به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول با حضور آقای مهندس مهاجر معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی، عملکرد و برنامه‌های این معاونت را بررسی کرد.
سوال: سال زراعی گذشته، تولید محصولات اساسی مانند گندم، جو، ذرت، برنج و دانه‌های روغنی چقدر بوده و نسبت به سال‌های گذشته چه میزان افزایش داشته است؟
مهاجر: در وزارت جهاد کشاورزی تقسیم بندی شده در معاونت‌های مختلف، در معاونت زراعت تقریبا اکثر قریب به اتفاق محصولات اساسی که نیاز هست در داخل کشور تامین بشود، در این حوزه وجود دارد. از سال ۱۴۰۰ که تیم معاونت زراعت این کار را بعهده گرفت خرید گندم مان برای ۱۴۰۰ حدود ۴ و نیم میلیون تن بود که حدود ۷ میلیون تن واردات داشتیم. همزمان شد با بحث حمله روسیه به اوکراین، بحث کرونا، تحریم‌ها و همچنین خشکسالی خیلی زیادی که در آن سال اتفاق افتاد باعث شد که میزان تولید گندم به حداقل برسد، به طوری که ۴ و نیم میلیون تن بیشتر نتوانستیم بخریم، در آن سال‌ها مسئولین نظام خیلی نگران شدند و برنامه ریزی شد که انشاالله بتوانیم این روند افزایش محصولات اساسی به ویژه گندم را در دستور کار قرار بدهیم. خوشبختانه این اتفاق افتاد در سال ۱۴۰۱ به ۷ و نیم میلیون تن خرید رسید، ۱۴۰۲ به ۱۰ و نیم که در گندم نان به خودکفایی رسیدیم و امروز هم که در خدمت شما هستیم، میزان خرید گندم از ۱۱ میلیون و ۹۹۳ هزار تن گذشت و در کنار این هم بیشتر از ۵۰۰ هزار تن هم بعنوان گندم بذری از کشاورزان خریداری شد که جمعا نزدیک به ۱۲ و نیم میلیون تن خرید گندم به صورت مستقیم از کشاورزان داشتیم. امسال رحمت الهی هم نصیب کشاورزان و ملت ایران شد، بهار خیلی خوبی داشتیم، اما در روند رو به رشدمان تا پایان بهمن ماه سال گذشته خشکسالی‌ها را داشتیم امیدوراریم که خداوند این رحمتش را امسال هم، منظور از امسال سال زراعی ۱۴۰۳ -۱۴۰۴ هست، اگر انشاالله خداوند این عنایت را بفرمایند امیدواریم که روند رو به رشدمان ادامه پیدا کند.
سوال: شما در معاونت زراعی چه برنامه ریزی دارید که پیش بینی کنید که اگر بارندگی‌ها به حد کفایت نبود چه راهکار‌های جایگزین را دارید برای تامین به ویژه گندم؟
مهاجر: همانطور که استحضاردارید اگر به قرآن مراجعه بکنید در سوره حضرت یوسف خشکسالی که در آن زمان پیش بینی شد، خوابی که دیده شد و تعبیری شد که احتمالا چند سال خشکسالی خواهیم داشت این نشان می‌دهد که در خاورمیانه فعلی که مصر را شمال آفریقا هم شامل آن هست ما همیشه در این منطقه خشکسالی داشتیم، در آن سوره خداوند به بندگانش به مسلمانان امر می‌فرمایند که تدبیر بکنید، ذخیره سازی کنید و برای سال‌های خشکسالی بتوانید عبور کنید، لذا اگر چنانچه خشکسالی بود به این معنی نیست که ما دست به دست بگذاریم و با توجه به این که خداوند این فکر را در بشر قرار داده قطعا می‌توانیم با تدبیر، تعقل، کوشش، پیگیری و کار‌هایی که بشر انجام می‌دهد بتواند نیاز خودش را علیرغم خشکسالی‌ها تامین کند.
