به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، پذیرفته‌شدگان طرح‌های جایگزینی دو خودروساز که پیامک دریافت کرده‌اند، تا ۲۴ آبان وقت داشتند که برای اسقاط خودروی خود به مراکز مربوطه مراجعه کنند. هر خودروی فرسوده یک تا سه گواهی دریافت می‌کند. هر گواهی ۳۵میلیون تومان است و مراکز اسقاط حدود ۱۰درصد بابت حق‌العمل کم می‌کنند و بقیه را در کمترین زمان باید پرداخت کنند. آیین‌نامه اسقاط خودروهای فرسوده سال گذشته مصوب شده و بعد از کش‌‌وقوس‌های فراوان اردیبهشت‌ماه امسال ابلاغ شد. طبق این آیین‌نامه هر خودروی فرسوده بر اساس سال ساخت بین یک تا سه گواهی اسقاط دریافت می‌کند. بر این اساس خودروهای تولید قبل از سال ۷۳ یک گواهی اسقاط، خودروهای تولید سال‌های ۷۴ تا ۷۸ دو گواهی اسقاط، خودروهای تولید سال‌های ۷۹ تا ۸۳ سه گواهی اسقاط، و خودروهای تولید سال‌های ۸۴ تا ۹۳ در صورتی که در دو معاینه فنی مردود شوند، سه گواهی اسقاط دریافت می‌کنند.

البته این دسته‌بندی در شرایطی است که در آیین‌نامه اسقاط خودروهای فرسوده برای تعریف فرسودگی خودروهای مختلف دسته‌بندی دیگری در نظر گرفته شده بود. بر این اساس خودروهای شخصی بنزین‌سوز با سن بالای ۲۰سال، خودروهای عمومی بالای ۱۲سال، اتوبوس‌های برون‌شهری بالای ۱۵سال، اتوبوس‌های درون‌شهری دیزلی بالای ۱۰ سال، وانت‌های بالای ۱۵سال و کشنده‌ها و کامیون‌های بالای ۱۵سال فرسوده محسوب می‌شوند؛ اما گواهی‌های اعطاشده به هر یک از این دسته‌ها تفاوتی میان آنها قائل نمی‌شود؛ برای مثال مهم نیست خودروی اسقاط‌شده تاکسی بوده یا شخصی. بنابراین دارندگان این دست از خودروها بسته به سال تولید خودرو می‌توانند از ۳۵ تا ۱۰۰میلیون تومان خودروی فرسوده خود را بفروشند. مراکز اسقاط حدود ۱۰درصد بابت حق‌العمل کم می‌کنند و بقیه را به مالک اصلی پرداخت می‌کنند. البته این قیمت‌ها مربوط به طرح نقدی است که فرد خودروی فرسوده خود را به مراکز اسقاط داده و سپس گواهی‌های مربوط به آن را به فروش می‌رساند، اما در طرح جایگزینی می‌توانند قیمت گواهی‌ها را از بهای خودرو کم کنند.

مهران سالاریه، رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده، چندی پیش در این باره گفته بود: «با توافقی که با شرکت‌های خودروساز از جمله ایران‌خودرو و سایپا شده است، کسانی که در طرح‌های جایگزینی خودرو شرکت کنند و خودروی خود را اسقاط کنند، به ازای تعداد گواهی اسقاط خودروی فرسوده خود از شرکت خودروساز برای خرید خودرو تخفیف دریافت خواهند کرد.» به نظر می‌‌رسد منظور سالاریه از تخفیف، کم کردن قیمت گواهی اسقاط از بهای خودرو بوده باشد.  اما در کنار این موضوع خرید و فروش خودروهای فرسوده در پلتفرم‌های ثبت آگهی نیز جریان دارد که به نظر می‌رسد هدف خریدار، اسقاط و فروش گواهی‌های آن است. برای مثال در یک مورد برای خرید یک خودروی فرسوده تولید سال ۸۵ به قیمت ۶۵میلیون تومان آگهی داده شده است. این در شرایطی است که خودروی تولید سال ۸۵ سه گواهی اسقاط می‌گیرد و حدود ۱۰۰میلیون تومان قیمت گواهی‌های آن خواهد بود. این در شرایطی است که مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در شهریور‌ماه امسال مدعی شده بود دلالی در بازار خودروهای فرسوده از بین رفته است.

وی در این رابطه گفته بود: «سازوکار اسقاط خودرو در مجلس یازدهم به دلیل بازار سیاهی که ایجاد شده بود، اصلاح و مقرر شد در صورتی که گواهی اسقاط به تعداد کافی موجود نباشد، ۱.۵درصد قیمت خودروهای داخلی به صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت واریز و اجازه تولید خودرو داده شود. به دلیل این قانون، بازار سیاه گواهی اسقاط از بین رفته است. پرداخت ۱.۵درصد از قیمت خودروهای داخلی به جای گواهی اسقاط موجب شد که دلالی در این بازار از بین رود و براساس پیش‌بینی‌ها تعداد اسقاط در سال جاری به حدود ۲۵۰هزار دستگاه خواهد رسید.»