خواص مرزه برای سلامت بدن ما بسیار زیا است که شاید ما با خیلی از این خواص هنوز آشنا نباشیم.در این مطلب از پارس نیوز شما با خواص باورنکردنی مرزه آشنا خواهید شد.
مرزه یکی از اعضای خانواده نعناع است که معمولاً در غذاهای اروپای شرقی و آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. برای اینکه با ترخون های چند ساله اشتباه گرفته نشود، می توان گفت که مرزه گیاهی یک ساله با برگ های صاف و گل های کوچک هستند. استفاده از این گیاه فلفلی و تند به عنوان یک داروی طبیعی به گذشته برمی گردد. این گیاه می تواند طیف وسیعی از بیماری، از جمله مشکلات پوستی، عفونت ها و مشکلات گوارشی را درمان کند.
به ازای هر 28 گرم (1 اونس) مرزه موجود در خاک، مواد مغذی زیر را دریافت می کنید:
طبع سبزی مرزه گرم و خشک است.
مرزه گیاهی یکساله از خانواده نعناعیان است که قسمتهای برگدار ساقهاش در آشپزی استفاده میشود. سبزی مرزه برگهای سبز کوچک و شکوفه دارد. از زمان جوانهزدن تا تولید تخم مرزه یک سال طول میکشد، سپس تمام قسمتهای آن، از برگ گرفته تا ریشه، کاملا از بین میروند.
همچنین در پارس نیوز بخوانید : تاج خروس چیست و چه خواصی دارد ؟
هزاران سال است که مردم دنیا برای بهبود طعم غذاهای خود از این گیاه استفاده میکنند. رومیان و یونانیان باستان ۲۰۰۰ سال قبل این گیاه را پرورش میدادند و از آن هنگام پخت غذاهایشان استفاده میکردند. مرزه در اروپا بسیار محبوب بود و اروپاییها از آن بهدلیل اینکه بسیار شبیه فلفل بود، استفاده میکردند.
مرزه غیر از اینکه چاشنی بوده، کاربردهای مهم دیگری هم داشته است. در روم باستان از این گیاه بهعنوان داروی تقویتکننده قوای جنسی استفاده میکردند. بعدها در جنگ جهانی دوم که فلفل کمیاب شد، آلمانیها موقع پختوپز از مرزه بهجای فلفل استفاده کردند.
تقریبا ۳۰ نوع مرزه وجود دارد که فقط ۲ نوع اصلی آن (مرزه تابستانی و زمستانی) را برای پختوپز استفاده میکنیم. این ۲ نوع مرزه شباهتها و تفاوتهایی دارند که در ادامه آنها را توضیح دادهایم.
محبوبترین و پرمصرفترین نوع مرزه، مرزه تابستانی با نام علمی «Satureja hortensis» است. مرزههای تابستانی متنوعی با برگهای سبز و برنزی وجود دارند که گلهای لولهای یاسیشکل آنها از ماه ژوئیه (تیرماه) تا سپتامبر (شهریور) شکوفه میزنند.
مرزه تابستانی در انواع غذاها کاربرد دارد و حتی از آن برای تهیه ادویه فرانسوی پروانسی (که ترکیبی از چندین نوع سبزی خشک است) هم استفاده میشود. این گیاه در بیشتر غذاهای سنتی بلغاری، رومانیایی و مناطقی از اقیانوس اطلس کانادا به کار میرود. چون مرزه تابستانی طعم و بوی شیرینتری دارد، محبوبتر است. در واقع مرزه تابستانی و زمستانی طعم مشابهی دارند، اما نوع تابستانی آن شیرینتر است و رنگ روشن و طعم و بوی تندتری دارد و در یک کلام گرم و فلفلیتر است. به همین دلیل این نوع مرزه بیشتر از نوع زمستانی آن کشت میشود و تقریبا در تمام سال در فروشگاهها موجود است.
مرزه زمستانی با نام علمی «Satureja montana»، گیاهی چندساله است. نام دیگر مرزه زمستانی مرزه کوهی است و طول عمری بیش از ۲ سال دارد. برگهای مرزه زمستانی در مقایسه با نوع تابستانی آن تیرهتر است و گلهایی به رنگ اسطوخودوسی روشن، صورتی و حتی سفید دارد. در مقایسه با نوع تابستانی، مرزه زمستانی طعمی قوی و تلختر دارد. بوی این نوع مرزه یادآور رایحههای زمستانی همچون مریمگلی و کاج است.
