علیرضا برشاهی به مناسبت روز اسناد ملی و میراث مکتوب در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به تعدد آثار و میراث مکتوب برجای مانده از گذشتگان در کرمانشاه، اظهار کرد: کرمانشاه یکی از غنی ترین استان های کشور از نظر تاریخی و تمدنی است و در طول ادوار مختلف تاریخی همواره مورد توجه پادشاهان زیادی قرار گرفته و تعدادی از آنها برای نشان دادن قدرتشان به آیندگان آثاری را از خود برجای گذاشته اند.
وی با بیان اینکه سنگ نگاره ها و کتیبه ها یکی از شیوه هایی بوده که پادشاهان برای به یادگار گذاشتن قدرتشان از آن استفاده می کردند، افزود: در استان کرمانشاه تاکنون سنگ نگاره ها و کتیبه های بسیاری از پادشاهان ادوار مختلف تاریخی از ۴۸۰۰ سال قبل تا قرون اخیر شناسایی و کشف شده است.
رئیس گروه موزه ها و اموال منقول میراث فرهنگی کرمانشاه تصریح کرد: اگر بخواهیم از قدیمی ترین میراث مکتوب و نسخ خطی برجای مانده در استان بگوییم، باید کتیبه «آنوبا نی نی» را معرفی کنیم. کتیبه‌ای که به گفته باستان شناسان بین ۴۸۰۰ تا ۴۳۰۰ سال قدمت دارد.
وی تصریح کرد: این کتیبه به همراه یک نقش برجسته مربوط به یکی از پادشاهان اقوام لولوبی(پیش از آریایی ها) به نام آنوبانی نی است که در نقش برجسته شرح فتوحات او با شش اسیر جنگی به همراه الهه عشق و نشاط ترسیم شده و در بخش کتیبه نیز با زبان اکدی کسانی را که بخواهند این نقش برجسته را به همراه کتیبه نابود کنند، نفرین کرده است.
به گفته این مسئول، به باور برخی از باستان شناسان، داریوش هخامنشی برای خلق کتیبه بیستون از کتیبه آنوبانی نی الهام گرفته است.
برشاهی در ادامه داد: یکی دیگر از قدیمی ترین میراث مکتوب در استان، ۵۶ لوح گلی کشف شده در تپه باستانی چغاگاوانه در اسلام آبادغرب است که به خط میخی نگاشته شده اند و به نظر می‌رسد سند حسابداری و حسابرسی باشند که در آنها نام شهرها و اشخاص مختلفی برده شده است.
وی تصریح کرد: این الواح گلی که مربوط به حدود ۳۸۰۰ سال قبل هستند، طی کاوش های باستان شناسی صورت گرفته در چند دهه قبل در تپه چغاگاوانه بدست آمدند.
رئیس گروه موزه ها و اموال منقول میراث فرهنگی کرمانشاه ادامه داد: میراث مکتوب مهم دیگری که در استان تاکنون کشف شده، سنگ یادمان شاه سارگن دوم پادشاه آشوریان است که طی سالهای اخیر در حین انجام کاوش های باستان شناسی در محوطه باستانی قباق تپه کوزران کشف شد.
وی افزود: این کتیبه ۲۳ سطری به خط میخی و زبان آشوری است، شرح ششمین لشگرکشی شاه آشور را در ۲۷۰۰ سال قبل بیان می کند.
برشاهی در ادامه از کتیبه ثبت جهانی شده بیستون در کرمانشاه به عنوان یکی از مهمترین میراث مکتوب جهان نام برد و گفت: کتیبه بیستون بزرگترین سنگ نبشته جهان، یکی از مهمترین کتیبه های میخی جهان، طولانی ترین کتیبه فارسی باستان و از مهمترین سندهای تاریخ بشریت است که در منطقه بیستون کرمانشاه واقع شده است.
وی تاکید کرد: کتیبه بیستون با قدمت ۲۵۰۰ سال شرح پیروزی های داریوش اول بر گئومات مغ یا همان بردیای دروغین، به بند کشیدن یاغیان و سرکوب ۱۶ شورشی است که به سه زبان عیلامی، اکدی و پارسی باستان به یادگار باقی مانده است.
به گفته این مسئول، در اطراف محوطه جهانی بیستون تعدادی سنگ نگاره و کتیبه دیگر از ادوار مختلف تاریخ وجود دارد که از جمله آنها می توان به کتیبه شیخ علی خان زنگنه وزیر شاه سلیمان صفوی اشاره کرد که یک وقفنامه است.
وی با بیان اینکه در استان کرمانشاه میراث مکتوب دیگری از دوره های تاریخی وجود دارد، عنوان کرد: علاوه بر الواح گلی و کتیبه های سنگی، از دوره اسلامی نیز نسخ خطی تاریخی همچون قرآن های خطی در استان شناسایی شده است.
رئیس گروه موزه ها و اموال منقول میراث فرهنگی کرمانشاه خاطرنشان کرد: در حال حاضر حدود ۳۰۰ نسخه خطی قدیمی در استان شناسایی شده که بخشی از آنها را قرآن های تاریخی تشکیل می دهند که در سطح استان بویژه منطقه اورامانات قرار دارند.
وی با بیان اینکه طی سالهای گذشته بخشی از این قرآن ها مرمت و در حال حاضر در موزه های این منطقه در معرض دید گردشگران قرار دارد، گفت: قرآن های خطی مساجد روستاهای قوری قلعه در روانسر، میرعمر در پاوه، روستاهای دشه، دودان، دخان و زردویی در پاوه از جمله آنها هستند که تاکنون قرآن های دوخان و زردویی ثبت ملی شده اند.
برشاهی تاکید کرد: در موزه خط و کتابت استان در تکیه بیگلربیگی نیز اسناد ملی و میراث مکتوبی به نمایش درآمده است.
انتهای پیام
