به گزارش "ورزش سه"، شبنم عليخانى MVP يا همان ارزشمندترين بازيكن ليگ برتر واليبال زنان ايران كه به عنوان كاپيتان سايپا جام قهرمانى ليگ برتر سال ١٤٠٢ را همين چند روز قبل بالاى سر برد، گفت و گوى متفاوت و جنجالى با ورزش سه انجام داد كه بى شك فهم و درك دقيق آن مى تواند به جهش و پيشرفت قابل ملاحظه واليبال زنان ايران در سطح ملى كمك شايانى كند.

شبنم عليخانى كه همسرش "حامد تارى وردى" هم يكى از بازيكنان حرفه اى و مطرح واليبال ايران به حساب مى آيد در ليگ برتر سالى كه روزهاى آخر آن در حال گذر است به غير از بالا بردن جام قهرمانى، موفق شد دو عنوان شخصى بهترين پاسور و ارزشمندترين بازيكن را نيز به خود اختصاص دهد.

مشهورترين پاسور واليبال دختران و زنان ايران آنهم با پانزده سال عضويت در تيم ملى بزرگسالان كه پنج سال هم بعد از مائده برهانى، كاپيتان دوم محسوب مى شد، عنوان پرافتخارترين بازيكن تاريخ ليگ برتر را هم داراست.

دوازده قهرمانى، سه دومى و سه مقام سومى در ليگ برتر، دو عنوان MVP يا ارزشمندترين بازيكن در تورنمنت هاى بين المللى مالديو و كرواسى در كنار به گردن انداختن مدالهاى طلا و نقره رقابتهاى خارج از كشور با تيم ملى، از او در ٣١ سالگى بازيكنى با دنيايى تجربه، شناخت و توانمندى ساخته كه بعيد به نظر مى رسد به اين زودى ها بتوان از منظر فنى يكى با توانايى هاى او را به واليبال ايران معرفى كرد، درست مثل سعيد معروف.

مادر و پدر بهترين پاسور زنان ايران هر دو ورزشكاران حرفه اى واليبال و فوتبال صنعت فولاد اصفهان در دهه شصت و هفتاد شمسى به حساب مى آمدند، مژده محمدى و حسين عليخانى. به همين دليل شبنم از هشت سالگى با حضور در تمرينات باشگاهى به همراه مادرش جذب ورزش شد تا يكى از بهترين پاسورهاى تاريخ واليبال زنان ايران در ورزش حرفه اى متولد شود.

دخترى كه سال ١٤٠٠ با سايپا به جمع چهار تيم نهايى باشگاههاى آسيا راه يافته، كاپيتانى رده هاى سنى نوجوانان و جوانان ايران را نيز تجربه كرده و پيراهن باشگاههاى ليگ برترى ذوب آهن، گيتى پسند و نامى نو اصفهان، گاز، بانك سرمايه و سايپا تهران، سريك گنبد و بهنمير مازندران را نيز بر تن و در ٣١ سالگى با سطح بسيار بالاى فنى و سالها تجربه هنوز مى تواند يك دهه ديگر نيز در اين سطح بازى كند.

•رنگ لاك نبايد ملاك ارزش و انتخاب بازيكن باشد
•واليبال زنان توان كسب مدال آسيايى دارد
•سايپا مى تواند در آسيا سكونشين شود
•مگر تيم ملى ميدان مين است كه پاكسازى شود
•واليبال زنان تا دلتان بخواهد استعداد دارد
•ليگ برتر سطح فنى بسيار بالايى داشت
•شبنم عليخانى براى تيم ملى ناز نمى كند
•ثابت كردم كه تمام نشدم
•واليبال زنان هم مى تواند مثل مردان بدرخشد
•پتانسيل دختران زنان واليبال خيلى بالاست

•س: شبنم عليخانى كه نام شناخته شده اى در واليبال به عنوان يكى از سه رشته ورزشى محبوب ايران در كنار فوتبال و كشتى به شمار مى رود هيچوقت ورزش ديگرى را تجربه كرده است؟
بصورت حرفه اى فقط واليبال، اما غير حرفه اى بدمينتون و ژيميناستيك را تجربه كرده ام، زمانى كه در رده سنى نوجوانان بودم با ٤٠٠ هزار تومان به تيم بزرگسالان واليبال ذوب آهن پيوستم و ديگر اسير خاك اين رشته شدم كه مادرم نيز در آن بازيكن حرفه اى بود.

