امسال سالی پرفرازونشیب در دنیای لپ‌تاپ‌های ویندوزی بود. معرفی تراشه‌های اسنپدراگون ایکس Snapdragon) (X کوالکام قواعد بازی را تغییر داد؛ برای این حرف خود دلیل داریم. این تراشه‌ها چنان قدرتمند وارد بازار شدند که هر ۲ شرکت ای‌ام دی و اینتل مجبور شدند به‌سرعت با تراشه‌های کم‌مصرف قابل‌رقابت خود وارد بازار شوند. اینتل با عرضه پردازنده سری کور اولترا 2 (Core Ultra 2) که با نام لونار لیک (Lunar Lake) نیز شناخته می‌شود، تلاش کرد کوالکام را در بازی خودش شکست دهد و بهبود چشمگیری در عمر باتری ایجاد کرد.
حالا که اوضاع کمی آرام شده، کدام تراشه برای لپ‌تاپ‌های موجود در بازار بهترین است؟ در بررسی چندین سیستم مجهز به هر ۲ تراشه آزمایش‌شده و نسبتاً مشخص شده کدام‌یک از این ۲ تراشه عملکرد بهتری دارند.
تراشه اسنپدراگون ایکس کوالکام در دو نسخه عرضه می‌شود: اسنپدراگون ایکس الیت (Snapdragon X Elite) و اسنپدراگون ایکس پلاس (Snapdragon X Plus). همان‌طور که در نمودار زیر می‌بینید، این ۲ نسخه از نظر تعداد هسته، سرعت و عملکرد پردازنده گرافیکی ادغام‌شده (Adreno) تفاوت‌های زیادی دارند. کوالکام TDP (توان طراحی حرارتی) تراشه‌های خود را تبلیغ نمی‌کند اما شواهد نشان می‌دهد این تراشه‌ها در محدوده 15 وات تا 80 وات کار می‌کنند.
آنچه برای دستیابی به بهترین عملکرد تراشه‌های کوالکام در ویندوز این میان اهمیت دارد این است که در دستگاه‌های مجهز به پردازنده دارای معماری ARM، اپلیکیشن‌ها باید بومی برنامه‌نویسی شوند اما نسخه فعلی این ویندوز در مقایسه با نسخه‌های قبلی موتور شبیه‌سازی بسیار خوبی دارد و با انواع اپلیکیشن‌ها سازگارتر است. هنوز ممکن است درصورت اجرانکردن اپلیکیشن مهم یا اجرانکردن آن با سرعت کامل کارایی کاهش یابد.
| پردازنده | سی‌پی‌یو اوریون (Oryon) کوالکوم | پردازنده گرافیکی آدرنو (Adreo) کوالکام | واحد پردازش عصبی هگزاگون (hexagon) | حافظه | ||||
| تعداد هسته‌ها | کل حافظه کش | حداکثر فرکانس چندهستهای | فرکانس تقویتی | توان محاسباتی (TFLOPS) | توان پردازش شبکه عصبی | نوع حافظه | نرخ انتقال | |
| اسنپدراگون ایکس الیت | ||||||||
| X1E-00-1DE | ۱۲ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ۴.۳ گیگاهرتز (دو هسته‌ای) | ۴.۶ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1E-84-100 | ۱۲ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ۴.۲ گیگاهرتز (دو هسته‌ای) | ۴.۶ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1E-80-100 | ۱۲ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ۴.۰ گیگاهرتز (دو هسته‌ای | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1E-78-100 | ۱۲ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ندارد | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| اسنپدراگون ایکس پلاس | ||||||||
| X1P-66-100 | ۱۰ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ۴.۰گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای) | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1P-64-100 | ۱۰ | ۴۲ مگابایت | ۳.۴ گیگاهرتز | ندارد | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1P-46-100 | ۸ | ۳۰ مگابایت | ۲.۱ گیگاهرتز | ۴.۰گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای) | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
| X1P-42-100 | ۸ | ۳۰ مگابایت | ۱.۷گیگاهرتز | ۳.۴ گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای) | ۳.۸ | ۴۵ | LPDDR5x | ۸۴۴۸ انتقال در ثانیه |
سری Core Ultra 2 اینتل که با نام Lunar Lake نیز شناخته می‌شود، نسخه‌های مختلفی دارد که از نظر طراحی کلی در مقایسه با نسل‌های قبلی خود سازگاری بیشتری دارند. تمام این تراشه‌ها 8 هسته دارند و تعداد هسته‌های عملکردی و هسته‌های بهینه، در آنها یکسان است. بیشتر این تراشه‌ها با توان 17 وات کار می‌کنند اما مدل Core Ultra 9 288V تراشه‌ای 30 واتی است.
