اخیراً امین ابراهیمی، عضو هیئت رئیسه انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفتگو با گسترشنیوز از وضعیت اسفناک کارخانههای فولادی به دلیل قطع برق خبر داد و در ادامه بر این نکته تاکید کرد که «امسال حتی اگر یک مگاوات بیشتر از میزان سهمیهبندی برق مصرف کنیم، وزارت نیرو بلافاصله کلید و برق کارخانه را قطع میکند و این نوع برخورد با صنعت نگرانکننده است.»
این اظهارات مدیر عامل کارخانه فولاد خوزستان درباره آسیبهای ناشی از قطعی برق به صنایع در شرایطی مطرح میشود که یکی از عواید نیروگاههای هستهای تولید برق و وارد شدن آن به مدار اصلی است، نکتهای که پیش از این مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گسترشنیوز مطرح کرد و هزینه سنگین استفاده از برق نیروگاههای هستهای را علت اصلی بهرهمند نشدن صنایع از این عایدی صنعت هستهای ارزیابی کرد.
خسارت صنایع به دلیل کمبود برق، استفاده نکردن از برق تولیدی نیروگاههای هستهای و از طرفی اشاره نماینده مجلس به هزینه صعودی تولید برق توسط نیروگاهها منجر به شکلگیری این پرسش میشود که اگر قرار است به دلیل هزینه بالا، صنایع و در مجموع اقتصاد کشور از نتایج و دستاوردهای صنعت هستهای هیچ نفعی نبرند، چرا به سمت ساخت نیروگاههای هستهای و تحمل آثار بعد از آن حرکت کردیم؟ در پاسخ به این پرسش عباسی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی به اراده دولتها اشاره میکند و میگوید اگر دولتها اراده کافی برای استفاده از فواید نیروگاههای هستهای داشتند، با گذشت چندین سال از راهاندازی صنعت هستهای شاهد رشد ۱۰ درصدی فیزیکی نیروگاه و از کار افتادن راکتورها نبودیم.
فریدون عباسی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز ضمن ارزیابی اقدامات دولت در عرصه شهرکهای صنعتی گفت: بسیاری از شهرکهای صنعتی توسط وزارت صمت و شرکت شهرکهای صنعتی درست شدند اما برقشان در حدی است که کسی سیمها را به سرقت نبرد. برقی که بخواهد یک صنعت کوچکی آنجا مستقر شود، وجود ندارد و یا اگر مرکز شهرستانی شهرک صنعتی دارد، برقی ندارد که صنعتی در آنجا مستقر شود. برای نمونه قائمیه مرکز شهرستان کوه چنار است و یا در شهر بالاده که هیچ شغلی وجود ندارد. وزارت صمت سالها خواب بوده، به جای اینکه مسئله اشتغال را در آنجا حل کند همه فرصتهای شغلی را به سمت یزد، کرمان، اصفهان و اراک هدایت کرده است. در منطقه بالاده زمینهای بلا استفاده فراوانی وجود دارد علاوه بر این منطقه مجهز به آب و گاز است اما برق نیست، لذا نیاز است که در این منطقه کازرون زیرساختها فراهم شوند.
او افزود: نکته حائز اهمیت این است که اقدامی برای فراهم کردن زیرساختها در منطقه مذکور صورت نمیگیرد، بلکه به مناطق برخودار رسیدگی میکنند، به این ترتیب که میگویند زیرساختها در مناطق برخوردار فراهم و به صرفه است. صنایع را در این مناطق راهاندازی کنیم. این در صورتی است که دولت موظف با استفاده از پول نفت و گاز در مناطقی که زیرساختها فراهم نیستند، زیرساخت لازم را فراهم کند به عنوان مثال در منطه بالاده کازرون شهرک صنعتی ساختند احداث کردند اما برق و راه برای ورود به شهرک صنعتی نیست.
عباسی درباره لزوم استفاده برق تولید شده توسط نیروگاههای هستهای در شهرکهای صنعتی تصریح کرد: ایران یک نیروگاه هستهای دارد که ظرفیت آن هم محدود و حدود هزار مگابایت است که در برابر ۷۳ هزار و ۴۵۰ مگابایت که گفتند رکورد زده، هزار مگابایت حدود ۱ درصد این حجم را شامل میشود. راکتورهای دیگر هنوز راهاندازی نشدند.
