نان‌های سنتی یزد، بخشی دلنشین از فرهنگ و هنر غذایی این شهر تاریخی هستند که با عطر و طعم دل‌پذیر خود، طعم اصیل ایران‌زمین را به سفره‌ها می‌آورند؛ هر نانی در یزد روایت‌گر قصه‌ای از دست‌های هنرمندی است که با عشق و حوصله، آرد و آب را به خمیر جان‌بخش نانی خوشمزه تبدیل می‌کنند.
نان‌های سنتی یزد، بخشی از فرهنگ و تاریخ خوراکی‌های این استان هستند که هر کدام با طعم و عطر و خواص خود، در میان سفره‌های مردم این دیار جای باز کرده و حتی برخی از آنها به ثبت ملی نیز رسیده‌اند.
«حسین دهقان منشادی» مسئول کمیته گردشگری خوراک اداره کل میراث فرهنگی استان یزد در گفت‌وگو با ایسنا ضمن بیان این که در گذشته، بخش زیادی از گندم مورد نیاز یزد از استان فارس به یزد وارد می‌شده است، گفت: البته در استان یزد به ویژه مناطق جنوبی، شاهد کشت گندم بوده‌ایم.
وی با بیان این که در جنوب یزد، نان‌های متفاوت‌تری پخته می‌شود، گفت: در این مناطق به علت اختلاط فرهنگی، نانی همچون نان «تیری» که مخصوص عشایر استان فارس است، پخته می‌شود.
دهقان منشادی ضمن بیان اینکه در مناطق بافق و بهاباد نیز نانی به نام «کماچ» پخته می‌شود، گفت: این خوراکی به عنوان یک اثر ناملموس خوراکی در استان یزد، به ثبت ملی رسیده است.
وی افزود: علت نام‌گذاری این نان به «کماچ»، این است که خمیر نان را در کماچی می‌گذارند و آن را بر روی شعله قرار می‌دهند.
دهقان منشادی با بیان این که افراد در گذشته سبزیجات و مغزیجات مختلفی را با نان‌های سنتی مخلوط می‌کردند، اظهار کرد: هم اکنون نیز زرتشتیان استان یزد نوعی کماچ شیرین با مخلوط مغزهای گردو و بادام می‌پزند.
مسئول کمیته گردشگری خوراک یزد، نان «سوروک» یا «سیروک» را دیگر نان مخصوص زرتشتیان یزد دانست و گفت: زرتشتیان این نان را در مراسم‌های خاص شادی و عزای خود می‌پزند.
وی ضمن بیان این که نان سوروک در مراسم «پنجه» که مربوط به پنج روز آخر سال و روزهای درگذشتگان است پخته می‌شود، اظهار کرد: زرتشتیان بر این اعتقاد هستند که عطر و بوی نان سوروک، روح درگذشتگان را به سمت خانه‌های سابق خود برمی‌گرداند.
دهقان منشادی ضمن بیان این که نان «تنوری» از دیگر نان‌های سنتی یزد است، در خصوص تفاوت نان تنوری با نان تافتون، گفت: نان تنوری تشکیل شده از دو چانه بزرگ خمیر است اما نان تافتون از یک چانه تشکیل شده و نازک‌تر از نان تنوری است.
مسئول کمیته گردشگری خوراک استان تصریح کرد: «نان خشک» نیز از دیگر نان‌هایی است که پخت آن به علت ماندگاری بالا در مناطق کویر و قابلیت استفاده در سفرهای طولانی، در استان یزد مرسوم بوده است و در حال حاضر نیز از نان‌های معروف استان یزد است.
دهقان منشادی نان لتیر را یکی دیگر از نان‌های سنتی خواند و گفت: این نان به دو صورت ورآمده و ورنیامده پخت می‌شود.
وی ضمن بیان این که در پخت لتیر، افراد با اضافه کردن سبزیجات و تخم گشنیز مورد علاقه خود این نان را در ابعاد مختلف می‌پزند، تصریح کرد:البته نان‌های دیگری مانند نان روغنی یا نان جوشی در شهرستان ابرکوه و نان قندی در شهرستان میبد نیز پخت می‌شود.
دهقان منشادی در پایان اظهار کرد: در گذشته در یزد نانی به نام نان «ساربانی» نیز توسط شتربان‌ها و در صحرا بر روی خاکستر پخت می‌شد که امروزه استفاده و پخت آن توسط مردم کمتر مرسوم است.
انتهای پیام
