ایستگاه‌هایی که امکانات رفاهی خوب مانند نمازخانه، اتاق مادر و کودک و... را در دل خود جای داده‌اند، اما برای برخی از مسافران این سؤال مطرح است که چرا هیچ کدام از این ایستگاه‌ها با وجود نیاز و ضرورتی که احساس می شود، سرویس بهداشتی عمومی ندارند؟

گاز متان و خطر انفجار در ایستگاه‌ها

 درباره اینکه چرا در ایستگاه‌های مترو سرویس بهداشتی عمومی وجود ندارد، حرف‌های مختلف و شایعات زیادی مطرح هست. مثلا بعضی‌ها تجمع گازمتان، خطر انفجار و آتش‌سوزی را عاملش می‌دانند چراکه درعمق ۱۵تا ۴۵متری از سطح زمین قرار دارند! برخی هم معتقدند ورود آب به زیر خطوط مترو عامل نشست می‌شود. اما آیا واقعا دلیل نبود سرویس بهداشتی عمومی در داخل ایستگاه‌های مترو وجود و احتمال چنین خطرهایی است؟ رضایی ملک، بدون اینکه چنین موضوعی را کاملا رد کند، می‌گوید: دلایل فنی و بهداشتی و زیست‌محیطی فراوانی برای پاسخ به این سؤال وجود دارد.

مشکلات زیست‌محیطی

اولین نکته‌ای که رضایی‌ملک از آن یاد می‌کند و مانع اصلی ساخت سرویس بهداشتی عمومی در ایستگاه‌هاست، مسائل زیست‌محیطی است. او می‌گوید: «ایجاد سرویس بهداشتی عمومی در داخل ایستگاه‌ها با توجه به حجم بالای مراجعه، به لحاظ فنی امکان‌پذیر نیست. ساخت سرویس بهداشتی نیاز به چاه دارد که اجرای آن به محیط‌زیست و آب و خاک تهران آسیب می‌زند. سیاست مترو بر عدم آسیب به محیط زیست ‌بوده و شعار آن حمل‌ونقل سبز است، از طرفی اداره محیط‌زیست مانع می‌شود.»

تراز پایین‌تر مترو از تراز سیستم اگو

شاید شما هم بپرسید که چرا فاضلاب سرویس بهداشتی عمومی مترو را به فاضلاب شهری یا همان اگو متصل نمی‌کنند و محیط‌زیست مانع می‌شود؟ مدیر فنی و مهندسی شرکت مترو می‌گوید: «سیستم اگو حداکثر در عمق ۱۵متری از سطح زمین است، اما ایستگاه‌های مترو گاه در عمق ۲۰متری و حتی پایین‌تر هستند. به‌عبارت دیگر تراز ایستگاه‌های مترو از تراز اگو پایین‌تر است. برای انتقال فاضلاب سنگین با دبی بالا هم باید از پمپ‌های بسیار قوی استفاده کرد که این موضوع به سیستم اگو صدمه وارد می‌کند و جدا از تمام پیچیدگی‌ها و دشواری‌های فنی که دارد، ‌اداره آب و فاضلاب چنین اجازه‌ای برای پمپاژ فاضلاب سنگین با دبی بالا به ما نمی‌دهد.»

چند ملاحظه دیگر...

مدیر فنی و مهندسی شرکت متروی تهران دلایل دیگری هم برای طراحی و اجرانشدن سرویس بهداشتی در ایستگاه‌های مترو عنوان می‌کند: «درکنار اینها وجود سرویس بهداشتی عمومی ملاحظات دیگری هم دارد که مانع ایجاد در ایستگاه‌های مترو شده است. بوی نامطبوع در فضای ایستگاه، وجود جانوران و حشرات موذی مانند موش، سوسک، مگس و پشه که جدا از مشکلات بهداشتی، برای مسافران هم آزاردهنده خواهد بود، عامل اصلی هستند. همچنین هرچند احتمالش کم است، اما درصورت انباشت گازمتان احتمال انفجار و آتش‌سوزی هم وجود دارد. از طرف دیگر ساخت سرویس بهداشتی در داخل مترو تقریبا ۵۰برابر گران‌تر از سرویس‌های عمومی در روی زمین است.»

در تمام ایستگاه های مترو تعدادی سرویس بهداشتی کوچک برای استفاده پرسنل وجود دارد، اما ایجاد سرویس بهداشتی عمومی با ظرفیت بالا به دلایلی که عنوان شد ممکن و مقدور نیست. در این شرایط بهترین راه حل ایجاد سرویس های بهداشتی با فاصله مناسب در اطراف ایستگاه ها به ویژه ایستگاه های تقاطعی است که شهرداری های مناطق می توانند اجرا کنند. درحال حاضر هم در نزدیکی برخی ایستگاه ها سرویس بهداشتی عمومی وجود دارد.

ایستگاه های که در اطراف آنها سرویس بهداشتی عمومی قرار دارد: ۳۰ ایستگاه

خط یک: ۹ ایستگاه

تجریش/ سعدی/ شوش/ پایانه جنوب/ شهرری/ پالایشگاه/ شاهد/ باقرشهر- شاهد/ حرم مطهر/ فرودگاه امام خمینی(ره)

خط۲: ۴ایستگاه

صادقیه/ امام خمینی(ره) / فدک/ دانشگاه علم و صنعت

خط۳: ۵ ایستگاه

نوبنیاد/ شهید زین الدین/ میدان جهاد/ میدان حضرت ولیعصر(عج) / آزادگان

خط۴: یک ایستگاه

ابن سینا

خط۵: ۹ ایستگاه

گلشهر/ محمدشهر/ کرج/ اتمسفر/ گرمدره/ وردآورد/ ایران خودرو/ چیتگر/ ورزشگاه آزادی

خط۶: ۲ ایستگاه

دولت آباد/ شهید ستاری

خط۷:------