پریسا ساسانی: عبدالمجید ارفعی همه عمر خود را در میان گلنبشته و الواح تاریخی ایران زمین گذرانده تا از دل تاریح کهنِ ایران نشانههای تمدنی را بیاید و این میراث فرهنگی را بدون هیچ چشمداشتی برای آیندگان به جای بگذارد و اکنون قدر این تلاش را، جوانانِ ایرانی بدون هیچ وابستگی به بودجههای رسمی نهادها و مراکز فرهنگی دانستند و مراسم گرامیداشت عبدالمجید ارفعی را به عنوان یگانه اخترِ کتیبه خوان و تنها بازمانده مترجم خط میخی عیلامی و متخصص زبانهای باستانی اکدی و عیلامی را در خانه هنرمندانِ ایران برگزار کردند.
در آیین بزرگداشت عبدالمجید ارفعی پژوهشگر و متخصص زبانهای باستانی و مترجم منشور کوروش با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و خانواده این چهره فرهنگی در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان برپا شد و این مردِ کهن زبانشناس بخشی از یک کتیبه متعلق به ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح را خواند و ترجمه کرد.
بخشی از متن این ترجمه به شرح زیر است:
«گیمیل»- ادَد به خواست خود، یا مِهر خود؛ (هر آنچه) از دسترنج کارش (از روی زمین) به دست آورده است و یا خواهد آورد. به «بِلتانی»، همسرش هدیه داده است. از بهر آن که به همراه او به سختی کار کرده است و به عنوان هدیه به ا داده شده است.
اگر یکی از پسرانش بگویند که به عنوان هدیه به تو داده نشده است، آن پسر اجازه ندارد به خانهاش وارد شود،و خوراکش نخواهد خورد و از مالش ارثی،سهمی دریافت نخواهد کرد و به نام( اتَّ-مِرّ-هّلکی و تِمتی-اکَون) سوگند خورد.
در این مراسم که اجرای آن را ایلیا محمدینیا به عهده داشت؛ ضمن بیان شرحی از فعالیتهای ارفعی در جمعآوری میراث فرهنگی متعلق به ایرانیان و ترجمه ارزشمند آثاری چون منشور کوروش و گلنبشتههای هخامنشی، هنرمندان و نویسندگانی هم درباره مقام شامخ استاد مسلم زبان شناسی صحبت کردند و در ادامه استاد علی جهاندار خواننده موسیقی ایرانی به صورت بداهه در این مراسم آواز خواند.اجرای موسیقی با خوانندگی مسعود موسوی و تک نوازی سنتور محسن حسینی و اهدای پرتره استاد ارفعی نقاشی شده توسط حسین اسماعلیی از دیگر بخشهای آیین بزرگداشت عبدالمجید ارفعی بود.
رضا امیرخانی نویسنده و داستاننویس آثاری چون «قیدار» و «من او»، به عنوان نخستین سخنران با خواندن داستانی از سفرنامه خود به یک کشور فارسی زبان، مقام ارجمند زبان مادریمان فارسی را گرامی داشت و ازعبدالمجید ارفعی به عنوان یکی از بانیان و حافظان زبان فارسی و انتشار آن در سطح بین المللی قدردانی کرد.
رضا آزمایش و فرهاد آزاد از دوستان دوران دبیرستان استاد عبدالمجید ارفعی در مدرسه البرز بودند که خاطراتی را از آن دوران شرح دادند.
مفتخریم همکلاسی مردی بودیم که سایهاش ایران را فرا گرفت
در ابتدا رضا آزمایش گفت: زمانه به شکل خاصی عجیب بود و به جایی رسیده بود که به کلی قابل مقایسه با شرایط کنونی نیست. درآن دوران مدرسه البرز یکی از بهترین مدارس بود که دانشمندان بسیاری از دل آن مدرسه بیرون آمدند که یکی از آنها مجید بود. او فقط درس میخواند و تحقیق می کرد و به نقاشی علاقمند بود و بسیار مفتخریم که از بین همکلاسیهایمان چنین دانشمند ارزشمندی رشد کرد و سایهاش ایران را فرا گرفت.
در ادامه فرهاد آزاد با اشاره به این موضوع که حضور جوانان در این مراسم تحسین برانگیز است؛ گفت: به اعتقاد من حضور جوانان در این مراسم سخن تازهای دارد و به اعتقاد من این حضور به معنای دل در گرو ایران داشتن است.
وی ادامه داد: ارفعی در خواندن کتاب در زمینههای مختلف علمی و فرهنگی همت بسیار داشت و زمانی که عارضه چشمی بر او پیش آمد و دیگر نتوانست بخواند و بنویسد او یکسال تمام فقط درس را گوش داد و به صورت شفاهی امتحانها را پاسخ می داد و آن سال با رتبه خوب قبول شد. او زمانی که در دانشگاه ادبیات میخواند به دانشجویان بسیاری در یادگیری دروس کمک می کرد.
فرهاد آزاد خاطرنشان کرد: درباره عبدالمجید ارفعی دنبال کلمه بودم تا بتوانم او را توضیح دهم. زیرا او را دانشمند و یا پروفسور یاد می کنند. اما من پس از مداقه بسیار به لغت «مطلق» رسیدم و او را به اینگونه مینامم. زیرا در فرهنگ لغت «مطلق» دلالت بر رهایی و بی قید بودن می کند که این لغت از نگاه من برای ارفعی به کار میآید.
روز پاسداشتِ حافظِ میراث ایران
عبدالمهدی مستکین معاون فرهنگی یونسکو درایران با بیان این مطلب که شاخصه اصلی استاد ارفعی پیوند بین دانش و راستی است، گفت: استاد عبدالمجید ارفعی لحظهای از آموختن و افروختن باز نایستاد و عمر گرانهای خود را به یاوهگویی به سر نبرد از همینرو امروز روز پاسداشتِ حافظِ میراث ایران است.
حسام الدین ارفعی برادرعبدالمجید ارفعی از دیگر سخنرانهای این مراسم بود. او با بیان این مطلب که از او کتاب خواندن را آموخته است، گفت: من عبدالمجید را خیلی بیش از شما می شناسم و می توانم ادعا کنم که از وقتی چشمم را باز کردم او را دیدم. او غیر از نقش برادری برای من جایگاه معلمی هم داشت و درس انسانیت و مهربانی را از عبدالمجید آموختنم.
وی ادامه داد: من ازمجید کتاب خواندن را نیز آموختم. اتاق او پناه من بود و بسیاری از کتابهای ارزشمند و انسانساز اورا در اتاق عبدالمجید و از کتابخانه شخصیاش اومطالعه کردم. ضمن اینکه برادرم نقاش خوبی هم بود اما بعد از عارضه چشمی دیگر نتوانست نقاشی کند و از دوران دبیرستان زبان پهلوی را یاد گرفته بود. مجید در خانواده ما یکتا بود و برای یاد گرفتن پایمردی بسیار داشت.
در پایان این مراسم ضمن قدردانی از برگزار کنندگان این مراسم، استاد عبدالمجید ارفعی روی صحنه آمد و گفت: من شایسته این همه مهربانی نیستم و از برگزار کنندگان این مراسم تشکر می کنم.
عبدالمجید ارفعی در پایان مراسم و در میان تشویق بی امان حضّار یک کتیبه به زبان «اکدی» کهن متعلق به ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح را در ستایش زن قرائت و ترجمه کرد و آن را تقدیم به زنان ایران کرد.
۲۴۳۵۷