همشهری آنلاین – مریم سرخوش: رامین صرامی فروشانی، رئیس پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی با اشاره به یک ماه اطلاع‌رسانی درباره سرطان پستان همزمان با ماه اکتبر (۹ مهر تا ۹ آبان) گفت: سرطان همچنان برای کسی که به آن مبتلا می‌شود، واژه خوفناک است و برای حوزه درمان هم به رغم پیشرفت‌های گسترده طی دهه‌های اخیر در تشخیص و درمان، همچنان یک معضل در حوزه سلامت به شمار می‌رود.

صرامی افزود: سرطان پستان، اهمیت خاصی دارد چون مهم‌ترین عامل مرگ و میر زنان به دلیل ابتلا به این سرطان است. در ایران این سرطان حدود 30درصد سرطان‌های بانوان را تشکیل می‌دهد و آمار مبتلایان هم حدود 18 هزار نفر است. موضوع دیگری که درباره این سرطان مورد توجه است، شیب فزاینده ابتلاست، به گونه‌ای که به نظر می‌رسد گوی سبقت را از سایر سرطان‌ها ربوده و فارغ از جنس، به عنوان شایع‌ترین سرطان مطرح است.

او با تاکید بر این که این سرطان به شکل ویژه زنان را هدف قرار می‌دهد و درگیر شدن یک زن با سرطان هم خانواده را متاثر می‌کند، به ویژه اگر مادر خانواده باشد، بیان کرد: این سرطان خاصیت ویژه‌ای دارد و اگر دیر تشخیص داده شود، مرگبار می‌شود درمان‌ها در آن تاثیر ندارند. در صورت تاثیر هم بسیار هزینه‌بر است. در صورت تامین هزینه هم عوارض زیادی دارد. در حالی که همین سرطان مرگبار اگر زود تشخیص داده شود، با هزینه و عوارض کمتر و همچنین پروتکل‌های درمانی ساده‌تر به راحتی قابل درمان است. نظام سلامت ما هم درمان محور است و بعد از بروز عارضه، با هزینه ‌های سنگینی مواجه می‌شویم. در حالی که در کشورهای پیشرفته، پیشگیری با هزینه ‌های کمتری انجام می‌شود و عوارض کمتری دارد.

این پزشک تاکید کرد: به همین دلیل تشخیص زودهنگام یک بحث کلیدی است و وضعیت خاصی را رقم می‌زند. به همین دلیل در کل جهان یک ماه را به عنوان ماه آگاهی‌بخشی برای تشخیص زودهنگام این سرطان تعیین کرده‌اند که نشان دهنده اهمیت این سرطان است.

به گفته صرامی، پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی به عنوان قطب سرطان پستان در کشور مطرح است چون با آموزش و پژوهش و خدمات تخصصی در حوزه‌های توسعه فناوری‌های نوین، درمان، پیشگیری، تشخیص و... فعال است. سال گذشته هم حدود 200 هزار خدمت به بانوان و بیماران کشور از اقصی نقاط کشور ارائه کرده است. البته فعالیت‌های این پژوهشکده یک پیوست فرهنگی یعنی همان پویش سراسری را دارد که در این پویش‌ها اقدام جامعی در زمینه توزیع بسته‌های اطلاعاتی در سطح تهران و ارائه آموزش تخصصی و انجام معاینه‌های رایگان ارائه می‌شود.

صرامی به این نکته هم اشاره کرد که غربالگری را در قالب جهادی و در دورترین نقاط کشور دنبال می‌کنیم و این امر تنها در فاصله زمانی ماه اکتبر نیست. همکاران جهاددانشگاهی در غربالگری در نقاط دور افراد مبتلا را شناسایی و ‌مراحل درمان در تهران آغاز کردند، بنابراین زنان باید غربالگری را جدی بگیرند.

معاینات و غربالگری رایگان

رییس پژوهشکده سرطان معتمد با اشاره به انجام معاینات رایگان در قالب پویش سراسری سرطان پستان عنوان کرد: معاینات و غربالگری رایگان برای بانوان انجام می‌شود و پیش ‌بینی می‌کنیم امسال با افزایش ظرفیت‌ها، تعداد بانوان معاینه شده نسبت به سال گذشته، حدود ۳۰۰ درصد افزایش داشته باشد. علاوه بر معاینات، بسته‌های آموزشی متنوعی هم تهیه شده که به صورت گسترده توزیع می‌شود. این بسته‌ها شامل مطالب آموزشی در زمینه خودمراقبتی و تشخیص زودهنگام سرطان پستان هستند و هدف آنها ارتقای آگاهی بانوان و پیشگیری از بیماری است.