•س: در دو دهه اخير واليبال مردان ايران اوج فوق العاده اى گرفت و در دل مردم مجبوبيت فراوانى كسب كرد، اما واليبال زنان به نظر خيلى از سطح مردان عقب ماند، درست مثل بسكتبال؟
با اين پتانسيل و روند رو به رشدى كه مى بينم جايگاه ما نهم و دهم آسيا نيست و نبايد باشد، با برنامه ريزى و سرمايه گذارى درست مى توانيم در واليبال زنان در چهار تيم برتر قاره قرار بگيريم و روى سكو هم برويم. در برهه اى از زمان تغييرات مثبت و رويكرد خوبى در واليبال زنان ايران شكل گرفت، از سال ١٣٩٥ سير صعودى شروع شد اما متاسفانه به سير سقوط دوباره منجر شد، با توانمندى مايدا مربى اسلوونى كه براى تيم ملى انتخاب شد، نتايج خوبى گرفتيم. از سال ١٣٩٧ با آقاى جواد مهرگان دو سال خوب را گذرانديم، در سال ٩١ و ٩٢ سه سال با آقاى عباس برقى كار كرديم كه از ايشان واليبال روز دنيا را به درستى فرا گرفتيم.

دليل سينوسى پيش رفتن و وجود اتفاق بدى كه در واليبال زنان ايران منجر به صعود و سقوط هاى مختلف مى شود تغيير هر ساله يا كوتاه مدت مربى است و اين اصلا خوب نيست، واليبال زنان ما هنوز آن شاكله و شيرازه را پيدا نكرده كه بتواند هر ساله يا در كوتاه مدت مربيان متعدد ملى را بر سر كار ببيند، به نظرم نياز به وجود ثبات در سرمربيگرى و كادرفنى تيم ملى است، از لحاظ فنى رشد بسزايى داشته ايم اما هنوز خيلى كار داريم كه با يك مربى خوب در درازمدت و استفاده از او در بيش از سه چهار سال، خيلى كارها شدنى خواهد بود.

•س: پس از نگاه تو كه بى تعارف يكى از بهترين هاى تاريخ اين رشته ورزشى هستى واليبال زنان ايران توانايى درخشش در آسيا را دارد؟ رشته اى كه حتى سال ١٩٦٦ در بازيهاى آسيايى بانكوك مدال برنز هم گرفته است
صد در صد، واليبال زنان ايران بى شك توان درخشيدن در آسيا را دارد، چه باتجربه ها و چه بچه هاى جوانى كه در حال حاضر شكوفا شده اند بسيار توانمند هستند و پتانسيل بالايى دارند كه بايد ديده شوند و به آنها اعتماد كرد. معتقدم تلفيق باتجربه ها و نسلى كه امروز متولد شده بدون تعارف منجر به تولد نسل طلايى واليبال زنان ايران خواهد شد، اين پتانسيل كاملا مشهود است، بازيكنان باتجربه و جوان امروز مى توانند جايگاه ما در آسيا را تغيير دهند و مستحق رفتن روى سكوى قهرمانى آسيا و بازيهاى آسيايى هستند. فقط بايد باورشان كرد و تمام قد پشت واليبال زنان ايران از هر نظر ايستاد.

