لاهیجان بیتردید از زیباترین شهرهای شمال ایران است که احتمالاً برای بیشتر ایرانیها با کلوچههای درجه یک و چای خوش طعم شناخته میشود. بهارنارنج لاهیجان هم که جای خود دارد. با این همه لاهیجان تنها در خوراکی خلاصه نشده و در سالهای گذشته جزو ۲۰ مقصد اصلی گردشگری ایران محسوب شده و سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر بوده است.
شهر سرسبز لاهیجان در منطقه ای کوهپایهای قرار دارد که تمام تپههای آن از بوتههای چای و باغهایی پر از درخت نارنج پوشیده شدهاند. به همین دلیل است که لاهیجان به شهر چای معطر و بهارنارنج شهرت دارد. این شهر سرسبز از سمت شمال به دریای خزر، از جنوب به دیلمان، از شرق به لنگرود و از غرب به آستانهاشرفیه محدود میشود. لاهیجان آبوهوای گرم و مرطوبی دارد و چشماندازهای طبیعی، آن را به یکی از زیباترین شهرهای گیلان تبدیل کرده است.
برای نام لاهیجان دو تفسیر عمومی وجود دارد. عدهای معتقدند این نام ریشه در ویژگی اقتصادی این شهر دارد. یعنی واژه لاهیجان عربی شده لاهیگان است و لاهیگان کلمه ای مرکب است از لاهیگ +ان (لاهیگ= بافتنی و ان= پسوند مکانی) و به معنی مکان یا شهر بافندگان یا نساجان یا ابریشمبافان است.
لاهیجان همچنین با القابی چون عروس گیلان، شهر سقفهای نارنجی، شهر چای ایران، شهر کلوچه ایران و شهر ابریشم ایران شناخته میشود؛ القابی که هر کدام نماینده بخشی از هویت این شهر کوچک اما پر ماجرا هستند.
دو دوره طلایی تاریخ لاهیجان
لاهیجان از قدیمیترین شهرهای گیلان است بهطوریکه در زمان اشکانیان دژی در نزدیکی شهر به نام کهندژ وجود داشته است که تا زمان حمله مغولان در قرن هفتم پابرجا بوده و بعد آن رو به ویرانی نهاده است. با این همه یک چیز را به خاطر داشته باشید؛ تاریخ لاهیجان درهمتنیده با تاریخ گیلان است و در بسیاری از موارد شما برای یافتن ردپای لاهیجان، تاریخ گیلان را میکاوید.
مثلاً جالب است بدانید که گیلها همچون دیلمیان یک سلسله شاهی برای خود در نظر میگرفتند که معمولاً متعلق به خاندان سلطنتی به نام شاهانشاهاوند بوده و ساکن منطقه داخل در شمال غرب لاهیجان بود. از جمله شاهانشان، لیلی بن شاهدوست بود که در یک نبرد برای فتح توس کشته شد.
یکی از مهمترین دورههای لاهیجان را باید دوره آل کیا دانست. پس از ۶۸ –۱۳۶۷ علی کیا ابن امیرکیای ملطی، یک رهبر علوی، کنترل شرق گیلان را با پشتیبانی سادات مرعشی حاکم در مازندران، به دست گرفت. او و جانشینانش خود را در لاهیجان مستقر ساختند و در بین حکومتهای محلی گیلان پس از ورود اسلام، طولانیترین حکومت را دارند.
دوره درخشان بعدی لاهیجان در نیمه دوم قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم سر رسید؛ زمانی که برنامههای توسعه شدت گرفت. با راهبری این برنامهها، توسعه ی نوغانداری و تجارت ابریشم و کشت چای، شهر لاهیجان را از نو زنده کرد.
در ادامه با ما در سلام نو 4 جاذبه تاریخی جذاب و ناب لاهیجان را به شما معرفی میکنیم.
