روایت ۱۰۰ سال فرهنگ و هنر در زندگی زنی ناشناخته

خبرگزاری مهر یکشنبه 21 مرداد 1403 - 09:39
«آهنگ سرگذشت» نوشته معصومه جوادی نسب درباره زندگی فهمیه اکبر، توسط انتشارات بیست‌وهفت منتشر و راهی بازار نشر شد.

به گزارش خبرنگار مهر، «آهنگ سرگذشت» نوشته معصومه جوادی نسب به تازگی توسط انتشارات بیست‌وهفت منتشر و روانه بازار نشر شده است.

این کتاب دربرگیرنده روایت ۹۱ سال از زندگی ناگفته فهیمه اکبر با موسیقی و سیاست از گیلان تا واشنگتن است که با ۴۲۲ صفحه با مقدمه گلی اکبر (دختر فهیمه اکبر مقیم واشنگتن) در مرداد ماه ۱۴۰۳ منتشر شد و توسط پخش چشمه در کتابفروشی های کشور عرضه شده است.

فهیمه اکبر (یمین اسفندیاری)، موسیقی‌شناس، مردم‌شناس و پژوهشگر فرهنگ مردم بود. او ۹۱ سال زندگی کرد. پدرش، اسدالله یمین اسفندیاری، از سیاست‌مداران مشهور دوره قاجار و پهلوی اول بود. پدر بزرگش، منشی دربار ناصری و از چهره‌های وزارت خارجه ناصرالدین شاه بود و همسرش محسن اکبر، فرزند فتح‌الله اکبر (آخرین نخست‌وزیر قاجار) از زمین داران معروف گیلان بود که دو دوره نماینده‌ی مجلس شورای ملی شد. با حمله روس‌ها به گیلان در جنگ جهانی دوم، فهیمه اکبر برای مردم و در برابر اشغالگران، ترانه‌هایی ماندگار خواند و با موسیقی هم به مقابله فرهنگی با روس‌ها رفت و هم برای مردم شور و نشاط آفرید.

او در دوران پهلوی دوم، عضو جمعیت راه نو شد و تلاش‌های فراوانی برای زنان کرد. همچنین به کار مردم‌شناسی روی آورد و همراه با احسان یارشاطر، تلاش‌ها و پژوهش‌های فراوانی برای فرهنگ مردم کرد. فهیمه اکبر، آهنگ ساخت. آواز خواند. کتاب نوشت. نمایشگاه ملی برگزار کرد. برای فرهنگیان و نیازمندان خانه و درمانگاه ایجاد کرد. برای آموزش هنر و کتابخوانی، به زندان زنان رفت. خانه‌اش در رشت را به اداره میراث فرهنگی بخشید تا «موزه مردم‌شناسی» شود و پس از انقلاب تمام مجبور به مهاجرت به آمریکا شد.

وی در آمریکا، تلاش‌های فرهنگی‌اش را ادامه داد و در دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی، برنامه‌های ایران‌شناسی داشت. تنها آلبوم موسیقی‌اش را بیرون داد و تا پایان زندگی، تلاش‌های فرهنگی فراوانی کرد. معصومه جوادی نسب درباره «آهنگ سرگذشت» می‌گوید: این‌ها گوشه‌هایی از زندگی یک زن، در پهنه اجتماع‌اند. ولی او همواره گمنام ماند و این ناشناخته ماندن دلایل اجتماعی و سیاسی خاصی دارند.

از معصومه جوادی نسب پیش از این، دو کتاب با عنوان‌های «سلسبیل»، (تاریخ شفاهی تهران با مقدمه رضا کیانیان) و کتاب «هیلیوپلیس» (تاریخ تمدن) توسط فرهنگستان هنر منتشر شده است.

«آهنگ سرگذشت» در ۲۰ بخش تنظیم شده که بیشتر اطلاعات و عکس‌های آن دست اول است و تاکنون منتشر نشده‌اند.

مشروح عناوین بخش‌های این کتاب را در ادامه می‌خوانید:

بخش اول: خاندان و خانواده

بخش دوم: خواهرها و برادرها

بخش سوم: کودکی؛ از دیدار با قمرالملوک وزیری تا آموزش موسیقی در شوروی

بخش چهارم: نوجوانی؛ از مدرسه‌ی ژاندارک تا شاگردی مرتضی محجوبی

بخش پنجم: جوانی؛ پیوند زندگی با محسن اکبر و آشنایی با جهانگیر سرتیپ‌پور

بخش ششم: روزگار اشغال رشت؛ ترانه‌هایی برای میهن

بخش هفتم: آواز آزادی گیلان و تلاش برای نیازمندان

بخش هشتم: زندگی در تهران؛ ماجراهای سفرهایی از لندن تا مکه

بخش نهم: آداب و آئین‌های خانه و خانواده

بخش دهم: ماجراهای بندرانزلی؛ از کنسرت متروپل تا ترور ناکام محسن اکبر

بخش یازدهم: همکاری با جمعیت راه نو؛ از کتابخوانی در زندان زنان تا دیدار با سیدموسی صدر

بخش دوازدهم: پیش‌آمدهای موسیقایی از تهران تا وین، نخستین باری که صدای فهیمه ضبط شد

بخش سیزدهم: تلاش‌های مردم شناسی؛ از برگزاری نمایشگاه گیلان تا گردآوری دو کتاب

بخش چهاردهم: سال‌های سخت؛ روزهای پر رنجی که به سفر کربلا رسید

بخش پانزدهم: بازگشت آرامش به زندگی؛ پایان دوری پدر، بخشیدن زمین‌ها و خانه‌ای که موزه شد

بخش شانزدهم: روزگار انقلاب؛ از گرفتاری‌های رفتن تا ترانه‌ای برای میهن

بخش هفدهم: خزان زندگی در آمریکا؛ از مصادره‌ی دارایی‌ها تا مرگ محسن اکبر

بخش هجدهم: سال‌های پایانی عمر؛ پاسداشت ۸۵ سالگی در آمریکا

بخش نوزدهم: آلبوم یادگار، نگاهی به ترانه‌های فهیمه اکبر

بخش بیستم: پایان نود و یک سال زندگی؛ پرواز مادر و کفشدوزک مریم مقدس

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.