به گزارش رکنا، لیدوکائین (Lidocaine) یک داروی بیحسکننده موضعی و ضدآریتمی است که برای کاهش درد یا بیحسکردن ناحیه خاصی از بدن مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو بهطور عمده در مواردی مانند درمان دردهای موضعی، بیحسی قبل از عمل جراحی یا دندانپزشکی و همچنین در درمان مشکلات قلبی مانند آریتمیهای قلبی (اختلالات ضربان قلب) کاربرد دارد. برای دیدن فیلم لیدوکائین چیست؟ اینجا کلیک کنید.
بیحسکننده موضعی: برای بیحسکردن پوست یا بافتهای زیر پوستی در دندانپزشکی، جراحیهای کوچک یا درمانهای پوستی.
درمان آریتمی: به عنوان یک ضدآریتمی برای کنترل ضربان قلب نامنظم و برخی مشکلات قلبی.
درمان دردهای عصبی: در بعضی از بیماریها مانند دردهای عصبی (نورالژی) برای کاهش درد استفاده میشود.
در داروهای ترمیمکننده پوست: در پمادها و کرمهای بیحسی موضعی.
لیدوکائین با مسدود کردن کانالهای سدیمی در سلولهای عصبی، از انتقال سیگنالهای درد جلوگیری میکند. این دارو از حرکت یونهای سدیم که برای ایجاد و انتقال پالسهای عصبی ضروری هستند، جلوگیری میکند.
در صورتی که از دوز مناسب و صحیح استفاده نشود، ممکن است عوارضی مانند سرگیجه، تهوع، خوابآلودگی یا مشکلات قلبی ایجاد شود. در استفاده طولانیمدت یا مقادیر بالا، مصرف لیدوکائین میتواند منجر به مسمومیت و آسیب به سیستم عصبی یا قلب شود.
در مجموع، لیدوکائین یک داروی مؤثر و پرکاربرد است که باید طبق دستور پزشک و در دوز مناسب مصرف شود تا از بروز عوارض جانبی پیشگیری شود.
لیدوکائین میتواند به صورتهای مختلفی مانند آمپول، پماد، کرم یا ژل در دسترس باشد و در هر کدام از این فرمها، دوز و نحوه مصرف متفاوت است. جدولهای زیر میتوانند برخی از اشکال رایج لیدوکائین و دوزهای مربوط به آن را نشان دهند.
این جدول نشان میدهد که چگونه از لیدوکائین به عنوان بیحسکننده موضعی استفاده میشود:
نوع محصول | دوز معمول | زمان اثرگذاری | مدت اثرگذاری | موارد استفاده |
---|---|---|---|---|
کرم لیدوکائین 5% | 1 تا 2 میلیگرم در هر سانتیمتر مربع پوست | 20-30 دقیقه | 1 تا 2 ساعت | بیحسی موضعی برای درمان دردهای سطحی و مشکلات پوستی |
ژل لیدوکائین 4% | 2-3 میلیگرم در هر سانتیمتر مربع پوست | 10-15 دقیقه | 1 ساعت | بیحسی موضعی برای انجام عملهای دندانپزشکی یا کوچک |
این جدول دوزهای رایج لیدوکائین برای تزریق به صورت داخل عضلانی یا زیرپوستی را نشان میدهد:
نوع محصول | دوز معمول | زمان اثرگذاری | مدت اثرگذاری | موارد استفاده |
---|---|---|---|---|
آمپول لیدوکائین 1% | 5-10 میلیلیتر (50-100 میلیگرم) | 5-15 دقیقه | 1-2 ساعت | بیحسی موضعی در جراحیهای کوچک، دندانپزشکی |
آمپول لیدوکائین 2% | 5-10 میلیلیتر (100-200 میلیگرم) | 3-5 دقیقه | 1-2 ساعت | بیحسی در عملهای پیچیدهتر یا دردهای شدیدتر |
لیدوکائین برای آریتمی | دوز شروع 50 میلیگرم در هر ساعت | بلافاصله | متغیر | درمان آریتمیهای قلبی |
لیدوکائین در درمان برخی مشکلات قلبی مانند آریتمیهای قلبی کاربرد دارد و به صورت وریدی (IV) تجویز میشود:
نوع محصول | دوز معمول | زمان اثرگذاری | مدت اثرگذاری | موارد استفاده |
---|---|---|---|---|
لیدوکائین وریدی 1-2 mg/min | دوز ابتدایی: 1-1.5 میلیگرم/kg در 1-2 دقیقه | 1-3 دقیقه | 10-15 دقیقه | درمان آریتمیهای قلبی سریع (مثل فیبریلاسیون یا تاکیکاردی) |
لیدوکائین تزریقی | دوز ثابت 50-100 میلیگرم هر 5-10 دقیقه | 1-3 دقیقه | 10-15 دقیقه | درمان آریتمیهای قلبی مقاوم به دارو |
لیدوکائین ممکن است برای درمان دردهای عصبی نیز استفاده شود. در این موارد، پچهای لیدوکائین به طور خاص برای درمان دردهای عصبی مانند نورالژی پس از هرپس کاربرد دارند:
نوع محصول | دوز معمول | زمان اثرگذاری | مدت اثرگذاری | موارد استفاده |
---|---|---|---|---|
پچ لیدوکائین 5% | پچ 5 درصد به مدت 12 ساعت | 30 دقیقه تا 1 ساعت | 12 ساعت | درمان دردهای عصبی مزمن و نورالژی پس از هرپس |
دوز لیدوکائین به وضعیت بالینی بیمار و نوع درمان بستگی دارد.
