با شروع فصل زمستان و افت دمای هوا، مصرف گاز طبیعی در کشور به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. این مسئله نه تنها شبکه توزیع گاز را تحت فشار شدید قرار داده، بلکه خطر افت فشار و حتی قطعی گاز در برخی مناطق را نیز به همراه دارد. در چنین شرایطی، مدیریت صحیح مصرف گاز به یک وظیفه ملی برای تمامی اقشار جامعه تبدیل شده است.
ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گاز طبیعی جهان، سالانه حجم قابل توجهی از این انرژی را در بخش خانگی مصرف می‌کند. در حالی که کشورهای پیشرفته از این منبع ارزشمند برای توسعه زیرساخت‌های صنعتی و تولید ارزش افزوده استفاده می‌کنند، بخش عمده‌ای از گاز طبیعی کشور ما صرف گرمایش خانگی می‌شود.
این روند مصرف، علاوه بر هدررفت منابع ملی، هزینه‌های سنگینی را بر بودجه کشور تحمیل کرده و فرصت بهره‌برداری از این انرژی برای توسعه پایدار را محدود می‌کند.
فرهنگ صحیح استفاده از انرژی را بیاموزیم
یکی از چالش‌های اساسی در مدیریت مصرف گاز، فرهنگ نادرست استفاده از منابع انرژی است. به‌عنوان مثال، استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد، تنظیم دمای خانه در سطحی بالاتر از نیاز (بیش از ۲۱ درجه سانتی‌گراد)، و بی‌توجهی به پوشیدن لباس گرم از عوامل اصلی هدررفت انرژی به شمار می‌رود.
کارشناسان انرژی تأکید می‌کنند که کاهش حتی یک درجه دمای محیط می‌تواند منجر به صرفه‌جویی قابل‌توجهی در مصرف گاز شود.
از سوی دیگر، باید توجه داشت که مصرف بیش از حد گاز نه تنها تهدیدی برای تأمین پایدار این انرژی در زمستان است، بلکه پیامدهای زیست‌محیطی جدی نیز به دنبال دارد. احتراق گاز طبیعی با انتشار گازهای گلخانه‌ای همراه است که سهم عمده‌ای در گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی دارند. در نتیجه، صرفه‌جویی در مصرف گاز، گامی در راستای حفاظت از محیط‌زیست و کاهش اثرات تغییرات آب‌وهوایی محسوب می‌شود.
علاوه بر ضرورت صرفه‌جویی در مصرف گاز از سوی شهروندان نقش دولت نیز در مدیریت مصرف انرژی بسیار حائز اهمیت است. اتخاذ سیاست‌های تشویقی برای کاهش مصرف، فرهنگ‌سازی از طریق رسانه‌ها و نظارت بر استانداردهای وسایل گرمایشی می‌تواند در کنترل این بحران مؤثر باشد. اما باید توجه داشت که هیچ سیاست دولتی بدون همکاری و همراهی مردم به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
هر شهروند یک نگهبان برای منابع ملی
رسانه‌ها نیز وظیفه دارند که با تولید محتواهای آموزشی و آگاهی‌بخشی، اهمیت مدیریت مصرف گاز را برای جامعه تبیین کنند. تجربه نشان داده است که تغییر رفتار شهروندان در حوزه مصرف انرژی، بیش از آنکه وابسته به الزامات قانونی باشد، نیازمند تغییر نگرش عمومی است.
در شرایط کنونی، هر شهروند باید نقش خود را به‌عنوان نگهبان منابع ملی ایفا کند. رعایت نکاتی همچون استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد، کاهش دمای ترموستات، جلوگیری از هدررفت حرارت از درزها و پوشیدن لباس گرم در خانه، گام‌های ساده‌ای هستند که می‌توانند تأثیری بزرگ در کاهش مصرف گاز داشته باشند.
از ادارات و نهادهای دولتی نیز انتظار می‌رود که با رعایت الگوی مصرف بهینه، الگویی برای سایر اقشار جامعه باشند. قطعاً صرفه‌جویی در مصرف گاز در اماکن عمومی و دولتی، تأثیر روانی مثبتی بر شهروندان خواهد داشت و به تقویت فرهنگ صرفه‌جویی کمک می‌کند.
