همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: از زمان پاندمی کرونا خیلی از ما چندین بار به این ویروس مبتلا شدیم و بعد هم بهبود پیدا کردیم اما عده‌ای بعد از بهبودی علائم بیماری، دچار عوارض طولانی‌مدت آن شده‌اند. عوارضی که در برخی موارد، بعد از گذشت چند سال از ابتلا، هنوز بهبودی در فرد مشاهده نشده است.

به کرونایی که عوارض آن طولانی‌مدت با ما می‌ماند، لانگ کووید یا سندروم بعد از کووید گفته می‌شود. از آنجا که کرونا ویروسی است که به تمامی بافت‌های بدن حمله و همه ادنام‌ها و ارگان‌ها را درگیر می‌کند، آسیب‌های ناشی از آن هم متعدد و متنوع هستند؛ از آسیب‌های قلبی گرفته تا آسیب به بخش اعصاب، آسیب‌های مغزی، آسیب سیستم گوارشی و آسیب‌های روانی. اما آیا می‌توان امید داشت که کرونای طولانی‌مدت درمان شود؟

درمان‌هایی برای کووید درازمدت وجود دارد اما ...

دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران در این باره به همشهری‌آنلاین می‌گوید: سندروم بعد از کووید، واکنشی است که در بعضی از افراد رخ می‌دهد. نه در همه. عوارض هم بسته به این که ویروس کدام ارگان را درگیر کرده، متفاوت است اما در بخش سیستم عصبی عوارضی مثل فراموشی، آلزایمر و پارکینسون خیلی شایع هستند و تاکنون در افراد متعددی مشاهده شده است. البته لانگ کووید وجود دارد و واقعیت دارد اما شایع نیست. چون خیلی‌ها بعد از ابتلا به سلامتی کامل می‌رسند.

به گفته محرز، بسته به این که ویروس‌ها به کدام اندام‌ها و ارگان‌های بدن حمله کرده‌اند، لانگ کووید هم در همان جا خودش را نشان می‌دهد؛ در سیستم عصبی شایع است، در سیستم گوارشی شایع است، به چشایی و بویایی صدمه می‌زند. مثلا ما مراجعین زیادی داشتیم که می‌گفتند بوی قرمه‌سبزی را مثل بوی توالت می‌شنوند یا بوی سایر خوراکی‌ها را شبیه بوی لجن دریافت می‌کردند و این برایشان خیلی آزاردهنده بود.

این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: در دنیا ویروس دیگری مشابه ویروس کووید نبوده که سالانه جهش‌های متعددی داشته باشد، این قدر طول بکشد، این همه عوارض بدهد و عوارض طولانی‌مدت داشته باشد. البته لانگ کووید به تدریج خوب می‌شود. بستگی به واکنش بدن هر فرد و نیز نیاز به گذر زمان دارد تا عوارضش از بین برود.

محرز می‌گوید: کار خاصی برای بهبود لانگ کووید نمی‌شود انجام داد. درمان‌هایی وجود دارد اما لزوما روی همه جواب نمی‌دهد. لانگ کووید در پیر و جوان دیده می‌شود اما در سالمندان بیشتر است. به خصوص عوارضی مثل آلزایمر.

بیشتر بخوانید؛

• آیا معمای کووید درازمدت حل می‌شود؟

• لانگ کووید برای همیشه با ما می‌ماند؟

• اگر بعد از کرونا دچار فراموشی شده‌اید، این مطلب را بخوانید

• ۳ راه برای تشخیص کرونا از آنفلوآنزا و سرماخوردگی |

ویروس‌شناسان نامدار دنیا هم در کار این ویروس مانده‌اند

عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران می‌گوید: با وجود گذشت حدود ۵ سال از پاندمی کرونا، دنیا دارد همچنان روی لانگ کووید کار می‌کند. اما خود ویروس‌شناسان نامدار دنیا هم می‌گویند که طی ۵۰ سال گذشته چنین ویروسی را اصلا ندیده‌اند. هنوز نمی‌دانیم و ویروس‌شناسان رسما اعلام نکرده‌اند که این ویروس دست‌ساز است یا نه. چون شواهد به اندازه کافی وجود ندارد.

محرز می‌گوید: ما ویروس آنفلوآنزا را داشتیم که آن پاندمی شدید سال ۱۹۱۸ را ایجاد کرد. بعد هر چند سال یک بار جهش می‌کرد و نوع جدیدش می‌آمد و چند نفر در دنیا کشته می‌شدند اما واکسن آن ساخته می‌شد و جلوی شیوع بیماری گرفته می‌شد. آنفلوآنزا در موارد شدید می‌تواند مرگبار باشد اما هم واکسن صد درصد موثر دارد و هم درمان خاص دارد. شخص ۵ روز قرص مصرف کند، حالش خوب خوب می‌شود. حتی ویروس مرگبار آنفلوآنزا هم این همه جهش ندارد.

این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اما ویروس کووید به طرز عجیبی جهش می‌کند. به طوری که نمی‌توان به واکسن موثر آن دست پیدا کرد. نکته مهم‌تر این که در بعضی‌ها یک هفته‌ای خوب می‌شود و هیچ رد پایی از آن نمی‌ماند اما در بعضی‌ها عوارض طولانی‌مدت می‌دهد.

محرز می‌گوید: این ویروس تظاهرات بسیار متنوعی دارد و چون واکسن صد درصد موثری هم ندارد، فعلا نمی‌شود کاری برایش کرد. فقط باید منتظر ماند و دید که مطالعات ویروس‌شناسان به کجا می‌رسد.