در صورت استفاده از لیدوکائین برای درمان آریتمیهای قلبی، نیاز به مانیتورینگ دقیق ضربان قلب و سطح دارو در خون وجود دارد.
در موارد استفاده از لیدوکائین موضعی، استفاده بیش از حد از دارو میتواند منجر به عوارض جانبی مانند مسمومیت عصبی شود.
لطفاً قبل از استفاده از لیدوکائین، حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا از دوز مناسب و نحوه مصرف صحیح مطمئن شوید.
لیدوکائین میتواند با برخی داروها تداخل کند و اثرات آن را تغییر دهد یا باعث بروز عوارض جانبی شود. در اینجا، برخی از مهمترین تداخلات دارویی لیدوکائین آورده شده است:
1. داروهای ضدآریتمی
تداخل با داروهای ضدآریتمی دیگر: لیدوکائین خود یک داروی ضدآریتمی است، و هنگامی که همراه با داروهای ضدآریتمی دیگر (مثل امiodarone یا procainamide) مصرف شود، ممکن است اثرات تقویتشدهای بر روی سیستم قلبی ایجاد کند و خطر اختلالات ضربان قلب را افزایش دهد.
2. داروهای آرامبخش و مسکنها
داروهای بنزودیازپینی (مثل دیازپام و آلپرازولام): این داروها ممکن است اثرات مرکزی لیدوکائین را تقویت کنند و باعث افزایش خوابآلودگی، گیجی، و مشکلات تنفسی شوند.
مرفین و داروهای مخدر: مصرف لیدوکائین به همراه داروهای مخدر ممکن است خطر بروز عوارض سیستم عصبی مرکزی مانند خوابآلودگی و سرگیجه را افزایش دهد.
3. داروهای ضدافسردگی (مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز)
MAO inhibitors (مثل فنلزین): این داروها میتوانند متابولیسم لیدوکائین را کاهش دهند و در نتیجه غلظت لیدوکائین در خون افزایش یابد، که خطر مسمومیت لیدوکائین را افزایش میدهد.
4. داروهای ضد قارچ (آزولها)
داروهای ضد قارچ مانند کتوکونازول یا فلوکونازول: این داروها میتوانند متابولیسم لیدوکائین را مهار کرده و باعث افزایش سطح دارو در خون شوند. این موضوع میتواند خطر بروز عوارض جانبی مانند مسمومیت عصبی یا قلبی را افزایش دهد.
5. داروهای ضد ویروسی (مانند ریفامپین)
ریفامپین: ریفامپین میتواند سرعت متابولیسم لیدوکائین را افزایش دهد، که منجر به کاهش اثرات درمانی لیدوکائین میشود.
6. داروهای مهارکننده آنزیمهای کبدی (CYP450)
مهارکنندههای سیستم آنزیمهای CYP450 (مثل کتوکونازول، اریتروماستین): این داروها ممکن است متابولیسم لیدوکائین را کاهش دهند و باعث افزایش سطح دارو در خون شوند که خطر مسمومیت را افزایش میدهد.
7. داروهای ضد فشار خون
داروهای بتابلوکر (مثل آتنولول، متوپرولول): مصرف همزمان این داروها با لیدوکائین ممکن است اثرات بیحسی یا آرامبخشی را تقویت کند.
داروهای مهارکننده ACE (مانند انالاپریل): این داروها میتوانند بر فشار خون تأثیر بگذارند و ترکیب آنها با لیدوکائین باید با احتیاط صورت گیرد.
8. داروهای ضد انعقادی
وارفارین و سایر داروهای رقیقکننده خون: لیدوکائین ممکن است بر عملکرد کبد و متابولیسم وارفارین تأثیر بگذارد. این تداخل ممکن است باعث تغییرات در سطح داروهای رقیقکننده خون و افزایش خطر خونریزی شود.
9. الکل
الکل: مصرف الکل همراه با لیدوکائین میتواند اثرات سیستم عصبی مرکزی را تقویت کرده و خطر خوابآلودگی، سرگیجه و حتی مسمومیت را افزایش دهد.
10. داروهای دیورتیک (مدرها)
مدرها (مثل فوروsemide): مصرف همزمان لیدوکائین و داروهای مدر میتواند باعث اختلال در متابولیسم و دفع سدیم و پتاسیم شود که خطر عوارض قلبی را افزایش میدهد.
هر دارویی که بهطور همزمان با لیدوکائین مصرف شود باید تحت نظر پزشک باشد تا از بروز عوارض جانبی جدی جلوگیری شود.
در صورت مصرف هر نوع داروی جدید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید که در حال استفاده از لیدوکائین هستید.
مصرف زیاد یا ناگهانی لیدوکائین میتواند منجر به مسمومیت شود و خطرات جدی مانند تشنج، کاهش فشار خون، یا حتی ایست قلبی را ایجاد کند.
بهطور کلی، برای جلوگیری از تداخلات دارویی و عوارض جانبی، توصیه میشود که همیشه دستورالعملهای پزشک یا داروساز را در مورد دوز و مصرف صحیح لیدوکائین رعایت کنید.