در نهایت، این روزهای سرد فرصتی برای همبستگی ملی است. صرفه‌جویی در مصرف گاز، نه‌تنها تضمین‌کننده تأمین انرژی در روزهای بحرانی زمستان است، بلکه به حفاظت از منابع ملی برای نسل‌های آینده کمک می‌کند. آینده‌ای که در گرو تصمیم‌های کوچک و مسئولانه امروز ماست.
پویش "دو درجه کمتر"؛ راهکاری ساده برای عبور از زمستان سخت
طی هفته‌های اخیر شاهد اقدامات زیادی از سوی شرکت ملی گاز برای کنترل مصرف گاز و تشویق مردم به این موضوع بوده‌ایم که یکی از این اقدامات پویش ملی "دو درجه کمتر" با هدف کاهش مصرف گاز در روزهای سرد سال است.
این پویش یکی از مهم‌ترین حرکت‌های جمعی در مدیریت مصرف انرژی است. این پویش از مردم می‌خواهد که دمای وسایل گرمایشی خود را تنها دو درجه کاهش دهند تا علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف گاز، از فشار بر شبکه توزیع و احتمال قطعی گاز در مناطق مختلف جلوگیری شود.
چرا دو درجه کمتر مهم است؟
یکی از دلایل اهمیت این پویش صرفه‌جویی بزرگ با تغییری کوچک است به طوری که تنظیم دمای وسایل گرمایشی روی ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد نه تنها به کاهش مصرف گاز کمک می‌کند، بلکه دمایی مطلوب و کافی برای محیط زندگی ایجاد می‌کند. این تغییر کوچک می‌تواند در مقیاس ملی منجر به کاهش چشمگیر مصرف گاز شود.
پیشگیری از افت فشار و قطعی گاز یکی دیگر از دلایل این اهمیت است به طوری که در روزهای اوج سرما، مصرف گاز در بخش خانگی به شدت افزایش می‌یابد و شبکه توزیع را تحت فشار قرار می‌دهد. کاهش مصرف با این روش ساده می‌تواند از بحران‌های احتمالی جلوگیری کند.
از نتایج پویش دو درجه کمتر می‌توان به حفظ محیط زیست نیز اشاره کرد؛ به طوری که مصرف کمتر گاز به معنای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و کاهش آسیب به محیط زیست است.
از مزایای پویش دو درجه کمتر می‌توان صرفه‌جویی اقتصادی را نیز مدنظر قرار دارد زیرا کاهش مصرف انرژی مستقیماً هزینه‌های خانوار را کاهش می‌دهد همچنین تأمین گاز پایدار برای همه، همکاری جمعی و ایجاد فرهنگ مسئولیت‌پذیری نیز از دیگر مزایای این پویش است.
چگونه در این پویش شرکت کنیم؟
دمای وسایل گرمایشی خود را روی ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید، هنگام خروج از خانه یا عدم استفاده از اتاق‌ها، وسایل گرمایشی را خاموش یا کم کنید. از لباس‌های گرم در منزل استفاده کنید تا نیاز به گرمایش اضافی کاهش یابد و دیگران را به مشارکت در این پویش تشویق کنید.
پویش "دو درجه کمتر" فرصتی است برای همبستگی اجتماعی و همکاری در جهت عبور از روزهای سخت زمستان. با این اقدام ساده، می‌توانیم گرما و رفاه را برای همه حفظ کرده و منابع ملی را برای نسل‌های آینده نگه داریم.
در پایان باید گفت که با توجه به محدودیت‌های تأمین انرژی و اهمیت حفظ منابع برای نسل‌های آینده، صرفه‌جویی در مصرف گاز یک وظیفه اجتماعی است. هر یک از ما می‌توانیم با رعایت نکات ساده اما مهم، نقشی مؤثر در کاهش مصرف گاز و تضمین رفاه عمومی در این روزهای سرد ایفا کنیم. نباید فراموش کرد که صرفه‌جویی در مصرف گاز، هم‌افزایی برای زندگی بهتر و پایدارتر است.
یادداشت از: زهرا فتحی
انتهای پیام
