کلیسای جامع زاگرب ( به انگلیسی : Cathedral of Zagreb ) یا کلیسای جامع عروج که به نام کلیسای جامع مریم مقدس Zagreb Cathedral of the Assumption of the Blessed Virgin Mary هم شناخته می شود، کلیسای کاتولیک رومی است و یکی از آثار تاریخی مهم شهر زاگرب است که به عنوان یکی از نماد های زاگرب شناخته می شد.
بنای جدید کلیسا روی بنای تخریب شده کلیسای قدیمی که در دهه 1200 توسط تاتارها تخریب شد ، ساخته شده است. بنای فعلی کلیسه متعلق به نیمه دوم قرن 13 میلادی است که به مرور زمان تغییرات زیادی در آن انجام شده و بخش های مختلفش مرمت شده اند. در این کلیسا گنجینه ای از آثار برجسته هنر مذهبی ، لباس ها و اشیا مقدس نگهداری می شوند که بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
این کلیسا به خاطر دو مناره زیبای خود شهرت پیدا کرده است.
کلیسای جامع زاگرب در خیابان کاپتول Kaptol زاگرب قرار دارد و طراحی باشکوهش یکی از برجسته ترین طراحی های سبم نئوکوتیگ در منطقه جنوب شرق آلپ محسوب می شود.
مناره های کلیسا از فاصله بسیار دور ، دیده می شوند و با استفاده از آنها میتوانید به راحتی کلیسا را پیدا کنید.
عظمت این کلیسا بیانگر دوره آغاز سبک کوتیک در کرواسی و نشان دهنده مقام و جایگاه اسقف های اعظم در آن دوران است. در ابتدا نام کلیسا ، مریم مقدس بود سپس به نام سنت استفان ، پادشاه مجارستان شناخته می شد و درنهایت به کلیسای جامع تغییر نام داد.
کلیسا جامع زاگربیک کلیسای کاتولیکی است که با 108 متر ارتفاع به عنوان بلند ترین ساختمان در کرواسی شناخته می شود و یکی از بناهای شاخص سبک معماری گوتیک است که در سال 1217 ساخته شده است.
در سال 1241 بنای اولیه کلیسا به دست مغول ها تخریب شد و 20 سال بعد از آن بنای بازسازی شده آن با حمله امپراتوری عثمانی و زلزله تخریب گردید ولی بنای جدید کلیسا که متعلق به نیمه دوم قرن 13 میلادی است روی خرابه های کلیسای اولیه بنا شد.
در زلزله سال 1880 بخش های زیادی از گنبد و برج ناقوس کلیسا ویران شد ولی موفق شدند با مرمت ها بخش های زیادی از بنای قرون وسطایی کلیسا را حفظ کنند.
برجسته ترین اثر تاریخی کلیسا نمونه حروف الفبای اسلاو متعلق به قرن 9 میلدی است که در یکی از دیوارهای داخل بنای کلیسا دیده می شود.
مهم ترین اشیا تاریخی که در کلیسای جامع زاگرب نگهداری می شوند عبارتند از:
ساعت سند لادیسلاو ، سازه های گارگاه اسقف اعظم ، هدایای پاپ و غیره .
قدمت بنای اولیه کلیسا به قرن 11 میلادی می رسد. در سال 1093 میلادی پادشاه لادیسلائوس با انتقال مقر اسقف اعظم به بنای قدیمی که در آن زمان به کلیسای سنت استفان معروف بود موافقت کرد و نام کلیسا به کلیسای جامع تغییر پیدا کرد.
بعد از مرگ او در سال 1217 شروع به ساخت کلیسای جدید برای اسقف اعظم نمودند و در زمان حکومت پادشاه اندرو دوم 1205 – 1235 ساختما جدید آن تکمیل گردید.
در سال 1242 در جریان جنگ های صلیبی بنای کلیسای جدید که تازه افتتاح شده بود با حمله تاتارها ویران شد و اسقف اعظم استفان دوم دوباره به ساختمان قدیمی بازگشت.
اسقف های بعدی بنای ساختمان را دوباره ساختند و در طی قرون متمادی به تدریج بخش هایی به ساختمان اصلی اضافه شد.
در زمان حکومت عثمانیان برای محافظت ، دیواری اطراف کلیسا کشیده شد که بخش هایی از آن امروز دیده می شود.
در آتش سوزی قرن 17 و چندین زلزله ، کلیسا بارها تخریب شد و اسیب جدی دید و هر بار دوباره بازسازی شد و اشیای گرانبهایی به آن اضافه شد.
در زلزله مخرب زاگرب در سال 1880 آسیب جدی به ساختمان کلیسای جامع وارد شد، راهروی اصلی فرو ریخته و برج کلیسا به قدری ریزش کرد که قابل تعمیرنبود.
بعد از این واقع بازسازی کلیسا به سبک نئو گوتیک زیر نظر معمار مشهور آن زمان هرمان بوله Hermann Bollé انجام شد که تا امروز پابرجا مانده است.
در این نوسازی جدید از مناره ی قبلی دو برج به ارتفاع 108 متر در ضلع غربی کلیسا ساخته شدند. سنگ های استفاده شده برای ساخت این برج ها کیفیت پایینی داشتند و دوباره بازسازی وسیعی روی آن ها در حال انجام است که سالیان زیادی طول کشیده است.
بنای فعلی کلیسای جامع زاگرب به سبک نئوگوتیک طراحی شده است.
مناره های بلند این کلیسا در فهرست 10 مناره بلند جهان قرار دارند و کلیسای زاگرب را به بلند ترین بنای کرواسی تبدیل کرده اند.
چشم انداز کلیسا در شهر بسیار تماشایی است و تزئینات گچ بری نمای بیرونی اش بسیار ماهرانه اجرا شده اند.
زیبایی و جذابیت نقاشی ها و لوستر باشکوه داخل کلیسا هر بیننده ای را مسحور خود می کند. نقاشی سه لتی از دوران رنسانس آلمان که توسط آلبرشت دورر خلق شده است یکی از دیدنی ترین آثار هنری کلیسا محسوب می شود.
پنجره های رنگی ، نقش برجسته ها و مذبح های نئوگوتیکی از دیگر جاذبه های ارزشمند داخل کلیسا هستند.
وقتی وارد کلیسا می شوید اولین چیزی که توجهتان را جلب میکند سقف بلند و فضای باشکوه کلیسا است که حس و حالی متفاوت به شما القا میکند.
بعد از ورود به داخل ساختمان ، راهروی وسیعی می بینید که گنجایش 5 هزار نفر را دارد.
طراحی داخلی بنا بر خلاف نمای بیرونی با جزئیات هنرمندانه کار شده است.
در پشت قسمت مذبح ، تابوت سنگی با محفظه ای شیشه ای اسقف اعظم آلویزیه استپیناتس قرار گرفته است که مجسمه ای از او را به صورت افقی و بعد از مرگ به نمایش گذاشته است. البته گور واقعی او در سرداب زیر کلیسا است.
مردم برای دعا کردن به این قسمت کلیسا می آیند و برخی بعد از برآورده شدن دعایشان یادداشت های شکرگزاری کوچکی به جا می گذارند.
اسقف اعظم آلویزیه استپیناتس در جریان جنگ جهانی دوم جان بسیاری از یهودیان کرواسی را نجات داد.
بازدید از کلیسای جامع زاگرب هر روز به جز یکشنبه ها ساعت 10 – 11 است.
روزهای یک شنبه و روزهای خاص بازدید از کلیسا برای عموم از ساعت 13 – 17 امکان پذیراست.
گردآوری : بخش گردشگری بیتوته