازمند همکاری دامداران هستیم.
رئیس اداره دامپزشکی خرم‌دره با اشاره به اینکه دامپزشکی آمادگی برگزاری کلاس‌های ترویجی و اطلاع‌رسانی به دامداران برای مبارزه با این بیماری با همکاری دهیاران و شوراهای اسلامی را دارد، می‌افزاید: متاسفانه در برخی از روستاها شاهد همکاری نکردن برخی از اهالی هستیم.
حیدری با تاکید بر اینکه تب برفکی یک بیماری ویروسی بوده و از سرعت انتقال بالایی برخوردار است، خاطرنشان می‌کند: به دامداران توصیه می‌شود از خرید دام از سایر نقاط کشور به‌ویژه از مناطق مرزی جدا خودداری کنند؛ چراکه یکی از دلایل اصلی ورود این بیماری، دام‌های قاچاق است.
افشار ژن / ایسنا