هنوز لپ‌تاپی با تراشه Core Ultra 9 بررسی نکرده‌ایم و نمی‌توانیم مستقیم درباره عملکرد آن نظر بدهیم. لونار لیک تراشه‌ای ۶۴ بیتی است و از همان نسخه ویندوز استفاده می‌کند که در تراشه‌های پیشین اینتل و AMD به کار رفته بود؛ درنتیجه، درباره شبیه‌سازی باید بگوییم هیچ نگرانی برای سازگاری و مشکل عملکردی وجود ندارد.
| پردازنده اینتل Core Ultra 9 مدل 288V | پردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 268V | پردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 266V | پردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 258V | پردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 256V | پردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 238V | پردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 236V | پردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 228V | پردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 226V | |
| هسته‌ها (هسته‌های P + هسته‌های LP E) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) | ۸ (۴+۴) |
| رشته‌های پردازنده | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ | ۸ |
| حافظه کش (LLC) | ۱۲ مگابایت | ۱۲ مگابایت | ۱۲ مگابایت | ۱۲ مگابایت | ۱۲ مگابایت | ۸ مگابایت | ۸ مگابایت | ۸ مگابایت | ۸ مگابایت |
| حداکثر فرکانس توربو هسته P | تا ۵.۱ گیگاهرتز | تا ۵.۰ گیگاهرتز | تا ۵.۰ گیگاهرتز | تا ۴.۸ گیگاهرتز | تا ۴.۸ گیگاهرتز | تا ۴.۷ گیگاهرتز | تا ۴.۷ گیگاهرتز | تا ۴.۵ گیگاهرتز | تا ۴.۵ گیگاهرتز |
| حداکثر فرکانس توربو هسته E | تا ۳.۷ گیگاهرتز | تا ۳.۷ گیگاهرتز | تا ۳.۷ گیگاهرتز | تا ۳.۷ گیگاهرتز | تا ۳.۷ گیگاهرتز | تا ۳.۵ گیگاهرتز | تا ۳.۵ گیگاهرتز | تا ۳.۵ گیگاهرتز | تا ۳.۵ گیگاهرتز |
| حداکثر فرکانس گرافیک | تا ۲.۰۵ گیگاهرتز | تا ۲.۰ گیگاهرتز | تا ۱.۹۵ گیگاهرتز | تا ۱.۹۵ گیگاهرتز | تا ۱.۸۵ گیگاهرتز | تا ۱.۸۵ گیگاهرتز | تا ۱.۸۵ گیگاهرتز | تا ۱.۸۵ گیگاهرتز | تا ۱.۸۵ گیگاهرتز |
| گرافیک پردازنده | گرافیک Intel Arc 140V | گرافیک Intel Arc 130V | |||||||
