به گزارش همشهری آنلاین، با مصوبه جدید دولت برای رفع ممنوعیت واردات آیفون، دوباره بحث بر سر مصارف ارزی واردات موبایل و تحولات این بازار داغ شده است. آمارهای رسمی پیش‌ازاین نشان داده‌اند که گوشی‌های گران‌قیمت با ارزش گمرکی بالای ۶۰۰ دلار ازنظر تعداد درصد محدودی از واردات را به خود اختصاص می‌دهند اما از منظر تخصیص ارز، سهم به‌مراتب بالاتری دارند.

در بازار نیز، بررسی‌ها نشان از این دارد که به‌جز مدل‌های موجود از برند اپل در کشور و چند مدل خاص از برندهای سامسونگ و شیائومی، بخش عمده بازار به گوشی‌هایی اختصاص دارد که حتی قیمت نهایی فروش ریالی آنها با احتساب تعرفه، عوارض، هزینه‌های حمل، انبارداری و سود فروشنده، بازهم کمتر از ۶۰۰ دلار است؛ درحالی‌که در بازار محدود گوشی‌های گران‌قیمت، گوشی‌های با ارزش گمرکی بیش از ۶۰۰ دلار، تا ۱۵۰ میلیون تومان فروخته می‌شود.

سابقه ممنوعیت واردات گوشی گران‌قیمت

در سال ۱۳۹۹ و در شرایطی که ثبت سفارش واردات خودرو از مدت‌ها قبل برای مدیریت ارزی در جنگ اقتصادی ممنوع شده بود، تصمیماتی هم برای ممنوعیت واردات گوشی موبایل با ارزش بالای ۳۰۰ یورو به‌خصوص محصولات آیفون گرفته شد؛ اما به نتیجه عملی نرسید.

بار دیگر در سال ۱۴۰۰ هم چندی بار بحث‌های مختلفی درباره ممنوعیت ثبت سفارش گوشی‌های برند اپل مطرح شد و عاقبت مدل جدید این گوشی در فهرست ممنوعیت قرار گرفت.

در ادامه، واردات مدل‌های بعدی این گوشی هم مشمول ممنوعیت شد تا اینکه در سال گذشته با وضع سود بازرگانی ۹۶ درصدی برای واردات گوشی‌های با ارزش بیش از ۶۰۰ دلار، عملاً کار برای این گوشی‌ها سخت شد.

ممنوعیت آیفون در دوربرگردان

هفته پیش خبر مصوبه دولت برای رفع ممنوعیت آیفون رسانه‌ای شد. اتفاقی که البته جزئیات آن همچنان نامشخص است؛ اما تا همین‌جا توانسته است بازار آیفون ۱۳ که آخرین‌مدل مجاز از این برند در بازار ایران است را تکان بدهد.

در فضای مجازی، تعداد آگهی‌های فروش آیفون ۱۳ افزایش پیدا کرده و قیمت‌ها هم تا حدودی کاهش نشان می‌دهد اما هم‌زمان قیمت مدل‌های رجیستری نشده این گوشی که عمدتاً به‌صورت مسافری به کشور راه پیدا کرده، رو به افزایش گذاشته است.

وضع حقوق ورودی ۹۶ درصدی برای واردات آیفون که در مصوبه دولت به آن اشاره شده، عامل این افزایش قیمت است درحالی‌که فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در صفحه شخصی خود در شبکه ایکس اعلام کرد: مصوبه دولت در مورد رفع ممنوعیت واردات محصولات گوشی اپل بوده و در مورد نرخ تعرفه واردات، اشتباهی رخ داده که به‌زودی اصلاح خواهد شد.

ازآنجایی‌که در اواخر تیرماه، هیات وزیران مصوبه‌ای برای کاهش حقوق ورودی گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار داشت و آن را از ۹۶ درصد به ۱۵ درصد برای رویه تجاری و ۳۰ درصد برای رویه پستی و مسافری کاهش داده بود، این احتمال وجود دارد که رفع ممنوعیت آیفون با تعرفه بسیار پایین‌تری نسبت به ۹۶ درصد سابق اجرایی شود. عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد هم گفتبود که احتمالاً تعرفه واردات آیفون به ۳۰ درصد کاهش خواهد یافت.

