ورق های آهنی (فولادی) جدید را می توان با توجه به ترکیب شیمایی شمش فولادی و همچنین فرایندهای ثانویه که روی تختال انجام می شود، تولید کرد. در حال حاضر ورق های فولادی جدید و خاصی در کشور تولید شده که مهم ترین آهن ها سه نوع ورق با نام های «ورق فولادی الکتریکی»، «ورق فولادی مخصوص کاربردهای دریایی» و «ورق فولادی گالوانیزه با گرید و مشخصات جدید» است که هر کدام مشخصات و ویژگی منحصر به فردی دارند. قیمت ورق آهنی بسته به نوع و ویژگی‌های خاص آن، مانند ترکیب شیمایی و فرآیندهای تولید، می تواند تفاوت ‌های قابل توجهی داشته باشد.

1- ورق گالوانیزه جدید

به تازگی تولید 3 مدل جدید ورق گالوانیزه فولادی با هدف بی نیاز کردن صنعت خودروسازی و دیگر صنایع در کشور رقم خورده است. این ورق های فولادی جدید با تکیه بر نیروی متخصص داخلی و استفاده از تکنولوژی روز دنیا در شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری در حال تولید است.

شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری تنها تولید کننده ورق گالوانیزه مورد نیاز صنعت خودروسازی در کشور است. ورق گالوانیزه خودرو شهرکرد در گریدهای مختلف و مخصوص صنعت خودروسازی تولید می شود. این شرکت تاکنون موفق به تولید و عرضه بیش از 20 گرید متنوع از محصولات گالوانیزه شده است. در همین راستا شرکت ورق خودرو به منظور گسترش سبد محصولات خود موفق به تولید 3 مدل جدید ورق گالوانیزه با جزئیات منحصر به فرد شده است.

ویژگی و کاربرد انواع ورق گالوانیزه جدید

ورق فولادی گالوانیزه با گرید و مشخصات جدید با پوشش روی مقاوم ‌تر و استانداردهای پیشرفته تولید به مشخصات زیر تولید می شود:

1- ورق گالوانیزه با ضخامت 5.2 میلی‌متر: در صنایع منبع‌ سازی و صنایع لوازم ‌خانگی کاربرد دارد.

2- ورق گالوانیزه با جرم پوشش ۴۵۰ گرم بر مترمربع: به علت مقاومت زیاد در برابر خوردگی، در صنایع مختلف و بیشتر در مناطق با درصد رطوبت بالا استفاده می شود.

3- ورق گالوانیزه استحکام بالای گرید فریتی-بینیتی (FB)در گریدهای «FB60» و «FB45»: این ورق گالوانیزه جدید در راستای کاهش وزن بدنه خودرو تولید می شود. به طور مثال ورق گالوانیزه جدید گرید B45+G در بدنه انواع خودروهای سواری کاربرد دارد.

نکته: خواص گروه از فولادهای FB فراتر از محدوده فولادهای استحکام بالای میکروآلیاژی (HSLA) است. به همین دلیل شرکت های خودروسازی می توانند به راحتی نیاز خود را با بهترین گرید و قیمت ورق گالوانیزه برطرف کرده و محصولاتی با استحکام نهایی و شکل‌ پذیری بالاتر و فلنج‌ پذیری مناسب‌ تر تولید کنند. این فولادها در ساخت قطعات سازه‌ای خودرو مانند قطعات رابط بدنه خودرو، تیرهای طولی و انواع قطعات مکانیکی کاربرد دارند.

2- ورق فولاد الکتریکی

فولاد الکتریکی با نام های فولاد لمیناسیون، فولاد سیلیسیوم دار و یا فولاد ترانسفورماتور نیز شناخته می شود. این نوع فولاد دارای خواص مغناطیسی مشخصی است و قابلیت نفوذ مغناطیسی بالایی دارد. ورق های ساخته شده از فولاد الکتریکی ضخامت کمتر از 2 میلی متر دارند و با فرایند نورد سرد تولید می شوند.

در تعریف دقیق تر اینگونه می توان گفت: «ورق الکتریکی یک نوع ورق فولادی با کربن پایین است که از صفر تا 6.5 درصد سیلیسوم دارد.» در این نوع ورق می توان تا 0.5 درصد منگنز و آلومینیوم نیز افزود. استفاده از ورق فولاد الکتریکی به کاهش اتلاف و پسماند الکتریکی کمک می کند.

