به گزارش "ورزش سه"، آخرین باری که استرالیا مقابل ژاپن طعم پیروزی را چشید، در شبی سرد در سال 2009 در ورزشگاه MCG بود. در آن شب، هواداران استرالیایی بنری باز کردند که روی آن نوشته شده بود: «نیپون (نام باستانی ژاپن): برای همیشه در سایه ما». این جمله به دوران اوج استرالیا در جام جهانی 2006 اشاره داشت، زمانی که تیم کیهیل و همتیمیهایش ژاپن را در شهر کایزرسلاترن 3-1 شکست داده بودند. آن پیروزی هنوز در ذهنها ماندگار بود و این بنر، زخمی شد که سالها بر دامن هواداران ژاپنی باقی ماند.
در همان بازی، کیهیل، به عنوان کابوس ژاپنیها ظاهر شد و هر دو گل استرالیا را مقابل 74 هزار تماشاگر به ثمر رساند. اما از آن زمان تا امروز، مسیر فوتبال دو کشور به طرز چشمگیری تغییر کرده است. از آن شب در MCG تاکنون، ژاپن شش بار پیروز شده، سه بازی مساوی شده و استرالیا هیچ پیروزیای کسب نکرده است.
شان کارول، نویسنده کتاب «بین خطوط: پیمایش در دنیای فوتبال ژاپن» میگوید: «در سال 2006، ژاپن وقتی مقابل تیمهایی با بازیکنان مشهور لیگ برتری قرار میگرفت، نوعی عقده حقارت داشت. اما پیروزی ژاپن در فینال جام ملتهای آسیا 2011 در استرالیا، نقطه عطفی بود که به آنها اعتماد به نفس بیشتری داد و توانستند در دیدارهای بعدی با استرالیا رقابت کنند.»
در سالهای اخیر، این وضعیت بیشتر به نفع ژاپن تغییر کرده است. ژاپنیها در حال حاضر تیم برتر آسیا هستند و این واقعیت را هم آنها و هم استرالیا به خوبی میدانند.
پیت کلاموفسکی، سرمربی افسی توکیو، یکی از گزینههای هدایت تیم ملی استرالیا بود، پیش از اینکه در نهایت تونی پوپوویچ این مسئولیت را بر عهده بگیرد. کلاموفسکی، که سابقه دستیاری در کنار آنکه پستکوگلو را در ملبورن ویکتوری، ساکروس و یوکوهاما مارینوس دارد، از سال 2018 در ژاپن مشغول به کار است و موفقیت خود را مدیون برنامهریزی بلندمدت این کشور میداند.
او میگوید: «ژاپنیها 60 باشگاه حرفهای دارند که تمام منابع لازم برای پیشرفت بازیکنان در بهترین حالت ممکن را فراهم میکنند، از جمله بودجه و امکانات مناسب. آنها به یک برنامه طولانیمدت پایبند هستند و این رمز موفقیتشان است، چیزی که در اکثر کشورهای آسیایی وجود ندارد.»
جی لیگ ژاپن که در سال 1993 تأسیس شد، اکنون 60 تیم در سه سطح دارد و همه این سطوح به هم مرتبط هستند، در حالی که A-League استرالیا تنها 13 تیم دارد و هیچ برنامهای برای توسعه به لیگ دسته دوم ندارد. کارول میگوید: «ژاپن همیشه به آینده میانمدت و بلندمدت نگاه کرده است و هرگز به دنبال موفقیت کوتاهمدت نبوده است. به همین دلیل رشد فوتبال آنها بهتدریج و با ثبات رخ داده است.»
یکی از مهمترین دلایل موفقیت ژاپن، تمرکز بر تولید استعدادهای داخلی است. برخلاف برخی از لیگها که بازیکنان خارجی کهنهکار را جذب میکنند، ژاپنیها همواره به بازیکنان داخلی اهمیت دادهاند و قوانینی وضع کردهاند تا مطمئن شوند که استعدادهای داخلی فرصت کافی برای پیشرفت دارند.
ساختار متصل لیگ ژاپن از تیمهای آماتور تا حرفهای، الگویی است که کلاموفسکی آرزو دارد روزی در استرالیا نیز اجرا شود. او میگوید: «ما باید به فکر ایجاد سیستمی باشیم که به لیگهای استرالیا اجازه دهد به یکدیگر متصل شوند و سیستمی برای صعود و سقوط داشته باشیم. هرچه لیگهای قویتری داشته باشیم، بازیکنان بیشتری میتوانیم به فوتبال دنیا معرفی کنیم و شاید روزی بتوانیم رویای قهرمانی در جام جهانی را داشته باشیم.»
سابورو کاوابوچی، بنیانگذار جی لیگ ژاپن، این لیگ را به عنوان یک «انقلاب اجتماعی» توصیف میکند. او میگوید: «ژاپنیها هرگز تجربه باشگاههای ورزشی اجتماعی را نداشتند، اما با این لیگ توانستند به این تجربه دست یابند و موفق شوند.»
این در حالی است که فوتبال استرالیا، که زمانی با شعار «فوتبال را به شکلی که نمیشناسید» انقلاب A-League را آغاز کرده بود، به دلایل مختلف مسیر موفقیت خود را از دست داده است. در حالی که ژاپن، با حفظ برنامهریزی دقیق و دیدگاه بلندمدت، همچنان در مسیر پیشرفت قرار دارد و نتایج 30 سال اخیر خود گویای این حقیقت است.