به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، با گذشت هزار روز از طاقتفرساترین جنگ اروپا از زمان نازیها، به نظر میرسد که تیر آغاز برای مذاکرات صلح در اوکراین شلیک شده است.
اقدام یکجانبه روز جمعه اولاف شولز، صدراعظم آلمان برای تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، به نزدیک به دو سال منزوی سازی رهبر کرملین توسط رهبران اصلی ناتو پایان داد.
به نوشته سیانان، این یک خبر خیلی بد برای ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین بود، یک بازه 72 ساعته که در پایان آن کاخ سفید به درخواست او برای شلیک تسلیحات ATACM آمریکایی به روسیه موافقت کرد. زلنسکی ابراز ناراحتی کرد که این تماس «جعبه پاندورا» را باز کرده است. وی گفت: برای (پوتین) بسیار مهم است که انزوای خود را کاهش دهد.
ساعاتی بعد، به نظر میرسید زلنسکی به شتاب گرفتن مذاکرات اذعان کرد و گفت زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده قدرت را در دست بگیرد، «جنگ زودتر پایان مییابد». این وعدهای بود که ترامپ به رای دهندگانش داده بود.
شولتز گفت که تماس او با پوتین نشان داد که مواضع تندرو رهبر روسیه در مورد اوکراین تغییر نکرده است، اما افزود که اگر ترامپ قصد انجام این کار را داشته باشد، مهم است که اروپا خودش با پوتین گفتگو کند.
گفت و گوی یک ساعته نشان دهنده بازگشت دیپلماسی به درگیری یک دههای بود، حتی اگر به نظر بسیاری هنوز وقت گفتگو نرسیده باشد.
بر اساس بیش از 10 مصاحبه سیانان با مقامات و دیپلماتهای فعلی و سابق در هفته گذشته، این تماس یک تنش غیر مترقبه به ائتلاف غربی انداخت که نگرانی گستردهای در مورد نتیجه این درگیری در پرتو انتخاب ترامپ تجربه میکند.
یکی از مقامات غربی گفت پیش از مراسم تحلیف ترامپ در پایتختهای غربی یک «حبس نفس دست جمعی» وجود دارد.
این مقام گفت: «آلمانیها با پوتین صحبت میکنند. این در میان متحدان اوکراین بد خواهد بود. گرفتن امتیاز در نتیجه صحبت با پوتین، فرانسویها و دیگران را عصبانی خواهد کرد». امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، به ویژه در مورد تداوم حمایت از اوکراین زیاد صحبت کرده است.
دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان، در پستی گفت: «هیچکس با تماسهای تلفنی پوتین را متوقف نخواهد کرد... دیپلماسی تلفنی نمیتواند جایگزین حمایت واقعی کل غرب از اوکراین شود. هفتههای آینده نه تنها برای خود جنگ، بلکه برای آینده ما نیز تعیین کننده خواهد بود».
تصمیم دولت بایدن برای شلیک موشکهای ATACM به خاک روسیه شاید بازتابی از احساس رو به رشد تشدید جنگ باشد، حتی در شرایطی که همه طرفها به دنبال بهبود موقعیت خود در آستانه ریاستجمهوری ترامپ هستند، که قرار است مذاکرات صلح احتمالی را آغاز کند.
تحلیلگران می گویند که تماس شولز به دلیل انتخابات قریب الوقوع آلمان بوده است.
آلنا اپیفانووا، پژوهشگر شورای روابط خارجی آلمان، گفت: «شولتز به عنوان یک «صلحساز» وارد کارزار انتخاباتی میشود تا آرایی را که در غیر این صورت به سمت کاندیداهای طرفدار گفتگو با مسکو میرفت، جذب کند».
اپیفانووا گفت که این اقدام ممکن است برای حزب SPD شولز جذاب باشد، اما «در غیر این صورت برای اوکراین بسیار مایه تاسف است».
