سوادکوه و سوادکوه شمالی ، منطقه ای با وسعت ۲۰۷۸ کیلومتر مربع و جمعیت این شهرستان برابر با ۴۳٬۹۱۳ نفر و جمعیت منطقه ۶۸٬۷۴۷ نفر مطابق با آمار نفوس مسکن سال 1395، منطقه ای که می تواند بجای این که محل گذر و تماشای گردشگر باشد، با توجه  به مواهب خدادادی همچون جنگل جوارم ، جمشیدآباد و .... ، آبشارهای فراوان، دریاچه شورمست  تبدیل به قطب گردشگری گردد. منطقه ای با اماکن تاریخی بسیار همچون برج لاجیم، قلعه کنگلو، پل ورسک و. . .. اما با ردای محرومیت!! 

منطقه ای که زمانی با کارخانه چوب لاجیم، اشباع تراورس شیرگاه، کارخانه فراورده‌های چوبی گله و ..... به عنوان یکی از نقاط صنعتی در استان مازندران شناخته می شد امروز شاهد نواختن زنگ خطر خالی از سکنه شدن به دلیل فقدان بازار کار و اشتغال می باشد. 

با توجه به این مهاجرت نرخ رشد جمعیت آن منفی است و در رابطه با روستاها نیز بیش‌ترین نرخ مهاجرت را دارد که با توجه به آمار، بیش‌تر مهاجرین شهر و روستا در سوادکوه به شهر قائم‌شهر و ساری مهاجرت کرده اند. جمعیت شهرهای زیراب و پل سفید و شیرگاه و آلاشت،‌ بخش‌های مرکزی شیرگاه و لفور و مرکزی سوادکوه با کاهش جمعیت روبرو بوده است.

 نکته قابل تامل این می باشد که در اختصاص بودجه‌ و تسهیلات و امکانات نیز شاهد نقش آفرینی جمعیت به عنوان عامل تاثیرگذار هستیم، هر چند شاخص‌های مساحت و نرخ‌های اقتصادی و میزان توسعه یافتگی و توانمندی‌های آن هم مورد توجه قرار می‌گیرند و این موضوع لزوم نگارش سند چشم انداز توسعه ای برای آن ضروری می کند. 

متاسفانه با گذشت سالهای متمادی شاهد کمترین توجه، ولو کوچک برای توسعه منطقه سوادکوه و سوادکوه شمالی توسط نمایندگان مجلس بوده ایم! آیا جز اینکه در لیست مناطق محروم مرکز پژوهش های مجلس در صفحه اول و در مقابل نام مازندران اسم سوادکوه قرار گرفته باشد اقدام دیگری صورت گرفته؟  مشخص نیست ایمن سازی راه های روستایی این منطقه به کجا انجامید؟ چرا  اهالی منطقه ای به مانند لفور با آن ویژگی منحصر به فرد باید عضو سازمان های حمایتی باشند؟! برنامه دولت برای توسعه بوم گردی این منطقه به چه چیزی منجر شد؟ زمین های شهرک صنعتی شورمست به چه اشخاصی واگذار شده؟ چند درصد طرح های صنعتی این شهرک پیشرفت داشته است؟ برای اشباع تراورس شیرگاه چه جایگزینی داشته ایم؟ انبوه فارع التحصیلان  بیکار دانشگاه های منطقه سوادکوه و سوادکوه شمالی به کجا پناه ببرند؟  سوال فراوان است و به همین میزان راهکار برای فرار از محرومیت هم بسیار! 

راه اندازی مجدد صنایع غیر فعال، بازنگری و حمایت از صنایع شهرک صنعتی شورمست، احداث کارخانه های فراوری محصولات معدنی، توسعه کشاورزی هوشمند، بحث مهم گردشگرپذیری و اسکان گردشگر، توسعه شبکه راه های منطقه و زراعت چوب ... همگی می توانند به مانند زنجیرهایی به هم پیوسته منجر به شکوفا شدن منطقه گردند.  

در مباحث بعدی به صورت تخصصی به رویکردهای دستیابی به هرکدام از این مولفه ها خواهیم پرداخت. اینکه چگونه با رسیدن به ارکان مختلف توسعه  منجر به اشتغال زایی و مهاجرت معکوس گردیم. 

دکتر حسین قاسمی 

*عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر