این در حالی است که عباس تابش، معاون وزیر صمت، سه شنبه ۱۹ اسفندماه در دیدار با نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه با اشاره به مشکلات به وجود آمده درحوزه روغن مایع، جامد و نیمه جامد به خبرنگاران گفت که هیچ مشکلی از بابت تولید روغن مایع در کشور نیست و اضافه کرد که تولید روغن جامد نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد رشد داشته و می توانیم تولید روغن در کشور را تا ۱۰۰ درصد افزایش دهیم.
پیشتر اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور، در جلسه تامین کالاهای اساسی یکشنبه ۱۷ اسفندماه اعلام کرده بود که ۱۰ میلیارد دلار ارز برای کالاهای اساسی در سال ۱۳۹۹ اختصاص یافت و هچنین برای شش ماهه نخست سال آینده نیز ۶ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز کشور از سوی بانک مرکزی تخصیص یافته است.
معاون اول رییس جمهور با اشاره به گزارش دستگاه های ذیربط در خصوص تولید، توزیع و قیمت روغن در بازار، گفت: با توجه به افزایش تولید و توزیع و نیز ذخایر روغن در کشور و همچنین اجماع نظر همه مسئولان کشور برای تخصیص ارز به کالاهای اساسی و نیز دستور رییس جمهور مبنی بر لغو یک مصوبه در خصوص افزایش تعرفه واردات روغن، به نظر می رسد این شرایط به دنبال برخی تنش های روانی ایجاد شده وگرنه هیچ منطق و دلیلی برای کمبود روغن در کشور وجود ندارد.
در این جلسه همچنین، محمدصادق مفتح، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز با ارائه گزارشی در خصوص ذخایر و واردات روغن و دانه های روغنی از افزایش تولید داخلی خبر داد و گفته بود که بخشی از کمبودها در بازار به دلایل روانی و احتکار کالا و ترس از انتظار تورمی رخ داده است که تلاش می کنیم به تدریج بازار را با کمک سایر دستگاه ها به تعادل برسانیم.
علیرغم صحبت های همیشه دلگرم کننده مسئولان اما گزارش های میدانی خبرنگار ایسنا از بازارهای استان مازندران در شهرهای مختلف بابلسر، آمل، نور، نوشهر، تنکابن و رامسر نشان می دهد که عرضه روغن جامد با کمبود رو به رو است و روغن مایع با وجود کمبود اما وضعیتی به مراتب بهتر دارد، هر چند که توزیع روغن مایع نیز مانند گذشته نیست و فروشگاه ها نمی توانند هر مقدار تقاضا را ثبت کنند، از طرفی مشاهدات حکایت از افزایش ۵۵ درصدی قیمت این محصولات طی شش ماهه گذشته دارد.
یک فروشنده مواد غذایی در تنکابن می‌گوید: روغن جامد نایاب شده است و روغن مایع کم و بیش وجود دارد اما مانند گذشته نیست و معضلی که در این زمینه وجود دارد این است که باب شده شرکت‌های توزیع کننده در کنار فروش روغن، کالاهای کم فروش خود نظیر تن ماهی، رب گوجه فرنگی و یا تخمه آفتابگردان بسته بندی شده با مارک هایی که بازار پسندی ندارد را به اجبار به فروشگاه ها می فروشند.
این کاسب می گوید: روغن جامد که اصلا وجود ندارد و روغن مایع نیز با مارک شرکت های معتبر قدیمی بسیار کم است، ضمن اینکه اگر فاکتور روغن خریداری شده شما، مثلا ۵۰۰ هزار تومان باشد حتما به همراه آن ۳۰۰ هزار تومان کالاهای غیره باید خریداری کنید وگرنه سفارشتان قبول نخواهد شد.
این فروشنده که یک فروشگاه کوچک دارد و اکثر مشتریانش از همسایگان محلی هستند، می گوید: در فروشگاه های بزرگ زنجیره ای چنین رویکردی وجود ندارد که حتما همراه روغن خریداری شده اقلامی دیگری به فروشگاه تحمیل شود اما در فروشگاه های کوچک متاسفانه این روند مرسوم شده و گریزی از آن نیست.
