فرشته صائمی: همین چند روز پیش بود که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی تاریخ ابلاغ قانون عفاف و حجاب به دولت را اطلاع داد و مسعود پزشکیان هم در پاسخ گفت که این قانون قابل اجرا نیست.

این واکنش بالاترین مقام اجرایی کشور نسبت به قانون مصوب مجلس منجر به شکل گیری این سوال می شود که پزشکیان برای اجرایی نکردن قانون عفاف و حجاب چه راه هایی پیش رو دارد؟ آیا لایحه اصلاحی می دهد یا با ارجاع به مجمع تشخیص مصلحت نظام آن را مسکوت نگه می دارد یا ....

محمد بطحائی، که دبیر شورای اجتماعی وزارت کشور است در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین می گوید که دولت لایحه نمی دهد بلکه با آئین  نامه های اجرایی آن را اصلاح می کند و در مشورت با مراجع آن را پیاده و اجرا می کند.

نکته قابل توجه در گفته های بطحائی این است که تاکید می کند منتقدین قانون عفاف و با اصل حجاب مخالف نیستند بلکه دنبال این هستند که قانون مذکور تبدیل به ضدخودش نشود.

در ادامه گفتگوی خبرگزاری خبرآنلاین با محمد بطحائی، دبیر شورای اجتماعی وزارت کشور را می خوانید:

****

*آقای بطحائی! شما دبیر شورای اجتماعی وزارت کشور هستید و قاعدتا با مبحث حجاب هم درگیر هستید، چه موانعی بر سر راه اجرایی شدن قانون عفاف و حجاب وجود دارد؟

همانطور که آقای رییس جمهور دوشنبه شب توضیح داد، در مورد اینکه قانون عفاف و حجاب قانونی است که به تصویب مجلس رسیده و باید اجرایی شود، شکی نیست اما درباره اینکه چنین قانونی چگونه اجرا شود که آثار و تبعات آن به ضد خودش تبدیل نشود، خیلی جای بحث دارد. وقتی یک قانون به تصویب نمایندگان مجلس می رسد در حقیقت چشم انداز کشور را در آن حوزه روشن می کند اما برخی مواقع شیوه و روش اجرا از خود آن قانون مهم تر است و باید با تأملات و شرایط کارشناسانه مورد دقت قرار بگیرد. 

استنباط بنده این است که در اجرای قانون عفاف و حجاب هیچ شکی نیست و باید به اجرا دربیاید. ولی این قانون چگونه اجرایی شود که آثار و تبعاتی که در جامعه به جای می گذارد با نفس و فلسفه قانون در تضاد نباشد و تبدیل به ضد خود قانون نشود. لذا این جای کارشناسی دارد و باید بخش های مختلف کشور چه در دولت و چه فرادولتی اعم از قوه قضائیه و نیروی انتظامی حتما بنشینند، گفتگوهایی انجام بدهند و روش اجرای قانون و آنچه که مدنظر قانونگذار بوده را به بهترین شکل اجرایی شود.

اگر زمینه های اجرایی قانون عفاف و حجاب فراهم نشود، این قانون در قفسه خاک می خورد

*دولت برای توقف موقت در اجرای قانون عفاف و حجاب چه راه هایی را پیش رو دارد؟ در جلسه قوا در مورد آن تصمیم بگیرند، با نظر رهبری لایحه اصلاح بدهند یا قانون را مسکوت بگذاریند یا اینکه با ارجاع به مجمع تشخیص مصلحت نظام آن را مسکوت نگه دارند یا ...؟

هر کدام از این روش ها آسیب هایی برای کشور دارد، به این معنی که تعارضاتی را در کشور ایجاد می کند. به نظرم معقول ترین راه این است که کسانی که به عنوان مجریان بخش هایی از این قانون مخاطب آن هستند، با نشست های کارشناسی راه حل منطقی، دقیق و واقع بینانه ای که به قانون عفاف و حجاب قابلیت اجرا می دهد، پیدا کنند و آن را اجرا کنند. 

منتها اگر زمینه های اجرایی قانونی که به تصویب قانونگذار می رسد، اعم از باور و مقبولیت اجتماعی و یا فناوری های مورد نیازش، در متن قانون وجود نداشته باشد، شرایط به این ترتیب می شود که مانند قوانین بسیار زیادی که در گذشته به تصویب رسیدند اما الان در قفسه ها خاک می خورند.

شکی نیست کسانی که این قانون را به تصویب رساندند با نیت خیر و برای اصلاح جامعه آن را تصویب کردند اما به دلیل اینکه ملاحظاتی کمتر در تصویب قانون مدنظر قرار گرفته، آن قانون مانند همان قوانینی می شود که وقتی برمی گردیم پشت سرمان را نگاه می کنیم مواردی را پیدا می کنیم که آن قانون در ابتدا خیلی به سختی، ضرب و زور و فشار ممکن است در محدوده ای از کشور به اجرا دربیاید اما بعد از مدتی واقعا خاصیت خود را از دست می دهد و با تأسف باید بگویم که معمولا قوانینی که به این صورت به اجرا در می آیند دقیقا به ضدخودش تبدیل می شود.