پل خشتی لاهیجان؛ قدیمی اما استوار
شما با دیدن این پل که از آثار به جا مانده ی قرن ۹ قمری (دوره کیاییان) است، میتوانید در زمان سفر کنید. در منتهی الیه محله پردسر و در فاصله ۵۰۰ متری، بقعه حاجی دان روی رودخانه سیم رود یا سیم جو قرار گرفته است. پل خشتی لاهیجان دارای ۵ چشمه است و در زمان قاجاریه مرمت شده است. چشمه میانی از چشمههای دیگر بزرگتر بوده و طاق چشمهها هلالی است و بلندی لبه طاق چشمه میانی از سطح آب به ۴ متر میرسد.
پل خشتی لاهیجان در سال ۱۳۵۵ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۱۴۳۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. شما وقتی روی این پل قدم بزنید، حس آدمی را خواهید داشت که صدو پنجاه سال پیش از روی این پل رد شده است و حتما مانند او به طبیعت خیره میمانید و از این اثر کهن در میان جاهای دیدنی لاهیجان لذت خواهید برد. پیشنهاد ما این است که اگر تا لاهیجان رفتید، سری هم به بهترین ساحل رویان بزنید.
تاریخ چای و آرامگاه پدر چای ایران
از جاذبههای طبیعی پرشمار لاهیجان و مناطق دیدنی لاهیجان که بگذریم، باید آرامگاه «محمد میرزا قاجار قوانلو» معروف به «کاشف السلطنه» و البته موزه تاریخ چای را در اولویت اول خود قرار دهید. کاشف السلطنه فرزند ارشد «اسد الله میرزا نایب السلطنه» (یکی از مقامات بلند رتبه دربار قاجاریه) بود. وی نخستین رواج دهنده چای در ایران شناخته میشود. به همین دلیل در گذشته به او لقب «چایکار» و امروزه، «پدر چای ایران» را اختصاص دادهاند. موزه تاریخ چای نیز بعدها در همان محل آرامگاه کاشف السلطنه احداث شد که با بازدید از این موزه به اطلاعات مردمشناسی و تاریخی بسیار جالبی درباره چای در ایران دست پیدا خواهید کرد.
آدرس: لاهیجان، میدان حشمت، حدفاصل خیابان کشاق شرقی و شهید هاشمینژاد
مسجد جامع لاهیجان؛ مسجدی به قدمت 1000 سال
در ضلع شمال غربی میدان چهار پادشاه لاهیجان، مسجدی قدیمی قرار دارد که قدمت آن به قرن چهارم هجری قمری باز میگردد! این مسجد بر یکی از آتشکدههای قدیمی زرتشت بنا شده و جزء مهمترین مساجد و همچنین جاهای دیدنی لاهیجان محسوب میشود که قدمت تاریخی زیادی دارد. گفتنی است که سلطان محمد کیا، در مراسم عید قربان سال ۸۹۳ هجری قمری، در این مسجد نماز گزارده است.
آدرس مسجد جامع لاهیجان: گیلان، لاهیجان، میدان چهار پادشاه یا همان وحدت
ساعت بازدید: ساعات نمازهای صبح، ظهر و عشاء
مسجد اکبریه لاهیجان؛ مسجدی کمنظیر در شمال ایران
مسجد اکبریه را به جرات میتوان یکی از معروفترین جاهای دیدنی لاهیجان دانست که قدمت آن به دوران قاجار و زمان سلطنت فتحعلی شاه باز میگردد. حاج علی اکبر لاهیجانی، نام فردی بود که بانی شد تا این مسجد ساخته شود. به همین خاطر است که این مسجد را با نام مسجد اکبریه میشناسند.
این بنا از جنس آجر ساخته شده و ظاهری بسیار بی آلایش و ساده دارد. مسجد اکبریه در دو طبقه بنا شده و هر طبقه آن دارای هشت ستون میانی است. قسمتهای عمدهای از این مسجد با چوب ساخته شده و سه درب بزرگ چوبی در آن قرار دارد که مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار میگیرند. همچنین این مسجد به کاشی کاریهای زیبایی مزین شده که با خط زیبای نستعلیق روی آن عباراتی نوشته شده است. گچ کاریهای داخل مسجد واقعا دیدنی هستند و شما را به یاد مساجد تاریخی ایرانی میاندازند.
آدرس مسجد اکبریه لاهیجان: گابنه