سوال: الان یعنی پیش بینی دارید یا ذخیره سازی یا پیش خریدی هست؟
مهاجر: بله همه اینها هست، لذا یکی از آن کار‌ها در کشورمان در این سال‌های بعد از انقلاب که اتفاق افتاد، شرکت بازرگانی دولتی سیلو‌های زیادی را ساختند، بعد بخش خصوصی وارد شد، یعنی ما به اندازه کافی ذخیره سازی امکانات داریم، امسال ما تعاون روستایی تعداد زیادی انبار تامین کرد، شرکت خدمات حمایتی برای تامین کود‌های مورد نیاز، انبار‌های زیادی را تدارک دید و سازمان حفظ نباتات با کمک بخش خصوصی نیاز سم و سموم را تامین کرد و سازمان‌هایی که در استانها هستند با کمک تهران مکانیزاسیون کشور را تدارک دیدند، در مجموع یک مجموعه بزرگی تدارک دیده شد که بتوانیم به این دستاورد دست پیدا کنیم.
سوال: تا پیرامون همین موضوع صحبت می‌کنیم راجع به سایر اقلام محصولات مانند جو، ذرت و دانه‌های روغنی هم توضیح مختصری بفرمایید.
مهاجر: همین روند رو به رشد را در برنج خوشبختانه داشتیم، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج در سال ۱۴۰۰ تولید کردیم که این تولید امسال خوشبختانه از دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن فراتر رفته، در زمینه جو تولیدمان از ۴ میلیون تن گذشته، در دانه‌های روغنی نسبت به سال گذشته تولید کلزایمان دوبرابر شده و در چغندر قند و نیشکر یا به عبارتی در شکر به راحتی امکان خودکفایی داریم و امسال هم تولیدمان خوشبختانه افزایش چشمگیری داشته، در حبوبات همین شرایط را داشتیم در ذرت علوفه‌ای به خودکفایی رسیدیم، در ذرت دانه‌ای ما مشکلات زیادی در رابطه با آب داریم، ذرت و سویا دو تا محصولی هستند که برای خوراک دام استفاده می‌شود متاسفانه کشور آبی ندارد که بخواهد این محصولات را در کشور تولید کند لذا وزارت جهاد کشاورزی به کمک محققین به دنبال جایگزین محصولاتی هستند که آب کمتری مصرف بکنند ولی همان نیاز دام را تامین می‌کند که حالا مثلا مثل سورگم محصولاتی مثل ارزن و محصولاتی که می‌تواند کمک بکند مثل تیریتیکاله و محصولات اینچنینی که خوشبختانه توانستیم در این قسمت هم شرایط بهتری را تجربه بکنیم.
سوال: بفرماییدکه امسال همین الگوی کشت ابلاغ شده یا فقط در همان سال ۱۴۰۱ ابلاغ شده و همان جا مانده است؟
مهاجر: البته که ادامه دارد، بحث زراعت تنها نیست، باغبانی هست و محصولات دیگر، به صورت سنتی با توجه به اقلیم مان مردم ما الگوی کشت را اجرا می‌کنند، من الان برای شما آمار می‌دهم که از حدود ۱۲ میلیون هکتار اراضی زراعی که در اختیار ما هست، حدود ۶ میلیون هکتار یک تکه گندم کشت می‌کنیم، گندم آبی و دیم و حدود نزدیک دو میلیون هکتار هم جو کشت می‌کنیم می‌شود هشت میلیون هکتار و حدود ۷۵۰ هزار هکتار برنج کشت می‌کنیم و ۷۵۰ هزار هکتار را هم سبزی و صیفی و محصولات جالیزی که حدودا سه میلیون هکتار می‌شود ۱۱ میلیون هکتار و حدود ۵۰۰-۶۰۰ هزار هکتار هم محصولاتی مثل علوفه‌ای دیگر داریم کشت می‌کنیم، عملا ما تقریبا یک چیزی حدود ۱۰ تا حداکثر تا ۱۲ درصد از اراضی ما تغییر چالش کشت‌های متفاوت در سال‌های متفاوت داریم، اما آن چیزی که هم مجلس محترم شورای اسلامی را بر این داشت که الگوی کشت را یک مقداری پافشاری بکنند این بود که در بعضی از سال‌ها معمولا یا سیب زمینی کم می‌آید یا سیب زمینی زیاد می‌آید یا پیاز کم می‌آید، پیاز مثلا گوجه فرنگی محصولات بیشتر جالیزی است و به همین خاطر این محصولات امکان این که شما خیلی بتوانید در انبار نگهدارید وجود ندارد به محض این که مثلا شما فرض کنید که ما الان در یک استانی ۲۰ هزار هکتار کشت پیاز داریم اگر این بحث به این که قیمت پیاز یک مقدار تغییر بکند کشاورزان بیشتری علاقمندند که پیاز بکارند به جای ۲۰ هزار هکتار ۲۱ هزار هکتار بکارند و هوا و اقلیم هم اجازه بدهد و هکتاری ما الان پیاز بین ۷۰ تا ۸۰ تن در هکتار به طور متوسط برداشت پیازمان است، هزار هکتار آن یعنی می‌شود عدد بزرگی و عدد آن هم خیلی سخت است و به همین خاطر یک دفعه شما مازاد تولیدپیدا خواهید کرد یا اگر یک سالی فرض کنید که به جای ۲۰ هزار هکتار ۱۹ هزار هکتار کشاورزان رغبت کردند بکارند ما تقریبا روی لبه هستیم و اگر هوا هم کمک نکند قطعا میزان عملکرد یک مقداری کاهش پیدا می‌کند و با کمبود مواجه می‌شویم.
