نیلوفر مولایی: ردپای «آقازاده ها» در سیاست، اقتصاد، فرهنگ و ...آنقدر پررنگ شده است که گاها تبدیل به یک بحران می شود و حساسیت جامعه را بر می انگیزد، اما علت این حساسیت چیست و مسیر نظارت بر ورود آقازادگان و عملکرد آنها چیست؟

مهدی کلهر، مشاور احمدی نژاد معتقد است «آقازاده‌ها همچون درب مساجد هستند نه، کندنی‌اند و نه سوزاندی،  بلکه باید زیر نگاه تیزبین حکومت، برای منافع عامه مردم این درهای غیرقابل‌تعویض و تخریب به موقع باز و بسته شوند.» وی این هشدار را هم می دهد که «آقازاده‌ها اگر یله و رها شوند، هسته مافیاهای قدرت و محور مافیاهای ثروت می شوند»

محمد عطریانفر، عضو حزب کارگزاران نیز حواشی پیرامون دولت پزشکیان را در مسیر تخریب این دولت نوپا می داند و می گوید؛«در رابطه با دولت آقای پزشکیان من هیچ عارضه آقازادگی از جنس مخرب و آلوده تاکنون مشاهده نکرده‌ام. »»

ناصر ایمانی، فعال اصولگرا از افراط گرایی انتقاد می کند و می گوید؛« منسوبان شایسته مسئولان باید از حَیّزِ انتفاع ساقط شوند؟ این چه منطقی است»

محسن کوهکن، دیگر فعال اصولگرا نیز نسبت به سوءاستفاده از فرزندان مسئولان هشدار می دهد و می گوید؛ «افراد سوءاستفاده‌چی اینها را طعمه قرار دادند، به وسیله آنها سوءاستفاده‌هایی کردند و نهایتاً وقتی این مسئله مشخص شده، به آبرو و حیثیت مقامات هم لطمه زده است. »

مساله آقازادگی در شرق بیشتر از غرب دیده می شود چون قانون بعد از افراد است

در همین راستا، غلامعلی رجایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین، درباره ورود آقازاده‌ها به سیاست در ایران گفت: من فکر می‌کنم این موضوع یک ارتباطی به توسعه یافتگی دارد و بیشتر در جوامع جهان سوم و شرق است. در غرب به دلیل حکمفرما بودن قانون مسئله آقازادگی کمتر دیده می‌شود اما در شرق و مدیترانه قانون بعد از افراد است. البته یک استثنائاتی وجود دارد و شما مشاهده می کنید که بارها در پاکستان نخست وزیر محاکمه و برکنار شده است، چیزی که ما در ایران نمونه آن را مشاهده نکردیم. ماجرای حصر هم طبق قانون انجام نشده و آقایانی که در حصر هستند نیز گفتند که محاکمه کنید و این حصر طولانی بدون محاکمه معنا ندارد. 

وی گفت: تا زمانی که این ماجرا تبدیل به فرهنگ نشود و قانون بعد از افراد نباشد، در بر روی یک پاشنه می‌چرخد. این ویژگی نیاز به جناح و سلیقه خاصی ندارد. همچنین علاوه بر حوزه‌های سیاسی و اقتصادی در نهادهای دینی هم مشاهده می شود. در جوامع غربی هم این پدیده دیده می شود مانند دور قبل ترامپ برای بایدن مطرح کرد و سعی شد برای او پاشنه آشیل درست کند که موفق نشد. 

باید قانون شود که نزدیکان مسئولان حق پست گرفتن ندارند

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه در کشورهایی که قانون بعد از افراد باشد، ممکن است یک فردی که داماد، خواهرزاده، برادرزاده و .... است در دولت نفوذ کند و الآن نیز خبرهای خوبی درباره خانواده شهید رئیسی بیرون نمی‌آید، گفت: خانم ایشان درباره برخی از وزرا دخالت می‌کرد که از سوی حاکمیت به آقای رئیسی اخطار داده شد، حتی دامادها هم در دولت دخالت می‌کردند. این که می گویم خبر دقیقی است، من شنیدم مادر یکی از داماد نیز دخالت هایی کرده است.  بنابراین، تا زمانی که قانون حاکم نشده و این مسئله تبدیل به فرهنگ نشود ما شاهد تبعات و پس لرزه‌های آن هستیم.

رجائی گفت: البته رسانه ها و نهادهای حاکمیتی و قانونی در این زمینه بسیار موثر هستند، مثلا قانون شود که نزدیکان مسئولان حق پست گرفتن ندارند و باید برای ایران همچین سیاستی در نظر گرفته شود. در برخی از موارد دیدم که طرف همسر خودش را به عنوان مشاور استخدام کرده است بنابراین باید با قانون و آیین نامه منع و نظارت شود. 

