به گزارش خبرنگار ایرنا، مسکن یا سرپناه یکی از نیازهای اساسی انسان با ابعاد متنوع است که در بین سایر نیازها، دسترسی به آن مشکل‌تر و محدودتر است؛ در این سرپناه برخی از نیازهای اولیه خانواده یا فرد مانند خوراک، استراحت و حفاظت در برابر شرایط جوی تامین می شود.
مسکن ماوایی است که ماهیت بودن را برای انسان مشخص می‌سازد و بهبود کیفیت زندگی از هدف‌های اساسی در تمام برنامه‌ریزی‌های این حوزه به شمار می‌رود؛ مسکن در ثبات اقتصادی و بهزیستی خانواده نقش اساسی دارد و این عامل از جنبه اجتماعی بسیاری قوی برخوردار است زیرا فقر و عدم تامین اقتصادی از وجود مسائل اجتماعی و بی ثباتی به شمار می رود.
امروز مسکن در مسائل اقتصادی و اجتماعی نقش اصلی را ایفا می‌کند و تمام سعی و تلاش همه خدمتگزاران این عرصه بر این بوده که با بهره گیری از آیات و احادیث و روایات درباره ضرورت خدمت به مردم و در اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب در زمینه اجرایی شدن اصول مترقی نظام مقدس جمهوری اسلامی در تأمین سرپناه و مسکن برای اقشار و آحاد مختلف جامعه گام بردارند.
شعاری که رنگ واقعیت به خود گرفت
تامین سالانه یک میلیون واحد مسکونی از وعده‌های رئیس دولت سیزدهم بود که خیلی‌ها آن را در حد یک شعار تبلیغاتی می‌دانستند اما با گذاشتن سنگ بنای نهضت ملی جهش تولید مسکن در روزهای نخست آغاز به کار دولت جهادی نشان داد عزم دولت برای اجرای این شعار جزم است.
دولت سیزدهم با اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی با عنوان «قانون جهش تولید و تامین مسکن» که در آن بر ساخت و تولید مستمر مسکن تاکید شده است هدایت تقاضاهای سرگردان را برعهده گرفت و با اختصاص زمین‌های رایگان در بیش از ۸۰۰ شهر، دهک‌های اول تا سوم را که هنوز نتوانسته بودند در طرح‌های گذشته، صاحبخانه شوند را با حمایت دولت از صف انتظار خارج کند در همین ارتباط دولت ایران قوی در تلاش است با ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی بازار مسکن را از سایه سنگین کمبود واحد مسکونی خارج کند.
در همین ارتباط با اجرای نهضت ملی جهش تولید مسکن با توجه به تعریف تسهیلات ۳۵۰ میلیون تومانی در مرکز استان و ۳۰۰ میلیون تومانی برای سایر شهرستان‌ها با قسط‌های بلند مدت در کنار سهم آورده ۴۰ میلیون تومانی متقاضیان مسکن، وعده دولت سیزدهم برای خانه دار کردن مردم در این بازار پرالتهاب مسکن همزمان با آغاز ثبت نام متقاضیان واقعی، رنگ و بوی حقیقت به خود گرفت.
جبران عقب ماندگی‌های مسکن در بوشهر
مسکن موتور محرک اقتصاد جامعه به شمار می‌رود و اگر فقط این حوزه در استان بوشهر فعال شود به دنبال آن چرخه تولید، فعالیت، کار و تجارت نیز رونق می‌گیرد بر همین اساس از همان روزهای اول کاری دولت سیزدهم در استان بوشهر تامین مسکن مناسب برای مردم از اولویت‌ها شد.
با اعلام آغاز اجرای طرح نهضت ملی مسکن از سوی دولت سیزدهم و ثبت نام از متقاضیان مسکن کارهای زیرساختی این پروژه عظیم در استان بوشهر با همت مسئولان این استان اجرا شد، به نحوی که با گذشت کمتر از یک سال امروز عملیات اجرایی ۱۲هزار , ۲۷۶ واحد مسکونی در ۴۰ شهر این استان آغاز شده اما سرعت بخشی در روند اجرای این پروژه عظیم و اثر بخش منوط به مشارکت مردم در ثبت نام و تامین سهم آورده خود است.
بوشهر به واسطه داشتن مزیت نسبی در بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدمات همواره استانی مهاجرپذیر بوده و بازار مسکن در آن به دلیل ساحلی بودن همواره با مشکل کمبود زمین و گرانی روبرو بوده است.
استاندار بوشهر در روزهای نخست کاری خود در سال ۱۴۰۰ در نشست شورای تامین مسکن اعلام کرد که با وجود اهمیت مسکن اما این استان ثروتمند ولی محروم عقب ماندگی‌های قابل توجهی در این بخش دارد که با توجه به سیاست جهش تولید مسکن باید گام‌های موثری در این راستا برداشته شود.
احمد محمدی زاده این را هم یادآور شد که اگر موضوع مسکن حل شود بیش از ۶۰ درصد هزینه‌های زندگی افراد جامعه کاهش می‌یابد و شخص می‌تواند با مابقی درآمد خود گذران زندگی کند، برهمین اساس برابر قانون اساسی حل مشکل مسکن مردم از اولویت‌های دولت سیزدهم است.