سوال: اصلا ماهیتا الگوی کشت برای همین تعادل است که نه زیاد بیاید نه کم بیاید ؟
مهاجر: اگر با کمبود سیب زمینی، پیاز، گوجه فرنگی این محصولات مواجه بشوید تامین آن از خارج براحتی نیست و به همین خاطر قدرت انبارداری بالایی هم ندارد که شما بتوانید اینها را در انبار به آن صورت نگه دارید. پس ما به همین خاطر که این اتفاق نیفتد کشاورزان عزیز بر مبنای نیازمان حدود ۵ درصد بیشتر به کشاورزان می‌گوییم کشت کنند، اگر هوا مساعد شد این ۵ درصد عدد بزرگی در سراسر کشور می‌شود، دنیا چه کار می‌کند؟ دنیا می‌آید این مازاد محصولات ۸۰-۹۰ درصد این محصولات آب هستند، این محصولات را می‌آید از بازار جمع می‌کند یا تبدیل می‌کند به محصولات قابل استفاده به عنوان مثلا رب می‌کند یا فرآوری می‌کند، یا این که اینها را می‌آورد در انبار نگه می‌دارد به محض این که بازار کم شد در عرض مثلا دو سه هفته این را جایگزین می‌کند ولی یک زمانی اصلا کم نمی‌آید این را باید چه کار کرد؟ یا باید صادر کرد که جنبه صادراتی هم با توجه به شرایط دنیا خیلی راحت نیست یا این که شما اینها را باید معدوم بکنید.
سوال: یا خیلی وقت‌ها خوراک دام می‌شود؟
مهاجر: بله می‌تواند خوراک دام هم بشود، اما این مشکلی را ایجاد نمی‌کند ولی وقتی کم باشد شما می‌توانید مازاد تولید را از بازار کم بکنید و بازار را به تعادل برسانید شما شنیدید در گذشته دوستداران نظام بعضی مواقع علاقمند بودند این مازاد تولید را بخرند از کشاورزان و بیاورند به فقرا بدهند این یعنی اشباع کردن بازار، دوباره باز قیمت‌ها سقوط می‌کند و مشکلی که در سقوط قیمت‌ها در بخش کشاورزی وجود دارد روند رو به رشد تولید را متوقف می‌کند و سال آینده کشت صورت نمی‌گیرد و ما تولیدمان به صورت سینوسی خواهد شد.
