تمامی دارندگان سهام عدالت اعم از افرادی که مدیریت مستقیم سهام و یا مدیریت غیر مستقیم آن را انتخاب کرده اند برای دریافت سود سهام عدالت خود، ملزم به ثبت نام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان یا همان سجام و دریافت کد بورسی، از این طریق هستند.
ارزش دارایی کسانی که در روش غیر مستقیم ماندگار شده‌اند، حداقل ۲۰ الی ۳۰ درصد بالاتر از کسانی است که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، اما در رابطه با سود تعلق گرفته به افراد به دلیل این که شرکت‌های سرمایه گذاری استانی وارد فاز عملیاتی نشده‌اند، سود متفاوتی در روش غیر مستقیم به سهامداران تعلق نگرفته است، اما در بازه زمانی کوتاه مدت و بلافاصله پس از فعالیت شرکت‌های سرمایه گذاری استانی، انتظار می‌رود که از محل عملیات و فعالیت‌های روش غیر مستقیم نیز سود بیشتر به افرادی که گزینه غیر مستقیم را برگزیده‌اند، پرداخت شود.
در اواسط دهه ۱۳۸۰ دولت مقداری از سهام خود را در برخی از شرکت‌های بورسی، در میان مردم توزیع کرد. به سهامی که از این طریق در میان مردم تقسیم شد «سهام عدالت» و به بیش از ۴۹ میلیون نفری که از این طریق سهامدار این شرکت‌ها شدند «سهامداران سهام عدالت» گفته می‌شود.
هم‌اکنون دو روش برای مدیریت سهام عدالت وجود دارد:
۱. مدیریت به «روش مستقیم» که در آن سهامداران می‌توانند به صورت شخصی اقدام به فروش دارایی سهام عدالت خود کنند. (با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغ شده به کارگزاری‌ها، در حال حاضر امکان فروش سهام عدالت به روش مستقیم وجود ندارد)
۲. مدیریت به «روش غیرمستقیم» که در آن مدیریت سهام عدالت هر فرد بر عهده شرکت سرمایه‌گذاری مستقر در استان محل زندگی سهامدار است.
در حال حاضر امکان تغییر روش مدیریت سهام عدالت وجود ندارد. اگر روش مدیریت سهام عدالت خود را قبلا تغییر داده باشید، روش مدیریت سهام عدالت شما مستقیم و در غیر این صورت، روش مدیریت سهام عدالت شما به صورت غیرمستقیم است.
شما می‌توانید روش مدیریت سهام خود را از طریق سامانه ذینفعان مشاهده کنید. اگر سهام عدالت شما در بخش سهام عدالت سامانه ذینفعان به صورت مجموعه‌ای از سهام شرکت‌های مختلف باشد، روش مدیریت شما به صورت مستقیم است. همچنین اگر این سهام، در قالب نماد سرمایه‌گذاری استانی در بخش سبد دارایی ذینفعان موجود باشد، نشان‌دهنده روش غیر مستقیم است.
اگر روش سهامداری غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اید، سهام عدالت شما در قالب واحدهای سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌گذاری استان شما موجود است. برای دسترسی به واحدهای شرکت سرمایه‌گذاری استانی خود اول از همه باید نماد این شرکت در بازار سرمایه ثبت شده باشد.
در صورتی که نماد مورد نظر ثبت شده است با مراجعه به یکی از سامانه‌های آنلاین کارگزاری مفید مانند ایزی‌تریدر یا مفید آنلاین درخواست تغییر کارگزار ناظر خود را بر روی نماد مورد نظر ثبت کنید تا پس از ۲ روز کاری واحدهای آن را در پرتفوی خود مشاهده کنید. لازم به ذکر است که در صورت ثبت تغییر کارگزار ناظر، تنها ۶۰ درصد سهام عدالت شما به پرتفوی منتقل خواهد شد و در حال حاضر، قابلیت فروش برای ۴۰ درصد مابقی وجود نخواهد داشت.
وراث متوفیان سهام عدالت باید اقدام به انجام امور اداری مربوط به انحصار وراثت خود کرده و گواهی حصر وراثت را دریافت کنند و پس از آن، یکی از وراثی که در سامانه سجام ثبت نام کرده است، می‌تواند به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه به آدرس ddn.csdiran.ir مراجعه کرده و با ورود به بخش "امور سهام عدالت متوفی" و وارد کردن کدملی و تاریخ تولد فرد متوفی در بخش "استعلام نوبت تشکیل پرونده"، نسبت به این موضوع که زمان تشکیل پرونده متوفی فرارسیده یا خیر، و نیز این نکته که متوفی دارای چه دارایی است، اطلاعات لازم را کسب کند.
نیازی به مراجعه تمامی وراث متوفیان سهام عدالت به سامانه مذکور نیست، و تنها یکی از وراث که سجامی شده است می‌تواند به ترتیب برنامه زمانبندی اعلام شده، این اقدام را انجام دهد و در صورت تأیید زمان تشکیل پرونده در درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه، متقاضی می‌بایست با مراجعه به یکی از شعب بانک‌ها و یا دفاتر کارگزاری‌های منتخب نسبت به ارائه مدارک اقدام کند
تصویر کارت ملی و صفحه اول شناسنامه متوفی، اصل یا تصویر برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیینی در گواهی حصر وراثت (با این توضیح که رسید متقاضی کارت ملی و یا گواهی شماره ملی ممهور به مهر سازمان ثبت احوال می‌تواند جایگزین کارت ملی باشد) و "اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی حصر وراثت متوفی (در صورتی که مادر در عداد وراث باشد؛ مستنبط از بند ب ماده ۸۹۲ قانون مدنی برای کنترل حاجب، صفحات شناسنامه مربوط به تعداد فرزندان پدر و مادر متوفی نیز الزامی است) از جمله مدارکی است که باید توسط یکی از وراث متوفیان سهام عدالت برای انجام امور مربوط ارائه شود. همچنین در صورتی که متوفی دارای وصیتنامه رسمی باشد که در گواهی حصر وراثت نیز به آن اشاره شده، ارائه اصل یا تصویر برابر با اصل وصیت نامه نیز ضروری است.
تمامی مراحل و امور مربوط به انحصار وراثت اصل و سود سهام عدالت متوفیان سهام عدالت رایگان و تنها وراث افرادی که سهام عدالت دارند باید اقدام به انجام فرایند مرتبط با سهام عدالت فرد متوفی کنند.
اصل و سود سال‌های مختلف سهام عدالت متوفیان محفوظ است و بعد از انجام امور انحصار وراث توسط وراث متوفیان سهام عدالت، اصل سهام عدالت به وراث اختصاص داده خواهد شود و سود سهام عدالت متوفیان نیز در ابتدای سال آینده میان وراث توزیع خواهد شد.
خیر، در حال حاضر این امکان برای افراد وجود ندارد. در صورتی که فرصت مجددی در رابطه با ثبت نام برای سهام عدالت ایجاد شود، این مورد از طریق مراجع رسمی اطلاع رسانی خواهد شد.
