به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از هلال احمر؛ از آسمان شن می‌بارد. کوچه‌های روستای «محمددادی» و «کهک» زیر شن‌های روان مدفون می‌شوند و بچه‌ها قبل از بیرون آمدن از خانه، باید از روی تپه‌ای که مقابل در ایجاد شده، بگذرند. جاده‌های سیستان‌وبلوچستان در هر اوجی از توفان شن، به مسیری وهم آلود تبدیل می‌شوند که بیشتر از یک متر جلوترش را نمی‌توان دید. دانه‌های شن و خاک، موذیانه از لابلای ماسک‌ها، دستمال‌ها و روبندها عبور می‌کنند و روی صورت می‌نشینند.
می‌گویند توفان شن، امسال در شمال سیستان‌وبلوچستان غوغا کرده و شرایط در برخی از روستاها که اصطلاحاً در تونل بادی توفان‌های موسمی قرار دارند، ارتفاع شن ازبلندای دیوار خانه‌ها هم بیشتر شده.
تتمه زمین‌های کشاورزی هم با خشک شدن چاه‌نیمه‌ها، سوخته و آخرین قطره‌های آب درهامون، سال‌هاست که در این استان به خشکی نشسته. چند سالی است که اگر باران نبارد، هیچ آب دیگری سر از جنوب هیرمند در نمی‌آورد. این روزها اگر گذرتان به شهرستان زهک و هامون در سیستان‌وبلوچستان بیفتد، باور نمی‌کنید که در زمین‌های لم‌یزرع و ترک‌خورده این خاک، روزگاری یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کشور جا خوش کرده بود.
طبق اعلام هواشناسی استان، بادهای موسمی ۱۲۰ روزه که به بادهای گرم سیستان هم معروف بودند، در طول پنج سال گذشته به بادهای ۱۸۰ روزه تبدیل شده‌اند و خشک بودن‌هامون و منابع آبی در این منطقه، به گسترش توفان شن و گردوغبار دامن زده است.
سرپرست جمعیت هلال‌احمر سیستان‌وبلوچستان از فعالیت‌های هلال‌احمر در این استان می‌گوید: «با شدت گرفتن توفان شن در استان، جلساتی با مدیریت بحران استان داشتیم تا برای کمک به مردم، برنامه‌ریزی کنیم. پیش از این جلسات هم طبق روال هر سال، با کمک خیران و داوطلبان بسته‌های غذایی و معیشتی و همچنین بسته‌های بهداشتی و ماسک در بین خانواده‌های نیازمند در مناطق متأثر از توفان توزیع می‌کردیم و این کار همچنان ادامه دارد.»
وی خبر از تأمین بیش از ۲۰ هزار ماسک در استان و توزیع آنها در شهرستان‌های مختلف می‌دهد و می‌گوید: «در این ایام پنج تانکر آب ۵ هزار لیتری در برخی روستاها نصب شده و به‌صورت سقایی به آنها آبرسانی می‌کنیم. امسال شرایط خشکسالی و کم‌آبی درمنطقه شدیدتر از سال‌های پیش است. از طرفی چاه‌نیمه‌ها هم خشک شده و تنش‌هایآبی شدیدتر از قبل شده است.»
حضور خیران و داوطلبان
تقریباً هر ۵ تا ۶روز در میان، توفان‌های موسمی در شمال سیستان‌وبلوچستان به اوج خود می‌رسند. بادی که سرعتش این روزها به ۱۱۲ کیلومتر در ساعت هم رسیده، با خشک شدن دریاچه به زمین خاکی می‌رسد و توفان شن به راه می‌اندازد.
«سیدمحمدمهدی سجادی» می‌گوید: «روزگاری نه‌چندان دور دریاچه‌هامون آنقدر آب داشت که در آن قایقرانی می‌کردند و مردم محلی به آن «دریا» می‌گفتند. الان با خشک شدن هامون، خاک کف «دریا» در هوا چرخ می‌زند و سراسر منطقه را فرا می‌گیرد. در کنار توزیع اقلام معیشتی و بهداشتی، این روزها امدادگران و داوطلبان با توزیع بروشور و آموزش چهره به چهره، به مردم توصیه می‌کنند که چطور خود را از گرمازدگی و احتمال عفونت‌های چشم و ریه نجات دهند.»
با تعطیل شدن کشاورزی و دامداری در سیستان‌وبلوچستان، ساکنان این منطقه روزگار سختی را می‌گذرانند. برای همین هم جمعیت هلال‌احمر برای میزبانی از خیران، داوطلبان و انجمن‌های مردم نهاد اعلام آمادگی می‌کند.
سجادی می‌گوید: «بسته‌های معیشتی، تانکرهای آبرسانی، اقلام بهداشتی استاندارد و… از مهم‌ترین نیازمندی‌های استان ما در این ایام است. ما در هلال‌احمر این آمادگی را داریم که با خیران در شناسایی نیازمندان و توزیع این اقلام همکاری کنیم. همچنین هرنوع کمک دیگری که می‌تواند بحران خشکسالی را در این مناطق بهبود دهد. مثلاً ماسال‌های گذشته به کمک خیران دستگاه‌های تصفیه آب را در برخی مناطق نصب کردیم، اما با گذشت زمان این دستگاه‌ها نیاز به تعمیر و تعویض فیلترها دارند. انجام همه این کارها نیاز به مشارکت داوطلبانه دارد.»
