به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، خرس سیاه بلوچی نوعی از خرس سیاه است که در مناطق کوهستانی بلوچستان در ایران، افغانستان و پاکستان زندگی میکند. این خرس معمولاً در جنگلهای با پوشش گیاهی متراکم و ارتفاعات بالاتر از سطح دریا یافت میشود. ویژگی خاص این گونه، وجود یک یال سفید در ناحیه سینهاش است که به راحتی آن را از دیگر انواع خرس سیاه متمایز میکند. خرس سیاه بلوچی به عنوان گونهای در معرض تهدید، به دلیل از بین رفتن زیستگاهها و شکار غیرمجاز با خطر انقراض روبهرو است.
حمید ظهرابی معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص آخرین وضعیت خرس سیاه بلوچی به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: برآوردها حاکی از وجود 1200 تا 1800 فرد خرس در زیستگاه های ایران دارد.تنها ۱۲۰ خرس سیاه در ایران باقیمانده است.
حمید ظهرابی اظهار کرد: از میان 8 گونه خرس موجود در دنیا 2 گونه در ایران زندگی میکنند که این 2 گونه شامل خرس قهوهای و خرس سیاه آسیایی است.
او افزود: با در نظر گرفتن فاصله زیاد مناطق و هسته های تراکم جمعیت انسان و موانع مهاجرتی مانند کوه ها یا بیابان ها و البته تفاوت های پوشش گیاهی در مناطق مختلف 3 جمعیت از خرس های قهوه ای در ایران به تفکیک؛ جمعیت البرز با حدود جمعیتی بین یک هزار تا یک هزار و 600 خرس در وسعتی به اندازه 19 هزارکیلومتر مربع، جمعیت آذربایجان یا قفقازی حدود یکصد خرس در محدوده هایی با وسعت 5 هزار کیلومتر مربع وجمعیت زاگرس مرکزی حدود یکصد خرس و در محدوده هایی با وسعت 5 هزارکیلومتر مربع است که بر این اساس تعداد کل خرس های ایران بین 1200 تا 1800 خرس برآورد شده است.
او با اشاره به اینکه تقابل انسان و خرس یکی از چالشهای پیش روی کارشناسان محیط زیست در حوزه حفاظت از گونههای جانوری است، افزود: تقابل انسان و جانوران وحشی دامنه گستردهای دارد و در همه جای دنیا این مشکل با شدت و ضعف متفاوت وجود دارد و سالانه تعداد زیادی از گونههای خرس به دست انسانها از میان میرود.
ظهرابی ادامه داد: افزایش روزافزون جمعیت انسان و توسعه در مجاورت زیستگاههای طبیعی منجر به افزایش بهره برداری از منابع طبیعی، تجاوز به زیستگاههای حیات وحش و در نتیجه تخریب یا کاهش کیفیت آنها و متعاقب این امر افزایش تقابل حیات وحش به ویژه خرس ها با انسان شده است. افزایش شمار افرادی که به کار یا تفرج در خارج از نواحی انسانی مبادرت میورزند و نیز خو گرفتن گوشتخواران به حضور انسان و یا تغییر رفتار آنها نیز از دیگر دلایل تعارض محسوب می شود.
او بیشترین گزارش ها از تلفات و زنده گیری را استان های مازندران، گلستان، فارس،کهگیلویه و بویر احمد و کرمان عنوان کرد و گفت: با توجه به آمار تلفات و شکار خرس و طبق بررسی یک دوره 10 ساله آمار دریافت شده از ادارات کل محیط زیست استان ها، 84 فرد خرس قهوه ای و سیاه تلف شده بیشترین مورد یعنی 37 فرد به دلیل شکار ، 16 مورد به دلیل تصادفات جاده ای و ریلی، 14 مورد به دلایل بیماری، کهولت و حوادثی مثل خفگی در کانال آب و مابقی به دلایل نامعلوم بوده است. تعداد زیادی از توله های خرس نیز توسط افراد بومی به دلایل مختلف از جمله برای قاچاق به کشور های دیگر، استفاده های دارویی و نمایش زنده گیری تلف می شوند.
در حال حاضر خرس های سیاه آسیایی در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و در وضعیت آسیبپذیر (VU) معرفی شده است. زیر گونه بلوچی خرس سیاه که در ایران و پاکستان پراکندگی دارد به شدت در آستانه انقراض(CR) قرار دارد. ﺧﺮﺱ های ﻗﻬﻮﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ و ﺿﻤﻴﻤﻪ II کنوانسیون CITES قرار دارد.