سوال: منطقی این ماجرا پیروی از الگوی کشت هست بهرحال همین سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی وقتی که این الگو را ابلاغ می‌کند در قانون هم ما داریم که اگر کشاورزی از قانون پیروی نکند و برود سرخود، همان پیازی که شما فرمودید، بیشتر کشت کند، آنجا دولت دیگر نباید از او حمایت کند آیا این اتفاق می‌افتد یعنی کشاورزان تحت سیطره این قانون یا این الگو‌ها قرار گرفتند به درستی یا نه؟
مهاجر: بله، اجرای الگوی کشت به عهده معاونت زراعت است در حوزه زراعی و نظارت آن بر سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی است که آنها هم نظارت شان را می‌کنند، آن چیزی که شما می‌فرمایید بله درست است به شرط این که ما بتوانیم مکانیزم خرید محصول از کشاورز، انبارداری و شرایطی که بتوانیم تحمل جامعه داشته باشد که اگر یک چیزی مازاد شد را بتوانیم انهدام کنیم یعنی بتوانیم معدوم کنیم باید ظرفیت این را داشته باشیم من یادم هست از زمان قبل از پیروزی انقلاب در مبارزات که بچه‌ها کار می‌کردند یکی از بحث‌هایی که در حوزه کشاورزی مطرح بود ما می‌گفتیم مثلا آمریکا جهان خوار است، بعد مصداقش هم می‌گفتیم که این مازاد تولید در بازار را می‌ریزد در دریا به جای این که بدهد فقرا بخورد، بعدا که ما رفتیم در همین رشته تحصیل کردیم و شرایط برای ما فراهم شد دیدیم که یکی از راه‌ها در آن زمان این بوده که مازاد تولیدشان را از بازار تخلیه کنند و اجازه ندهند که به تولید لطمه وارد شود و سال آینده مردم نکارند، لذا ما به دنبال این هستیم که الان هم هستیم یکی از کارهایمان این است که بتوانیم انبار‌های بهتر و با کیفیت تری را در استان‌هایی که تولید سیب زمینی، پیاز، بخصوص داریم این را ارتقا بدهیم، کیفیتش را بالا ببریم و در این شرایط می‌توانیم مثلا برای دو ماه سه ماه ما سیب زمینی و پیاز را نگه داریم، مثلا ما الان یک مشکلی داریم که الان ما تغییر فصل است، الان ما گوجه تابستانه مان دیگر آخرهایش است و تمام شده، گوجه زمستانه و پاییزه مان الان به بازار نیامده یک چند روزی یک اتفاقاتی می‌افتد که اینها را مثلا درگذشته با استفاده از رب تامین می‌کردیم ولی الحمدالله با توجه به اقلیم کشور ما تقریبا در تمام طول فصل هر سه تا محصول را به وفور و مورد نیاز کشور تامین می‌کنیم.
سوال: پیرامون الگوی کشت آیا این الگوی ابلاغی بر اساس آمایش سرزمینی و جغرافیای کشور عزیزمان ابلاغ شده که در کدام سرزمین کدام محصولی کشت شود یا نه، کلی و استانی و یک شکل و یک تیپ است اصطلاحا؟ آیا آمایش سرزمینی در آن دیده شده است؟
مهاجر: به صورت سنتی بر مبنای اقلیم کشاورزان ما دارند کشت می‌کنند این هنر بنده یا همکاران بنده هم نیست، یعنی چه؟ یعنی این که مثلا در گیلان و مازندران مردم برنج کشت می‌کنند، در یزد دیگر کسی برنج، در کرمان دیگر کسی برنج کشت نمی‌کند.
سوال: در اصفهان چطور؟
مهاجر: اصفهان اراضی که زیر حد تراز آب قرار دارد مثلا می‌روند برنج کشت می‌کنند.
سوال: آنجا که خیلی بی آبی هست، به نظر می‌رسد که این الگوی کشت، من متوجه فرمایش نخست حضرتعالی هم بودم و مخصوصا دوباره سوالم را از بعد دیگری تکرار کردم، احساس می‌شود که این آمایش سرزمینی یا این طرح درست الگوی کشت به خوبی اجرا نمی‌شود، شما آمار به من بفرمایید که سال گذشته چند درصد این الگوی کشت در کشور رعایت شده؟
مهاجر: اعتقاد ما بر این است که بیشتر از ۹۰ درصد الگوی کشت رعایت شده، چون اگر رعایت نشود اصلا هیچ نظامی نمی‌تواند از پس ازدیاد محصول یا کمبود محصول بربیاید، پس این اتفاق افتاده است.
سوال: در چه محصولاتی الگوی کشت به درستی انجام نشده است؟
مهاجر: الگوی کشت بیشتر در دو یا سه دسته از محصولات کمتر به آن، مثلا فرض کنیم که در برنج ما اعتقادمان بر این است که در خیلی از استانها باید کشت نشود، به دلیل گرانی قیمت برنج خیلی از استانها شروع می‌کنند به کشت، ما یکی از کار‌هایی که در وزارت جهاد کشاورزی داریم روی آن کار می‌کنیم این است که هیچ خدماتی به کشاورزانی که الگوی کشت را اجرا نمی‌کنند ندهیم، ولی همه امکانات در اختیار وزارت جهاد کشاورزی نیست بعنوان مثال آب دست وزارت نیرو است، مدیریت آب دست آنها است مثلا اعتقاد ما بر این است که خیلی از استانها می‌شود برنج کشت نکرد محصولاتی را جایگزین معرفی کردیم که مثلا کشت کنیم، دومین محصولی که در سری محصولاتی که رعایت کمتر می‌شود بحث سبزی صیفی است در سبزی صیفی همانطور که عرض کردم به دلیل عملکرد بالا فرد کافی است که مثلا یک درصد یا دو درصد محصول افزایش پیدا کند یا کاهش پیدا کند نظام بازار تولید و مصرف ما را به هم می‌ریزد.
