میر توحید سید تازه کند، روانشناس و مدرس دانشگاه در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از دلایل اصلی بیتوجهی مردان به سلامت خود، نگرشهای اجتماعی و فرهنگی است که مردان را به عنوان افراد قوی و مقاوم نشان میدهد. در بسیاری از فرهنگها، از مردان انتظار میرود که مشکلات خود را پنهان کنند و از ابراز احساسات یا مراجعه به پزشک خودداری کنند. این فشارها میتواند باعث شود که مردان از سلامت روانی و جسمی خود غافل شوند و مشکلات جدیتری مانند بیماریهای قلبی، افسردگی یا استرسهای شدید به وجود آید.
دلیل دیگری که ممکن است به بیتوجهی مردان به سلامت خود مربوط باشد، کمبود آگاهی و اطلاعات است. بسیاری از مردان اطلاعات کافی در مورد مراقبتهای بهداشتی، پیشگیری از بیماریها یا راههای بهبود سلامت روان ندارند. این کمبود آگاهی ممکن است باعث شود که مردان به علائم هشداردهنده بیماریها توجه نکنند و تا زمانی که مشکل جدی پیش نیاید، اقدامی نکنند.
عوامل اجتماعی مانند مشغلههای کاری و نیاز به تأمین مالی نیز میتوانند باعث کاهش توجه مردان به خود و سلامتشان شوند. فشار برای موفقیت شغلی و اجتماعی گاهی اوقات به قدری زیاد است که سلامت جسمی و روانی به حاشیه رانده میشود.
در نتیجه، ضروری است که در روز جهانی آقایان، توجه بیشتری به سلامت مردان معطوف شود. ایجاد آگاهی و تغییر نگرشها، همراه با ارائه منابع اطلاعاتی و مشاورههای پزشکی و روانشناختی، میتواند به مردان کمک کند تا سلامت خود را در اولویت قرار دهند و از زندگی سالمتر و با کیفیتتری برخوردار شوند.
در زمینه توجه به سلامت مردان با توجه به اینکه بسیاری از بیماریها در مراحل اولیه قابل پیشگیری یا درمان هستند، توجه به معاینات منظم پزشکی میتواند به تشخیص زودهنگام و کاهش خطر بیماریها کمک کند.
همچنین در کنار توجه به سلامت جسمی باید توجه به سلامت روانی هم مد نظر باشد چراکه توجه به سلامت روانی نهتنها بر کیفیت زندگی مردان اثر میگذارد بلکه در بهبود عملکرد جسمی آنها نیز تأثیرگذار است.
از جمله راهکارهای که میتوان در زمینه سلامت مردان به آن اشاره کرد:
۱-افزایش دسترسی به مشاورههای روانشناسی: فراهم کردن محیطی بدون قضاوت برای مردان تا بتوانند احساسات خود را بیان کنند و از کمک حرفهای بهره ببرند.
۲-ترویج سبک زندگی سالم: تشویق مردان به ورزش منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و کاهش استرس میتواند به بهبود سلامت جسمی و روانی آنها کمک کند.
۳-برگزاری کمپینهای آموزشی: برگزاری کمپینهای آگاهیبخشی در خصوص سلامت مردان و اهمیت معاینات پزشکی پیشگیرانه میتواند در تغییر رفتارهای نادرست مؤثر باشد.
در ایران، چندین نهاد و سازمان مسئولیتهای مختلفی در زمینه سلامت مردان بر عهده دارند. برخی از این نهادها عبارتند از:
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: این وزارتخانه مسئولیت کلی سلامت در کشور را بر عهده دارد و در این راستا برنامههای مختلفی برای ارتقای سلامت مردان ارائه میدهد. این برنامهها شامل پیشگیری از بیماریها، مراقبتهای بهداشتی و درمانی، آموزشهای سلامت و مدیریت بیماریهای مزمن است.
سازمان بهزیستی کشور: این سازمان مسئول ارائه خدمات اجتماعی و روانشناختی به گروههای مختلف اجتماعی است و در زمینه سلامت روان مردان و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی مانند اعتیاد، خشونت و افسردگی فعالیت دارد.