•س: مشكل كجاست؟
ما هنوز كاملا بصورت تيمى حرفه اى نشده ايم ، بايد اين نگاه براى رسيدن به خودباورى به بازيكنان تزريق شود، اگر كار را حرفه اى پيش ببريم و واليبال زنان خود را به عنوان ورزشى تيمى و حرفه اى باور كند، توان درخشش وجود دارد. اينكه فقط يك بازيكن حرفه اى بيانديشد و حرفه اى زندگى كند كافى نيست بايد به تفكر تيمى برسيم و تيم به عنوان مجموعه اى موفق حرفه اى بيانديشد.در گذشته فقط حضور داشتن مهم بود، اينكه امروز تنها دلخوش باشيم كه در رقابتهاى بين المللى حضور داريم ديگر جواب نمى دهد و جوابگو نيست، امروز بايد نگرش خود را تغيير دهيم بايد با تغيير نگاه در بحث فنى و رسيدن به خودباورى تيمى از نظر جمعى حرفه اى شويم، امكانات، توجه، ارزشمندى و سرمايه گذارى منجر به خودباورى مى شود و موفقيت را به همراه دارد، مثل اتفاقى كه دو دهه است در واليبال مردان اتفاق افتاده به ويژه از زمان حضور ولاسكو در تيم بزرگسالان و قبلتر از آن در سطوح پايه.

•س: با توجه به صحبت هايت تا اينجاى مصاحبه پس معتقدى پتانسيل موفقيت هاى آسيايى به ويژه در واليبال زنان ايران وجود دارد.
استعدادهاى بسيار خوب و پتانسيل بالايى در بازيكنان نوجوان و جوان موج مى زند، بايد براى آنها برنامه ريزى داشت و تيم هاى بزرگسال در ليگ هم به سطوح پايه بها دهند، حتى معتقدم سطوح پايه بيشتر از سطح بزرگسالان به توجه حرفه اى نياز دارد، مربى هاى روز دنيا مى توانند آنها را متحول كنند البته با اعتقاد به اين اصل كه با چهار ماه و يكسال نمى شود تغيير ايجاد كرد، الان بازيكنان سطوح مختلف سنى فيزيك، هوش، قدرت و پتانسيل بالايى دارند، ما در سطح پايه تا دلتان بخواهد در واليبال استعداد داريم كه نياز به كار درازمدت توسط مربيان ثابت و توانمند دارند، آنوقت شاهد خواهيد بود كسب انواع و اقسام مقامها و مدالهاى آسيايى هم از راه مى رسد.

•س: سطح فنى ليگ برتر را امسال چطور ارزيابى مى كنى؟
نسبت به سالهاى قبل خيلى بالاتر بود، تعداد بازيهاى يكطرفه خيلى كم شده بود، بازى با تيم هاى ته جدول هم حساسيت داشت و نمى شد تيمى را صد در صد از پيش برنده دانست، از نظر فنى خيلى بهتر از قبل بود و اين نشان از توانايى واليبال زنان دارد و جالب اينكه بازيكنان نوجوان و جوان هم در ليگ برتر بزرگسالان خوش درخشيدند.

•س: با اينكه در تورنمنت هاى بين المللى MVP يا ارزشمندترين بازيكن شده بودى ولى امسال براى اولين بار اين عنوان شخصى را در ليگ برتر به دست آوردى.
راستش فكرش را نمى كردم اما برايش هدف داشتم، حرفهايى كه بعد از خداحافظى از تيم ملى به گوشم رسيد انگيزه ام را صد چندان كرد و باعث شد براى رسيد به اين عنوان شخصى بهترين عملكرد ممكن را با تلاشى مضاعف ارائه دهم.

•س: مثلا چه حرفهايى؟
اينكه شبنم عليخانى تمام شده است، انگيزه ندارد يا به اين دليل از تيم ملى خداحافظى كرده چون ديگر نمى تواند با جوانهايى كه آمده اند رقابت كند، جاى رشد ندارد، سطحش هم بالاتر نمى رود. اين حرفهايى كه در كل خنده 
دار است و بيشتر شبيه لطيفه مى ماند.

