برترینها - مهنا پرویزی: دیشب، کره جنوبی شاهد تحولی بزرگ بود که کشور را به آستانه یک بحران سیاسی جدید رساند. پس از مدتها آرامش نسبی، دولت تصمیم به اعلام حکومت نظامی گرفت. این اقدام که برای نخستین بار پس از ۴۵ سال در تاریخ کره جنوبی به کار گرفته میشد، به منظور کنترل وضعیت و جلوگیری از گسترش شورشها اتخاذ شد.
ماجرا از این قرار بود که رئیسجمهور یون سوک یول، شب گذشته پس از شدت گرفتن تنشها و اختلافات شدید در پارلمان، اعلام حکومت نظامی اضطراری کرد. وی در سخنرانی خود اظهار داشت که این اقدام برای محافظت از کره جنوبی در برابر تهدیدهای خارجی، بهویژه از سوی کره شمالی، و همچنین مقابله با «عناصر ضد دولتی» ضروری است. این اعلام در پی اختلافات شدید میان حزب حاکم «قدرت مردم» و حزب مخالف بر سر لایحه بودجه سال آینده و تلاشهای حزب مخالف برای استیضاح رئیسجمهور انجام شد.
پس از اعلام حکومت نظامی، اعتراضات در خیابانها شکل گرفت که حدود ۶ ساعت ادامه داشت. معترضان به شدت به این تصمیم اعتراض کرده و خواستار تغییرات اساسی در رهبری کشور شدند. در پی این اعتراضات، رهبر حزب مخالف دستگیر شد و وضعیت امنیتی در سراسر کشور به شدت افزایش یافت. اما پس از چند ساعت تنش، رئیسجمهور یون سوک یول اعلام کرد که وضعیت حکومت نظامی به پایان رسیده و کشور وارد دوران آرامش و ثبات شده است.
با این حال، بحران به سادگی به پایان نرسید. طبق ماده ۶۰ قانون اساسی کره جنوبی، اگر رئیسجمهور در این بحرانها به اتهام شورش متهم شود، مجازاتهایی همچون اعدام، حبس ابد یا حبس بیش از ۵ سال برای او در نظر گرفته خواهد شد. حتی اگر چنین حکمی صادر نشود، احتمال استیضاح رئیسجمهور وجود دارد. تحلیلگران بر این باورند که دوران ریاستجمهوری یون ممکن است در خطر باشد، زیرا علاوه بر بحرانهای سیاسی اخیر، جنجالها و رسواییهای اجتماعی و اقتصادی نیز بر محبوبیت وی تاثیر گذاشته است.
آغاز اوج مخالفتها با رئیسجمهور کرهجنوبی از جنجالی در پی دریافت کیف دیور توسط همسرش شروع شد. پس از افشای تصاویری از این هدیه گرانقیمت، رسانهها آن را «رسوایی کیف دیور» نامیدند و برخی اعضای حزب رئیسجمهور خواستار عذرخواهی شدند. این ماجرا به دلیل نقض احتمالی قوانین ضد رشوهخواری، به شدت بر محبوبیت رئیسجمهور تاثیر گذاشت. پیشبینیها مبنی بر تأثیر منفی این بحران بر انتخابات ۲۰۲۴ اکنون به حقیقت پیوسته و با اعلام حکومت نظامی، احتمال پایان ریاستجمهوری یون افزایش یافته است.
با توجه به تحولات اخیر و فضای پرتنش کره جنوبی، ممکن است برای بسیاری از افراد جالب باشد که نگاهی به فیلمها بیندازند که به دورههای مشابه در تاریخ کره جنوبی پرداختهاند. این آثار نه تنها به چالشهای اجتماعی و سیاسی آن دوران میپردازند، بلکه با پردازش بحرانها و سرکوبهای حکومتی، تصویر دقیقتری از وضعیت امروز کره جنوبی ارائه میدهند. در اینجا چهار فیلم برجسته که به حکومت نظامی در کره جنوبی پرداختهاند، معرفی میشوند:
این فیلم به وقایع سیاسی و اجتماعی اوایل دهه ۷۰ میلادی در کره جنوبی میپردازد، زمانی که حکومت نظامی، بهویژه در دوران ریاستجمهوری پارک چونگهی، به سرکوب شدید معترضان و مخالفان پرداخته بود. داستان حول محور یک دانشجوی جوان میچرخد که در دل تظاهرات گسترده و تحولات سیاسی دچار تردید میشود و باید تصمیمات سختی بگیرد.