یک دیپلمات آشنا با حال و هوای داخل مقر ناتو، از عدم اطمینان در این ائتلاف گفت، در مورد اینکه ترامپ در ادامه حمایت و مذاکرات صلح به کدام سمت خواهد رفت و چند ماه آینده در میدان نبرد اوکراین را بحرانی توصیف کرد.
زمانی که دونالد ترامپ در سال 2016 در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به پیروزی رسید، تا آنجا که به ایران مربوط است، نخست از برجام خارج شد و سپس سیاست فشار حداکثری را با هدف حذف کامل صادرات نفت ایران از بازار جهانی در پیش گرفت.
این ابهام توسط یک مقام ارشد اطلاعاتی اوکراین تکرار شد که گفت: «پیشبینی در حال حاضر بسیار خطرناک است. ما به بهترینها امیدواریم!»
اکثر تحلیلگران حدس میزنند که هر معاملهای مستلزم تثبیت تقریبی خطوط مقدم است و مسکو و کیف برای جلوگیری از شعله ور شدن مجدد درگیریها ضمانتهای امنیتی ایجاد یا دریافت میکنند. روسیه همچنان به دستاوردهای کوچک و در عین حال دنبالهدار در خط مقدم شرقی ادامه میدهد و اگر خط مقدم مذاکره به عنوان مرزهای دائمی جدید تعیین شود، حدود یک پنجم اوکراین را میبلعد. منتقدان کرملین همچنین نسبت به سابقه استفاده مسکو از دیپلماسی برای توقف تاکتیکی درگیری برای پیگیری اهداف نظامی خود هشدار می دهند.
یک مقام دفاعی فرانسوی گفت: «بحثها پیرامون آینده اوکراین از زمان انتخاب ترامپ به شدت زیاد شده است که در مرکز آن تضمینهای امنیتی برای اوکراین بود.»
او گفت: «روسیه با چه نوع امتیازاتی موافقت خواهد کرد؟ آیا روسیه تمام مناطقی را که تصرف کرده است حفظ میکند؟ و اگر وضع موجود را متوقف کنیم، آیا واقعاً جنگ تمام خواهد شد؟ آیا صلح میتواند وجود داشته باشد؟ یا شاهد اقدامات خرابکارانه بیشتر خواهیم بود؟»
تعهدات دولت بایدن و اروپا در هفتههای گذشته کمک به کیف را افزایش داده است، با این هدف که نشان دهد حمایت کیف برای ماههای آینده تضمین شده است.
یکی دیگر از مقامات غربی گفت: توافق اخیر G7 برای اعطای وام 50 میلیارد دلاری به اوکراین، بر اساس سود حاصل از داراییهای مسدود شده روسیه، به این معنی است که اساسا اوکراین از نظر مالی در تمام سال 2025 امنیت دارد.»
به گفته برخی تحلیلگران، جزئیات هر طرح صلحی با ترامپ نامشخص است. رئیس جمهور منتخب هنوز باید راهبردی را تدوین کند، یا درباره پرسنلی که میتوانند این کار را بکنند تصمیم بگیرند. او گفته بود که میتوانست جنگ را در یک روز به پایان برساند بدون اینکه بگوید چگونه به آن دست خواهد یافت.
مشاور امنیت ملی جدید او، مایک والتز، از زمان پذیرفتن این سمت تقریباً هیچ چیزی در مورد سیاست نگفته است، اما سه روز قبل از انتخابات در اکونومیست نوشت: «جنگیدن «تا زمانی که طول بکشد» دستور العملی برای شکست در یک جنگ فرسایشی علیه یک قدرت بزرگتر است».
متحدان برای خواندن سیگنالهای محدود موجود از کاخ سفید آینده به سختی تلاش کردهاند. یک دیپلمات اروپایی گفت: «ما قول (ترامپ) را قبول میکنیم که به دنبال یک راهحل با مذاکره میرود» و اضافه کرد که اردوگاه ترامپ هنگام بحث در مورد سیاستهایشان محتاط بودهاند، گوش میدادند اما کمی فاش میکردند و «نمیگفتند که این طرح ما است».