عاقبت همین سناریوئ محقق شد و طبق اعلام متولیان امر، واردات آیفون با حقوق ورودی ۱۵ درصد برای رویه تجاری و ۳۰ درصد برای رویه پستی و مسافری انجام خواهد شد.

سناریوی آزادسازی آیفون

آمارها اطلاعات مربوط به واردات موبایل پیش از اعمال محدودیت و ممنوعیت برای واردات آیفون و گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار، حاکی از این است که در آن دوره حدود ۲۳ درصد از کل ارز اختصاص یافته به واردات موبایل، به ورود موبایل‌های گران‌قیمت اختصاص داشته که ۶۵ درصد آن فقط مربوط به آیفون بوده است.

بررسی آمارهای واردات موبایل در ۷ ماهه امسال حاکی از این است که در سایه ممنوعیت واردات آیفون و سخت‌گیری برای ورود گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار، عملاً سهم بالای این گوشی‌ها از ارز واردات موبایل حذف شده و میانگین ارزش گوشی‌های وارداتی با رویه تجاری به ۲۱۳ دلار رسیده است.

البته در همین وضعیت نیز میانگین ارزش گوشی‌های وارداتی با رویه مسافری به بیش از ۵۳۰ دلار رسیده و انتظار می‌رود با آزادسازی واردات آیفون به‌خصوص با تعرفه پایین، اتفاقی که در واردات مسافری شاهد هستیم، بخش بزرگ‌ترین از تجارت این حوزه را تحت تأثیر قرار دهد و دوباره سهم گوشی‌های لوکس و گران‌قیمت به‌شدت افزایش پیدا کند.

مردم گوشی قاچاق نخرند

سیدحسین سادات حسینی، رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف ایران درباره تاثیرات آزادسازی رجیستری آیفون گفت: با آزاد شدن رجیستری گوشی‌های آیفون در کشور تقاضا برای آخرین مدل‌های این گوشی‌ها افزایش پیدا کرده و همین موضوع به افزایش قیمت آنها دامن زده است. زیرا این تقاضا در حالی افزایش یافته که عرضه کم است و این شرایط به افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت آخرین مدل‌های آیفون در بازار انجامیده است و شنیده‌ها حاکی از این است که قیمت آیفون ۱۶ پرومکس در بازار غیررسمی از ۹۰ میلیون تومان به ۱۰۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: با این حال از آنجا که آیفون‌های ۱۵ و ۱۶ که اکنون در بازار عرضه می‌شوند، به صورت قاچاق وارد شده خرید آنها پیشنهاد نمی‌شود و تاکید ما بر این است مردم در خرید این گوشی‌ها عجله نکنند زیرا موضوع تعرفه واردات این کالا هنوز نابه‌سامان است و تعیین میزان واقعی تعرفه واردات زمان می‌برد و نیاز به بررسی بیشتر دارد، این تعرفه باید به گونه‌ای وضع شود که نه دولت متضرر شود و نه مردم.

سادات حسینی تصریح کرد: رقم ۹۶ درصد برای تعرفه واردات گوشی‌های موبایل عدد درستی نیست و تعرفه واردات در ورود مسافری و تجاری باید با بررسی اصناف و وزارتخانه‌های صمت و ارتباطات تعیین شود و این گونه نباشد که پس از مدتی بار دیگر نیاز به تغییر داشته باشد.

وی از کاهش قیمت مدل‌های پایین‌تر آیفون خبر داد و خاطرنشان کرد: افزایش تقاضا برای آخرین مدل‌های آیفون در پی آزادسازی رجیستری آنها به کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت مدل‌های پایین‌تر و آیفون‌های ۱۲ و ۱۳ انجامیده زیرا تقاضا برای آنها کاهش پیدا کرده است.

اعلام تعرفه جدید واردات گوشی اپل

سید کامل تقوی نژاد، دبیر هیات دولت اعلام کرد: با مصوبه هیات دولت در جلسه عصر یکشنبه حقوق ورودی مربوط به گوشی اپل در سال جاری برای گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار مطابق قانون بودجه در رویه تجاری ۱۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۳۰ درصد تعیین شد و برای گوشی‌های اپل و پایین تراز ۶۰۰ دلار حقوق ورودی در رویه تجاری ۵ درصد و در سایر رویه‌ها ۶ درصد تعیین شد.