سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز یا دائو (DAO) بهعنوان یکی از پیشروترین نوآوریها در دنیای بلاک چین، در حال تغییر نحوه مشارکت و تصمیمگیری در پروژههای دیجیتال هستند. با توجه به رشد چشمگیر این حوزه، انتخاب بهترین دائو برای سرمایه گذاری میتواند بازدهی قابلتوجهی بههمراه داشته باشد. اما بهترین پروژههای دائو برای سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۴ کدامها هستند؟ در این مطلب از ارزدیجیتال پاسخ میدهیم.
در سال ۲۰۲۴، تعداد سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز نسبت به روزهای اول پیدایش این نوآوری بیشتر است. هریک از این دائوها با ویژگیها و کاربردهای خاص خود، فرصتهای مناسبی را برای سرمایهگذاران فراهم میکنند. با این وجود، بهترین دائو برای سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۴ کدام است؟ فهرستی ۹ تایی از بهترین دائوها در سال ۲۰۲۴ را در زیر مشاهده میکنید:
پلتفرم اوه (aave.com) یکی از برترین پروژههای وامدهی غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه میدهد بدون نیاز به واسطههای مرکزی، وام بگیرند یا وام دهند. این پروتکل ابتدا بر بستر بلاک چین اتریوم ایجاد شد و اکنون با چندین شبکه دیگر نیز یکپارچه شده است.
دارندگان توکن AAVE میتوانند در فرایند حاکمیت پروژه شرکت کنند و در تصمیمگیریهایی مانند نحوه استفاده از سرمایه خزانه و ارتقاهای سیستم نقش داشته باشند. همچنین این توکن بهعنوان وثیقه در اکوسیستم اوه استفاده میشود که موجب کاهش هزینهها میگردد.
یونی سواپ (uniswap.org) یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که به کاربران امکان میدهد توکنهای ERC20 را بهصورت مستقیم با یکدیگر مبادله کنند. دارندگان توکن UNI میتوانند در فرایندهای حاکمیت این پروتکل شرکت کنند و در مورد پیشنهادات و ارتقاهای آن رأی دهند.
صرافی یونی سواپ با ایجاد بستر برای توسعهدهندگان جهت ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بر پایه این پروتکل، به یکی از مهمترین پروژههای DAO در حوزه خود تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: یونی سواپ چیست؟ هر آنچه باید درباره صرافی غیرمتمرکز Uniswap بدانید
لیدوفایننس (lido.fi) یکی از پیشروترین پلتفرمها در حوزه استیکینگ غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه میدهد داراییهای دیجیتال مختلف، مانند اتریوم، پولکادات و سولانا را استیک و پاداش دریافت کنند.
جامعه لیدو (Lido) نقش مهمی در حاکمیت این پروتکل ایفا میکند. اعضای این جامعه میتوانند با نگهداری توکن LDO، در فرایند تصمیمگیری و ارتقاهای پروتکل شرکت کنند.
کامپاند (compound.finance) یک پروتکل وامدهی غیرمتمرکز است که به کاربران امکان میدهد تا داراییهای دیجیتال خود را قرض بدهند یا وام بگیرند. این پروتکل بهطور کامل روی بلاک چین اتریوم پیادهسازی شده است.
دارندگان توکن COMP میتوانند در تصمیمگیریهای حاکمیتی مانند تغییرات در نرخ بهره و افزودن داراییهای جدید شرکت کنند. کامپاند یکی از اولین پروژههایی بود که مفهوم وامدهی غیرمتمرکز را معرفی کرد و از آن زمان به یکی از پلتفرمهای اصلی در حوزه دیفای تبدیل شده است.
دیفای سواپ (defiswap.io) یک صرافی غیرمتمرکز است که روی بلاک چین بایننس فعالیت میکند. این پروتکل معامله توکنهای BEP-20 با یکدیگر را برای کاربران میسر میکند و امکان کسب سود از طریق استیکینگ و ییلد فارمینگ را نیز فراهم میکند.