سوال: یک فرصت شش ماهه‌ای مجلس در اختیار شما و همکاران پرتلاش تان قرار دادند تا این اصلاح الگوی کشت را به مجلس ببرید آیا این امکان خواهد بود؟
مهاجر: چون اصلاح آن بعهده سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی است آنها رفتند استان‌های مختلف را بررسی کردند، یک مقداری با توجه به تغییرات مدیریتی در وزارت جهاد کشاورزی اتفاق افتاد ما در این چند سال چندین وزیر متاسفانه عوض کردیم ولی خوشبختانه شرایط فراهم شده و به زودی این به مجلس دوباره برمی گردد تا انشاالله دوباره بتوانیم اصلاحات نهایی را انجام بدهیم.
سوال: چه اقداماتی در سال گذشته برای ترویج و تبلیغ و افزایش کشت دیم داشتید؟
مهاجر: امسال، سال پنجم است که شروع کردیم به صورت تقریباً آزمایشی بود از ششصد و هفتاد هزار هکتار اراضی دیم با کمک ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) یک برنامه‌ای را تدوین کردند که وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام با کمک همدیگر این طرح‌ها اجرا بکنیم این طرح تقریباً امسال که در خدمت شما هستیم رسیده به شش میلیون هکتار و همان طور که در گزارش بود تقریباً از زیر یک تن الان رسیدیم به بالای یک و نیم تن در هکتار، خوب که از طرح‌هایی است که مقام معظم رهبری به توجه ویژه‌ای نسبت به این موضوع دارند و به همین خاطر ستاد اجرایی فرمان حضرت امام مامور شد که در کنار وزارت جهاد کشاورزی نسبت به افزایش عملکرد در احیا اراضی دیم و کمک به کشاورزان دیم کار به اصطلاح شرایط ویژه‌ای را در نظر بگیرند ما حالا با کمک ستاد اجرایی فرمان حضرت امام اکثر اراضی کشاورزی با توجه به کمبود خودرو که در وزارت جهاد کشاورزی هست تعداد زیادی خودرو را اجاره کردیم که کشاورزان بتوانند از خدمات کارشناسان ترویج، آموزش استفاده بکنند و در کنار این از بام کم بهره چهار درصد با کمک بانک‌ها و ستاد اجرایی برای کشاورزانی که بتوانند از وسایل عمیق کار و مخصوص دیم خریداری کنند استفاده کردیم که تحول بزرگی الان در این زمینه اتفاق افتاده بذور را آغشته کردیم به سموم و کود‌های مغذی که کشاورزان با یک بار کاشت دیگر لازم نباشد در اراضی حضور پیدا بکنند. در کنار این ما تعداد زیادی کمباین را اصلاح کردیم با کمک ستاد اجرایی که این کمباین‌ها نوسازی بشوند که میزان ضایعات گندم در مزارع کاهش پیدا بکند و بحث شخم و تقریباً بر عکسش شیب زمین که باعث بشود آب در دیمزار‌های ما ذخیره بشود و شرایط بسیار زیادی را ما دیدیم مخصوصاً چند هزار کارشناس کمک می‌کنند به این حوزه و همه اینها در کنار کمک‌های بیمه‌ای که با کمک صندوق توسعه صندوق بیمه ما توانستیم اراضی زیادی را با کشاورزان به توافق برسیم بیمه کردیم و اینها باعث شد که در کنار تغذیه و سم پاشی‌های به موقع و همچنین برداشت به موقع آن شرایط خوبی اتفاق افتاد که امسال در خودکفایی، دیمزار‌های ما بیشتر از شش میلیون تن سهم خود کفایی را به خودشان اختصاص دادند.