س: پس امكان دارد اگر با اين سطح بالاى فنى كه به نمايش گذاشتى و با توجه كه پست پاسور بازى مى كنى و يك پاسور در واليبال محدوديت سنى چندانى ندارد اگر دعوتت كنند به تيم ملى برگردى؟

اگر روزى به ارزش هايى كه دارم و چهارچوب هاى ذهنى من احترام گذاشته شود، براى تعالى واليبال زنان ايران به حرفه اى ترين شكل ممكن برنامه ريزى شود، ارزش ها و شخصيت بازيكن حفظ شود، سليقه محورى كنار گذاشته شود و ببينم مى شود به قله رسيد با تمام وجود باز هم در خدمت تيم ملى خواهم بود. الان كه مدتى است از تيم ملى خداحافظى كرده ام توقعى ندارم، هر چه خواسته و مى خواهم براى واليبال و رشد آن است، نه خواسته ى شخصى.

مگر مى شود پوشيدن پيراهن تيم ملى براى من يا ستاره هايى كه خداحافظى كرده اند و هنوز مى درخشند افتخار نباشد؟ شبنم عليخانى دخترى نيست كه براى تيم ملى كشورش با ١٥ سال سابقه فقط در رده بزرگسالان، ناز كند.
اما به نظر شما و خوانندگان اين گفت و گو تحقق و رفع موضوعاتى كه گفتم و خواهم گفت امكان پذير است؟ اينكه من و امثال من فقط پيراهن تيم ملى را بپوشيم به اردو برويم و به بازيهاى آسيايى اعزام نشويم يا از اعزام تيم به رقابتهاى مهم بين المللى جلوگيرى شود چون احتمال دارد مدال نياوريم درست است؟ آيا اينكه فقط دلخوش به رقابتهاى داخلى باشيم كه مثلا واليبال زنان ايران زنده است به نظر كافى خواهد بود؟

•س: حسابى دلت پر است و به نظر دارى خيلى چيزهايى را به زبان مى آورى كه برخى از گفتنش ابا دارند و اگر بر طرف شود مى توان به درخشش واليبال زنان ايران به مانند مردان هم اميدوار بود.
اينكه رنگ لاك بازيكن قرمز باشد يا سفيد نبايد ملاك قرار گيرد، بحث و توان فنى، عِرق ملى، اخلاق حرفه اى، تعصب، غيرت و... است كه بايد مورد توجه باشد و ملاك ارزشگذارى و انتخاب براى يك بازيكن. من به عنوان بازيكنى كه متأهلم و همسرم هم بصورت حرفه اى واليبال بازى مى كند تمام زندگيم در اين رشته معنا و خلاصه مى شود، مگر تيم ملى ميدان مين است كه پاكسازى شود؟! اين چه نگرشى است كه برخى در مورد فرزندان سرزمينمان و آنهايى كه جوانى و جانشان را براى اعتلاى واليبال زنان ايران صرف كرده اند رواج داده و مى دهند؟! اگر از تيم ملى خداحافظى كردم به خاطر افت جسمانى يا ترس از رقيب نيست، ديديد كه خدا كمكم كرد و ارزشمندترين بازيكن ليگ برتر شدم، ولى شما ببينيد واليبال نشسته دختران اين سرزمين سهميه پارالمپيك مى گيرد اما اينكه مطرح شود چون مدال نمى گيرد برايش زود است اعزام شود درد نيست؟ من از ترس عقب نمى كشم و نكشيده ام دلم مى سوزد از باغى كه دارد خشك مى شود و مباحث هم جور ديگرى به نمايش گذاشته مى شود.

