امیررضا خورشیدی در نشست خبری پیشبینی هواشناسی فصل پاییز استان، به تشریح شواهد گرمایش جهانی در سالهای اخیر و تغییرات دما در تابستان گذشته پرداخت و گفت: روند افزایش دما در سطح جهان، افزایشی است و در سالهای اخیر شیب بسیار تندی را به خودش گرفته و مقایسه روند افزایش دما در 50 سال اخیر ایران، نشان میدهد که کاملا افزایش بوده و مخصوصا در سالهای اخیر رشد زیادی کرده و شیب آن تندتر شده است.
وی با بیان اینکه تشکیل امواج گرمایش در نقاط مختلف دنیا از جمله عواملی است که میتوان از طریق آن روند افزایش دما را بررسی کرد، افزود: در خرداد ماه گذشته بخشهایی از کشور ما تحت تاثیر امواج گرمایی بود و این روند در تیر ماه هم ادامه داشت و بیشتر مناطق جنوبی درگیر امواج گرمایی بودند؛ در مرداد ماه که نیز که شاهد افزایش قابل ملاحظه دما بودیم، یک موج گرمایی قوی روی کشور فعال بود.
مدیرکل سازمان هواشناسی استان با بیان اینکه گرمایش جهانی در چهار سال اخیر به طور قابل ملاحظهای افزایش یافته و حدود 90 درصد کشورها درگیر این پدیده بودند، گفت: بر اساس این شرایط به طور معمول در تابستانها شاهد بودیم که رکورد دمایی زده میشد و کشور ما نیز به طور جدی درگیر پدیده گرمایش جهانی است و امسال رکورد بیشترین دمای اصفهان شکسته شد؛ تا قبل از تابستان گذشته بیشترین دمای ثبت شده که در اصفهان 43 درجه بود اما امسال ششم و هفتم مرداد ماه شاهد دمای 44 و 3 دهم و 44 و 6 دهم بودیم و بیشترین دمای ثبت شده در اصفهان بیش از یک درجه افزایش یافت.
وی ادامه داد: در تابستان گذشته امواج گرمایی نه تنها خاورمیانه بلکه مناطق مختلف جهان از جمله شرق اروپا شمال آفریقا را تحت تاثیر قرار داده بود.
خورشیدی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح وضعیت دمای استان در تابستان گذشته پرداخت و گفت: در تیر ماه امسال اختلاف دمای کمینه یک و 6 دهم، اختلاف میانگین بیشینه 9 دهم، در مرداد ماه اختلاف دما با بلند مدت چهار و 3 دهم و کمیته سه و 4 دهم، در شهریور ماه اختلاف دمای بیشینه با میانگین دو و 8 دهم و کمینه یک و یک دهم بوده است.
وی در ادامه به مقایسه وضعیت بارشی استان در کوتاه مدت و بلندمدت پرداخت و گفت: روند بارندگی در استان اصفهان طی 50 سال اخیر کاهشی بوده به طوری که در هر دهه تقریبا میزان بارندگی در استان 11 میلیمتر کاهش یافته و میانگین بارندگی در استان طی 50 سال اخیر از از 252 میلیمتر به به زیر 200 میلیمتر رسیده است.
مدیرکل هواشناسی استان اصفهان تأکید کرد: میانگین بارشها در مناطق غربی و جنوب غربی استان مانند فریدونشهر، چادگان و سمیرم از سال 1397 و طی پنج سال اخیر روند کاهشی داشته است. همچنین مجموع بارش در حوضه اصلی فلات مرکزی (حوضه تالاب گاوخونی، اصفهان، یزد، کرمان و سمنان) در سال آبی 1403_1402 به 146 میلیمتر کاهش یافته است.
به گفته این مقام مسئول میانگین بارش در فلات مرکزی ایران نسبت به بلند مدت افزایش یافته اما در مقایسه با سال آبی دو سال گذشته به میزان 33 میلیمتر و نسبت به سال آبی سه سال گذشته 70 میلیمتر کاهش یافته است.
خورشیدی در ادامه به تشریح میزان بارندگی اصفهان در سال آبی گذشته پرداخت و گفت: میانگین بارندگی استان اصفهان در سال آبی 1403_1402 حدود 173 میلیمتر بود که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4 درصد افزایش داشته اما در مقایسه با بلند مدت کاهش 16 درصدی را نشان میدهد. میزان بارندگی استان اصفهان در سال گذشته بیشتر از حد نرمال بوده اما مناطق غرب استان از جمله چادگان، خوانسار، فریدن و فریدونشهر بیشترین میزان کاهش بارندگی را تجربه کردند.