| کل خطوط PCIe، فناوری تاندربولت، وای‌فای | 4 خطوط PCIe نسل 5 + 4 خطوط PCIe نسل 4 ۳ پورت تاندربولت 4 پورت وای‌فای ۷ ادغام‌شده | ||||||||
| حداکثر سرعت حافظه | LPDDR5X۸۵۳۳ مگاترانزفر در ثانیه | ||||||||
| ظرفیت حافظه | ۳۲ گیگابایت/ رده ۲ | ۳۲ گیگابایت/ رده ۲ | ۱۶ گیگابایت/ رده ۱ | ۳۲ گیگابایت/ رده ۲ | ۱۶ گیگابایت/ رده ۱ | ۳۲ گیگابایت/ رده ۲ | ۱۶ گیگابایت/ رده ۱ | ۳۲ گیگابایت/ رده ۲ | ۱۶ گیگابایت/ رده ۱ |
| نوان پایه پردازنده | ۳۰ وات (حداقل ۱۷ وات) | ۱۷ وات (حداقل ۸ وات) | |||||||
| حداکثر توان توربو | ۳۷ وات | ||||||||
با نگاهی به نتایج بنچمارک‌ها متوجه می‌شویم تراشه اسنپدراگون ایکس در انجام وظایف سنگین پردازشی CPU بسیار سریع‌تر از سری Core Ultra 2 اینتل عمل می‌کند. این نتایج کمی تغییر می‌کنند اما درکل درست هستند اما این تراشه در وظایف سنگین گرافیکی، به‌اندازه وظایف پردازشی سریع نیست. تا امروز، میان پردازنده‌های ساخته‌شده برای لپ‌تاپ تراشه‌های کور اینتل اولترا بهترین پردازنده گرافیکی ادغام‌شده را دارند و باید این موفقیت اینتل را پذیرفت. درعین‌حال، گرافیک آدرنوی کوالکام در مقایسه با سایر گزینه‌ها، ازجمله AMD و اپل، در پایین‌ترین جایگاه قرار دارد!
هیچ‌یک از لپ‌تاپ‌های مجهز به این تراشه‌ها، برای اجرای بازی‌های بلاک باستر پرهزینه مناسب نیستند و همچنین هیچ‌یک از آنها مزیت عملکردی قابل‌توجهی در اجرای اپلیکیشن‌های کاربردی ندارند. برای ساخت چنین لپ‌تاپی باید از یک پردازنده گرافیکی مجزا استفاده کرد و در حال حاضر برای کاربردهای مذکور لپ‌تاپ قدرتمندی مجهز به تراشه‌های اسنپدراگون ایکس یا کور اولترا 2 در بازار موجود نیست؛ در صورت تمایل برای بهره‌مندی از قدرت بیشتر، باید به سراغ آخرین تراشه‌های AMD یا تراشه‌های نسل قبل اینتل بروید.
تراشه M3 اپل مورداستفاده در لپ‌تاپ‌های سبک و باریک مشابه، در انجام وظایف پردازشی سی‌پی‌یو، عملکردی بین این ۲ تراشه ارائه می‌دهد، البته گرافیک سریع‌تری دارد اما باتوجه‌به نتایج بررسی‌های انجام‌شده تاکنون، کاملاً واضح است که کوالکام در عملکرد تک‌هسته‌ای و چندهستهای در مقایسه با اینتل برتری دارد و این معیار برای لپ‌تاپ‌های این دسته مهم‌ترین عامل است.