سوال: دیده می‌شود که خود همین کشت دیم هم از یک الگوی مناسبی پیروی نمی‌کنند در این حوزه آیا توانستیند آموزشی به کشاورزان بدهید و یا راهنمایی کنید که چه محصولاتی کشت کنند؟
مهاجر: یکی از مشکلات اساسی که ما در دیمزار‌ها داشتیم عدم رعایت تناوب بود این هر ساله مثلاً این هشت میلیون هکتاری که عرض کردم جو و گندم هر ساله جو گندم کشت می‌شد که خوشبختانه یکی از نکات برجسته این طرح این بود که ما بتوانیم تناوب را در دیمزار‌ها بیاوریم به عنوان مثال بحث حبوبات را بهش توجه ویژه کردیم محصولات علوفه‌ای که امکان کشتش در دیمزار‌ها وجود داشت توانستیم کشاورزان را متقاعد کنیم که به اصطلاح این شرایط را بپذیرند. خوشبختانه این اتفاق افتاده ولی چند سالی طول می‌کشد تا ما بتوانیم این صف را افزایش بدهیم مخصوصاً بعضی از محصولاتی مثل کامیون‌ها را وارد اراضی دیم کردیم روی گیاهان دارویی یک شرایط ویژه‌ای را در نظر گرفتیم، بیمه خوبی را انجام دادیم و شرایطی ایجاد کردیم که بتوانیم با توجه به اینکه گیاهان دارویی سطح خیلی کمی می‌خواهند خیلی هم کیفیت و گیاهان دارویی در اراضی دیم خیلی بالاتر است و درصد ماده موثره بالاتری دارند و همچنین کمتر اینها به کود و مسائل شیمیایی آلوده می‌شوند این باعث شد که جهش خیلی خوبی را داشته باشیم از چهار پنج هزار هکتار در گذشته امسال یعنی سال زراعی گذشته از پنجاه هزار هکتار گذشتیم یکی از برنامه‌های اصلی ما این است که بتوانیم در کنار گندم و جو و محصولات متنوعی را در دیمزار‌ها وارد بکنیم که خوشبختانه این اتفاق افتاد.
سوال: چه چالش‌هایی در کشت دیم دارید؟
مهاجر: خوب یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها این هست که معمولاً دیم وابسته است به بارندگی خوب معمولاً کشاورزان هزینه کمتری برای اراضی دیم کردند، هر موقع باران می‌آمد یک مقداری محصول میگرفتند و هر موقع باران نمی‌آید می‌پذیرفتند که محصولی نگیرد خوشبختانه با توجه به برنامه تدوین شده در اراضی دیم ما شرایطی را فراهم کردیم که بتوانیم این مشکل را تقریباً حل بکنیم ما اعتقاد مان بر این است که هر سال بتوانیم خوب بکاریم از بذور بسیار خوب استفاده بکنیم، سم‌پاشی بکنیم با علف‌های هرز مبارزه بکنیم معمولاً وقتی باران می‌آید ما به جای اینکه هشتصد کیلو بگیریم می‌توانیم یک تن دو تن حتی در بعضی اراضی ما در بعضی از مناطق مثل دشت مغان و بعضی از اراضی دیم استان گلستان ما بالای چهار تن در دیم گرفتیم یکی از دلایلش توجه ویژه به این موضوع است که این چالش را کشاورزان ما بپذیرند که اگر چنانچه خوب به زمین برسند و باران و رحمت الهی نصیبشان شد بتوانند تولید بیشتری بکنند، اما مکانیزمی هم در رابطه با اراضی دیم وجود دارد و آن عمیق کشف کردن است که باعث می‌شود از رطوبت عمیق تری استفاده بکند و کشاورزانی که از عمیق کار‌ها استفاده کردند به این مهم پی بردند و امسال که ما در خدمت شما هستیم خوشبختانه کشاورزان زیادی از بذوری که مخصوص دیم هست که تا حالا خیلی بهش توجه نمی‌شد استفاده کردند.
سوال: آیا آماری از میزان تولید و نیاز کشور در محصول برنج هست ؟ شهید رئیسی هم در سفر‌هایی که به استان‌های برنج خیز کشور داشتند این جز مطالباتشان بود این از مسئولین که این موضوع مشخص بشود؟
مهاجر: همان طور که استحضار دارید برنج یک محصولی است که با آب به عمل می‌آید، ما بین دو تا لبه قیچی قرار گرفتیم که آیا در برنج به خودکفایی برسیم با همین شرایطی که الان داریم یا اینکه، بیاییم کمک بکنیم شرایط را تغییر بدهیم و بتوانیم با همین آبی که داریم به خودکفایی برسیم خوب بعضی از محصولات تابستانه مان خیلی خوب نیست که بهش بپردازیم به جهت اینکه خوب اگر اینها را بیاییم به قول جنابعالی در استان‌های کم آبمان شرایطی ایجاد کنیم برنج بکاریم خوب این با توجه کمبود آب از نظر اکولوژیکی و از نظر آب‌وهوایی خوب نیست، اما راه‌های دیگه‌ای برای این که بتوانیم نیاز کشور را در داخل تامین کنیم وجود دارد خوب یکی از این که ما ارقام پرمحصول را کشت کنید دوم ما بتوانیم ارقامی که هیبرید را داخل کشور تولید کنیم و این ارقام بتوانند برود وارد عرصه بشود به جایی این که ما مثلاً برنج سفید را عرض می‌کنم یا اگر بخواهیم شلتوک در نظر بگیریم یعنی برنج با پوسته را ما می‌گوییم شلتوک. اگر بخواهیم شلتوک را در ارقام پر محصول به راحتی می‌شود ارقام پرمحصول را بالای هشت تن تولید کرد که چهار تن، تا چهار و نیم به اصطلاح برنج سفید ازش گرفت.