وی افزود: متوسط میانگین بارش استان اصفهان در فصل پاییز 41 میلیمتر است و بررسیها نشان میدهد که میزان بارشهای پاییزی استان طی پنج سال اخیر به ویژه از سال 1401 به بعد، کمتر از میانگین نرمال بوده است.
بیش از 92 درصد استان درگیر خشکسالی است
مدیرکل هواشناسی استان اصفهان در ادامه به بررسی وضعیت خشکسالی استان پرداخت و گفت: بررسی وضعیت خشکسالی استان در یک سال اخیر نشان میدهد که 92 درصد از مساحت استان با خشکسالی مواجه بوده و تنها هشت درصد استان وضعیت نرمالی دارد.
به گفته این مقام مسئول بررسی وضعیت خشکسالی استان اصفهان در بلند مدت نشان میدهد که 98 درصد استان با مراتب مختلف درگیر خشکسالی است که به تفکیک حدود 57 درصد از مناطق استان خشکسالی شدید و 30 درصد خشکسالی متوسط تا شدیدی را تجربه میکنند.
کاهش بارشهای پاییزی در اصفهان
خورشیدی در ادامه گفت: بررسی الگوهای مختلف هواشناسی استان اصفهان نشان میدهد که در هفته اول تا سوم پاییز میانگین بارشها در سطح استان پایینتر از حد نرمال است و در دو هفته اول آبان میزان بارشها به ویژه در مناطق غربی استان نرمال خواهد بود و سطح بارشها از هفته سوم آبان تا هفته اول آذر ماه به کمتر از حد نرمال میرسد.
وی افزود: در نهایت از نیمه آذر تا دی ماه پیشرو انتظار داریم که میزان بارشها نرمال و کمی فراتر از نرمال باشد اما به طور کلی بررسی الگوها نشان میدهد که منابع آبی استان در پاییز امسال همچنان در شرایط خشکسالی قرار دارند.
خورشیدی با تاکید بر اینکه امسال میزان بارشهای پاییزی استان اصفهان کمتر از وضعیت نرمال خواهد بود، خاطرنشان کرد: البته در نظر گرفت که صحت پیشبینیهای فصلی و احتمال وقوع آن بین 65 تا 75 درصد است و حتی احتمال دارد که شاهد وقوع پدیدهها و بارشهای حدی باشیم.
مدیرکل سازمان هواشناسی استان در ادامه به تشریح پیشبینی میانگین دمای استان در پاییز سال جاری پرداخت و گفت: میانگین دمای استان اصفهان در هفته پیشرو یک تا 2 درجه از وضعیت نرمال کمتر میشود و در ادامه از 23 مهر ماه تا هفته اول آبان، میزان دما بین یک تا 3 درجه بالاتر از وضعیت نرمال خواهد بود و این وضعیت از نیمه آبان تا حدودی تعدیل خواهد شد و به طور کلی دمای استان در پاییز امسال در مجموع بین یک تا 2 درجه سلسیوس فراتر از نرمال خواهد بود با این حال کاهش دمای حدی و ناگهانی نیز قابل انتظار است.
وی در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم مدیریت منابع آبی استان در ماههای پیشرو تاکید کرد و گفت: با در نظر گرفتن وضعیت بارشها و شرایط دمایی استان لازم است که در ماههای پیشرو منابع آبی استان ویژه در کشاورزی به بهترین شکل مدیریت شود و مدیران ارگانهای متولی به پیشبینیهای هفتگی و ماهانه هواشناسی توجه ویژهای داشته باشند.
خورشیدی در ادامه تاکید کرد: روند گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی پیشبینیهای فصلی را سخت کرده و با در نظر گرفتن این روند کلیه ارگانها و سازمانهای متولی باید برای کاهش مخاطرات پیشرو سناریوهای مختلفی را طراحی کرده و در نظر بگیرند.
غلظت آلایندهها در پاییز امسال افزایش خواهد یافت
وی با بیان اینکه پاییز امسال نیز همانند سالهای گذشته شرایط پایداری هوا و رکود نسبی جوی را نیز خواهیم داشت، تصریح کرد: انتظار داریم که غلظت آلایندهها در مناطق مرکزی و صنعتی و به ویژه کلانشهر اصفهان افزایش یابد.
مدیرکل هواشناسی استان اصفهان با اشاره به اینکه پیشبینی آلودگی هوا در پاییز دشوار بوده و این مساله به 2 عامل پدیدههای جوی و منابع انتشار آلایندهها بستگی دارد، ادامه داد: عامل دوم یعنی منابع انتشار آلاینده در اختیار سازمان هواشناسی نیست و بر همین اساس نمیتوان درباره شدت آلودگی هوا پیشبینی فصلی داشت.