صرامی به برگزاری جشن بهبود یافتگان هم اشاره کرد و گفت: امسال به عنوان بخشی از این جشن، از بهبودیافتگان تجلیل می‌شود. در تاریخ 24 مهر هم برنامه‌ای برای غربالگری در شهر بیجار خواهیم داشت. تیم‌های ما با عشق و اعتقاد قلبی به محروم‌ترین مناطق کشور می‌روند و خدمات پزشکی رایگان ارائه می‌کنند.

غربالگری رایگان در 8 منطقه

آسیه الفت بخش، معاون آموزش و پژوهش پژوهشکده سرطان معتمد هم با بیان این که در ششمین پویش سراسری سرطان، در فرهنگسراها برای آگاهی‌بخشی سرطان پستان برای زنان برنامه خواهیم داشت، عنوان کرد: در هفته نخست از ۲۱ مهرماه تا ۲۶ مهرماه در هشت منطقه مختلف شهرداری تهران از جمله ۱۰،۱۶،۲۰،۲۲،۶ معاینات رایگان اغاز می‌شود و این غربالگری تا سه هفته ادامه دارد. همچنین در صورت شناسایی، سونوگرافی و ماموگرافی و در صورت لزوم به جراح ارجاع داده می‌شود.

الفت‌بخش درباره استقبال زنان از پویش پنجم بیان کرد: سال گذشته حدود ۱۱ هزار نفر زنان غربالگری شدند و این میزان امسال به ۳۰ هزار نفر افزایش خواهد یافت. بیشترین سرطان شایع در کشور، سرطان پستان در زنان است که بیش از ۹۹ درصد را در برمی‌گیرد. البته این که برخی عنوان می‌کنند در ایران سونامی سرطان وجود دارد، صحیح نیست و آمار سرطان پستان در کل دنیا رو به افزایش است. البته بسیاری از مردم می‌پرسند که چرا سرطان پستان در سنین زیر ۴۰ سال نیز مشاهده می‌شود.

به گفته این متخصص واقعیت این است که جمعیت ما به سمت پیری می‌رود و میانگین سنی تشخیص در ایران به حدود ۴۵ سال رسیده است. این در حالی است که در کشورهای غربی این میانگین بالای ۵۰ سال است.

تمرکز بر سهم 80درصدی پیشگیری

دکتر محمد درزی، عضو هیئت علمی پژوهشکده سرطان معتمد هم در پاسخ به سوالی درباره ارتباط وراثت با سرطان پستان، گفت: حدود ۲۵ درصد از موارد سرطان‌ها، به ‌ویژه سرطان پستان، وراثتی هستند. اما باید در نظر داشت که سرطان یک بیماری چند عاملی است که در آن، نقش ژنتیک و عوامل محیطی توأمان تأثیرگذار هستند.

بیشتر بخوانید

او به اهمیت ترکیب عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز سرطان اشاره کرد و افزود: در واقع، ترکیب این دو عامل می‌تواند به شکل‌گیری سرطان منجر شود. به ‌عنوان مثال، استنشاق مواد شیمیایی و آلودگی هوا از عوامل محیطی هستند که تأثیر مستقیمی بر ساختار ژنوم دارند و می‌توانند منجر به شکل‌گیری تومور شوند. مسئله سرطان باید به‌عنوان یک موضوع فرهنگی در جامعه مطرح شود و بر اساس معیار ۸۰ درصد منابع روی پیشگیری و ۲۰ درصد روی درمان متمرکز شود. درمان در مرحله پیشرفته سرطان به‌مراتب سخت‌تر و با موفقیت کمتری همراه است. به همین دلیل، هدف اصلی ما در این پویش، افزایش آگاهی عمومی، به ‌ویژه در بین بانوان، و تشویق به غربالگری است.

درزی تاکید کرد: پژوهشکده سرطان به ‌عنوان بخشی از جهاد دانشگاهی، رسالت فرهنگی خود را از طریق این پویش نشان می‌دهد. اگر بتوانیم فرهنگ پیشگیری را در تمامی مراکز تحقیق و توسعه ایجاد کنیم، در کنترل سرطان موفق خواهیم بود. به علاوه، تجربه کشورهای پیشرفته در این زمینه نشان می‌دهد که موفقیت در درمان، کمتر از پیشگیری بوده است.