| مدل لپ‌تاپ | Cinebench R24 (تک‌هسته‌ای/چندهستهای) | Geekbench 6 (تک‌هسته‌ای/چندهستهای) | 3DMark Wild Life Extreme |
| ایسر سویفت گو ۱۴ ای‌آی (اسنپدراگون ایکس پلاس / آدرنو) | ۱۰۷ / ۷۱۶ | ۲۴۱۳ / ۱۱۳۵۸ | ۱۰۷ / ۷۱۶ |
| اچ‌پی امنی‌بوک ایکس (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو) | ۱۰۱ / ۷۴۹ | ۲۳۷۱ / ۱۳۴۹۰ | ۶۹۶۵ |
| دل اینسپایرون ۱۴ پلاس ۷۴۴۱ (اسنپدراگون ایکس پلاس) | ۱۰۸ / ۷۴۹ | ۲۴۱۹ / ۱۱۸۴۴ | ۶۴۵۷ |
| دل ایکس‌پی‌اس ۱۳ ۹۳۴۵ (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو) | ۱۲۱ / ۹۲۱ | ۲۹۰۵ / ۱۴۵۱۱ | ۸۳۹۷ |
| ایسر سویفت ۱۴ ای‌آی (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۲۱ / ۵۵۲ | ۲۷۵۵ / ۱۱۳۵۸ | ۵۲۹۴ |
| اچ‌پی امنی‌بوک اولترا فلیپ ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی | ۱۲۱ / ۵۵۸ | ۲۴۸۹ / ۱۰۷۲۵ | ۷۵۷۳ |
| لنوو یوگا اسلیم ۷آی ادیشن آئورا (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۰۹ / ۶۲۹ | ۲۴۵۰ / ۱۰۵۶۹ | ۵۲۷۷ |
| ایسوس ذن‌بوک اس ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۱۲ / ۴۵۲ | ۲۷۳۸ / ۱۰۷۴۴ | ۷۵۱۴ |
| مک‌بوک ایر (ام۳) | ۱۴۱ / ۶۰۱ | ۳۱۰۲ / ۱۴۷۰۲ | ۸۰۹۸ |
هر ۲ شرکت اینتل و کوالکام قصد داشته‌اند با طراحی این ۲ تراشه لپ‌تاپ‌های ویندوزی را برای رقابت بهتر با مک‌بوک‌های اپل با عمر باتری بسیار طولانی‌تر آماده کنند.
مقایسه عمر باتری لپ‌تاپ‌های مجهز به این پردازنده‌ها چالش‌برانگیز است؛ زیرا لپ‌تاپ‌هایی با فناوری‌ها و وضوح نمایشگرهای متفاوت بررسی شده‌اند؛ لپ‌تاپ‌هایی که طولانی‌ترین عمر باتری را دارند، معمولاً مجهز به نمایشگر FHD+ (1920 x 1200) IPS بوده‌اند؛ درحالی‌که لپ‌تاپ‌های مجهز به نمایشگر اولد 2.8K (2880 x 1800) از نظر عمر باتری در بدترین جایگاه قرار گرفته‌اند؛ برای مثال، لپ‌تاپ ایسر Swift 14 AI از تراشه Lunar Lake اینتل در کنار نمایشگر 14 اینچ FHD+ IPS بهره می‌برد و یکی از بهترین عملکردها را داشته است. در مقابل، در لپ‌تاپ Swift Go 14 از تراشه اسنپدراگون ایکس پلاس همراه با نمایشگر 14.5 اینچ QHD+ (2560 x 1600) IPS استفاده شده و عملکرد بسیار خوبی داشته است اما در لپ‌تاپ اچ پی OmniBook Ultra Flip 14 که تراشه Lunar Lake در آن با نمایشگر اولد 2.8K ترکیب شده، شاهد عملکرد چندان چشمگیری نیستیم.
به‌طورکلی، می‌توان گفت تراشه جدید اینتل بهترین عملکرد زمانی دارد که CPU تحت فشار زیاد قرار می‌گیرد. این موضوع در بنچمارک Cinebench R24 که پردازنده‌ها را با حداکثر کارایی بررسی می‌کند، به‌وضوح دیده می‌شود. اینجا، عملکرد اینتل از کوالکام بهتر است. با درنظرگرفتن تمام امتیازها، مک‌بوک Air M3 اپل همچنان گزینه‌ای قوی محسوب می‌شود و به احتمال زیاد نسخه M4 که اوایل سال 2025 عرضه می‌شود، امتیازهای بهتری به دست خواهد آورد.