مرزه زمستانی در دل کوهها و کنار تپهها و دامنههای کوههای مدیترانهای رشد میکند و دقیقا به این علت است که این نوع مرزه نام مرزه کوهی را به خود گرفته است. کاشت مرزه در مناطق معتدل بسیار آسان است و این گیاه فقط بومی مناطق مدیترانهای نیست، بلکه در جنوب اروپا و آفریقا هم یافت میشود.
مرزه یک قابض است، به معنی آنکه بافت های بدن را منقبض می کند. قابض ها در مراقبت از پوست رایج هستند، زیرا می توانند به سفت شدن منافذ و پوست کمک کنند. این ویژگی ها در درمان آکنه و سایر مشکلات پوستی مفید هستند، زیرا به بهبود زخم ها، مبارزه با باکتری ها و متعادل سازی pH پوست کمک می کند. اگر بارها استفاده شوند، می توانند پوست را خشک کنند، اما اضافه کردن مرزه به حمام یا بخور صورت باعث می شود افراد به آرامی و با اطمینان از این مزایا، موضعی استفاده کنند.
خصوصیات قابض مرزه که آن را برای مراقبت از پوست عالی می کند، همچنین می تواند نیش حشرات را تسکین دهد. طبیعت سرد آنها رطوبت را از محل خارج کرده، التهاب را کاهش داده و سوزش ناشی از نیش را کاهش می دهند. خاصیت ضد باکتریایی این گیاه همچنین می تواند باعث بهبودی شود. اگر مستعد ابتلا به نیش پشه هستید، سعی کنید گیاهان مرزه را پرورش دهید. هنگامی که گزیده شدید، یک برگ انتخاب کنید و آن را بر روی محل نیش زده شده مالش دهید تا از سوزش خلاص شوید.
افسانه ای می گوید که راهبان قرون وسطایی به دلیل توانایی تحریک کنندگی مرزه (به ویژه، ویژگی های رایحه آن) از کاشت و پرورش دادن آن منع بودند. اگر زندگی عاشقانه شما در حال وقفه است، ممکن است دریافته باشید که مرزه خوشمزه باعث افزایش میل جنسی می شود. مرزه همچنین یک محرک اشتها است. پیری و البته برخی داروهای خاص و شرایط بهداشتی خاص، همگی می توانند در اشتها اختلال ایجاد کنند. مرزه می تواند به ایجاد گرسنگی کمک کند و اطمینان حاصل کند که افراد به اندازه کافی برای انرژی و نیازهای غذایی خود خوراکی مصرف می کنند.
مرزه دارای بسیاری از فنل های اساسی از جمله تیمول و کارواکرول است. تیمول ضد عفونی کننده و ضد قارچ است در حالی که کارواکرول ضد باکتری است و به متوقف کردن رشد بسیاری از انواع باکتری ها از جمله اشرشیا کلای کمک می کند. مرزه می تواند به سهولت و بهبودی گلودرد و عفونت های برونش کمک کند. این گیاه همچنین دارای خصوصیات محرکی است که می تواند به پاک شدن بیشتر مخاط از این عفونت ها کمک کند.
فیبر یک ماده اساسی در دستورالعمل برای سلامتی هضم است و مرزه منبع خوبی از فیبر است. مرزه همچنین ضد اسپاسم است که اسپاسم های مرتبط با تحریک دستگاه گوارش را کاهش می دهد. این گیاه به سهولت نفخ و سوء هاضمه کمک می کند. پری بیوتیک ها به رشد باکتری های خوب در روده کمک می کنند، که به هضم غذا و همچنین تقویت ایمنی کمک می کند. پری بیوتیک همچنین ممکن است به کاهش کلسترول و تقویت سلامت قلب کمک کند. مرزه، پر از پری بیوتیک است و آن را به عنوان یک گیاه عالی برای سلامتی گوارش تبدیل می کند.
چون مرزه خواص ضدباکتریایی دارد، بسیاری از افراد از مرزه برای درمان علائم سرماخوردگی مانند سرفه و گلودرد استفاده میکنند. در ضمن مرزه ویتامین ث دارد و به بدن کمک میکند از خود در برابر ویروسها و رادیکالهای آزاد محافظت کند.
پمادهای حاوی اسانس مرزه از دردهای شدید ناشی از التهاب مفصل میکاهند.
بسیاری از افراد مانند رومیهای باستان هنوز از این گیاه برای تقویت قوای جنسی استفاده میکنند.