دارندگان توکن DEFC میتوانند با استیککردن توکنهای خود، پاداشها جذابی تا ۷۵٪ در سال دریافت کنند (البته سوددهی در استیکینگ بهمرور زمان میتواند تغییر کند و کاهش یابد). این پروژه بهصورت غیرمستقیم در قالب یک DAO عمل میکند و به کاربران خود امکان مشارکت را در تصمیمگیریهای حاکمیتی میدهد.
سوشی سواپ (sushi.com/swap) یکی دیگر از صرافیهای غیرمتمرکز است که شباهت زیادی به یونی سواپ دارد. این پلتفرم روی بلاک چین اتریوم اجرا میشود و به کاربران اجازه میدهد تا توکنهای خود را معامله کرده و با استیککردن توکنهای Sushi سود کسب کنند.
سوشی سواپ از زمان راهاندازی خود به یکی از بازیگران اصلی در دنیای DeFi تبدیل شده است و نقش مهمی در شکلگیری و توسعه اکوسیستم DeFi ایفا کرده است.
میکر دائو (makerdao.com) یکی دیگر از بهترین دائو برای سرمایه گذاری در دنیای دیفای است که پشتوانه استیبلکوین دای (DAI) است. این پروژه به کاربران اجازه میدهد تا با قفلکردن داراییهای دیجیتال خود بهعنوان وثیقه، DAI ایجاد کنند.
دارندگان توکن MKR میتوانند در تصمیمگیریهای حاکمیتی از جمله تنظیم پارامترهای سیستم و نظارت بر ثبات استیبل کوین دای شرکت کنند. میکر دائو به دلیل نقش محوری خود در ایجاد اولین استیبل کوین غیرمتمرکز و پایداری در تبدیل به یکی از ستونهای اصلی DeFi، شناخته شده است.
ایلوویوم (illuvium.io) یک بازی مبتنی بر بلاک چین است که ترکیبی از بازیهای نقشآفرینی و پلی تو ارن ( Play-to-Earn) (بازی بهمنظور کسب درآمد) را ارائه میدهد. این بازی در دنیای ۳D غنی خود، به بازیکنان امکان میدهد تا موجودات دیجیتالی بهنام ایلوویالها را که بهصورت NFT (توکنهای غیرقابل تعویض) طراحی شدهاند، شکار کنند و با یکدیگر به مبارزه بپردازند.
توکن ILV که نقش حاکمیتی در این بازی دارد، به دارندگان خود اجازه میدهد تا در تصمیمگیریهای مهم بازی شرکت کنند.
کرو دائو (curve.fi) یک پلتفرم دیفای است که تخصص ویژهای در معامله استیبل کوینها دارد. این پروتکل بر بستر اتریوم قرار دارد و با ارائه تجربه کاربری ساده و کارآمد، به یکی از محبوبترین پلتفرمها برای معاملات استیبل کوینها تبدیل شده است.
کرو دائو که مسئولیت حاکمیت بر پروتکل را دارد، به دارندگان توکن CRV امکان میدهد تا در تصمیمگیریهای مرتبط با پروتکل از جمله بهبودها و تغییرات پیشنهادی در سیستم مشارکت کنند.
دائو مخفف عبارت Decentralized Autonomous Organization بهمعنای «سازمان خودگردان غیرمتمرکز» است. این نوع سازمانها با استفاده از قراردادهای هوشمند بر بستر بلاک چین، فرایندهای مدیریت را غیرمتمرکز میکنند و به اعضای خود اجازه میدهند تا در تصمیمگیریها مشارکت کنند. تمامی آرای ثبتشده در بلاک چین به شفافیت و صحت روند تصمیمگیری کمک میکند.
هرچند DAOها بیشتر در حوزه ارزهای دیجیتال مورد بحث قرار میگیرند، اما در آینده ممکن است انواع مختلفی از سازمانها به شکل دائو عمل کنند. بهعبارتی DAOها نوعی ساختار سازمانی نوظهور هستند که در آن هیچ نهاد مرکزی حاکمیتی وجود ندارد و اعضا در راستای هدفی مشترک و بهنفع منافع گروه عمل میکنند.
