به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما از سن‌پترزبورگ، سید محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت شامگاه چهارشنبه با هدف شرکت در اجلاس شورای عالی اتحادیه اقتصادی اوراسیا، با استقبال استاندار و شهردار سن‌پترزبورگ، سفیر کشورمان در روسیه و جمعی از مقامات اتحادیه اوراسیا وارد فرودگاه پولکووای سن‌پترزبورگ روسیه شد.
نشست سران کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حالی روز پنجشنبه با حضور رئیس جمهور روسیه و سران کشور‌های عضو این اتحادیه در سن‌پترزبورگ برگزار می‌شود که بررسی عضویت ناظر ایران در این اتحادیه و همچنین تشکیل بازار مشترک نفت و گاز در دستور کار این اجلاس قرار دارد.
محمدعلی دهقان دهنوی معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، وزیر صمت را در این سفر همراهی می‌کند.
پیش از آن، دیمیتری ولواچ معاون وزیر توسعه اقتصادی فدراسیون روسیه ۱۳ آذرماه ۱۴۰۳ اعلام کرد: درخواست جمهوری اسلامی ایران برای عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در نشست معاونان نخست‌وزیران این اتحادیه به تصویب رسید، تصمیمی که باید از سوی سران این اتحادیه تأیید شود.
یوری اوشاکوف دستیار رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاست خارجی نیز روز دوشنبه سوم دی‌ماه ۱۴۰۳ در این باره گفت: در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سران این اتحادیه اسنادی را درباره اعطای وضعیت کشور ناظر به ایران در این اتحادیه امضا می‌کنند.
الکسی اورچوک معاون نخست‌وزیر روسیه نیز سوم دی ۱۴۰۳ گفت: سازوکار عضویت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به گونه‌ای تدوین شده است که تعهداتی را به کشور ناظر تحمیل نمی‌کند، اما در عین حال، به کشور ناظر اجازه می‌دهد که در چارچوب‌های کاری این اتحادیه مشارکت و اطلاعاتی درباره فعالیت‌ها در اختیار داشته باشد.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا، یک اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند. سنگ بنای این اتحادیه حدود ۱۰ سال قبل یعنی در ۲۰۱۴ نهاده شد.
این اتحادیه پیش‌تر دی‌ماه سال ۱۴۰۲ با جمهوری اسلامی ایران قرارداد تجارت آزاد امضا کرد که اجرایی شدن آن نیازمند تصویب در مجالس کشور‌های عضو این اتحادیه و مجلس شورای اسلامی است.
کلیات لایحه مرتبط با این قرارداد، دوم دی‌ماه ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
دو ماه پس از طی مراحل قانونی این توافقنامه در کشور‌های طرف قرارداد، حدود ۸۷ درصد صادرات کالا‌های ایرانی به کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بدون تعرفه گمرکی انجام خواهد شد و متقابلا نیز صادرات این کشور‌ها به کشورمان از این مزیت برخوردار خواهد شد.
با وجود آنکه هنوز توافق تجارت آزاد میان طرفین اجرایی نشده است، سرویس مطبوعاتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیش از این به ایرنا اعلام کرد که حجم مبادلات تجاری این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۱۱ درصد افزایش یافته است.
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور نیز ۱۲ آذرماه ۱۴۰۳ در دومین گفت و گوی تلویزیونی خود با مردم گفت: قرار است در اجلاس اوراسیا، ایران را به عنوان عضو ناظر اعلام کنند که بتوانیم با کشور‌های عضو این اتحادیه، تعاملات با تعرفه‌های پایین یا صفر داشته باشیم.
وی افزود: این وضعیت یک بازاری را برای ما ایجاد می‌کند که تولیدکنندگان و تجار ما در این بازار‌ها با تعرفه‌های پایین بتوانند حضور پیدا کنند.