مرزه حاوی آنتیاکسیدانهایی است که جلوی ابتلا به بیماریهای مختلف را میگیرند. مثلا این گیاه از افزایش کلسترول بد پیشگیری میکند و کلسترول خوب بدن را افزایش میدهد. این ویژگی جلوی ابتلا به بیماریهای قلبی را میگیرد و در کل سلامت قلب را بهبود میبخشد.
مرزه گیاهی سرشار از مواد معدنی، پروتئین و ویتامین های غنی و کم کالری است که بسیار مناسب برای کاهش وزن می باشد. افرادی که از رژیم غذایی کم کالری همراه با مکمل گیاهی حاوی مرزه استفاده می کنند، در کاهش وزن خود موفق تر هستند.
بیشتر افراد فواید سلامتی آنتی اکسیدان ها را می شناسند. آنها سلول های شما را از آسیب روزانه مانند قرار گرفتن در معرض استرس، آلودگی، سیگار کشیدن، تشعشعات و برخی مواد شیمیایی و همچنین رادیکال های آزاد که منجر به پیری می شوند محافظت می کنند. آنها به سلامت قلب شما کمک می کنند و خطر ابتلا به عفونت ها و برخی سرطان ها را کاهش می دهند. مرزه سرشار از آنتی اکسیدان ها زیاد است.
برگ ها و شاخه های گیاهان مرزه منبع غنی از پتاسیم، آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، روی و سلنیوم است. همه اینها برای سلامتی ضروری است و می تواند بسیاری از عملکردهای بدن از جمله فشار خون، ایجاد خون، سلامت استخوان، سلامت ایمنی و عملکرد تیروئید را بهبود بخشد. مرزه همچنین یک منبع ویتامین گروه پیچیده B، ویتامین A، ویتامین C، نیاسین، تیامین و پیریدوکسین است. این مواد مغذی به تقویت سیستم ایمنی بدن، سالم نگه داشتن چشم ها و افزایش انرژی به شما کمک می کنند.
از خصوصیات مرزه می توان، کمک به کاهش درد سندرم قاعدگی زودرس و قاعدگی نامنظم اشاره کرد. اثرات ضد اسپاسم می تواند اسپاسم هایی را که باعث گرفتگی قاعدگی می شوند، کاهش دهد. علاوه بر این، منیزیم زیاد می تواند به التیام علائمی مانند اضطراب، نوسانات خلقی، تحریک پذیری و درد کمک کند. مرزه همچنین ممکن است به دوره های نامنظم قاعدگی کمک کند.
مرزه دارای خواص ضد التهابی و ضد روماتیسمی است. این می تواند به کاهش درد مفاصل و آرتروز کمک کند. همچنین ممکن است مشکلاتی مانند نقرس و سردرد را درمان کند. خوردن این گیاه به طور مرتب بهترین راه برای تجربه این اثرات است. از طرف دیگر، یک شاخه مرزه که مستقیم بر روی پوست قرار می گیرد، می تواند درد مفاصل دردناک را کاهش دهد.
همانطور که قبلاً نیز گفته شد، مردم در گذشته تصور می کردند که انرژی زیادی را به بدن می دهد. تحقیقات نشان داده است که این روغن وقتی با روغن ماساژ مخلوط می شود، یک انرژی زای عالی است. بنابراین مرزه را در زندگی روزمره خود قرار دهید تا از مزایای آن بهرهمند شوید.
نوشیدن چای مرزه به طور مرتب به از بین بردن انگل های روده کمک می کند. در صورت عدم درمان، این انگل ها می توانند بر دستگاه گوارش تأثیر بگذارند و در جذب مناسب مواد مغذی دخالت کنند.
این گیاه سرشار از فیبر غذایی است که به کاهش سطح لیپوپروتئین با چگالی کم یا همان کلسترول های بد کمک می کند و همچنین باعث افزایش سطح لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول های خوب بدن می شود.
استفاده از روغن اسانس مرزه بر روی پوست یا ناخن ها با عفونت قارچی، به دلیل داشتن تیمول که حاوی خواص ضد قارچ است، به طور مؤثر آن را درمان می کند. همچنین با استفاده مداوم از عود از عفونت بیشتر جلوگیری می کند.
علاوه بر جلوگیری از عفونت های قارچی، مرزه نیز سویه های باکتریایی مانند اشرشیا را از بین می برد، که می تواند باعث اسهال شدید شود. نوشیدن چای مرزه به همراه آب زیادی، اسهال را درمان می کند و آب از دست رفته از بدن را، دوباره جایگزین می کند.