•س: بی پروا و بی سانسور از ديگر مشکلات والیبال زنان تیم ملی صحبت كن كه سد راه محسوب مى شود 
عدم برنامه ریزی، بعضى اوقات کارهایی انجام می‌شود که انگار فقط از سرباز كردن است و بس. انجام بازیهای تدارکاتی و استخدام مربی خارجی که کمکی به رشد نمى کند چه دردى را دوا خواهد كرد؟ به برخی از سفرهای تدارکاتی انگار فقط اعزام مى شويم كه رفته باشیم.
واقعا چه تاثیری دارد تيم ملى بزرگسالان در بلغارستان با تیم ۱۶ ساله های اين كشور بازی كند؟ مربی خارجی سطح پایین به چه دردى مى خورد و چه تاثیری  در رشد والیبال دارد؟ زمانى که با مایدا مربی اسلوونی تيم ملى کار مى کردیم و نتایج خوبی مى گرفتیم کشورهایی مثل ویتنام و قزاقستان برای بازیهای تدارکاتی از ما دعوت می‌کردند اما به این تورنمنت‌های بین‌المللی مفید مثل بازیهای آسیایی هانگژو اعزام نمى شدیم، با این شرایط مگر می‌شود توقع رشد یا کسب مدال داشت.بازیهای تدارکاتی تيم ملى تنها ده درصد مطلوب بود و نود درصد با تیم هایی بازی مى كردیم که کمکی به رشد تیم ملی نمى كرد. بازی‌هایی که فقط تقویم پر کن به حساب مى آمد. البته مشکل بزرگ دیگری هم وجود دارد.

•س: چه مشکلی؟
مشکل دیگر این است که والیبال زنان شش ماه درگیر رقابت‌های داخلی لیگ است و مابقی سال هم تعطیل.
اگر کاری کنیم که دختران و زنان بصورت حرفه ای تمام سال را درگیر والیبال باشند، می‌شود امیدوار شد.
باید از بهترین مربیان برای بالا بردن سطح فنی والیبال زنان استفاده كرد و یا اینکه این مربیان در سطحی باشند که به رشد بیشتر کمک کنند.

•س: جالب اینجاست که در سال‌های اخیر والیبال زنان کشورمان لژیونرهای متعددی هم داشته است
بله الان تعدادی از بچه ها لژیونر شده اند كه
می‌توان از خانم سودابه باقرپور، مائده برهانی، مونا آشفته، فاطمه خلیلی و... نام برد. سال‌های قبل نفرات دیگری هم داشته ایم. این سطح فنی و توانایی بالای والیبال زنان را نشان می‌دهد.اين نشان می‌دهد از لحاظ توانایی، استعداد و پتانسیل چه جایگاهی داریم که به درستى استفاده نمی‌شود و هدر می‌رود.

•س: سایپا چرا قهرمان لیگ برتر شد؟
بخاطر انسجام تیمی ، قدرت ستاره ها، مدیریت خوب کادر فنی و باشگاه به قهرمانی رسیدیم. همه رقیبان نيز به شدت قابل احترام بودند و هستند.

•س: و سوال آخر: قرار است سایپا بعنوان قهرمان ایران در سال ۱۴۰۳ به باشگاههای زنان آسیا  اعزام شود، آیا وقت سنت شکمی و کسب مدال فرا نرسیده است؟
اگر برنامه ریزی خوبی انجام شود بى شك رفتن به جمع چهار تيم برتر آسيا و كسب مدال شدنى خواهد بود. بعنوان کاپیتان تیم از باشگاه سایپا مى خواهم كه تمام تلاش خود را بکار ببندد و با تمام قدرت تیم را اعزام کند. اگر تیم تقویت شود، بازیکنان کمکی داخلی خوبی اضافه شوند و حتی بازیکن خارجی سطح بالا به خدمت بگیریم، مى توانيم در آسیا بدرخشیم و حتی مدال هم کسب کنیم.

•گوشه اى از افتخارات شبنم عليخانى در واليبال

🏆قهرمانى ليگ برتر ايران دوازده بار
🥈تورنمنت ٢٠١٨ بين المللى مجارستان
🥇تورنمنت ٢٠١٩ بين المللى كرواسى و MVP
🥇منطقه مركزى آسيا براى المپيك ٢٠٢٠ و MVP
🥈بازيهاى همبستگى كشورهاى اسلامى ٢٠٢٢
👑MVP و بهترين پاسور ليگ برتر در سال ١٤٠٢

✍🏻پوريا تابان