عمارت کلاه فرنگی در باغ دلگشا
پیدایش باغ های یرانی با تاریخ پیدایش قنات ها پیوند دارد و اولین باغ های ایرانی در مسیر خروجی قنات ها ساخته می شدند.
در هر باغی یک باغ سرا با طراحی و ساختاری منحصر به فرد جای گرفته است.
گفته میشود باغ پاسارگار که به دستور کوروش کبیر ساخته شده است ، ریشه معماری باغ های ایرانی است.
شهر شیراز به دلیل آب و هوای مطبوعی که دارد ، سرزمینی مناسب برای ساخت باغهای ایرانی محسوب می شده است از این رو دارای باغ های زیبا و متعدد است.
یکی از نمونه های زیبای باغ های ایرانی تاریخی، باغ دلگشا است که در شمال شرق شیراز ساخته شده است و تبدیل به یکی از جاذبه های گردشگری استان فارس شده است.
باغ دلگشا ( به انگلیسی : Delgosha Garden ) یکی از زیباترین باغهای تاریخی و مکان های دیدنی شیراز است که مربوط به دوره ساسانیان ، صفویان ، زندیه و قاجاریان می شود.
باغ دلگشا در سال 1381 با شماره 912 به ثبت ملی رسیده و در حال حاضر در اختیار شهرداری شیراز است.
این باغ تاریخی ایرانی طراحی منحصر به فردی دارد که از وسط آن جوی آبی می گذرد و با دیوارهای بلند محصور شده است. داخل باغ عمارت تابستانی و استخر آب قرار دارد. این سه ویژگی باغ های سبک ایرانی را متمایز میکند.
عکس های باغ دلگشا
باغ دلگشا نزدیک به آرامگاه سعدی ، در جنوب تنگ آب خان و در دامه کوه قرار دارد.
برای دسترسی به باغ دلگشا میتوانید از وسایل نقلیه عمومی یا خودروی شخصی استفاده کنید.
مسیر دسترسی به باغ دلگشا با اتوبوس : شما میتوانید با استفاده از اتوبوسهای پایانه شهید دستغیب – بلوار نارنجستان و بلوار نارنجستان - پایانه نمازی به ایستگاه چهار راه دلگشا بروید که نزدیک به باغ قرار دارد.
مسیر دسترسی به باغ دلگشا با مترو : نزدیک ترین ایستگاه مترو به باغ دلگشا ، ایستگاه ولیعصر است که چند کیلومتری با باغ دلگشا فاصله دارد و برای رسیدن به باغ باید به سمت بلوار سلمان فارسی بروید و از آنجا سوار تاکسی شوید.
باغ دلگشا از نمای بالا
باغ دلگشا در تمامی فصول سال باغی زیبا و جذاب است ولی بهترین زمان بازدید از باغ فصل اردیبهشت است.
از آنجا که اغلب درختان کاشته شده در این باغ ، نارنج است ، فصل شکوفه دادن درختان نارنج در اردیبهشت بهترین زمان سفر به این باغ است و لطافت عطر بهار نارنج فضایی رویایی و دلنشین به باغ می بخشد.
تاریخچه باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از قدیمی ترین باغ های ایران محسوب می شود که برای اولین بار در دوران قبل از اسلام و زمان ساسانیان در نزدیکی کهندژ ساخته شده است.
این باغ در دوران صفویه تبدیل به یکی از باغ های مهم و تفریحی ایران شده است که در عکسهای به جا مانده از آن دوران ، گردشگران اروپایی در آن دیده می شود.
باغ دلگشا در دوران تیمور گورکانی در اوج آبادانی خود بوده است و تیمور بعد از دیدن این باغ دستور به ساخت باغی مشابه در سمرقند داده است.
باغ دلگشا در دوران افشاریه هم آباد بوده است ولی در حد فاصل حکومت نادرشاه و سلسله زندیه ، آسیب های فراوانی دید و در زمان کریم خان زند دوباره احیا شد.