مرزه می تواند به عنوان درمانی برای سرفه، سرماخوردگی و گلودرد خفیف استفاده شود. همچنین ضمن تسکین گلو و تسکین سردردهای ناشی از احتقان بینی، خلط را از مجاری هوایی خارج می کند.
مرزه گیاهی است که خواص ضد عفونی و ضد التهابی دارد و برای درمان آلرژی و حساسیت های پوستی مناسب است.
خواص ضد التهابی و ضد درد مرزه به همراه فراوانی ویتامین های B می تواند درد و تورم مفاصل را تسکین دهد.
مرزه گیاهی غنی از آهن است که به ازای هر 28 گرم گیاه مرزه، حاوی 10/6 میلی گرم آهن است. با اضافه نمودن مرزه به غذاهای خود با طعم دار کردن غذا نه تنها باعث خوشمزه تر شدن آن می شود بلکه به جلوگیری از فقر آهن از کم خونی نیز کمک می کند.
یک مطالعه نشان داده است که اجزای فرار روغن موجود در مرزه، که شامل کارواکرول، تیمول، لینالول، کامپن، کاریوفیلین، ترپینول و میرسن است، همه این خاصیت ها هستند که با شروع سرطان کبد مبارزه می کنند.
سادهترین راه برای جذب فواید مرزه، نوشیدن آن به عنوان چای است. به سادگی گیاه تازه یا خشک شده مرزه را در آب جوش خرد کنید و روزانه از آن لذت ببرید. اگر چای را دوست ندارید می توانید با افزودن عصاره ای یا آب بیشتر آن را تقویت کنید. مرزه نیز یک گیاه بسیار خوش طعم است، بنابراین پخت و پز با آن به شما امکان می دهد در غذاهایی مانند کالباس و مرغ، از طعم و مزه آن لذت ببرید. اضافه کردن آن به لوبیا می تواند به جلوگیری از نفخ شکم کمک کند و عطر و طعم خوبی به سالادها می بخشد. بهتر است گیاه را در انتهای پخت و پز اضافه کنید تا از طریق گرم کردن هیچ گونه عطر و طعم و مزایای سلامتی خود را از دست ندهد.
میتوانید برای طعمدارکردن گوشت یا لوبیا بهجای فلفل، از مرزه استفاده کنید. البته رومیهای باستان از این گیاه بهجای نمک هم استفاده میکردند. بنابراین اگر میخواهید رژیم غذایی کمنمک داشته باشید، بهترین کار استفاده از مرزه بهجای نمک است.
میتوانید مواد گوشتی مانند انواع گوشت قرمز و مرغ را پیش از پخت با مرزه طعمدار کنید.
بلغاریها مرزه را با یک کاسه نمک و پاپریکای آسیابشده مخلوط میکنند و نوعی چاشنی بهنام «اشرینا سول» بهمعنای «نمک رنگارنگ» درست میکنند و سر سفره کنار غذاهایشان میگذارند. آنها همچنین نان، سیبزمینی، پنیر و دیگر سبزیجات را با مرزه طعمدار میکنند.
از هر دو نوع مرزه تابستانی و زمستانی در انوع غذاها و خوراکیهای گوشتی مانند گوشت مرغ، بوقلمون، غاز و اردک استفاده میشود. بیشتر مردم پیش از درستکردن گوشت کبابی، آن را با مرزه طعمدار میکنند. از این گیاه در انواع خورشها، پای، سوسیس و گوشتهای گریلشده و همچنین خوراک لوبیا استفاده میشود.
در ضمن از مرزه تابستانی برای غذاهای سبکتر مانند تخممرغ و سبزیجات تابستانی استفاده میشود و مرزه زمستانی برای طعمدادن به غذاهای خوشمزهای چون ماهیهای چرب و سبزیهای ریشهای زمستانی کاربرد دارد.
میتلوف بوقلمون غذایی کمچرب و سبکتر از میتلوف گوشت گاو است. البته ممکن است بسیاری از مردم طعم گوشت بوقلمون را دوست نداشته باشند. اما فراموش نکنید که خوردن غذای سالمتر بهمعنای خوردن غذای بدمزه نیست. میتوانید با ادویه و چاشنیهای مختلف غذایتان را طعمدار کنید و از آن لذت ببرید. بنابراین برای تهیه میتلوف بوقلمون ترکیبی از سبزی مرزه، رزماری، سس سویا، روغن کنجد و پاپریکا استفاده کنید و طعم بسیار خوبی به غذا بدهید.
برای درستکردن سس پاستای مرغ از مرزه در کنار ادویههای دیگر استفاده کنید. مرزه طعم بسیار خوبی به پاستای مرغ میدهد.
طعم دلچسب مرزه زمستانی را میتوانید در غذاهای گرم بهخوبی حس کنید. برای تهیه خوراک مخلوط سبزیجات:
یکی دیگر از غذاهایی که میتوانید با انواع مرزه تابستانی و زمستانی درست کنید، خوراک عدس است.
اگر موقع پخت غذا مرزه در دسترستان نیست، میتوانید با سبزیهای دیگری به نتیجه دلخواه برسید. سبزیهای زیر از نظر طعم مانند مرزهاند و میتوان بهجای مرزه از آنها استفاده کرد.
آویشن با طعم نعنایی و تندش بیش از سبزیهای دیگر مانند مرزه است. میتوانید تازه یا خشکشده آویشن را به مواد غذاییتان اضافه کنید. البته اگر میخواهید دقیقا به طعم مرزه دست پیدا کنید، بهازای هر واحد مرزه، ۲ واحد آویشن به غذایتان اضافه کنید.
مریمگلی طعمی مانند کاج و مرزه زمستانی دارد و در مناطق مدیترانهای بهوفور یافت میشود. البته اگر میخواهید طعم مریمگلی دقیقا مثل مرزه باشد، بهتر است از برگهای تازه این نوع سبزی استفاده کنید.
مرزنجوش آخرین گزینه جایگزین برای سبزی مرزه است. طعم این گیاه بسیار نزدیک به آویشن و پونه کوهی است. مرزنجوش هم مانند مرزه زمستانی گیاه ظریفی است و نباید از آن برای پختوپزهای طولانی استفاده کرد. در غیر این صورت، طعم خوش آن از دست میرود.
مرزه گیاهی سازگار است. آداپتوژن ها موادی هستند که در گیاهان یافت می شوند و باعث تقویت مقاومت بدن در برخورد با عوامل استرس زا می شوند. از آنجا که اثرات استرس روی بدن مانند نقش بزرگی در روند پیری بازی می کند، آداپتوژن ها همچنین دارای خاصیت ضد پیری هستند. آنها ممکن است عملکردهای مختلفی از جمله:
در مورد ایمنی مصرف مرزه در دوره بارداری یا شیردهی، اطلاعات مطمئن و کافی وجود ندارد. از استفاده از این گیاه، خودداری کنید.
اختلالات خونریزی: ممکن است مرزه لخته شدن خون را کند کرده و خطر خونریزی را افزایش دهد. این نگرانی وجود دارد که با مصرف مرزه ممکن است، اختلالات خونریزی بدتر شود.
جراحی: با صرفه جویی در مصرف مرزه ممکن است لخته شدن خون کاهش یابد. این نگرانی وجود دارد که با توجه به مصرف مرزه ممکن است خطر خونریزی در طی و بعد از عمل جراحی افزایش یابد. حداقل 2 هفته قبل از جراحی برنامه ریزی شده، استفاده از ادویه های تابستانی را متوقف کنید.
مرزه همان گیاه در سبزیجات و پخت و پز است که در راهرو فروشگاه های مواد غذایی وجود دارد. در واقع، تقریباً 150 انواع مختلف مرزه وجود دارد و هر کدام خاصیت درمانی منحصر به فرد، عطر و طعم، بو و کاربرد در آشپزی را دارند.
خیر، ایمنی استفاده از ریحان مقدس در کودکان و نوزادان با مطالعات بالینی هنوز مشخص نشده است.
مطالعات اولیه نشان داده است که ریحان مقدس قند خون، فشار خون و چربی را عادی می کند. اما مهم است که از جایگزینی هرگونه داروی تجویز شده با مرزه (یا هر نوع مکمل گیاهی دیگر) بدون مشورت با پزشک یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خودداری کنید.
اگر در حال پرورش مرزه هستید، می توانید ساقه ها و برگها را قبل از ظاهر شدن گل برداشت کنید. شاخه ها را با آویزان کردن آنها به صورت وارونه در یک منطقه تاریک و خنک به مدت دو هفته خشک کنید. گیاه خشک شده را در یک ظرف شیشه ای با درب عایق بندی شده ذخیره کنید. ظرف را در جای خنک و تاریک نگه دارید و حدود یک سال از مرزه استفاده کنید. مرزه خریداری شده تازه خشک شده و قرصهای مکمل آن باید طبق دستورالعمل ارائه شده، ذخیره شوند.