زیارت گاه امام زاده حسین اصغر که از فرزندان امام زین العابدین می باشد هم یک مکان زیارتی و معنوی است که همه ساله پذیرای زائران عاشق از سراسر استان خراسان و از جمله خوشاب می باشد و همچنین یک مکان مهم تاریخی و فرهنگی محسوب می شود.
زیارتگاه این امام زاده بر بلندی های سنگی اردلان و جازندر و بین روستای گرماب و شاهزاده از توابع دهستان طاغنکوه شمالی شهرستان فیروزه و روستای برزنون واقع شده است.
این زیارت گاه ما بین شهرستان های نیشابور ، مشهد ، فیروزه ، قوچان ، چناران ، فاروج ، اسفراین ، خوشاب ، جوین ، جغتای و سبزوار واقع شده است و به همین علت بیشترین زائران آن از این شهرستان ها می باشند. زائران از این شهرستان ها برای زیارت و اهدای نذورات به این مکان مقدس مشرف می شوند.
امام زاده حسین اصغر از فرزندان امام چهارم شیعیان یعنی زین العابدین علیه السلام است. این زیارت گاه برای مردم این منطقه از تقدس خاصی برخوردار است و همه ساله پذیرای تعداد زیادی از زائران از سراسر استان خراسان است.
بنای این امام زاده شامل یک بقعه گنبد دار ، یک ایوان بلند در شرق بنا و مسجد و نمازخانه در غرب و جنوب می باشد. بنای این زیارت گاه در ابتدا شامل یک پوش بوده و بعد ها پوشش دیگری نیز به آن اضافه شده است. تا زمان حاضر الحاقات زیادی به آن اضافه شده است.
در اطراف این زیارتگاه واحد هایی برای اقامت زائران در نظر گرفته شده است. همچنین چند واحد تجاری و فروشگاهی نیز در این مکان ساخته شده است. از دیگر اماکن موجود در اطراف این امام زاده کشتارگاه و آشپزخانه و واحد کرایه ظروف و واحد سیار پاسگاه نیروی انتظامی است.
براساس تحقیقات کارشناسان میراث فرهنگی و با توجه به شواهد و مدارک موجود و سبک و فرم معماری ، قدمت این زیارت گاه به قرن هفتم هجری بر می گردد.
ورودی اصلی این زیارت گاه در قسمت ایوان بزرگ شرقی تعبیه شده است که در حال حاضر ویژه برادران است.
در ضلع شمالی آن نیز دو ایوان کوچک وجود دارد که یکی از آنها ویژه ورود خواهران است.
برای برگزاری مراسم مذهبی مانند شبیه خوانی و ... در قسمت جلوی زیارت گاه یک فضای باز در نظر گرفته شده است.
زیارت گاه امام زاده حسین اصغر در روستای برزنون در بخش سرولایت شهرستان نیشابور و در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته است. آب و هوای این مکان تحت تاثیر آب و هوای نیشابور و قوچان می باشد و به علت قرار گیری آن در یک منطقه کوهستانی یعنی بالای کوه های اردلان در امتداد کوه های بینالود ، دارای مناظر و چشم انداز های زیبایی است.
ارتفاع این مکان از سطح دریا در حدود 1960 متر می باشد. جاده آسفالته از نیشابور و با عبور از شهرستان فیروزه ف سه راهی قوچان در شهر فیروزه ، روستای کلاته محمد جان و روستای برزنون به نزدیکی امام زاده و کوهی که امام زاده بر روی آن واقع شده است می رسد.
فاصله این زیارت گاه تا روستای برزنون حدود 8 کیلومتر است. محل قرار گیری این آرامگاه به گونه ای است که به شهرستان هایی مانند نیشابور ، فیروزه ، مشهد ، چناران ، درگز، قوچان ، جوین و بخش سرولایت واقع در استان خراسان رضوی ، جغتای و فاروج و اسفراین راه دارد. این زیارت گاه در واقع بین این شهرستان ها قرار گرفته است و به همین علت نیز بیشتر زائران آن از این شهرستان ها می باشند.
روستای برزنون جایی که این زیارت گاه در آن واقع شده است از روستا های مهم بخش سرولایت شهرستان نیشابور است. دهستان برزنون شامل نقاط و روستاهای برزنون ، ته منگان ، قره گل ، گاوکش ، زهان ، شتر سنگ ، کلاته حاجی ، تیران ، خیر آباد و امام زاده حسین اصغر است.
این دهستان دارای اقلیمی کوهستانی است و آب و هوایی معتدل و سرد دارد. همچنین دارای چشم انداز ها و مناظر زیبایی است و به عنوان یکی از ییلاقات و مناطق گردشگری زیبای منطقه به حساب می آید.
این دهستان دارای آثار تاریخی و فرهنگی زیادی است که همگی قابل توجه می باشند. بقعه امام زاده حسین اصغر و جایگاه آذر برزین مهر یکی از آثار مهم تاریخی این منطقه است.
زیارت گاه امام زاده حسین اصغر یکی از مهم ترین آثار تاریخی و فرهنگی این دهستان است. آرامگاه این امام زاده بر روی ارتفاعات سنگی اردلان و جازندر و بین روستای گرماب شاهزاده از توابع دهستان طاغنکوه شمالی شهرستان فیروزه و روستای برزنون قرار گرفته است.
موقعیت جغرافیایی این بقعه متبرکه 36 درجه و 32 دقیقه و 53 ثانیه شمالی و 58 درجه و 17 دقیقه و 42 ثانیه شرقی با ارتفاع 1960 متر از سطح دریا می باشد.
سخن پایانی
حرم امام زاده حسین اصغر بر فراز ارتفاعات سنگی قرار گرفته است و دارای راه ارتباطی سختی برای زائران است. این زیارت گاه در یک مکان کوهستانی با چشم انداز زیبا واقع شده است و به شهرستان های مختلف استان خراسان راه دارد. بیشتر زائران این بقعه از شهرستان های این استان می باشند. قدمت این زیارت گاه با توجه به شواهدی که به تایید کارشناسان میراث فرهنگی رسیده است مربوط به قرن هفتم هجری است. در اطراف این زیارت گاه برای زائران اقامت گاه هایی برای اسکان موقت در نظر گرفته شده است.
گردآوری : بخش گردشگری بیتوته