یک بانوی خانه‌دار اهل شهر بابلسر که عمده مایحتاج خود را از فروشگاه‌های مواد غذایی زنجیره ای بزرگ خریداری می کند نیز در گفت و گو با ایسنا از مشکلات کمبود روغن مایع و نبود روغن جامد گلایه داشته و با بیان اینکه روغن های جامد عرضه شده در بازار اخیرا فاقد قیمت روی کالا هستند، اظهار کرد: فروشگاه های بزرگ نیز حتی در مقاطعی با کمبود روغن رو به رو هستند و حتی فروشگاه های معتبر محلی نیز روغن را برای آشنایان خود کنار گذاشته و مشتری را جواب می کنند.
یک فروشنده مواد غذایی در شهرستان رامسر تصریح کرد: روغن یکی از کالاهای استراتژیک اساسی خانوار بوده که حتی در سال های دور به صورت کوپنی عرضه می شد، از این رو مسئولان با دست گذاشتن روی چنین اقلامی با کاهش آن در سطح کشور، افزایش قیمت آن را مصوب می کنند که این رویکردی مسبوق به سابقه در کشور است.
این فروشنده رامسری با تاکید بر اینکه افزایش قیمت به هر دلیلی نباید مانع از کمبود عرضه شود، دلیل کمبود روغن در بازارها را به کمبود مواد اولیه وارداتی نسبت داد و افزود: در کشور این روند مرسوم شده که اگر کالایی زمزمه کمبود آن شکل گیرد، سریعا در فروشگاه توسط رفتار هیجانی مردم خریداری می شود حتی اگر آن کالا در زمره کالاهای اساسی نباشد، این حرکت باعث افزایش تقاضا شده و دلیل این شرایط، اقتصاد ناثبات ایران است.
شرایط در شهرستان نوشهر نیز همین گونه بوده و یک فروشنده موادغذایی نیز بر کمبود این محصول پرکاربرد صحه گذاشته و می گوید: شرایط از یک ماه پیش کمی بهبود یافته اما روغن خریداری شده همان روزهای ابتدایی و بعضا در یک روز به اتمام می رسد.
وی خرید ماهانه خود را ۳ مرتبه و هربار ۸ کارتن اعلام کرد و افزود: مشکلی که متاسفانه مرسوم شده این است که شرکت های تولید و توزیع کننده همراه خرید روغن، به اجبار ۴ کارتن شامل تخمه آفتابگردان، تن ماهی و کنسرو لوبیا را به فاکتور ما تحمیل می کنند، حتی گاهی پیش آمده که بدون ویزیت ویزیتورها از فروشگاه، روغن به همراه فاکتور با بار اضافی تحمیلی به طور سرخود فرستاده می شود.
اطلاعات به دست آمده از شهرستان های نور، آمل و بابلسر نیز روایاتی مشابهی را نقل می کند؛ یک شهروند آملی درباره وضعیت این محصول تصریح کرد: روغن چه به صورت جامد و مایع وجود ندارد و نهایتا روغنی که سرخ کردنی نیست را می توانید پیدا کنید، اگر هم فروشگاه های زنجیره ای بزرگ روغن داشته باشند به صورت تکی به فروش می رسانند، در ضمن روغن مایع افزایش قیمت بیش از ۵۰ درصدی نسبت به شهریورماه داشته است.
یک بازرس اتاق اصناف استان مازندران نیز تمامی موارد گفته شده در گزارش را تایید کرده و اذعان می کند که توزیع روغن همانند سابق نبوده اما کمبود روغن مایع محسوس نیست، هرچند که کمبود روغن جامد کاملا مشهود است. وی همچنین مشکلات در توزیع و احتکار و دلالی این محصولات را سبب افزایش قیمت و کمبود روغن در بازار اعلام کرد.
پیگیر این موضوع از یک شرکت بزرگ تولیدکننده روغن خوراکی در کشور شدیم و طی تماس با دفتر فروش این شرکت در پایتخت، یکی از کارشناسان آن در گفت و گویی کوتاه با ایسنا اعلام کرد: تولید روغن در این کارخانه با همان ظرفیت سابق ادامه داشته و تولید کاهش پیدا نکرده است.
گفتنی است تماس های مکرر خبرنگار خبرگزاری ایسنا برای دریافت پاسخ مقتضی از مسئولان اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان مازندران به ویژه واحد معاونت بازرگانی طی یک هفته گذشته به جایی نرسید و متاسفانه از سوی این نهاد پاسخی دریافت نشد.