افزایش تصادفات جاده‌ای
۲۶ تیم امدادی در سیستان‌وبلوچستان در آماده‌باش هستند تا با اعلام هر حادثه‌ای، وارد عملیات شوند. با کاهش شعاع دید به کمتر از ۱۰ متر، جاده‌های این استان نا ایمن شده و تردد خودروهای سوخت بر با سرعت بالا در این جاده‌ها، احتمال تصادفات را بالا برده است. امدادگران سیستان‌وبلوچستان این روزها با شرکت در هر مأموریت جاده‌ای، جان خود را به خطر می‌اندازند. شهرستان زهک در کنار هامون خشک شده، این روزها بیشتر از دیگر شهرستان‌های استان، درگیر توفان شن است.
«نظر یونسی بارانی»، رئیس شعبه هلال‌احمر زهک می‌گوید: «با خشک شدن‌هامون وهمچنین چاه‌نیمه‌ها، آبرسانی به کمک خیران هم آغاز شده است. در برخی از روستاها که تانکرهای آب نصب شده بود، با کامیون آب می‌بریم و مجموعه‌هایی مثل اداره آب و فاضلاب همکاری خوبی با ما در این زمینه دارد. بالا بودن میزان ریزگردها باعث شده تادر این ایام از خیران دعوت کنیم تا به کمک مردم منطقه بیایند. از سال‌های گذشته، گروه‌های خیریه مختلفی در منطقه فعالیت می‌کردند و همچنان این فعالیت‌ها ادامه دارد. توفان شن از طرفی مردم را خانه‌نشین کرده و از طرف دیگر باعث شده تا بیماری‌های عفونی و ریوی شدت بگیرد. ما در پی این هستیم تا پزشکان داوطلب را به شهرستان زهک دعوت کنیم تا برخی از مشکلات سلامتی و بهداشتی آنها به همت جمعیت هلال‌احمر برطرف شود.»
هلال‌احمر زهک این روزها به کمک همین خیران و پزشکان داوطلب، به بیماران نیازمندکمک می‌کند تا هزینه‌های درمان خود را پرداخت کنند و درصورت نیاز شرایط را برای بستری شدن آنها در مراکز درمانی فراهم کند.
امداد با عینک شنا
۵روستای نواب، محمددادی، شهرک محمدشاه‌کرم، شهرک کهک و قزاق که در مسیر توفان شن قرار دارند و بیشترین تأثیرپذیری را از این توفان دارند، این روزها به محلی برای رفت‌وآمد تیم‌های عملیاتی و همچنین ارائه کمک‌های معیشتی تبدیل شده‌اند.
مسئول امدادونجات شهرستان زهک، می‌گوید: «در هر یک از این روستاها بین ۸۰ تا ۱۲۰ بسته معیشتی و بهداشتی توزیع کرده‌ایم. توفان شن باعث شدت گرفتن بیماری‌های تنفسی و ریوی در مردم این منطقه شده و ما آموزش‌های لازم برای کاهش اثرات توفان شن را به مردم می‌دهیم.»
مهم‌ترین مأموریت این روزهای تیم‌های امدادی و عملیاتی در زهک، در جاده‌های این شهرستان رقم می‌خورد؛ جاده‌هایی که پیش از این هم با تردد شوتی‌ها و سوخت‌برها آمار تصادفات در آن قابل توجه بود.
حسن بیکی می‌گوید «توفان شن، مأموریت‌های جاده‌ای را برای ما سخت‌تر از قبل کردهاست. برخی از روزها دید ما در جاده بسیار کم می‌شود و در چنین شرایطی، تیم‌های امدادی جان‌شان را به خطر می‌اندازند تا در حوادث جاده‌ای شرکت کنند، چراکه ممکن است درست در زمان حضورشان در جاده و حین عملیات، خودروهای عبوری با آنها تصادف کنند. ایمن کردن محل عملیات، از مهم‌ترین کارهایی است که این روزها در تیم‌های عملیاتی انجام می‌دهیم.»
وقتی صحبت از چندوچون عملیات در توفان شن، با سرعت ۱۱۲ کیلومتر در ساعت می‌شود، بیکی می‌گوید: «در این روزهای گرم، با وجود وزش بادهای گرم موسمی در زهک، امدادگران برای اینکه بتوانند در گردوخاک نفس بکشند و ببینند، از شال و پارچه وماسک و عینک استفاده می‌کنند. شاید تصاویر استفاده از عینک‌های شنا در جاده‌های سیستان‌وبلوچستان را دیده باشید؛ همه اینها برای این است که در آن لحظه، برای ماهیچ چیزی مهم‌تر از نجات جان انسان‌ها و کمک به مردم حادثه دیده نیست.»
بادهای ۱۲۰ روزه از خرداد آغاز و تا پاییز ادامه دارند؛ گرچه پیش‌بینی می‌شود با افزایش گرمای زمین و خشکسالی گسترده در استان، عمر این پدیده فصلی ۶۰ روز بیشتر شود وبه مشکلات مردم این منطقه، دامن بزند.
