مسجد الخضراء نجف
شيخ جعفر محبوبه مى گوید كه البراقي بانى اين مسجد را علي بن مظفر النجار مى داند. علي بن مظفر به واسطه غصب ارثش به زيارت بارگاه أميرالمؤمنين آمد و از حضرت يارى طلبيد و نذر كرد كه اگر سهم خود را بازستاند مسجدى را بنا كند. اما بعد از حاجت روایی، نذر خود را فراموش كرد. شبى در خواب حضرت أمير المؤمنين علیه السلام را مي بيند كه به او مى فرمايد : نذرت را ادا کن. او نیز بلافاصله مسجد را بنا نهاد.
آقاى الخرسان معتقد است كه كرامت حضرت و رؤياى علي بن مظفر علت بنا نهادن مسجد الخضراء نمى باشد. زيرا آنطور كه در كتاب الغارات و بحارالأنوار آمده در روايت واژه ى «مجلس» ذكر شده و شيخ جعفر محبوبه به اشتباه آن را «مسجد» آورده است.
مسجد الخضراء یکی از مساجد قدیمی شهر نجف است که در حال حاضر در محدوده حرم امیرالمومنین قرار دارد. این مسجد محل تدریس آیت‌الله خویی بوده و پس از رحلت ایشان، وی در همین مسجد دفن شد. در دوران حکومت بعثت، این مسجد تعطیل شد اما پس از سقوط صدام و با حمایت آیت‌الله سیستانی مجدداً فعالیت خود را آغاز کرد.
تاریخچه مسجد الخضراء
دلیل دقیق نامگذاری این مسجد به "الخضراء" مشخص نیست. برخی معتقدند به دلیل نزدیکی به حرم امیرالمومنین به این نام خوانده شده و برخی دیگر بر این باورند که به دلیل وجود فضای سبز در اطراف مسجد بوده است. همچنین نظریاتی مبنی بر نامگذاری آن به نام "خضراء" خواهر عمران بن شاهین که گفته می‌شود مسجد را ساخته است، وجود دارد.
در سال 1368 هجری قمری، رژیم بعثی برای گسترش خیابان‌های اطراف حرم، یک سوم از مسجد را تخریب کرد. در سال 1385 هجری قمری، آیت‌الله خویی دستور بازسازی مسجد را داد و این کار با نظارت احمد انصاری قمی و با کمک‌های مردمی انجام شد.
پس از اتمام بازسازی، آیت‌الله خویی خود امام جماعت مسجد شد و دروس خود را در آنجا برگزار می‌کرد. پس از بیماری آیت‌الله خویی، داماد ایشان نصرالله مستنبط به جای ایشان به تدریس پرداخت و پس از رحلت ایشان، آیت‌الله سیستانی مسئولیت اقامه نماز و تدریس در مسجد را بر عهده گرفت.
معماری مسجد الخضراء
اين مسجد دو درب دارد. درب داخلى كه به صحن مطهر راه دارد و در ايوان سوم سمت شرقى , در جهت راست درب مسلم بن عقيل, جنب آرامگاه آية الله خوئى قرار دارد. درب دوم ضمن ديوار خارجى قرار دارد.
بعد از درب ورودى, حياتى به مساحت 187 مترمربع قرار دارد كه شامل وضوخانه و كفشدارى بوده و در بالاى آن طبقه دوم قرار دارد. سقف حياط به شكل مثلث بوده و از شيشه و چهارچوبهاى آهنى ساخته شده است. در كنار حياط, شبستان مسجد قرار دارد كه 166 مترمربع مساحت دارد. محراب مسجد با كتيبه هاى قرآنى و نقشهاى اسليمى تزيين شده است. در يكى از گوشه هاى محراب اين جمله نوشته شده است: «لقد تم تجديد بناء جامع الخضراء تنفيذاً لأمر سماحة الامام آية الله العظمى السيد أبوالقاسم الموسوي الخوئي» (بازسازى مسجد الخضراء به دستور آية الله العظمى امام سيد أبوالقاسم موسوى خوئى اجرا گردید) . هنگام ایستادن به سوی قبله، در سمت راست پنجره های چوبی وجود دارد. بين فاصله دو پنجره، آرامگاه آية الله خوئى می باشد.