برای نمونه قانونی که هدف اصلی گسترش عفاف و حجاب و تعمیق بخشیدن به عفاف و حجاب در جامعه است به دلیل ضعف ملاحظات اجرایی و یا فرهنگ عمومی و باور جامعه تبدیل به ضدخودش می شود و با اجرای این قانون باعث می شود که خدای نکرده عفاف و حجاب کمرنگ تر و ضعیف تر از قبل در جامعه وجود داشته باشد.

لایحه دادن و یا مسکوت کردن قانون حجاب با ذوق آقای رییس جمهور خیلی سازگار نیست

لذا مصادیقی که در پرسش به عنوان راهکار گفته شد با ذوق آقای رییس جمهور خیلی سازگار نیست چرا که جامعه را وارد تنش و چالش می کند و به نظر می رسد که نمایندگان مجلس هم با فهمی که از مجلس دارند، این اجازه را خواهند داد که دولت به عنوان مجری قانون زیرساخت ها فراهم کند، هماهنگی های آن را به عمل بیاورد، روش های اثربخش برای اجرای این قانون‌ را فراهم کند و بعد به تدریج متناسب با شرایط قانون اجرا شود.

*از تعامل دولت با نمایندگان گفتید، یعنی شما احتمال دادن لایحه برای اصلاح قانون عفاف و حجاب را محتمل می دانید؟

به نظر می رسد نیاز به لایحه ندارد چراکه اگر آئین نامه هایی که در متن این قانون مورد اشاره قرار گرفته، با عقلانیت و به دور از عجله و با نظرات کارشناسی تأمین شود، نیازی به لایحه نیست. آن آئین نامه ها به تدریج تهیه می‌شود و متناسب با شرایط می توان قانون‌ را به اجرا درآورد.

فکر نمی کنم قوه قضائیه قانون عفاف و حجاب را اجرا کند

*دولت تنها مجری قانون عفاف و حجاب نیست، با توجه به آنچه در متن این قانون آمده قوه قضاییه و برخی نهادها هم تکالیفی، اگر نهادهای مذکور بخواهند قانون عفاف و حجاب را اجرا کنند، دولت را با چالش مواجه می کنند؟

من خوشبینانه به این پرسش نگاه می کنم. فکر نمی کنم چنین اتفاقی بیافتد، امروز که ما با دشمنی های فراوانی اعم از بین المللی و بخش تاثیرگذار در حوزه اقتصاد، برای کشور و جامعه مواجه هستیم، بعید می دانم بخش های دیگری مانند قوه قضاییه و یا نیروهای انتظامی بخواهند بدون هماهنگی با دولت تکالیف خودشان را به اجرا در بیاورند.

این قانون یک قانون فرابخشی است که همه دستگاه های ذی ربط  باید همسو و هماهنگ باهم کنار یکدیگر قرار بگیرند که بتوانند این قانون را به خوبی اجرا کنند. حتما اگر بخشی بدون هماهنگی با سایر بخش ها و برداشتی که از تکالیف خودش دارد، این قانون را به اجرا دربیاورد ما مجدداً شاهد مشکلات اجتماعی بیشتری خواهیم بود و من با عقلانیتی که در بخش های مختلف سراغ دارم، خیلی بعید می دانم که چنین اتفاقی بیافتد و انشالله مانند همه موارد دیگر با همفکری و وفاقی که بین بخش های مختلف است، انشالله این قانون بتواند آنچه مدنظر قانونگذار بوده مه تامین عفاف و حجاب است، را تأمین کند.

*آیا دولت درباره قانون عفاف و حجاب با مراجع قم گفتگو کرده است؟

کسانی که الان با برخی مفاد این قانون مخالفت می کنند، در حقیقت مخالف اصل بدیهی عفاف و حجاب نیستند، این برداشتی است که بعضی از دوستانی که امکان دارد از نظر سیاسی با دولت با تقابل باشند، این برداشت را می کنند. اکر کسی به بخش هایی از قانون انتقاد وارد می‌کند این انتقاد متوجه عفاف و حجاب نیست بلکه انتقادش به این است که بخش هایی از این قانون در شرایط فعلی که فرهنگ سازی های ما کامل صورت نگرفته، امکان دارد به ضد خودش تبدیل شود.

نکات در مورد پدیده بسیار مهم که هم در آموزه های دینی ما و هم برای تثبیت پدیده های مثبت اجتماعی ما مورد نیاز است، بود. نمایندگان قانونی وضع کردند، اگر قرار باشد این قانون بدون ملاحظات و شرایط اجرایی و با زور و فشار به اجرا دربیاید حتما به ضدخودش و خلاف فلسفه وجودی خودش عمل خواهد کرد، لذا اگر انتقادی به قانون عفاف و حجاب می شود انتقادی به عفاف و حجاب تلقی نشود. حتما باید با علما و مراجع مشورت صورت بگیرد و از راهنمایی مراجع برای پیاده سازی این قانون کمک گرفته شود.

۲۷۲۱۱