آقازاده های شهیدان رجایی و بهشتی وارد مناصب دولتی نشدند

وی گفت: نقش رسانه‌ها در افشای این موارد خیلی مهم است، من بر این باور نیستم که فرزند یک مسئول حق زندگی ندارد اما حق برخورداری از رانت را ندارد وباید مانند بقیه زندگی کند. اما اینکه از رانت و قدرت استفاده کنند، در سفرهای خارجی حضور داشته باشند و معادلات اقتصادی و اختصاصی برای خود ایجاد کند اشتباه است. در دوران زندگی شهید بهشتی و شهید رجایی از حضور آقازاده ها پرهیز می کردند، شما ببینید مطلقا خبری از آقازاده شهید رجایی نیست و هیچ سمت دولتی ندارد. فرزندان شهید بهشتی هم وارد مناصب دولتی نشدند. یک زمانی به محمدرضا بهشتی پیشنهاد دادیم که به عنوان مشاور آقای هاشمی حضور پیدا کند اما او حتی سمت مشاوره‌ای هم قبول نکرد. این فرزندان الگوهای خوبی است که فرزندان مسئولان باید آن را رعایت کنند.

رجایی گفت: رسانه ها و مجلس باید قاعدتا برای آنان که فعالیت اقتصادی انجام می دهند قانون از کجا آورده ای را دنبال کنند و ببیند آن ثروت افسانه ای را چطور به دست آوردند. اگر از راه های غیر قانونی به دست آوردند به گوش مردم برسانند و بر اساس ساز و کارها با آنان برخورد کنند. صرف آقازادگی دلیل محرومیت نیست و برخی از آنان افراد شایسته‌ای هستند اما به دلیل اپیدمی بودن پدیده آقازادگی خود مسئولان رعایت کنند. وقتی مصدق نخست وزیر شد به پسرش گفت کنار بکشد تا شایعه نشود پسر نخست وزیر مسئولیت دارد و باید از مافوق بر روی این پدیده نظارت شود و نهادهای نظارتی باید آنان را برخورد کنند.

چرا دادگاه چای دبش پشت درهای بسته است؟

رجایی درباره فساد برخی آقازاده ها و نظارت بر روی آنان گفت: در این خصوص قوه قضائیه مسئولیت دارد. در مواردی مانند شبنم نعمت زاده دادگاه علنی برگزار شد اما این ماجرا باید توسط نهادهای نظارتی بررسی شود اگر تخلفی بود بدون مسامحه به قوه قضائیه اطلاع داده شود، حق وتو را از نهادهای مافوق بگیرند که به دلیل مصلحت بر روی آن سرپوش نگذارند یا مسکوت نشود.

وی با اشاره به پرونده چای دبش گفت: محاکمه متخلفان چای دبش پشت درهای بسته انجام شده و من به عنوان فعال سیاسی چیزی ندیدم، الآن هم که پای یک وزیر دیگر هم به میان کشیده شده نمی دانیم آنان در دفاع از خود چه گفتند و اساس چه دفاعی دارند بگویند. چرا وقتی که یکی از بزرگترین فسادهای بعد از انقلاب رخ داده است پشت درهای بسته  و نیمه علنی بررسی شود؟ بحث عقده گشایی نیست، بحث این است که وقتی این مسائل به گوش مردم برسد متخلفین بعدی این جرئت را پیدا نمی کنند وارد این فازها شوند. قوه قضائیه بدون مسامحه باید نقش آفرینی کند. 

رسانه ها باید ببینند واقعیت کشتی های فرزندان آقای شمخانی چیست

وی در پاسخ به این سوال که آیا علت نگاه منفی مردم به پدیده آقازادگی، عملکرد خودشان است یا بی اعتمادی به مسئولان گفت: هر دو است اما دلیل دیگر هم جاافتادن اخبار زرد در میان مردم است، گاهی مواردی را به شخصی منصوب می‌کنند که ربطی به او ندارد. مدت ها یک مداحی را که در اردبیل فوت شده بود، به عنوان داماد نعمت زاده مطرح می کردند در حالی که ربطی به او نداشت.

رجایی افزوذ: کلیپی هم منتشر شده که من را به دلیل تشابه اسمی به عنوان فرزند شهید رجایی معرفی کردند یا نوشتند فرزند شهید رجایی در یک مغازه در بازار تهران کار می‌کند. این موضوع درست نیست و فرزند شهید رجایی یک تاجر است و با این اخبار به دنبال جذب فالوور هستند. همچنین اخباری درباره تعداد کشتی‌های فرزندان آقای شمخانی منتشر می‌شود، رسانه ها باید ببیند واقعیت چیست نه اینکه بدون تحقیق درباره آن حرف بزنند. 

نباید دست مسئولان بسته باشد

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره حواشی ایجاد شده برای دولت پزشکیان گفت: اطرافیان دولتمردان باید ورود قانونی داشته باشند تا به حاشیه کشیده نشود. کشور از افراد  کارشناس خالی نیست که از نزدیکان استفاده شود. البته باید به مسئولان نیز حق داد، برادر آقای خاتمی نیز هم بازرس بود هم رئیس دفتر؛ حضور یک یا دو نفر از نزدیکان مسئولان که امین باشند اشکالی ندارد و نباید دست مسئولان بسته باشد اما به این معنی که دایره وسیعی از نزدیکان آنان در دولت باشند و اگر بخواهی رئیس جمهور را ببینید اول با آنان دیدار کنید نباشد. رابط امام با مقامات و حتی سران قوا احمدآقا بود، جامعه این را می‌پذیرد ولی اگر این دایره وسیع تر باشد فسادآور است. 

27215