نکته مهم این است که هر ۲ تراشه Snapdragon X و Core Ultra Series 2 گام‌های مهمی برای پیشرفت پلتفرم ویندوز به شمار می‌روند. امروزه برخلاف گذشته می‌توانید به‌راحتی لپ‌تاپ ویندوزی با عمر باتری یک‌روزه و حتی چندروزه پیدا کنید؛ چنین دستاوردی پیشرفت بزرگ محسوب می‌شود.
| مدل لپ‌تاپ | وب‌گردی | ویدیو | پنجمارک |
| ایسر سویفت گو ۱۴ ای‌آی (اسنپدراگون ایکس پلاس / آدرنو) | ۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه | ۲۱ ساعت و ۳۸ دقیقه | ۱ ساعت و ۴۲ دقیقه |
| اچ‌پی امنی‌بوک ایکس (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو) | ۱۰ ساعت و ۹ دقیقه | ۱۹ ساعت و ۲۸ دقیقه | ۱ ساعت و ۵۲ دقیقه |
| دل اینسپایرون ۱۴ پلاس ۷۴۴۱ (اسنپدراگون ایکس پلاس) | ۱۲ ساعت و ۲۹ دقیقه | ۲۲ ساعت و ۹ دقیقه | ۱ ساعت و ۳۷ دقیقه |
| دل ایکس‌پی‌اس ۱۳ ۹۳۴۵ (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو) | ۱۷ ساعت و ۲۲ دقیقه | ۲۴ ساعت و ۱۰ دقیقه | ۲ ساعت و ۷ دقیقه |
| ایسر سویفت ۱۴ ای‌آی (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۱ ساعت و ۵ دقیقه | ۱۵ ساعت و ۴۶ دقیقه | ۲ ساعت و ۱۴ دقیقه |
| اچ‌پی امنی‌بوک اولترا فلیپ ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی | ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه | ۱۷ ساعت و ۳۱ دقیقه | ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه |
| لنوو یوگا اسلیم ۷آی ادیشن آئورا (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۶ ساعت و ۴۷ دقیقه | ۱۸ ساعت و ۳۵ دقیقه | ۳ ساعت و ۳۳ دقیقه |
| ایسوس ذن‌بوک اس ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی) | ۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه | ۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه | ۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه |
| مک‌بوک ایر (ام۳) | ۱۹ ساعت و ۳۸ دقیقه | ۱۹ ساعت و ۳۹ دقیقه | ۳ ساعت و ۲۷ دقیقه |
اگر کارایی و بهره‌وری تنها معیار شما باشد، خرید لپ‌تاپ‌های مجهز به هر ۲ تراشه به یک میزان توصیه می‌شود؛ به‌طورکلی Core Ultra Series 2 اینتل کارآمدتر است؛ زیرا هنگام پردازش‌های سنگین نیز کارایی خود را حفظ می‌کند اما هر ۲ تراشه زمینه‌ساز ساخت لپ‌تاپ‌های ویندوزی با عمر باتری سیار طولانی‌تر شده‌اند.
در مقابل Snapdragon X کوالکام به‌طور قابل‌توجهی سریع‌تر است. اگر سرتان شلوغ است و به عملکرد بالایی نیاز دارید، خرید لپ‌تاپ مجهز به این تراشه گزینه بهتری است؛ البته اگر هدف اصلی شما بازی یا ویرایش ویدیو باشد، همچنان به پردازنده گرافیکی مجزا نیاز خواهید داشت. ما هنوز هیچ‌یک از این ۲ تراشه را در لپ‌تاپ‌هایی دارای پردازنده گرافیکی مجزا بررسی نکرده‌ایم اما درحال‌حاضر اسنپدراگون ایکس برای لپ‌تاپ‌های سبک و باریک مناسب برای استفاده کاربردی از لپ‌تاپ، ترکیب بهتری از سرعت و عمر باتری ارائه می‌دهد.
شاید قوی‌ترین برگ برنده تراشه کوالکام قیمت آن باشد. این تراشه مدت بیشتری در بازار بوده است اما درحال‌حاضر می‌توانید لپ‌تاپ‌های مجهز به اسنپدراگون ایکس را با قیمتی به‌مراتب کمتر از لپ‌تاپ‌های مجهز به تراشه جدید اینتل تهیه کنید.