حامیان ترامپ تا حدی به دنبال این بودهاند که این ایده را که رئیس جمهور منتخب به دنبال صلح به ازای هر قیمتی برای کیف است را از میان ببرند.
کرت ولکر، فرستاده ترامپ در اوکراین در اولین دوره ریاستجمهوری خود از 2017 تا 2019، گفت که حرکت اولیه ترامپ باید برای «نمایش قدرت» باشد تا پوتین متوجه شود که ادامه جنگ ارزش ندارد، «آنوقت میتوانید جزئیات را از آنجا بفهمید. ترامپ بارها گفته است: "صلح از طریق قدرت".»
فولکر گفت که فکر میکند ترامپ به جای کمک بیشتر، به اوکراین وام میدهد.
او گفت: «من متقاعد نشدهام که او (آن را) به صفر برساند. من معتقدم که این یک برنامه اعتبار/وام خواهد بود، که حمایت گستردهای از جمهوری خواهان را به همراه خواهد داشت» و به برنامه دوران جنگ جهانی دوم اشاره میکند که بر اساس آن ملزومات ساخت ایالات متحده عملاً به متفقین قرض داده میشود اما بازگردانده نمیشود.
فولکر گفت: «این برای مالیات دهندگان هزینهای ندارد... به اندازه نیازتان پول قرض کنید، ارتش خود را تقویت کنید، قوی باشید، اما باید به جنگ پایان دهید.»
ولکر گفت که احساس میکند ترامپ تحت تأثیر «فاجعه» ایالات متحده در افغانستان در دوران بایدن قرار خواهد گرفت.
ولکر گفت: «ترامپ میخواست خودش از افغانستان خارج شود، اما هرگز این کار را نکرد، زیرا همیشه به او گفته میشد که چنین اتفاقی خواهد افتاد. او نمیخواهد چنین فاجعهای را روی دستش داشته باشد. او سعی خواهد کرد راهی برای پایان دادن به جنگ بیابد، اما اوکراین بقا پیدا خواهد کرد.»
مقامات غربی پیشنهاد کردند که انتصاب والتز به عنوان مشاور امنیت ملی و نامزدی سناتور مارکو روبیو به سمت وزیر امور خارجه - هر دو از مخالفان چین- ممکن است تمرکز بر ورود سربازان و تسلیحات کره شمالی توسط مسکو به خط مقدم را افزایش دهد.
آنها گفتند که این اقدام ممکن است برای پوتین نتیجه معکوس داشته باشد و خط مقدم اوکراین را به یک عرصه جهانیتر تبدیل کند، جایی که ایالات متحده اکنون باید با دشمنان هندو-اقیانوس آرام خود مانند کیم جونگ اون و حامی گاه به گاه او پکن روبرو شود.
یک دیپلمات سابق آمریکایی که با رویکرد ترامپ آشنا بود، توضیح داد که نگرش دوستانهی بحث برانگیز رئیس جمهور منتخب نسبت به رئیس کرملین ناشی از عدم تمایل ترامپ به «اهریمن ساختن از دشمنان یا افرادی است که باید با آنها معامله کند.»
این دیپلمات سابق گفت که سابقه فریب مسکو در مذاکرات دلیلی است که کیف باید به عنوان بخشی از هرگونه توافق به خوبی مسلح شود. این دیپلمات گفت: «پوتین صادق نخواهد بود - بگذارید واضح بگوییم».
او افزود: «[پوتین] میخواهد چیزهایی در خواست کند که غیرمنطقی است. و حتی اگر با آتش بس موافقت کند، باز هم برای حمله دوباره در آینده برنامه ریزی خواهد کرد.»