پروانه کبره: بورس تهران در حالی رشد بیش از 42درصدی را از ابتدای آبان‌ماه تجربه کرده که این وضعیت سناریوی شاخص سه‌میلیون‌واحدی را روی میز کارشناسان و معامله‌گران قرار می‌دهد. هرچند در این مسیر دو ریسک «شناسایی سود» و «نااطمینانی‌های سیاسی» می‌تواند دستیابی به «ابرکانال سه‌میلیون‌واحدی» را با دست‌اندازهای جدی مواجه کند و شرایطی را به وجود آورد که به موجب آن منجر به فروکش صعود شاخص‌های سهامی شود. اگرچه در هفته‌های اخیر شاهد بیش‌واکنشی معامله‌گران نسبت به عوامل مثبت بودیم، اما وضعیت فوق می‌تواند بدون در نظر گرفتن سناریوهای گوناگون مبتنی بر ریسک‌ها تداوم صعود را متزلزل کند. نماگر بازار سهام روزهای سبز خود را دیروز نیز با جهشی 35هزار واحدی ادامه داد و توانست پرواز به سطوح بالاتر در هفته جاری را تجربه کند. بنابراین شاخص بورس تهران با ورود به کانال دو‌میلیون و 800هزارواحدی رکورد جدیدی را در تاریخ خود به ثبت خواهد رساند و راه برای فتح کانال سه‌میلیون‌واحدی هموار خواهد شد.
اما با وجود حلقه‌های حمایتی متعدد از رشد بازار سرمایه و افزایش قیمت سهام بزرگ‌ترهای بورس که طبیعتا اثر بیشتری بر شاخص کل دارند، همچنان تردیدهایی نسبت به پایداری روند صعودی اخیر وجود دارد.
البته با توجه به اینکه پشتوانه رشد شاخص سهام در شرایط کنونی بیش از هر عامل دیگری رشد قیمت‌ها در بازارهای موازی و حمایت سیاستگذار از بازار سهام بوده است، سناریوهای بدبینانه در این مقطع کمرنگ‌تر از سناریوهای صعودی می‌تواند جلوه کند.
در شرایط فعلی با توجه به مولفه‌های بنیادی حاکم بر بازار سهام، روند صعودی بورس همچنان بر مدار غیرهیجانی قرار دارد، اما رشد پرشتاب اخیر نیز از سویی شائبه آمیخته شدن معاملات با هیجان را ایجاد کرده است.
در این شرایط یک سوال اصلی مطرح می‌شود: با توجه به شرایط فعلی بورس، شاخص سهام تا چه محدوده‌ای رشد خواهد کرد؟ به عبارتی ظرفیت رشد شاخص سهام تا چه محدوده‌ای است و عوامل بنیادی تا چه سطحی می‌توانند به مدد رشد شاخص کل بیایند؟ پاسخ دادن به این پرسش تا حدودی تکلیف اثرگذاری ریسک‌های بازار را نیز مشخص می‌کند.
شاید بتوان آغاز آبان‌ماه سال جاری را شروع فصل جدیدی برای بورس تهران نامید. با آغاز معاملات در این ماه، شاخص سهام رشد چشمگیری را تجربه کرد و وارد فاز جدیدی از رکورد‌شکنی‌های تاریخی شد، به‌طوری‌که روند اخیر باعث شده برخلاف دوره‌های قبل، همزمان با رشد بازارهای موازی، پول قابل‌توجهی نیز وارد بازار سرمایه شود.
اما از سوی دیگر به دلیل وضعیت نامشخص ریسک‌های اثرگذار، رشد بازار سهام از چند منظر با تهدید جزئی مواجه است.
این در حالی است که کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که شاخص کل در سال 1402 باید محدوده سه‌میلیون‌واحدی را لمس می‌کرد. علاوه بر آن، بورس تهران به دلیل جاماندگی از بازارهای موازی با خطر جدی مواجه نیست. بنابراین در مقطع فعلی با در نظر گرفتن «ثبات وضعیت ریسک‌های سیاسی» نباید انتظار ریزش شدید و طولانی‌مدت شاخص کل را داشت.
اما تداوم صعود بورس و رشدی فراتر از محدوده ذکر‌شده چنانچه با چاشنی شتاب و سرعت بالا همراه باشد، تا حدودی نگران‌کننده خواهد بود. البته با توجه به تجربه سال 99بعید به نظر می‌رسد شاهد ورود بی‌محابای پول قدرتمند به بازار سهام باشیم.
