به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، روز چهارشنبه، 16 آبان، محمدجعفر قائم پناه، معاون اجرایی رییس جمهور پس جلسه کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا اظهار کرد:امروز پس از بررسی‌ها و پس از دستور آقای پزشکیان به دلیل آلودگی خاص در مناطق اراک، کرج و اصفهان ناشی از مازوت سوزی (حدود ۱۶ میلیون تن مازوت‌سوزی) که باعث آلودگی هوا و بیماری می‌شود، مازوت سوزی متوقف می‌شود. قرار نیست تعدادی بمیرند تا ما برق داشته باشیم.
این در حالی است که همزمان با تغییر دولت، در رسانه رکنا در خصوص تامین گازوئیل برای زمستان که می بایست توسط وزارت نفت تامین می شد، گزارش های متعددی در قالب بسته های پیشنهادی به دولت ارائه شد. با بی تدبیری وزارتخانه های نفت و نیرو، اکنون مشکل تامین انرژی گریبان مردم را گرفته است.
در حالی که وزارت نفت اقدام موثری برای تامین گازوئیل انجام نداد، دولت، با پوشش سازمان محیط زیست، مردم را در دوراهی مازوت سوزی (و در پی آن آلودگی هوا) و قطعی برق قرار داد. در این شرایط، شینا انصاری، رئیس سازمان محیط زیست، خبر از توقف مازوت سوزی در سه نیروگاه کشور داد. با این تصور که ذهن کارشناسان و مردم، از کم کاری های وزارت نفت و نیرو گمراه می شود.
همچنین فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز اعلام کرده است: شرط عدالت نیست برای تولید برق، بخشی از جامعه با جان خود هزینه آن را پرداخت کند. از همین رو به دستور رئیس جمهور مازوت سوزی در سه نیروگاه اراک، کرج و اصفهان که شرایط ویژه ای دارند، متوقف می شود. می توان برای مدت محدودی، «خاموشی منظم» را جایگزین «تولید سم» برای عموم شهروندان کرد.
در این خصوص، نوید فهیم زاده، کارشناس انرژی در گفت و گو با رکنا تاکید کرد: شینا انصاری، رئیس سازمان محیط زیست اعلام کرده است که ما بین یک دوراهی هستیم؛ یا باید گازهای سمی تنفس کنیم یا قطع برق را برگزینیم و از آنجایی که دولت به فکر سلامتی مردم است، گزینه دوم را انتخاب می کنیم. در صورتی که هر کدام از این راه ها، برای مردم باخت است. از زمانی که دولت جدید رسما مستقر شد تا روز ۱۵ آبان که این صحبت ها اعلام شد، ۷۶ روز زمان در اختیار دولت بود که ذخایر نیروگاهی یعنی گازوئیل را به عنوان سوخت مایع تامین کند؛ لذا به این شکل دیگر قطعی برق نیز نمی داشتیم.
وی در ادامه افزود: عملکرد دولت در 76 روز گذشته باعث شده که ما به نقطه ای برسیم که بین مازوت سوزی و قطعی برق، یکی را انتخاب کنیم. ذخایر سوخت نیروگاهی ما در سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ حدودا مشابه عددی بود که همین امسال ۱۴۰۳ است؛ یعنی سال ۱۴۰۰، ۱.۶۸ میلیارد متر مکعب ذخیره گازوئیل داشتیم؛ سال ۱۴۰۱، این عدد ۱.۷ میلیارد بود و امسال نیز 1.8 میلیارد بوده است.
این کارشناس حوزه انرژی تاکید کرد: با وجود اینکه امسال ذخیره انرژی بیشتری هم داشتیم؛ ولی الان شاهد آن هستیم که مردم را بین دو راهی قرار می دهند! فقط کافی بود تا دولت با همان فرمانی که فروردین تا مرداد کار می کرد به روند تامین انرژی ادامه می داد و لازم نبود که اقدام ویژه تری انجام دهد؛ اما از یک شهریور تا امروز، نه تنها ذخیره گازوئیل تامین نشد بلکه 500 میلیون متر مکعب از این ذخایر راهبردی نیز کم شد.
