سرویس اجتماعی؛ تابناک-  من از طبقه جدید خودم روایت می کنم.

این گزارش را از طبقه جدید و البته پایین تر طبقه قبلی ام، می نویسم.

شما هم اگر این روزها در حسرت کارهایی هستید که قبلا دلخوشی تان بوده، و قدرت انجامش را داشتید، یا اگر در موقع خرید از فروشگاه، مدام قیمت هها را چک می کنید و نهایتا به یکی دو قلم جنس خیلی ضروری اکتفا می کنیبد، یا اصلا چندین بار در ماه، از این فروشگاه به فروشگاه بعدی و بعدتر می روید تا از هر کدام مقادیر مشخصی نسیه بگیرید و رویتان بشود که درخواست نسیه جدید را داشته باشید، شما هم اگر در ماه، چند روز را از آن سر دیگر کوچه رد می شوید که سوپری محل نبیندتان، شما هم اگر صبح و شب فکر می کنید که خوش شانسید که فعلا کسی از خانواده تان مریض نیست و گرنه چه باید می کردید، اگر از آخرین خریدی که برای خودتان انجام داده اید، خاطره ای مبهم و موهوم در ذهنتان مانده، و اگر عباراتی مثل مارکت سیاسی و مدنی و ... برایتان بی مفهوم شده اند،... اگر شما هم این شرایط و روزگاری شبیه به آن را دارید که پیش تر، چنین نبوده اید، از آشنایی تان خوشحالم؛  ما با هم سقوط کرده ایم. از طبقه متوسط، به طبقه ای پایین تر به نام طبقه فقرا... زیر خط فقر.

 

 آخر شهریور ماه همواره یکی ازپیک های سفر ایرانیان به شهرهای متعدد محسوب می شود. مخصوصا این که تهرانی ها در خرین روزهای این ماه، در تلاش از استفاده از روزهای آخر تعطیلات تابستانی، روانه شهرهای متعدد کشور می شوند. اما تعطیلات اخیر شهریوری، ظاهرا در اکثریت قریب به اتفاق استانها مساله ساز بوده است.

 

«این سفرها و هجوم بی سابقه مردم به شهرهای متعدد را در 50 سالی که از عمرم می گذرد، ندیده بودم». این بخشی از اظهارات حسینی، معاون مدرسه ای در کرج است که سفری به شهر زادگاه خودش، یعنی نور در مازندران داشته و خسته و کوفته از سفرش ابراز پشیمانی کند. چرا که بیش از دو برا مسیر استانداردش را رانندگی کرده و ترافیک مدام آزارش داده است.

 

اما داستان سفر شهریور نه اینجا که با توئیت یکی از مسئولان مرتبط با صنف هتلداری، معنایی عمیق تر می یابد. 

مهدی رودبارکی، عضو هیئت مدیره جامعه هتلداران ایران در توئیتی نوشت:هتل های ۴ و ۵ ستاره و ویلاهای بزرگ و گران قیمت در تمام تعطیلات کاملا پر و هتل های ۱/۲/۳ ستاره و ویلاهای میان رده و ارزان قیمت در تمام تعطیلات گذشته ظرفیت خالی داشتند. طبقه متوسطی دیگر وجود ندارد.

 

جمله پایانی این عضو هیات مدیریه جامعه هتلداران با توجه به آمار ها و اطلاعاتی که وی از شرایط پذیرش مسافران در هتل ها دارد، نمی تواند جمله ای ساده و باری به هر حال تلقی شود.

 

روایت غم انگیز سقوط طبقه متوسط ایرانی به جولانگاه فقر، قصه ای طولانی دارد که از سالیان پیش هشدارهای آن را استادان دانشگاه ها و جامعه شناسان و نیز اقتصاد دانان می دادند. 

هر چند سقوط طبقه متوسط در ایران در سالیان گذشته همواره مورد تاکید بوده است، اما در همین چند سال اخیر و در گیر و دار انواع موضوعات مهم و غیر مهم، چندان تلاشی برای تبیین آن انجام نگرفته بود.

 

امان الله قرائی مقدم، آسیب شناس اجتماعی، در مروری بر شرایط سال گذشته شمسی،  می گوید: تغییر بسیار مهمی که در سال ۱۴۰۲ شاهد آن بودیم، «کوچک‌شدن طبقه‌ متوسط» است. این طبقه، سپر مقاومتی طبقات پایین در مقابل طبقات بالاست و ضعیف‌شدن آن به ضرر جامعه است. وقتی این طبقه فرو می‌ریزد، طبقات زیرین را به جنبش و حرکت درمی‌آورد و می‌تواند آنها را علیه طبقات بالا، حاکمیت و دولت برانگیزاند.»

 

طبقه متوسط در ابعاد متعدد، مخصوصا برای کشوری همچون ایران دارای اهمیت است. وارنر، جامعه شناس آمریکایی، طبق متوسط را موتور محرکه جامعه توصیف می کند و شاید مبتنی بر چنین تعریف بتوان کاهش مشارکتهای سیاسی مردم ایران در سالهای گذشته را تببیین و توجیه کرد.

 

 

یکی از همکاران خبرنگار در صحبت هایش می گفت: بعد از ۲۰سال سابقه رسانه ای، انواع مدیریت ها، رتبه های برترس که کشب کردمم و ...، حقوقم ۳۵۰ دلار از حقوق سال دومی که تازه کار بودم و حقوق مختصری می گرفتم، کمتر است.  به راستی معنای این اگر  فقیرتر شدن و یا فقیر تر کردن جامعه ایرانی نباشد، چه خواهد بود؟

هر چند دلایل زیادی می توان بر سقوط طبقه متوسط ایرانی و کاهش نقش آفرینی او در جامعه ذکر کرد و یا از نقش جدی تحریم ها و حواشی ان در این باره سخن گفت،  اما به نظر می رسد دولت جدید و وزرای تازه نفس باید جدی تر و عمیق تر از همه ادوار به این بحث بپردازند و و چاره ای بیندیشیند.

 

سفر شهریور ایرانیان، انبوهی از مردمان چادرنشین در شهرهای توریسیتی و غیر توریستی را شاهد بود و اگر اظهارت عضو هیات مدیریه جامعه هتلداران، بر اساس آماری موثق باشد ، می شود به این تراژدی غم انگیز خیابانی هم گریست.

حال خودمان رو مرور کنیم. این روزها را با سالهای قبل که وخامت حالمان اندکی، بهتر از امروز و کم دردتر بود مقایسه کنیم. اینها می توانند بخشی از انچه را که بر جامعه ایرانی می گذرد، روایت کند. اما روایت اصلی در متن زندگی مردم و در لابلای دغدغه های معیشتی آنهاست که رمقی برای مشارکت و اعتماد و امید باقی نمی گذارد.

به قول یکی از همکاران خبرنگار، ما هر قد هم تلاش منفی بکنیم و هر چقدر با عرضه و  بی عرضه باشیم، باز هم توان به پایین کشیدن یک طبقه پرفشار از جامعه را نداریم. او می خواست بگوید؛ ما سقوط نکردیم؛ هلمان داده اند.