فیلم "بهار سئول" بهگونهای جذاب و دراماتیک فضای تحت حکومت نظامی و فشارهای اجتماعی آن دوران را به تصویر میکشد. در آن زمان، بسیاری از افراد از ترس دستگیری یا شکنجه، مجبور به سکوت میشدند. این فیلم توانسته با استفاده از داستانهای شخصی و تجربههای انسانی، بهخوبی وضعیت سیاسی آن دوره را نشان دهد. روایت داستان از زاویه دید یک جوان معترض که در حال کشمکش با باورهایش است، باعث میشود تا مخاطب نه تنها درگیر شرایط سیاسی شود، بلکه با انسانهای درگیر در این بحرانها همذاتپنداری کند.
یکی از تاثیرگذارترین فیلمها در معرفی فضای اجتماعی کره جنوبی در دهه ۸۰، "راننده تاکسی" است. این فیلم داستان رانندهای به نام «کیم» را روایت میکند که بهطور تصادفی وارد یکی از خونینترین اعتراضات تاریخ کره جنوبی میشود. او پس از آنکه بهطور ناخواسته یک خبرنگار خارجی را به محل اعتراضات میبرد، شاهد صحنههای دلخراش سرکوب تظاهرات است.
"راننده تاکسی" نه تنها یک درام تاریخی است، بلکه بهطور مؤثر با استفاده از شخصیتهای پیچیده و فضاهای واقعی، مبارزات مردم کره را در برابر حکومت به تصویر میکشد. فیلم چالشهای اجتماعی و سیاسی کشور را بهویژه در مواجهه با سرکوب خشونتآمیز توسط نیروهای نظامی نشان میدهد. این اثر بهخوبی تاثیر فضای دیکتاتوری و فساد را بر روابط انسانی و هویت مردم منتقل میکند و در نهایت آنچه را که در دل جامعه در جریان است، افشا میکند.
این فیلم به یکی از خونینترین و مهمترین وقایع تاریخ کره جنوبی، یعنی قیام ۱۹۸۷، میپردازد. قیامی که پس از قتل یک دانشجوی معترض توسط پلیس در دوران حکومت نظامی به وقوع پیوست. این فیلم، که بر اساس رویدادهای واقعی ساخته شده، چگونگی سرکوب وحشیانه معترضان را نشان میدهد و بهویژه به تلاش روزنامهنگاران و فعالان اجتماعی برای افشای حقیقت و مبارزه با دیکتاتوری میپردازد.
"وقتی که آن روز فرا برسد" از بهترین نمونههای سینمای مستند در قالب درام است که نشان میدهد چگونه یک واقعه ساده میتواند به یک جنبش اجتماعی عظیم تبدیل شود. این فیلم بر اهمیت رسانهها، آزادی بیان و شجاعت مردم در برابر ظلم و سرکوب تاکید دارد. با استفاده از نگاهی نزدیک به شخصیتهای مختلف، این اثر نشان میدهد که چگونه بحرانها و وقایع تاریخی میتوانند زندگی افراد را برای همیشه تغییر دهند و به تحولی بزرگ در تاریخ یک ملت تبدیل شوند.
"مرد ایستاده بعدی" یک فیلم درام و سیاسی است که در دهه ۷۰ میلادی در کره جنوبی و در دوران حکومت نظامی ساخته شده و به یکی از مهمترین حوادث تاریخ این کشور میپردازد: ترور یکی از مقامات بلندپایه دولت. این فیلم داستان «جئون»، یک افسر امنیتی را روایت میکند که مسئول رسیدگی به پروندههای حساس و سرکوبهای سیاسی است. او به طور ناخواسته وارد یک دسیسه بزرگ میشود که نه تنها در مسیر زندگیاش تأثیر میگذارد، بلکه باعث افشای فساد و سوءاستفادههای گسترده در دربار حکومت میشود.
این داستان حول محور یک نقشه پیچیده برای ترور یک مقام دولتی میچرخد که پشت پرده آن، بازیهای سیاسی و منافع گروهی نهفته در"مرد ایستاده بعدی" علاوه بر روایت یک داستان جذاب و معماگونه، تصویری واقعگرایانه از فضای دیکتاتوری و سرکوب کره جنوبی ارائه میدهد. فیلم بهطور خاص به بررسی نحوه برخورد حکومت نظامی با مخالفان و افرادی که در برابر اقتدار سیاسی ایستادهاند میپردازد. با استفاده از شخصیتهایی پیچیده و اخلاقی متفاوت، این فیلم به عمق بحرانهای سیاسی و فساد در حکومت میپردازد و نشان میدهد که چگونه منافع فردی و جناحی میتواند حتی به ترور و تخریب زندگی انسانها منجر شود.
این فیلمها و سریالها، ضمن روایت تاریخ پرتنش کره جنوبی در دورانهای مختلف حکومت نظامی، بهخوبی چالشهای اجتماعی و سیاسی آن دوران را به تصویر میکشند. این آثار میتوانند به ما کمک کنند تا شرایط بحرانی و تحولات سیاسی گذشته کره را درک کرده و به ارتباط آن با وضعیت کنونی کشور پی ببریم.