بیشتر بخوانید: دائو یا سازمان خودگردان غیرمتمرکز چیست؟ آشنایی با بهترین پروژههای DAO
در یک دائو، ابتدا یک قرارداد هوشمند ایجاد میشود که توکن مخصوص بهخود را که با نام “توکن حاکمیتی” (Governance Token) شناخته میشود، صادر میکند. این توکن بومی دائو بوده و نقش اصلی را در فرآیند تصمیمگیری و مدیریت دارد.
بهطور معمول، سرمایهگذاران مقداری ارز دیجیتال مانند ETH در شبکه اتریوم، Matic در شبکه پالیگان یا SOL در شبکه سولانا را به خزانه دائو واریز میکنند. بعد از واریز این وجوه، توکنهای حاکمیتی به سرمایهگذاران اعطا میشود که به آنها حق رأی را در تصمیمگیریهای DAO میدهد.
هر بار که اعضا رأی میدهند، این فرآیند “روی زنجیره” (On-Chain) انجام میشود؛ یعنی تمام رأیها بهطور دائمی و شفاف در بلاک چین ثبت میشوند. این تصمیمات غیرقابلتغییر و برگشتناپذیر هستند و نتایج آنها بهصورت خودکار اجرا میشوند، بهگونهای که هیچکس نمیتواند آنها را نادیده بگیرد یا تغییر دهد.
بهترین دائو برای سرمایه گذاری از چند جهت کلیدی با ساختارهای سرمایهگذاری سنتی تفاوتهایی دارد که در ادامه آنها را بررسی و معرفی میکنیم:
هرچند سرمایهگذاری در DAOها میتواند بهطور مؤثری مالکیت را به توکنها منتقل کند، اما همچنان با چندین ریسک همراه است. یکی از این ریسکها مربوط به قراردادهای هوشمندی است که بنیاد DAO بر آنها استوار است. اگر این قراردادها دارای نقصهای کدنویسی باشند، ممکن است هکرها از این ضعفها سوءاستفاده کرده و خزانه DAO را تخلیه کنند یا عملکرد صحیح مکانیسمهای مدیریتی آن را مختل کنند.
علاوهبر این، مانند هر نوع سرمایهگذاری دیگری، خطر گرفتن تصمیمات نادرست نیز وجود دارد. ممکن است در پروژههایی سرمایهگذاری کنید که بازدهی منفی دارند یا حتی برخی از این پروژهها ورشکسته شوند و سرمایهگذاران با ضرر مواجه شوند.
انتخاب بهترین دائو برای سرمایه گذاری نیازمند بررسی دقیق و رعایت چندین معیار و نکته کلیدی است. در ادامه به برخی از این معیارها و نکات اشاره میکنیم:
سرمایهگذاران با توجه به این معیارها و نکات کلیدی، میتوانند با دقت بیشتری به انتخاب پروژههای DAO برای سرمایهگذاری بپردازند و ریسکهای مرتبط با این نوع سرمایهگذاریها را کاهش دهند.
همه پروژههایی که در این مطلب به آنها اشاره کردیم از جمله بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری در حوزه دائو محسوب میشوند. هر یک از این پروژهها با ویژگیهای منحصربهفرد خود، از جمله پروتکلهای وامدهی غیرمتمرکز، صرافیهای غیرمتمرکز، پلتفرمهای استیکینگ و بازیهای بلاک چینی، فرصتهای سرمایهگذاری مناسبی را فراهم میکنند.
با توجه به پتانسیل رشد بالای این پروژهها و نقش کلیدی آنها در پیشبرد نوآوریهای تکنولوژیک و مالی، سرمایهگذاری در آنها میتواند هم از نظر مالی و هم از نظر مشارکت در توسعه اکوسیستم بلاک چین ارزشمند باشد. در نهایت، انتخاب صحیح و آگاهانه از میان این پروژهها میتواند بازدهیهای قابلتوجهی را برای سرمایهگذاران بههمراه داشته باشد.