همشهری آنلاین نوشت: دانشمندان می گویند به نظر می رسد قدیمی ترین شواهد مستقیم از جریان آب گرم در مریخ مربوط به گذشته باستانی آن باشد. این کشف میتواند نشان دهد سیاره سرخ، با وجود ظاهر خشک و متروک امروزیاش، ممکن است مدتها پیش قادر به پشتیبانی از حیات بوده باشد.
زیبایی سیاه
درحال حاضر شواهد موجود در این خصوص به زمین تحویل داده و در داخل شهاب سنگ معروف مریخی NWA۷۰۳۴ که در سال ۲۰۱۱ در صحرای صحرا یافت شد، مهر و موم شده است. ضمن آنکه به دلیل ظاهر سیاه و بسیار صیقلی آن، صخره مریخ به عنوان «زیبایی سیاه» نیز شناخته می شود.
سیستمهای گرمابی مرتبط با فعالیت های آتشفشانی
«زیبایی سیاه» بلک بیوتی با تقریبا ۲ میلیارد سال سن، دومین شهاب سنگ مریخی است که تا کنون کشف شده است. با این حال، تیم دانشگاه کرتین چیزی حتی قدیمیتر هم در آن کشف کردند؛ یک دانه زیرکن ۴.۴۵ میلیارد ساله که اثر انگشت مایعات غنی از آب را در خود جای داده است.
آرون کاوسی، عضو تیم از دانشکده علوم زمین و سیاره کرتین فکر میکند که این کشف راههای جدیدی را برای درک سیستمهای گرمابی مرتبط با فعالیت های آتشفشانی که زمانی از مریخ عبور میکرد، باز خواهد کرد.
به گزارش سایت Space کاوسی در بیانیه ای گفت: ما از ژئوشیمی در مقیاس نانو برای شناسایی شواهد عنصری آب داغ در مریخ ۴.۴۵ میلیارد سال پیش استفاده کردیم.
ضمن آنکه سیستمهای گرمابی برای توسعه حیات روی زمین ضروری بودند و یافتههای ما نیز نشان میدهد که مریخ دارای آب بوده است ؛ یعنی یک عنصر کلیدی برای محیطهای قابل سکونت، در اولین تاریخ تشکیل پوسته.
به گفته کاوسی؛ این تیم عناصر خاصی را در این قطعه زیرکن منحصر به فرد از طریق تصویربرداری و طیفسنجی در مقیاس نانو شناسایی کردند که امکان تعیین ترکیب شیمیایی اجسام را فراهم میکند. این عناصر شامل عناصر آهن، آلومینیوم، ایتریم و سدیم بود.
تایید وجود آب در مریخ
کاوسی می گوید: این عناصر با تشکیل زیرکن ۴.۴۵ میلیارد سال پیش اضافه شدند که نشان می دهد آب در طول فعالیت ماگمایی اولیه مریخ وجود داشته است.
شواهدی از آبراه ها و بسترهای باستانی دریاچه در مریخ قبلاً دانشمندان را به این نظریه سوق داده بود که آب در سیاره سرخ به شکل مایع و به وفور در حدود ۴.۱ میلیارد سال پیش وجود داشته است. این در دوره ای از مریخ بود که سطح آبکی مریخ به شدت توسط سیارک ها بمباران می شد.
تصور می شود سیاره سرخ میلیاردها سال پیش، زمانی که اتمسفر مریخ توسط تشعشعات شدید خورشیدی خورشید از بین رفت، آب خود را از دست داده است. از دست دادن جو مریخ به این معنی بود که دیگر هیچ چیز مانع از خروج بخار آب به فضا نمی شد.
تحقیقات جدید نشان میدهد آب به شکل مایع ممکن است حتی زودتر از آنچه قبلاً در دوره پیش از نوآش این سیاره انتظار میرفت، در مریخ وجود داشته باشد.
سیالات غنی از آب
کاوسی گفت: یک مطالعه کورتین در سال ۲۰۲۲ روی همان دانه زیرکی نشان داد که بر اثر برخورد شهابسنگی شوکه شده است و آن را بهعنوان اولین و تنها زیرکن شوکه شده شناخته شده از مریخ نشان میدهد.
این مطالعه جدید ما را قدمی فراتر در درک مریخ اولیه میبرد. البته با شناسایی نشانههای حکایتی از سیالات غنی از آب از زمان شکلگیری این دانه و ارائه نشانگرهای ژئوشیمیایی آب در قدیمیترین پوسته مریخ.