با اعلام شرایط نهضت ملی جهش تولید مسکن، متقاضیان واقعی امیدوار شدند تا با بهره‌گیری از مزیت‌های تعریف شده این طرح مانند تامین زمین رایگان و پرداخت اقساطی، بتوانند با کمترین قیمت ممکن و به دور از دلالیهای بازار مسکن خانه‌دار شوند.
براساس آخرین اعلام مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر تاکنون ۵۸ هزار نفر از افراد فاقد مسکن این استان در راستای برنامه‌های ابلاغی و سیاست‌های دولت در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند.
مطابق برنامه ریزی‌های وزارت راه و شهرسازی سهم استان بوشهر از ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ۱۰ هزار و ۷۲۶ واحد و طی چهار سال باید ۴۳ هزار واحد مسکونی در قالب پروژه های خودمالکی و اراضی دولتی در این استان احداث شود اما با تلاش مسئولان این استان از ۲۰ آذر ماه سال گذشته تاکنون طی ۶ مرحله عملیات اجرایی ۱۲ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی (بیش از سهمیه تعین شده) در استان آغاز شده که از این شمار ۱۰هزار و ۵۰۰ واحد شهری و ۲ هزار واحد روستایی هستند.
از شمار ثبت نام شدگان برای نهضت جهش تولید مسکن ۱۵هزار و ۳۴۰ نفر حائز شرایط اولیه شناخته شده و از این شمار هشت هزار نفر تاکنون در بانک‌ها افتتاح حساب انجام داده اند و از این تعداد نیز تنها چهار هزار و ۴۷۳ نفر نسبت به واریز وجه اولیه (۴۰ میلیون تومان) حدود ۱۰ درصد اقدام کرده اند.
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر تاکنون با اقدامات و با تغییر کاربری‌های انجام شده برای حدود ۳۵ تا ۳۶ هزار واحد مسکونی نهضت ملی جهش تولید مسکن به صورت آپارتمانی در استان بوشهر زمین تامین شده است.
آنطوری که سید محمود دستغیبی بیان می‌کند تاکنون در بیش از ۹۰ درصد از شهرهای استان بوشهر زمین تامین شده و حتی در برخی از شهرها که در حریم و محدوده اراضی دولتی زمینی وجود نداشت نیز با مالکان بزرگ توافقاتی انجام شد که بتوانیم از ظرفیت زمین‌های بخش خصوصی به نوعی استفاده شود.
دستغیبی این را هم یادآور می‌شود که تاکنون حدود هفت هزار واحد مسکونی استان بوشهر دارای سازنده و پیشرفت فیزیکی متفاوتی دارند که بخشی از آنها در مرحله گرفتن پروانه ساختمانی و یا در مرحله عملیات اجرایی هستند.
واگذاری زمین‌های ویلایی در قالب نهضت ملی مسکن
با توجه به دستور رئیس جمهور و سیاست‌های ابلاغی وزارت راه و شهرسازی در شهرهایی که زمین وجود دارد امکان واگذاری زمین به متقاضیان برای ساخت مسکن به صورت ویلایی فراهم شده است.
یکی از سیاست‌های اصولی در نظام اسلامی تقسیم منابع و امکانات به صورت عادلانه بین قشرهای مختلف مردم است و در همین ارتباط به دستور رئیس جمهور اجرای عدالت در همه سطوح جامعه در دستور کار قرار دارد.
در همین ارتباط آنطوری که مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر می‌گوید: بنا به تاکید استاندار بوشهر در برخی از شهرهای کوچک که از لحاظ ظرفیت و امکانات زمین مشکلی وجود نداشته، زمین در قطعه های ۱۶۰ و ۱۷۰ متری تامین و به متقاضیان حائز شرایط تحویل داده می شود.
البته دستغیبی این را هم یادآور شد: در طرح واگذاری زمین برای احداث مسکن ویلایی از گرفتن پروانه ساخت تا سایر موارد دیگر برعهده متقاضی است و متقاضیان باید در یک بازه زمانی مشخص اقدام کنند و در صورت انجام ندادن تعهدات؛ قرارداد فسخ می‌شود.
او با اشاره به اینکه زمین در اختیار بنیاد مسکن به عنوان کارگزار متولی شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر قرار دارد ادامه می‌دهد: متقاضیان دریافت زمین باید در سامانه ثبت نام کرده و نسبت به واریز وجه اولیه اقدام کنند افزون براین تسهیلات بانکی مورد نیاز از محل تسهیلات جهش تولید مسکن برای ساخت این واحدهای مسکونی نیز به متقاضیان پرداخت می‌شود.
آن طوری که مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر می‌گوید: در بحث سیاست‌های تامین مسکن تاکنون ۲۷۱ هکتار زمین در ۱۶ شهر برای اجرای طرح‌های جهش تولید مسکن الحاق انجام شده و ۴.۵ هکتار زمین نیز تغییر کاربری شده است.