نوید فهیم زاده در ادامه افزود: در اینجا یک سوء مدیریت به وجود آمده است. حالا به روزی رسیده ایم که مازوت تنفس می کنیم و هر روز نگرانیم که برق قطع شود! جالب است بدانید که پیک برق در زمستان بین ۴۰ تا ۵۰ هزار مگاوات است که اثر این سه نیروگاه در این پیک برق، کمتر از ۵ درصد است؛ یعنی حتی اگر این سه تا نیروگاه به علت اینکه مازوت نسوزانند، خاموش هم شوند، حداکثر اثرش در شبکه برق بین ۴ تا ۵ درصد است ولی وقتی این اثر کم را در مقابل یک خاموشی منظم قرار می دهید که ادبیات جدیدی است که نمی دانیم می خواهند برق یک خانه را قطع کنند یا ۲۰ میلیون خانه و دامنه اش مشخص نیست، این را نشان می دهد که محیط زیست که در اکثر مواقع کشور ما برایش احترامی قائل نبودند، امروز تبدیل شده است به یک پوشش ناکارآمد برای کم کاری های وزارتخانه های دیگر. ما ۱۴ نیروگاه مازوت سوزی در کشور داریم که قرار است مازوت سوزی در سه تا از آنها قطع شود.
وی در ادامه گفت: این که می گویند ذخایر گازوئیل در شهریورماه، ۴۵ درصد کمتر از سال گذشته بود حرف درستی است ولی نتیجه گیری غلط است. سال ۱۴۰۲ بسیار استثنایی بود؛ چراکه به علت تحت تاثیر قرار گرفتن واردات و صادرات سوخت فسیلی، گاز بیشتری به نیروگاه ها ارائه شد و ذخایر سوخت مایع حفظ شدند؛ ولی این روند یک استثنا بود. در تاریخ یک شهریور در سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰، ذخایر سوخت نیروگاه ما، کمتر از سال 1403 بوده و با یک روند ثابتی که این روند ثابت مثلا شما روزی ۱۲ میلیون متر مکعب به این ذخایر اضافه می کردید امروز به سطح قابل اتکایی از ذخایر گازوئیل دسترسی داشتید و به این شکل، دیگر نیازی به سوزاندن مازوت و قطعی برق نبود.
نوید فهیم زاده در پاسخ به اینکه دقیقا چه اتفاقی برای ذخایر گازوئیل و تامین آن شکل گرفته است، افزود: شرکت پالایش و پخش باید به این سوال جواب دهد. تا الان هم توضیحی راجع به این قضیه ارائه نداده است؛ ولی با مرور آمار، می بینیم که حتی گازوئیل بیشتری هم به نیروگاه ها داده شده است و با این وجود، میزان ذخایر مخازن گازوئیل، کمتر شده است.
وی در ادامه گفت: این نشان می دهد که مصرف گازوئیل خیلی بالا بوده یعنی آنقدر نیروگاه ها به گازوئیل نیاز داشتند که ذخیره های گازوئیل را نیز مصرف کردند. حالا اینکه مصرف بالای ذخیره سوخت مایع برای چه بوده نیز جای سوال دارد.
او با طرح این سوال که فقط در ۱۵ روز ابتدایی آبان ماه امسال، گاز تامین شده برای نیروگاه ها، ۳۰ درصد کمتر از پاسرال بوده حالا چرا گاز هم کمتر شده است؟ گفت: وزارت نفت طی این سال ها، اجرای برنامه بهینه سازی را جدی نگرفته است. قبلا واردات گاز از ترکمنستان داشتیم که پیش بینی می شد این اتفاق در شروع فصل زمستان، قطع می شود. دولت می بایست رایزنی می کرد تا چنین اتفاقی نیفتد تا تامین گاز دچار مشکل نشود.
نوید فهیم زاده گفت: از سویی دیگر اورهال نیروگاه ها و پالایشگاه گازی نیز مواردی است که وزارت نیرو می بایست آن را پیگیری می کرد. نکته این است که همه این موارد را که کنار هم می گذارید می بینید که یک فرصت ۷۶ روزه سوخت. ما همچنان امیدواریم که دولت در این خصوص تجدید نظر کند. جا دارد گفته شود ،اخیرا در بنگلادش، نارضایتی های بسیار گسترده ای در خصوص قطعی برق رخ داده است که این کشور را به لحاظ سیاسی دچار مشکل کرده است. این همان تجربه قطعی برق زمستان ۹۹ و ۱۴۰۰ برای ایران است که نارضایتی های زیادی را رقم زد.
وی در پایان تاکید کرد: در حال حاضر در صنایع خاموشی داریم یعنی ما هم به گاز و هم به برق نیاز داریم. در بخش خانگی، در یک هفته گذشته، قطعی حدودا ۴۰ درصدی در شهر کاشان داشتیم. همچنین تبریز، کهگیلویه و بویراحمد، برخی استان های شمالی و... داشتیم و دولت باید روشن در این خصوص با مردم سخن بگوید.