از طرفی اکثر کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که بورس تهران نسبت به بازارهای موازی، یک برگ برنده جدی را در خود جای داده است. بازار مذکور با حبابی‌شدن قیمت‌ها فاصله زیادی دارد؛ موضوعی که در بازارهای ارز و سکه طلا به‌روشنی مشاهده می‌شود، به‌طوری‌که بازارساز به دنبال برنامه‌هایی جدی در راستای کنترل وضعیت این دو بازار و کنترل قیمت آنهاست.
در همین رابطه فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، اظهار کرد: مطابق تجربیات گذشته، بعد از جهش‌های پرشتاب بورس، احتمال استراحت و ریزش قیمتی نیز تشدید می‌شود، اما این اتفاق به منزله توقف صعود بورس نیست. در چنین شرایطی سهامداران باید سناریوی اصلاح موقت را در نظر داشته باشند. بررسی روند آتی بازار سهام با توجه به تاثیر دو مولفه بنیادی و هیجانات نشان می‌دهد شرایط برای قرار گرفتن شاخص کل در کانال سه‌میلیون واحد فراهم است و از این منظر شرایط بنیادی بازار در وضعیت قابل‌قبولی قرار دارد.
به گفته این کارشناس، روند صعودی کنونی در روزها و هفته‌های آتی ادامه خواهد داشت اما این روند ممکن است با شدت کنونی دنبال نشود. به این ترتیب با شیبی ملایم، صعود شاخص کل بورس رقم می‌خورد. از سوی دیگر سیاستگذاری‌های بانک مرکزی مبنی بر کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به‌سرعت می‌تواند پول جدیدی را به سمت بازار سهام هدایت کند. در شرایط کنونی و با توجه به کسب بازدهی بالای بورس و برتری این بازار در مقایسه با دیگر بازارهای موازی در ماه‌های آبان و آذرماه، پول مزبور همچنان در مسیر ورود به بازار سهام است. این امر به پیشروی شاخص کل در سطوح بالاتر می‌انجامد.
همچنین مهدی محرابی، کارشناس بازار سرمایه، با نگاهی تکنیکال به وضعیت شاخص‌کل اظهار کرد: رشد قوی شاخص کل از آبان 1403 شروع شد. با توجه به تجارب گذشته شاخص در سال 1401، در صورت تکرار اتفاقات آن سال می‌توانیم انتظار رشد شاخص‌کل در محدوده 3میلیون واحد را تا اواخر سال داشته باشیم. نکته مهم این است که باید در نظر داشت یک حرکت اصلاحی بازار سرمایه در ماه بهمن 1401 سبب کاهش 10درصدی شاخص کل شد. رشد شاخص کل قبل از اصلاح بهمن 1401 در حدود 36درصد بوده است و با توجه به تکمیل همین میزان رشد در محدوده 2میلیون و 700هزار واحد شاخص‌کل، می‌توان انتظار ورود به فاز اصلاح 10درصدی را داشت که پس از آن تا محدوده 2میلیون و 420هزار واحد قابل‌اصلاح است. بعد از این اصلاح در بهمن 1403 حتی می‌توان به ورود شاخص به محدوده 3میلیون و فراتر از آن تا اواسط اردیبهشت 1404 ابراز امیدواری کرد.بر اساس اظهارات تحلیلگران بازار سرمایه، مقاومت مهم داینامیک شاخص کل در محدوده 2میلیون و 766هزار واحد قرار داشت که موجب شد دماسنج اصلی بازار سرمایه در روز یکشنبه با رسیدن به این مرز مقاومتی، با افزایش عرضه روبه‌‌رو شود.
با‌این‌حال در روز دوشنبه با ثبت کندل فول بادی، شاخص کل توانست در بالای این مرز مقاومتی مهم تثبیت پیدا کند. رفتار شاخص کل بورس تهران در روند صعودی اخیر نشان داده است که به مقاومت‌های داینامیک اهمیت خاصی نداده و عمدتا به استاتیک‌ها واکنش نشان می‌دهد. با شکست سطح مقاومت استاتیک 2میلیون و 546هزار واحد، راه برای صعود شاخص کل هموار شد. پس از این سطح مهم مقاومت استاتیک بعدی در مرز 2میلیون و 924هزار واحد قرار دارد. حال باید دید در روزهای آتی شاخص کل با نزدیک شدن به سطح مذکور و مرز مقاومت روانی بسیار مهم 3میلیون واحد، چه واکنشی خواهد داشت.