سازمان تأمین اجتماعی: این سازمان خدمات بیمهای و درمانی برای کارگران و شاغلان در بخشهای مختلف ارائه میدهد و به سلامت جسمی و درمان بیماریهای مردان در گروههای مختلف شغلی میپردازد.
دانشگاههای علوم پزشکی: دانشگاههای علوم پزشکی در کشور برنامههای آموزشی و پژوهشی در زمینه سلامت مردان و بررسی مسائل مرتبط با آن را انجام میدهند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO): اگرچه این سازمان یک نهاد بینالمللی است، ولی برنامههایی برای بهبود سلامت مردان در سطح جهانی نیز تدوین کرده و کشورهای عضو از جمله ایران موظف به اجرای این برنامهها هستند.
این نهادها بهطور مشترک برای ارتقای سلامت مردان، پیشگیری از بیماریها، درمان مشکلات بهداشتی و ترویج فرهنگ مراقبت از سلامتی در میان مردان فعالیت میکنند.
امید علاف اکبری، مدرس دانشگاه هم در زمینه توجه به سلامت آقایان گفت: سلامت جسمانی مردان از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی، توانایی انجام فعالیتهای روزانه و بهرهوری در کار دارد. سلامت جسمانی نه تنها باعث افزایش طول عمر میشود، بلکه میزان بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، دیابت و فشار خون را نیز کاهش میدهد. همچنین، سلامت جسمانی باعث بهبود وضعیت روحی و روانی میشود، زیرا ورزش و فعالیت بدنی منظم میتواند استرس و اضطراب را کاهش داده و بهبود خواب و خودباوری را به همراه داشته باشد.
اما با وجود این اهمیت، بسیاری از مردان به وضعیت جسمانی خود توجه کافی نمیکنند. یکی از دلایل این بیتوجهی میتواند مشغلههای کاری و فشارهای اقتصادی باشد که وقت و انرژی لازم برای ورزش و مراقبت از سلامت را محدود میکند. همچنین، برخی از مردان ممکن است به دلیل فرهنگ یا طرز فکر جامعه، ورزش و مراقبت از سلامت را به عنوان فعالیتهایی زنانه یا بیاهمیت تلقی کنند. نبود آگاهی کافی درباره اهمیت سلامت جسمانی و دسترسی محدود به امکانات ورزشی و مشاورههای بهداشتی نیز میتواند از دیگر عوامل عدم توجه مردان به وضعیت جسمانیشان باشد.
رضا کانونی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه نیز گفت: در خصوص اینکه چرا مردان برای سلامتی خود کمتر توجه دارند عوامل مختلفی میتواند در این رابطه نقش داشته باشد. یکی از عوامل باورهای سنتی و اجتماعی است که معتقد است مردان باید مستقل و قوی باشند و این امر به نوعی باعث بیتوجهی و نادیده گرفتن سلامتیشان میشود.
از عوامل دیگر در اولویت قرار ندادن سلامتی خود است. بسیاری از مردان به دلایل شغلی یا خانوادگی، سلامت خود را در اولویت قرار نمی دهند و به مسائل دیگر از جمله سلامت خانواده و کسب درآمد بیشتر توجه دارند.
حتی تفاوتهای روانشناختی که مردان در بیان مشکلات روانی یا عاطفی خود راحتی کمتری نسبت به زنان دارند، به نوعی باعث پنهان ماندن بیماری یا عدم بیان آن میشود.
عدم آگاهی یا اطلاعات کافی و موانع دسترسی به خدمات بهداشتی نیز از عوامل دیگری است که باعث کاهش توجه مردان به سلامت خود میشود.
برای بهبود وضعیت توجه مردان به سلامت جسمی و روانی، میتوان برخی راهکارهای موثر در این زمینه را بیان کرد:
۱- برگزاری برنامههای آموزشی برای افزایش آگاهی مردان درباره اهمیت سلامت جسمی و روانی و تشویق آنها به انجام معاینات منظم پزشکی.