برای دولتهایی که طی ۴۰ سال گذشته روی کار آمدند، برق هستهای در اولویت قرار نداشته است
این نماینده مجلس شورای اسلامی در واکنش به اینکه برق تولیدی توسط نیروگاههای هستهای راهگشا نیست، اظهار کرد: نیروگاههای هستهای و استفاده از برق تولیدی توسط نیروگاهها واقعیت امر این است که برای هیچ دولتی اولویت نداشته، به عبارت دیگر برای دولتهایی که طی ۴۰ سال گذشته روی کار آمدند، برق هستهای در اولویت قرار نداشته، بلکه حالت نمایشی داشته کما اینکه بعد از تلاشهای صورت گرفته در عرصه نیروگاههای هستهای که از سال ۱۳۵۴ آغاز شده بود، تازه سال ۱۳۹۲ هزار مگاوات را به بهرهبرداری رسانده است و بعد از آن به مدت ۴ سال دو راکتور را تعطیل کردند.
عباسی ادامه داد: در حال حاضر وضعیت نیروگاه هستهای به نحوی است که شاید ساختمان آن ۱۰ درصد هم پیشرفت نکرده باشد. مورد دیگر از بیتوجهی نسبت به برق تولیدی نیروگاههای هستهای است که زمان لازم برای راهاندازی راکتور هستهای بین ۶ تا ۸ سال زمان لازم است اما با این وجود هنوز راهاندازی راکتورها به سرانجام نرسیده است چنانچه در حال حاضر ۶ سال از راکتوری که باید وارد مدار میشد گذشته و هنوز هم این اتفاق صورت نگرفته است. واقعیت امر این است که دولتها به دلیل اینکه سرمایهگذاری اولیه در نیروگاههای هستهای زیاد است به استفاده بهینه از نیروگاههای هستهای توجه نمیکنند و این نکته را در نظر نمیگیرند که این سرمایهگذاری در طولانی مدت سوددهی دارد و سرمایهگذاری بر روی آن به صرفه است.
نظام باید درباره سرمایهگذاری و استفاده بهینه از نیروگاههای هستهای تصمیم بگیرد
رئیس اسبق سازمان انرژی هستهای با تاکید بر تنوع در منابع تامین انرژی متذکر شد: در حقیقت باید در سبد انرژی به اندازه تنوع داشته باشیم، نه آنقدر شعار بدهیم که انرژی هستهای حق مسلم ماست نه دولتی سرکار بیاید که بخواهد همه این مسائل را جمع کند. در مجموع نظام باید درباره سرمایهگذاری و استفاده بهینه از نیروگاههای هستهای تصمیم بگیرد و دولتها هم بودجه آن را تأمین کنند.
عباسی با تاکید برق تولیدی نیروگاههای هستهای پاسخگوی برق مورد نیاز شهرکهای صنعتی نیست، ابراز کرد: شهرکهای صنعتی از نظر مدیریت ضعیف هستند. به این ترتیب که شهرکها و مناطقی که زیر نظر ایدرو یا ایمیدرو باشند، وضعیت بهتری دارند اما آن شهرکهایی که وابسته به شرکت شهرکهای صنعتی باشند، رونقی در آنها به وجود نمیآید. برای نمونه شرکت شهرکهای صنعتی، شهرکهای واقع در منطقه کازرون، کوه چنار و یک منطقه ویژه را مدیریت میکند اما رسیدگی آنها به این ترتیب است که اگر من نماینده تلاش نکنم هیچ اقدامی صورت نمیگیرد و زمینی واگذار نمیشود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی پیرامون ثبات اقتصادی در کشور خاطرنشان کرد: ثبات اقتصادی به شاخص نیاز دارد. واقعیت امر این است که برای سنجش ثبات اقتصادی باید مواردی نظیر وضعیت تورم، ارزش پول ملی و مواردی از این قبیل را درنظر گرفت و با سال قبل مقایسه کرد. اگر در این مقایسه میزان تورم نیم درصد بود میتوان گفت ثبات اقتصادی وجود دارد و یا اینکه ارزش پول ملی حفظ شد و یک دفعه نصف نشد، میتوان از ثبات گفت.
عباسی در پایان یادآور شد: بنابراین برای ثبات اقتصادی شاخص وجود دارد و یا در نمونه دیگر اینکه وقتی برق کارخانهها را قطع میکنند، ثبات اقتصادی محسوب میشود؟ برق ملاک توسعه محسوب میشود و افزایش مصرف آن به معنای پیشرفت و رفاه است. به این معنی که رفاه جامعه روند صعودی داشته، که مصرف برق منازل افزایش پیداکرده است. در هر صورت در دورهای قشر متوسط جامعه بزرگتر شده، به موازات آن هم مصرف برق بیشتر شده در این شرایط چرا باید مردم را مورد سرزنش قرار داد که چرا برق مصرف میکنند. لذا دولت باید تسهیلاتی ایجاد کند که سرمایهگذار تولید برق کند اما هر کسی نیروگاه احداث میکند، ورشکست میشود چراکه دولت پول او را نمیدهد. به این تریتب که دولت پول برق را از تولید کننده میگیرد، به خزانه واریز میکند اما به نیروگاهها نمیدهد.