او براین نکته نیز تاکید کرد که زمین‌های تحویل شده برای ساخت واحدهای مسکونی ویلایی ۹۹ ساله و غیر قابل فروش هستند.
دستغیبی یادآور می‌شود: تنها در سه شهر استان بوشهر شامل وحدتیه، شبانکاره و گناوه زمین دولتی به طور کلی نداشتیم و مستثنیات به دلیل بحث کشاورزی متعلق به مردم است و در حال مذاکره با تعدادی از مالکان هستیم هرچند این ظرفیت وجود دارد که برای متقاضیان شهر گناوه از ظرفیت شهر بندرریگ این شهرستان استفاده کنند.
تاکنون زیرساخت‌های واگذاری زمین در شهرهای بندر ریگ، دیلم، بادوله، برازجان، چغادک، خورموج، اهرم، کنگان، جم، ریز، بهارستان برای ساخت واحدهای مسکونی ویلایی آغاز و در چند شهر نیز الحاقاتی انجام شده تا زمین‌های بیشتری تامین شود.
آورده‌ای که به نهضت ملی مسکن شتاب می دهد
در کنار تسهیلات بانکی تعیین شده برای متقاضیان نهضت ملی مسکن مشارکت به موقع و حضور متقاضیان موثر است که با تامین سهم آورده (۴۰ میلیون تومان) خود می‌توانند نقش موثری در سرعت بخشی روند اجرای پروژه های مسکن داشته باشند.
به گفته مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر ما نمی توانیم واحد مسکونی بسازیم که متقاضی موثر نداشته باشد چون آغاز پروژه بدون متقاضی ما را برای تامین مالی با مشکل روبرو می‌کند و باید متناسب با متقاضی موثر وارد فاز اجرایی شویم.
دستغیبی با اشاره به عملکرد مثبت بانک‌های استان بوشهر در زمینه تامین تسهیلات نهضت ملی مسکن این را هم توضیح می‌دهد: آغاز پروژه بدون متقاضی به دلیل تامین نشدن منابع مالی متوقف و یا روند اجرا را طولانی می‌کند و این باعث متوقف و طولانی شدن روند اجرای پروژه ها می‌شود.
مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر این وعده را هم می دهد که همراهی مردم در تامین به موقع سهم آورده به طور قطع در سرعت بخشی روند اجرا و تکمیل واحدهای مسکونی تاثیر گذار است و موجب تحویل به موقع پروژه‌های مسکونی می‌شود.
محمد هادی رستمیان معاون امور عمرانی استاندار بوشهر نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: مهمترین مساله در نهضت ملی جهش تولید مسکن حضور موثر متقاضیان است که باید با تامین آورده خود در روند اجرای پروژه ها دولت را یاری کنند.
روند واگذاری زمین‌های مازاد دستگاه‌های دولتی مناسب نیست
یکی دیگر از راهکارهایی که می‌تواند در سرعت بخشی نهضت جهش تولید مسکن اثر گذار باشد مشارکت دستگاه‌های اجرایی در معرفی زمین‌های مازاد خود به راه و شهرسازی است نکته ای که در استان بوشهر از سوی دستگاه‌های اجرایی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
از ابتدای آغاز طرح نهضت ملی مسکن قرار بر این بود که دستگاه‌های اجرایی زمین‌های مازاد خود را به راه و شهرسازی واگذار کنند اما تاکنون همکاری مناسبی در این زمینه صورت نگرفته است.
مدیر کل راه و شهرسازی استان بوشهر ادامه می‌دهد: در زمان حاضر بجز یک دستگاه دولتی، سایر دستگاه‌های با وجود مکاتبات متعدد؛ اما اقدامی برای واگذاری زمین‌های مازاد برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن نکرده اند، این در شرایطی است که بهره برداری اولیه برای کارکنان آن دستگاه‌ها است.
آنطوری که دستغیبی توضیح می‌دهد: معرفی زمین‌های مازاد دستگاه‌های اجرایی در مرحله نخست به نفع کارکنان همان مجموعه است و در صورت همکاری دستگاه‌های اجرایی در خصوص اعلام زمین‌های مازاد مجموعه خود به این صورت شرایطی فراهم می‌شود تا کارکنان فاقد مسکن همان مجموعه صاحبخانه شوند.
البته مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر این مژده را هم داد که مطابق برنامه ریزی انجام شده و با انجام کاری جهادی در بهمن ماه امسال پروژه ۲۴۲ واحدی شهر برازجان مرکز شهرستان دشتستان و ۸۴ واحدی خورموج به عنوان نخستن واحدهای مسکونی نهضت ملی جهش تولید مسکن در استان بوشهر مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.
تولید مسکن تاثیر مثبتی در بازار آن دارد و در شرایطی که عرضه بیشتر از تقاضا باشد قیمت ثبات بیشتری پیدا می کند.
هر جامعه ای که بتواند موضوع مسکن را حل کند بخش زیادی از مشکل روانی جامعه را برطرف و ثبات و آرامش آنها تامین می شود که در این مسیر سیاست دولت سیزدهم در زمینه تامین مسکن گامی مهم و بزرگ به شمار می آید.