پس از سقوط رژیم بعثی در سال 2003، مسجد به دستور آیت‌الله سیستانی در سال 1427 هجری قمری مجدداً افتتاح شد و نماز جماعت در آن به امامت سید حسن المرعشی اقامه شد.
مسجد الخضراء یکی از اماکن مذهبی مهم در شهر نجف است.
این مسجد محل تدریس و دفن آیت‌الله خویی بوده است.
مسجد الخضراء در طول تاریخ چندین بار تخریب و بازسازی شده است.
معماری مسجد ساده و دارای تزئینات اسلامی است.
مسجد الخضراء در حال حاضر یکی از مراکز مهم دینی و فرهنگی در نجف است.
مسجد الخضراء توسط چه کسی ساخته شده است؟
بر اساس روایت شیخ جعفر محبوبه، مسجد الخضراء توسط علی بن مظفر النجار ساخته شده است. او پس از نذر به حضرت امیرالمؤمنین (ع) به دلیل غصب ارثش، این مسجد را بنا نهاد. با این حال، برخی معتقدند که این روایت صحیح نیست و در منابع معتبر به جای واژه «مسجد»، واژه «مجلس» ذکر شده است.
دلیل نامگذاری مسجد به "الخضراء" چیست؟
دلیل دقیق نامگذاری مسجد به "الخضراء" مشخص نیست. برخی معتقدند که این نام به دلیل نزدیکی به حرم امیرالمؤمنین (ع) انتخاب شده است، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که به دلیل وجود فضای سبز اطراف مسجد است. نظریه‌ای دیگر نیز وجود دارد که نام مسجد به دلیل خواهر عمران بن شاهین، که گفته می‌شود مسجد را ساخته است، انتخاب شده است.
چه زمانی مسجد الخضراء تخریب شد و توسط چه کسی بازسازی گردید؟
در سال 1368 هجری قمری، رژیم بعثی برای گسترش خیابان‌های اطراف حرم، یک سوم از مسجد الخضراء را تخریب کرد. سپس، در سال 1385 هجری قمری، آیت‌الله خویی دستور بازسازی مسجد را صادر کرد و این بازسازی تحت نظارت احمد انصاری قمی و با کمک‌های مردمی انجام شد.
معماری مسجد الخضراء چگونه است؟
مسجد الخضراء دارای دو درب ورودی است، یکی به صحن مطهر و دیگری به صحن کوچک خارجی. پس از درب ورودی، حیاطی به مساحت 187 متر مربع وجود دارد که شامل وضوخانه و کفش‌داری است. شبستان مسجد به مساحت 166 متر مربع دارای محرابی با تزئینات قرآنی و نقش‌های اسلامی است. سقف حیاط به شکل مثلث بوده و از شیشه و چهارچوب‌های آهنی ساخته شده است.
مسجد الخضراء پس از سقوط رژیم بعثی چگونه بازگشایی شد؟
پس از سقوط رژیم بعثی در سال 2003، مسجد الخضراء به دستور آیت‌الله سیستانی در سال 1427 هجری قمری مجدداً افتتاح شد و نماز جماعت در آن به امامت سید حسن المرعشی اقامه شد.
این مکان تاریخی و مذهبی با ارزش، در قلب شهر نجف و در نزدیکی حرم امیرالمؤمنین (ع) واقع شده است. مسجد الخضراء نه تنها به عنوان محلی برای عبادت و تدریس، بلکه به عنوان نماد مقاومت و بازسازی در برابر چالش‌های تاریخی شناخته می‌شود. با بازسازی‌های متعدد و ادامه فعالیت‌های دینی و فرهنگی، این مسجد به یکی از نقاط قوت فرهنگی و معنوی در منطقه تبدیل شده است. اهمیت تاریخی و معنوی این مکان، همچنان باعث جذب زائران و محققان از سراسر جهان به سوی خود می‌شود و به حفظ و ارتقای میراث دینی و فرهنگی منطقه کمک می‌کند.
گرد آوری:بخش گردشگری بیتوته