سوال: آقای مهندس مهاجر پیرامون کشت برنج صحبت می‌کردیم و آن این که ما باید برویم به سمت تامین نیاز داخل و خودکفایی الگوی کشت چه می‌شود و بقیه مسائل که حضرتعالی توضیح می‌فرمودید؟
مهاجر: عرض می‌کردم که ما راه‌های مختلفی برای این که بتوانیم میزان تولیدمان را افزایش بدهیم و نیاز کشور را از داخل تامین کنیم و جود دارد یکی از راه‌هایش که عرض کردم ارقام پرمحصول هست که سال‌های زیادی روی این موضوع کار شده محققین مان روی این موضوع خیلی کار کردند ارقام پر محصول خوبی به دست آوردند و الان هم تقریباً بعضی از استانها مثل استان گلستان رقم فجر تقریباً با ذائقه همه مردم تقریباً آشنا شده دارند استفاده می‌کنند ما اگر ارقام قبلی مان شلتوک حدود چهارتن، چهار و نیم تن بود الان اینجا رسیده به هشت تن خوب اگر ما بتوانیم این ارقام را در بقیه استان‌های کشور به ویژه گیلان و مازندران توسعه بدهیم که قطعاً نیاز کشور در داخل تامین می‌شود راه دیگر هم که داشتم عرض می‌کردم بحث استفاده از ارقام هیبرید است خوب ما در رابطه با ارقام هیبرید از دنیا عقب هستیم محققین ما باید کوشش بکنند که ما بتوانیم ارقام هیبرید هم به دست بیاوریم ارقام هیبرید خوبی اش این هست که هم آن ذائقه را می‌تواند پوشش بدهد هم می‌تواند عملکرد را افزایش بدهد و آفات را کنترل کند و همچنین میزان آب کمتری مصرف بکند اینها مختصات ارقام هیبرید هستند که خوب الان دارند محققین ما روی این موضوع کار می‌کنند.
سوال: آن پیش نیاز‌های مکانیکی که لازم دارد برای همین ارقام هیبرید آیا کشاورز تشویق بشود به این سمت و سو بیاید به صرفه هست؟
مهاجر: بله، اصلاً مشکلی از این نظر نیست مشکل فقط بذرش هست اگر ما بذرش را به دست بیاوریم خوشبختانه ما در برنج از مکانیزه شدن خیلی خوبی برخورداریم الان، قدیم شما خیلی می‌شنیدید که نشاء کاران به اصطلاح کار سختی را انجام می‌دهند الان دیگر ماشین نشاء کار می‌آید در عرض مثلاً نیم ساعت زمین را نشاء می‌کند یا برداشت شالی یا برنج با دست صورت می‌گرفت، درو با دست صورت می‌گرفت یک بار باید جمع می‌کردند، یک بار باید می‌کوبیدند، یک بار باید صاف می‌کردند الان همه اینها با کمباین صورت می‌گیرد و لذا این شرایط را برای کشت محصولات پر محصول فراهم کردیم.