برخی از ساختمان های داخل باغ مربوط به دوران قاجاریه است. در این دوران حاج ابراهیم اعتماد الدوله شیرازی دوباره باغ را احیا کرد ولی دوباره به حالت مخروبه در آمد.
در سال 1336 باغ توسط نواب رضا قلی میرزا خریداری شد و مرمت و بازسازی گردید.
حدود 30 سال بعد ، میرزا علی اکبر قوام الملک دوباره مرمت شد و ایوان و ستون های این عمارت بنا گردید و در ضلع شرقی با حمامی توسط پسرش ساخته شد و تا چندین سال تحت تملک دختر قوام الملوک و همسرش ناظم الملک بود ولی اکنون در اختیار شهرداری قرار گرفته است.
مساحت باغ دلگشا حدود 7.5 هکتار است و درختان باغ شامل سرو ، نخل ، کاج و بهار نارنج هستند . بیشتر درختان داخل باغ را درختان نارنج تشکیل داده اند که در فصل اردیبهشت عطر و بوی دل انگیز شکوفه های بهار نارنج فضای بسیار دلنشینی به باغ می بخشد.
عمارت وسط باغ با وجودی که مربوط به دوران زندیه است ولی به سبک معماری کاخ های ساسانی ساخته شده است. این عمارت در 3 طبقه با دو در ورودی در دو طرف ساختمان است.
داخل عمارت یک تالار بزرگ و چهار شاه نشین ساخته شده است. در طبقه میانی ایرانی بزرگ با دو ستون رو به استخر ساخته شده است که با اشعاری به خط نستعلیق تزئین شده است . این اشعار متعلق به شوریده ، شاعر شیرازی دورن صفوی و نویسنده مثنوی سحر حلال است.
زیبایی داخل عمارت با سقف های چوبی و گچبری های زیبا ، نقاشی های رنگ روغن و آینه کاری دو چندان شده است.
روبروی ساختمان عمارت ، حوض سنگی زیبایی ساخته شده است.
آب باغ از چشمه قنات آرامگاه سعدی تامین می شود.
به علاوه اولین عمارت کلاه فرنگی موجود در ایران در این باغ ساخته شده است.
موزه باغ دلگشا در عمارت کلاه فرنگی
موزه باغ دلگشا داخل عمارت کلاه فرنگی باغ است. کلکسیونی از آثار تاریخی و اشیای قدیمی از جمله تمبر ، سکه ، لباس ، نقشه ،دوچرخه و کبریت در آن نگهداری می شود.
کلکسیون 50 رادیوی قدیمی در بخشی دیگر از این موزه به نمایش گذاشته شده است که بازدید از آن لطف خاصی دارد. جالب ترین نمونه رادیوی قدیمی این موزه ، رادیویی است که با نفت کار میکند.
بازدید از عمارت کلاه فرنگی
ساعت بازدید باغ دلگشا در نیمه اول سال از ساعت 8 – 23 و در نیمه دوم سال از ساعت 8 – 22 است.
باغ دلگشا در ایام عزاداری از جمله تاسوعا و عاشورا ، شهادت امام علی (ع) ، رحلت پیامبر ( ص ) ، شهادت امام جعفر صادق ( ع ) و غیره تعطیل است .
برای بازدید از باغ دلگشا و موزه داخل باغ نیاز به تهیه 2 بلیط جداگانه دارید که قیمت آن نسبتا ارزان بوده با توجه به نرخ تورم میتواند در سال متفاوت باشد.
عکس عمارت کلاه فرنگی در باغ دلگشا
آرامگاه سعدی : 1.3 کیلومتر
ارامگاه حافظ : 2.3 کیلومتر
دروازه قرآن : 3.9 کیلومتر
مسجد نصیر الملک : 3.4 کیلومتر
گردآوری : بخش گردشگری بیتوته