۲- تلاش برای تغییر باورهای سنتی که مردان را به نادیده گرفتن مشکلات سلامتی تشویق میکند. این امر میتواند از طریق رسانهها، مدارس و برنامههای اجتماعی تحقق یابد.
۳- ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در محلهای کاری یا مناطق نزدیک به محل زندگی مردان میتواند تشویقکننده باشد. خدمات آنلاین سلامت نیز میتوانند دسترسی را تسهیل کنند.
۴- شناساندن مدلهای مردان موفق که به سلامت خود توجه نشان میدهند و این موضوع را علنی میکنند، میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد.
۵- حمایت از برنامههای روانشناسی و اجتماعی که مردان را به بیان احساسات و مشکلات خود تشویق میکند.
تحقق این راهکارها نیازمند همکاری دولت، سازمانهای بهداشتی، نهادهای اجتماعی و مردمی برای ایجاد تغییرات پایدار و مؤثر است.
همچنین بهرنگ کوهی، مدیر افکارسنجی یکی از نهادهای انقلابی نیز بیان کرد: توجه مردان به وضعیت سلامت خود از اهمیت بالایی برخوردار است و دلایل متعددی برای این ضرورت وجود دارد.
پیشگیری از بیماریها: توجه به سلامت میتواند به پیشگیری از بیماریهای مزمن مانند دیابت، بیماریهای قلبی و سرطان کمک کند.
کیفیت زندگی: حفظ سلامت جسمی و روانی به بهبود کیفیت زندگی و افزایش سطح انرژی کمک میکند.
مدیریت استرس: توجه به سلامت روان و جسم میتواند به مدیریت استرس و بهبود وضعیت روحی کمک کند.
نقش الگو: مردان به عنوان الگوهایی برای خانواده و جامعه خود عمل میکنند. توجه به سلامت میتواند تأثیر مثبتی بر دیگران بگذارد.
افزایش طول عمر: با رعایت سبک زندگی سالم، مردان میتوانند طول عمر خود را افزایش دهند و از زندگی سالمتری برخوردار شوند.
بهبود روابط: سلامت جسمی و روانی میتواند به بهبود روابط اجتماعی و خانوادگی کمک کند.
توجه به سلامت نه تنها برای خود فرد مهم است، بلکه تأثیرات مثبت زیادی بر روی اطرافیان و جامعه دارد.
بی توجهی مردان به سلامت خود می تواند به دلایل مختلفی برگردد برخی از این دلایل عبارتند از:
نگرش فرهنگی: در بسیاری از فرهنگها، مردان به عنوان افرادی قوی و مستقل شناخته میشوند و ممکن است احساس کنند که نشان دادن ضعف یا نیاز به کمک، ناپسند است.
عدم آگاهی: برخی مردان ممکن است اطلاعات کافی درباره اهمیت مراقبت از سلامتی خود نداشته باشند و از خطرات ناشی از بیتوجهی به سلامتی آگاه نباشند.
مشغلههای روزمره: فشارهای کاری و زندگی روزمره میتواند باعث شود که مردان زمان کافی برای مراقبت از خود نداشته باشند و به سلامتی خود توجه نکنند.
ترس از تشخیص: برخی مردان ممکن است از مراجعه به پزشک به دلیل ترس از تشخیص بیماری یا مشکلات جدی خودداری کنند.
عدم عادت به چکاپهای منظم: بسیاری از مردان عادت به انجام چکاپهای پزشکی منظم ندارند و این میتواند منجر به شناسایی دیرهنگام مشکلات سلامتی شود.
فشار اجتماعی: برخی مردان ممکن است تحت فشار اجتماعی قرار بگیرند که نشان دهند نیازی به کمک ندارند و این میتواند به بیتوجهی به سلامتی منجر شود.
توجه به این عوامل میتواند به بهبود وضعیت سلامتی مردان و افزایش آگاهی آنها درباره اهمیت مراقبت از خود کمک کند.
انتهای پیام