با توجه به نیاز صنعت به انرژی الکتریکی و همچنین توجه به حذف یارانه های انرژی در صنعت، تولید و استفاده از ورق الکتریکی، بیش از پیش لازم و ضروری به نظر می رسد.

خوشبختانه در حال حاضر تولید ورق های الکتریکی مورد نیاز صنایع در کارخانه هفت الماس و کارخانه فولاد مبارکه اصفهان در مدار تولید قرار گرفته است.

ویژگی ها و کاربرد ورق الکترونیکی

کاربرد ورق الکتریکی نیز خاص و منحصر به فرد است. از این ورق فولادی درهسته چند لایه ترانسفورماتورها، استاتور و روتور موتورهای الکتریکی کاربرد دارند. برای استفاده از ورق فولاد الکتریکی، این ورق های نازک را در اشکال معین به صورت لایه هایی روی هم می چسبانند تا هسته ترانسفورماتور تشکیل شود و در ساخت برخی از موتورهای الکتریکی از همین روش استفاده می شود.

کاربردهای گسترده ورق الکترونیکی را اینگونه می توان دسته بندی کرد:

• موتورها
• ژنراتورها
• دینام
• تراسفورماتورهای کوچک
• روتور و استاتور

3- ورق ویژه انتقال آب دریای عمان

پروژه انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی، جهت رفع مشکل آب صنایع در دست اقدام است. برای انجام این پروژه به ورق فولادی مخصوص نیاز است که با استفاده از آن لوله های انتقال آب ساخته می شود. در حال حاضر حدود یک میلیون تن ورق فولادی خاص با عنوان «ورق مخصوص انتقال آب دریای عمان» برای تولید لوله های انتقال آب به طول 1200 کیلومتر در کارخانه فولاد مبارکه تولید شده است.

ورق خاص فولادی مخصوص انتقال آب دریای عمان در هر دو فاز پروژه انتقال آب استفاده می شوند. این دو فاز شامل مراحل زیر می شوند:

فاز اول این پروژه به میزان 60 تا 70 میلیون متر مکعب در حال نهایی شدن است. برای اجرای فاز 1 به 730 کیلومتر لوله گذاری نیاز است که 95% آن تقریبا انجام شده است. در صورت تامین اعتبار فاز 1، این پروژه تا چند ماه آینده قابل بهره برداری است.

فاز 2 پروژه نیز مربوط به آب شیرین کن ها و لوله گذاری فرعی است که باید بعد از فاز 1 شروع شود. با اجرایی شدن این فاز حجم انتقال از 70 میلیون به 200 میلیون متر مکعب می رسد.

ویژگی ها و کاربرد ورق فولادی مخصوص آب دریا

این ورق ها با استفاده از فرایند نورد گرم تولید می شوند و عرض زیادی دارند. ورق مخصوص انتقال آب دریای عمان، با ترکیبی خاص برای مقاومت در برابر خوردگی و شرایط آب و هوایی سخت طراحی شده و در خطوط انتقال آب شور کاربرد دارد. همچنین در همه مراحل تولید و کار، تحت کنترل پارامترهای بازرسی قرار می گیرد. اهمیت بازرسی در فرایند تولید این نورع ورق های خاص بسیار بالاست.

خلاصه

به تازگی انواع مختلف ورق‌های فولادی جدید «ورق فولادی گالوانیزه با گرید و مشخصات جدید»، «ورق فولادی الکتریکی» و «ورق فولادی مخصوص کاربردهای دریایی» در کشور تولید می شوند.

ورق فولادی گالوانیزه با گرید و مشخصات جدید نیز با لایه‌ روی مقاوم‌تر و استانداردهای پیشرفته، در صنایع ساختمانی، خودروسازی و تولید تجهیزات مقاوم در برابر زنگ‌زدگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ورق فولاد الکتریکی به دلیل خواص مغناطیسی و هدایت الکتریکی بالا در تولید تجهیزات الکتریکی مانند ترانسفورماتورها و موتورهای الکتریکی استفاده می‌شود. ورق مخصوص انتقال آب دریای عمان، مقاومت بالایی در برابر خوردگی، آب شور و شرایط آب و هوایی سخت دارد.