سوال: کشاورزی که توی سرما و گرما زحمت می‌کشد به یک رشد خوبی رسیده در تولید برنج چه حمایت‌هایی خواهید داشت از این برنج کاران که آنها تشویق بشوند و به مسیر ادامه دهند؟
مهاجر: خوب نظام هم برای حمایت از برنج کاران عزیز این که من جا دارد از همه برنج‌کاران عزیز گندم‌کاران عزیز که زحمت می‌کشند و در این شرایط سخت دنیا نیاز کشور را تامین می‌کنند تشکر می‌کنم دستشان را می‌بوسم لذا یکی از کار‌هایی که دولت در رابطه با بحث حمایت از برنج کاران انجام می‌دهد تقریباً در زمان برداشت برنج اجازه نمی‌دهد که وارداتی صورت بگیرد و خدمت شما عرض کنم که یکی از کار‌های دیگه‌ای که دولت دنبالش هست دولت شهید رئیسی هم به اصطلاح پیگیری می‌شد بحث این هست که ما واردات برنج از تالار یک ببریم تالار دو که خوب اگر این اتفاق بیفتد تقریباً من فکر می‌کنم که حمایت ویژه‌ای می‌شود. اگر ما از تالار یک ببریم تالا دو واردات آن قدر دیگر به صرفه نخواهد بود و به همین خاطر ترجیح می‌دهند وارد کننده‌ها خرید داخلی انجام بدهند.
سوال: اینجا شما برای مصرف‌کننده چه پیش‌بینی دارید این تعادل را باید برقرار کرد؟ قیمت مناسب‌تر است که باید در بازار‌ها عرضه شود.
مهاجر: ما الان در رابطه با گندم چی‌کار می‌کنیم در رابطه با گندم داریم کمک می‌کنیم.
سوال: یعنی یارانه بدهید بهش؟
مهاجر: ما نمی‌خواهیم برای برنج یارانه بدهیم، چون یارانه سنگین است دولت امکانش را ندارد باید بپذیریم ما الان در گندم داریم کیسه‌ای ششصد تا هشتصد تومان فرض کنید ششصد، هشتصد تا یک تومانی آرد را به به نانوایی‌ها می‌دهیم هر کیلویی در نتیجه خوب هزینه سنگینی را بر دوش دولت تحمیل می‌کند لذا می‌خواهیم بعد قیمت گندم افزایش بدهیم بعد می‌گوییم چرا قیمت گندم افزایش پیدا کرده. بعد می‌گوییم که چرا گندم افزایش پیدا کرده در صورتی که اصلاً ربطی به گندم ندارد بیشتر یارانه‌ها برای مصرف‌کننده است.در رابطه با برنج خوب ما شرکت بازرگانی دولتی هست، این ذخیره را می‌گذارد در زمانی که نیاز باشد برای نیازمندان تامین می‌شود.
سوال: می‌شود به به این موضوع فکر کرد که ارقام خوبی که در داخل کشت می‌شود هم تشویق بشوند صادرات صورت بگیرد و هم اگر وارداتی برای تنظیم بازار و قیمت مناسب‌تر در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد تعادل را حفظ کرد به این موضوع فکر کردید؟
مهاجر: البته ما برای صادرات در برنج خیلی فکر نمی‌کنیم، چون یک محصول تابستانه و پر آب بر است ما اگر بتوانیم نیاز داخل را تامین کنیم به اصطلاح خوب است، اما برای تشویق کشاورزان ،دولت موظف است که این ارقام را ازشان خریداری کنیم.
سوال: اگر نکته‌ای در پایان دارید بفرمایید؟
مهاجر: خوب من یه بار دیگر از جنابعالی همکارانتان تشکر می‌کنم به ویژه از کشاورزان عزیز خوشبختانه سال زراعی جدید از پانزده شهریور ماه شروع شده الان هم دیمزار‌ها با این بارندگی‌هایی که قسمت زیادی از کشور را پر باران کرده سیراب کرده ما می‌توانیم نوید بدهیم که سال خوبی داشته باشیم، از کشاورزان عزیز من تقاضامندم کود مورد نیاز را تامین کنند، سم علف کش استفاده بکنند و از بذور اصلاح شده لیبل دار استفاده کنند تا بتوانیم در سال آینده مثلاً امسال نیاز کشور را داخل تامین کنیم.
سوال: خوشحال از حمایت‌های مجموعه وزارت جهاد کشاورزی هم باشند؟
مهاجر: بله البته کل نظام و دولت کشاورزان را حمایت می‌کنند وزارت جهاد کشاورزی یک وسیله است امیدواریم که کوتاهی‌ها را از ما ببینند و به بزرگواری خودشان ببخشند ولی ان‌شاءالله که بتوانیم نیازشان را تامین کنیم و یک هم خبری هم که آخر بدهم ما توانستیم علی رغم همه مشکلات مالی پول گندم را دولت پرداخت بکند تا اندازه‌ای یک مقدار خیلی کمی مانده که چند روز آینده پرداخت می‌شود.
