بانک مرکزی که هر ماه آمار و ارقام مربوط به پرداخت وام بانکی به تفکیک بخشهای اقتصادی را بهروزرسانی میکند، در جدیدترین گزارش خود، دادههای پرداخت تسهیلات از ابتدای سال جاری تا پایان شهریورماه را منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، مجموع تسهیلات پرداختی از سوی شبکه بانکی در ۶ ماهه نخست امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲.۲ درصد افزایش یافته است. نکته قابل توجه در روند وامدهی بانکها در شهریورماه، تغییر مسیر تسهیلات از مصرفکنندگان نهایی به سمت بخش تولید بود.
گزارش بانک مرکزی از تسهیلات پرداختی بانکها حاکی از آن است که بانکها در شهریورماه بیش از ۸۰۸ هزار میلیارد تومان وام پرداخت کردهاند تا مبلغ کل تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در پایان ۶ماهه تخست امسال به سه هزار و ۱۰۴ هزار میلیارد تومان برسد. به این ترتیب، این مبلغ وامهای اعطاشده از سوی شبکه بانکی، در مقایسه با ۶ماهه ابتدایی سال گذشته، ۵۶۴ هزار میلیارد تومان معادل ۲۲.۲ درصد افزایش یافت.
بررسیها نشان میدهند از کل تسهیلات پرداختی در نیمه نخست امسال، دو هزار و ۴۱۲ هزار میلیارد تومان به صاحبان کسبوکار اختصاص یافت و ۶۹۲ هزار میلیارد تومان به جیب مصرفکنندگان نهایی رفت. در نتیجه، سهم بخش تولید و خانوارها از وامهای بانکی در پایان تابستان بهترتیب ۷۷.۷ درصد و ۲۲.۳ درصد رقم خورد.
این در حالی است که در پایان مردادماه، تولیدکنندگان ۷۵.۶ درصد و خانوارها ۲۴.۴ درصد از وامها را تصاحب کرده بودند؛ از همین رو، به نظر میرسد روند کوچ تسهیلات از بخش تولید به سوی خانوارها که در ماههای اخیر تشدید شده بود، حداقل در شهریورماه متوقف شده و باید دید این تغییر سیاست شبکه بانکی در تخصیص اعتبارات، در ماههای آینده ادامه خواهد یافت یا نه.
بررسی هدف وامهای پرداختشده به صاحبان کسبوکار نشان میدهد تامین سرمایه در گردش، همچنان دلیل اصلی تولیدکنندگان برای دریافت تسهیلات است. به طوری که ۷۶.۳ درصد از وامهای این بخش صرف تامین سرمایه در گردش شده و ایجاد واحدهای تولیدی و توسعه آنها، سهم بهترتیب ۱۸ درصد و ۴.۲ درصدی از این تسهیلات داشتند.
افزون بر آن، در پایان شهریورماه، بخش خدمات که در تیرماه و مردادماه در زمینه جذب تسهیلات از بخش صنعت و معدن عقب مانده بود، بار دیگر با دریافت ۴۱ درصد از کل تسهیلات، بیشترین اعتبارات بانکی را به خود اختصاص داد. همچنین بخش خدمات با ۳۸.۱ درصد در رده دوم جای گرفت و بخشهای بازرگانی، مسکن و ساختمان و کشاورزی نیز در جایگاههای بعدی ایستادند.
بخش دیگری از گزارش بانک مرکزی، به نوع تسهیلات پرداختی به خانوارها اختصاص یافته است. طبق آمارها، وام خرید کالای شخصی همچنان محبوبترین وام میان مردم بود و ۳۹.۸ درصد از کل وامهای پرداختی به مصرفکنندگان نهایی از این نوع بود. تسهیلات قرضالحسنه ضروری با ۳۴.۱ درصد و ازدواج با ۱۱.۱ درصد نیز دیگر وامهای محبوب بودند.
بانک مرکزی در گزارش خود آورده است، در نیمه نخست امسال ۷۱۸ هزار میلیارد تومان، معادل ۲۳.۱ درصد از تسهیلات، به صورت وام خرد با مبلغ کمتر از ۳۰۰ میلیون تومان پرداخت شده است. بهعلاوه، بانکها ۴۰.۶ هزار میلیارد تومان وام نیز به صورت کارت اعتباری به متقضیان پرداخت کردهاند که با احتساب این رقم، سهم خانوار از وامها به ۲۳.۳ درصد افزایش پیدا میکند.